Milieuvriendelijk verhaal
achter vlinders op stoep
Verbrande huisjes in Paardenstraat
worden wellicht in '90 opgeknapt
Lezing Gilles de la
Tourette in Kerkwerve
Neeltje Jans
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 7 november 1989 Nr. 24640
3
De verwachtingen waren hoogge
spannen en bij de geboorte was ie
dereen erg enthousiast over hem.
Een naam was ook snel gevonden.
,,We noemen hem de NV Neeltje
Jans", luidde het uit de mond van de
trotse ouders. Wiegje klaar, speeltjes
gevonden en luiers in overvloed. In
middels zijn we een paar jaar verder
en het wiegje is nog steeds niet ver
wisseld voor een bedje. Ook de luiers
nemen nog steeds een belangrijke
plaats in in het leven van ae NV
Neeltje Jans. Ome VVD vindt het
spijtig dat het luierstadium nog niet
voorbij is en ook tante PvdA maakt
zich zorgen over de achtergebleven
ontwikkeling van haar ooit als won
derkind omschreven familielid.
Straks komt de gehele familie Pro
vinciale Staten bijeen en zal pappa
Ventevogel tot de orde geroepen wor
den. Zal Uw zoon nog groeien? Is ie
opgewassen voor zijn taak Neeltje
Jans tot een toeristische trekker te
maken? Moet er achteraf toch get wij
feld worden aan de intellectuele ka
raktereigenschappen van zoonlief?
Kan zijn vader de groei-achterstand
van zoonlief nog langer verbergen.
Het wiegje wordt nu toch wel erg
krap. Als ouders voor opvoedkundi
ge problemen komen te staan doen ze
er beter aan deze te erkennen. Het is
niet goed als de familie aan het lijn
tje gehouden wordt. Trouwens, heeft
niet de hele familie een zekere be
trokkenheid bij de handel en wandel
van zoonlief? Natuurlijk een eerste
graads-familielid als Veere heeft er
het meeste directe belang bij. maar
ook aangetrouwde familieleden als
We ster schouw en en haar Schouwen-
Duivelandse broers en zusters die
nen bij de ouders aan te dringen op
duidelijkheid. NV Neeltje Jans staat
voor een belangrijk levensdoel en
dient van koers te wijzigen als dit
nodig is. Al is het alleen maar omdat
luiers vandaag de dag kostbare din
gen zijn; zeker als ze een leven lang
nodig zijn. Want dan moet de familie
wel gaan meebetalen.
AvdW
BRUSSEL - Op de Vlaaamse Boè-
kenbeurs in het Antwerpse Bouwcen
trum is het tot een forse vechtpartij
gekomen tussen leden van het
Vlaams Anti-Fascistisch Front (AFF)
en aanhangers van het uiterst rechtse
Vlaams blok.
Omwonende: „Ik vind het nu eerlijk gezegd maar
een luguber straatje
ZIERIKZEE - „Ik vind het eerlijk gezegd maar een luguber straatje. Het is veel te
donker en daar zou de gemeente eens iets aan moeten doen". Dat is de mening van N.
J. W. van der Zwan over een van de oudste straatjes van Zierikzee: de Paardenstraat.
Een straat die dreigt te verpauperen. Van de vijf huizen die de straat telt verdienen
twee nog nauwelijks de benaming huis. Veel meer dan een geblakerd geraamte bleef
er na een brand niet van over. Eigenaar L. W. 't Mannetje stelt dat het zijn bedoeling
is de huizen in 1990 aan te pakken. „Er moet iets aan gebeuren maar dat komt er ge
woon niet van. Ik heb een eigen bedrijf en dat slokt me helemaal op", aldus 't Manne
tje.
genaar van de pandjes, ontkent dat er
sprake zou zijn van onderhandelin
gen met de gemeente Zierikzee. „Tot
dusverre ben ik nog niet benaderd
door de gemeente. Maar ik sta open
voor onderhandelingen". Hij zegt de
pandjes gekocht te hebben als geldbe
legging. „Voor mij is het handel. Ik
heb die pandjes gekocht om een even
tuele slappe tijd voor mijn bedrijf op
te vangen. Maar het is allemaal heel
anders gelopen. Ik heb er nu hele
maal geen tijd voor".
't Mannetje stelt dat het wel van
meet af aan zijn bedoeling is geweest
om de huizen weer op te knappen.
„Ik wil ze in ieder geval voor de
winter nog wind- en waterdicht heb
ben en zorgen dat de voorgevels er
weer een beetje fatsoenlijk uitzien",
aldus 't Mannetje. Hij ontkent niet
dat de pandjes nu bepaald geen sie
raad zijn voor monumentenstad Zie
rikzee maar benadrukt dat hij dom
weg geen kans ziet de pandjes aan te
pakken.
't Mannetje is, zo leert navraag bij
een makelaardij, pas sinds mei dit
jaar eigenaar van de pandjes Paar
denstraat 18 en 12. Daarvoor stonden
beide pandjes echter ook al leeg. De
vraag rijst of de gemeente al niet veel
eerder in had moeten grijpen. Zondag
benadrukt dat de zaak in ieder geval
de aandacht van de gemeente heeft.
„Maar we hebben er een tijd lang
niets aan kunnen doen", aldus Zon
dag. Op de opmerking dat een van de
panden niet deugdelijk afgesloten is
en kinderen in de bouwval zouden
kunnen kruipen komt een wat vaag
antwoord. „Wij zien ook niet alles,
maar als er klachten over komen
krijgt het wel voorrang".
Als het aan Van der Zwan had gele
gen was er al lang iets gebeurd aan de
staat van de twee pandjes, de verlich
ting in de straat én de schuur tegen
over de Concertzaal. Die schuur is
ook alweer een aardige tijd geleden
door de ABN-bank verkocht aan een
Flakkeese aannemer. „Het werd ver
kocht onder voorwaarde dat die de
schuur op zou knappen. Maar voor
zover ik weet is er nog nooit iets aan
gebeurd", aldus Van der Zwan.'
KERKWERVE - In dorpshuis 't Zuudènde te Kerkwerve wordt morgen,
woensdag 8 november, een lezing gehouden over het Gilles de la Tourette Syn
droom. De avond wordt verzorgd door dr B. van de Wetering, werkzaam in het
Dijkzigt ziekenhuis, in samenwerking met Elly Meuldijk uit Zonnemaire.
Van de Wetering probeert tijdens de avond een duidelijke uitleg te geven over
dit syndroom. De avond begint om 20.00 uur.
kan deze het ook naar zijn leeftijds-
en klasgenoten uitleggen, zodat het
kind minder gepest wordt.
Paardenstaat 18: Niet veel meer dan een bouwval. (Foto: Joop van Houdt).
Advertentie
De brand is nu ruim twee jaar gele
den, maar veel verder dan het ge
brekkig dichttimmeren is men nog
niet gekomen. „We zijn in onderhan
deling met de eigenaar", aldus L. J.
Zondag van de dienst bouw- en wo
ningtoezicht van de gemeente Zierik
zee. „Maar als er geen ernstige klach
ten komen kan de gemeente er verder
weinig aan doen op korte termijn".
Geen klachten
Zondag stelt dat er tot op heden
geen klachten zijn binnengekomen
over de staat waarin de panden Paar
denstraat 18 en Paardenstraat 12 ver
keren. Hij tekent daarbij aan dat de
gemeente er wel op toe moet zien dat
dergelijke bouwvallige pandjes geen
gevaar opleveren voor de omgeving,
maar volgens hem is dat hier niet het
geval.
Volgens Zondag heeft de gemeente
maar zeer beperkte mogelijkheden
om de eigenaar van de verbrande
pandjes te bewegen om ze of te slo
pen of op te knappen.
„Het is wel zo dat ook deze pandjes
vallen onder het beschermd stadsge
zicht van Zierikzee, dus het is ook
weer niet zo dat de gemeente hele
maal buitenspel staat", aldus Zon
dag. Dwang is volgens Zondag echter
het laatste dat de gemeente toe wil
passen. „We proberen allereerst sa
men met de eigenaar tot een plan te
komen. Wij willen daar gewoon weer
huizen zien", aldus Zondag.
Optimistisch
Zondag toont zich redelijk optimis
tisch over de toekomst van de ver
brande pandjes! „Het is gewoon jam
mer dat die huizen er zo bijstaan,
maar het is onze ervaring dat we uit
eindelijk tot overeenstemming ko
men met de eigenaar. Maar dat kost
vaak gewoon veel tijd en je hebt als
gemeente ook met een heleboel ande
re zaken te maken", aldus Zondag.
Hij geeft toe dat er eigenlijk al
lang iets had moeten gebeuren met
de pandjes in kwestie.„Er gelden ei
genlijk geen vaste regels voor, maar
het is wel zo dat er toch iets zal moe
ten gebeuren".
Mochten de onderhandelingen vast
lopen dan zal de gemeente de eige
naar wellicht wel een ultimatum stel
len", aldus Zondag. Hij tekent daar
bij aan dat dergelijke situaties niet
zo eenvoudig zijn. Zo zijn er bijvoor
beeld wel subsidies los te weken,
maar die zijn vaak weer niet kosten
dekkend.
't Mannetje, sinds een half jaar ei-
Kenmerkend voor het Gilles de la
Tourette Syndroom is dat er sprake is
van tics. Deze tics komen nogal eens
voor bij kinderen, maar niet ieder
kind met tics heeft het syndroom.
Tics zijn abrupte, onwillekeurige
steeds weer optredende bewegingen
van spiergroepen. De bewegingen
zijn doelloos. Bij kinderen komen ze
vooral voor in het gezicht, bijvoor
beeld oogknijptic, een hoofdschudtic
of een tic waarbij de ogen wegdraai
en.
Deze tics kunnen er ook ingewik
keld uitzien, bijvoorbeeld een spron
getje op de plaats of het een aantal
achter elkaar tegen iets aantikken.
Zo'n ingewikkelde tic gaat bij het
kind vaak gepaard met het gevoel dat
te moeten doen, ook wel dwanghan
deling genoemd. Tics kunnen ook be
staan uit geluiden zoals keelgelui
den, snuiven, kuchen of fluiten. Ook
het als een automaat nazeggen van
wat een ander zegt (echolie) komt
voor.
Onwillekeurig
Om van tics te mogen spreken moe
ten de bewegingen onwillekeurig
zijn, dus buiten de wil om optreden.
Kinderen kunnen zelf goed vertellen
als dat het geval is en als ouder is dit
ook goed te zien. Toch heeft menig ou
der het gevoel dat hun kind het ex
pres doet en een leerkracht die niet
weet dat het tics zijn, zal het kind om
die tics misschien straf geven. Op het
moment dat een leerkracht weet dat
het verschijnselen zijn die bij het Gil
les de la Tburette Syndroom horen,
Lukkie Nederhoed-Zijlstra doet beroep op eigen
verantwoordelijkheid burgers
ZIERIKZEE - Twee witte vlinders op de stoep voor het
huis van de familie Nederhoed in Zierikzee. Deze vrolijk
dansende vlinders op het grauwe asfalt zijn niet zozeer
uitingen van een creatieve geest dan wel aanwijzingen
dat de familie Nederhoed tuin en stoep natuurvriende
lijk schoonhoudt. „Iets dat iedere burger zou moeten
doen om zo zijn steentje bij te dragen aan een schoner mi
lieu" wenst Lukkie Nederhoed-Zijlstra, sinds een paar
jaar lid van de CDA-fractie in de provinciale staten.
Achter die dartelende vlindertjes
in de Caustraat gaat een ernstig ver
haal schuil, dat van het bedreigde en
aangetaste milieu. Lukkie Neder
hoed-Zijlstra: „We kunnen met de
oplossing van het milieuprobleem
niet tot het jaar 2000 wachten. Om te
voorkomen dat we het nageslacht
met een enorme schuldenlast opzade
len moeten we geen korte termijn be
langen nastreven maar is een lange
termijn aanpak noodzakelijk. De tijd
dringt echter want in de tien jaar die
ons van het jaar 2000 scheidt moeten
we de schade van jaren en jaren goed
maken" aldus het Zierikzeese staten
lid dat zich in de provinciale staten
bezighoudt met milieuzaken.
Ofschoon ze tijdens het gesprek
duidelijk te kennen geeft de zaak po
sitief te willen benaderen blijkt uit
haar woorden dat het kiezen voor na
tuurvriendelijke middelen en metho
den toch vaak een zaak van lange
adem is. Het Zierikzeese CDA-staten-
lid heeft inmiddels het heft zelf in
handen genomen. Voor haar huis in
de Caustraat heeft zij in de zomer
maanden twee witte vlindertjes aan
gebracht om de werknemers van de
plantsoenendienst en omwonenden
erop te wijzen dat ze haar stoep en
tuin natuurvriendelijk schoonhoudt.
Bij haar vorige woning werd die
stoep voor het huis in het voorjaar
door de plantsoenendienst met de
spuit onder handen genomen, waar
bij een vleugje van het bestrij
dingsmiddel onvermijdelijk ook op
de planten in de tuin terecht kwam.
En dat was iets waar Lukkie Neder
hoed-Zijlstra als milieu-statenlid
moeite meehad. „Je bent op allerlei
gebied bezig met het milieu, dan
moet je het in eigen omgeving ook
toepassen, motiveert ze haar keuze
voor milieuvriendelijke bestrijdings
middelen zoals groene zeep ver
mengd met een aftreksel van brand
netel.
Dat het haar ernst is om voor de
chemische bestrijdingsmiddelen een
milieuvriendelijk alternatief te vin
den onderstreept Lukkie Nederhoed
door te wijzen op het veelbesproken
Nationaal Milieubeleidsplan waarin
staat dat het gebruik van chemische
bestrijdingsmiddelen in openbare
groenvoorzieningen en in de land
bouw in het jaar 2000 moet zijn terug
gebracht tot de helft van de hoeveel
heid bestrijdingsmiddelen die in 1980
werd gebruikt. Een hele klus die ze
ker in de landbouw problemen op zal
leveren door het ontbreken van goede
milieuvriendelijke alternatieven.
Iets dat het CDA-statenlid ruiterlijk
erkent.
Alternatieven
„Meer onderzoek naar milieuvrien
delijke alternatieven is gewenst,
want als je iets verbiedt moet je ook
met geschikte alternatieven komen"
Tegelijkertijd voert ze een aantal ar
gumenten aan om aan te tonen dat
het gebruik van chemische bestrii-
dinsmiddelen ook beperkingen kent.
Lukkie Nederhoed: „Over de gevol
gen van deze middelen voor de ge
zondheid van de mens op langere ter
mijn bestaat nog veel onduidelijk
heid, terwijl parasieten na verloop
van tijd immuun worden voor het
middel, waardoor een sterker middel
of een grotere hoeveelheid van het
middel moet worden gebruikt". Ook
het argument dat een chemisch mid
del goedkoper is dan een arbeidsin
tensieve maar milieuvriendelijke
bestrijdingsmethode wordt door
Lukkie Nederhoed betwijfeld. Daar
bij wordt de prijs die in de toekomst
wellicht betaald moet worden voor
bodemsanering buiten beschouwing
gelaten".
Ligt het voor de landbouw, waar de
produktie (aangespoord door het EG-
beleid) centraal staat wellicht wat
moeilijker, individueel kunnen de
burgers volgens het CDA-statenlid
door een stukje eigen verantwoorde
lijkheid voor het onderhoud van ei
gen stoep wel een bijdrage leveren
aan het terugdringen van het gebruik
van chemische bestrijdingsmiddelen
door de gemeenten.
Nu het milieu een belangrijk aan
dachtsveld van de rijksoverheid is ge
worden zal dit volgens het statenlid
ook zijn weerslag hebben op het ge
meentebeleid, waarin het milieu vol
gens haar ook een belangrijker
plaats zal gaan innemen. Tbt nu toe
werden initiatieven om de gemeente
aan te zetten tot een milieuvriendelij
ke aanpak zoals het wieden van on
kruid en het planten en onderhouden
van bodembedekkende planten als te
arbeidsintensief en dus te duur ter
zijde geschoven. Lukkie Nederhoed:
„Financiën zijn altijd het grote
breekpunt. Het geld is er echter wel
maar het is meer een kwestie van pri
oriteiten. De gemeente zal dan ook
inventief en creatief moeten zijn om
met wellicht minder middelen goede
oplossingen te realiseren".
Verantwoordelijkheid
Vanuit haar standpunt dat de over
heid niet alles'kan en dat ook be
drijfsleven en burgers elk hun eigen
verantwoordelijkheid op milieuge
bied hebben heeft het CDA-statenlid
een oplossing, die teruggrijpt op een
traditie die dreigt te verdwijnen.
Waar het vroeger goed gebruik was
om de stoep regelmatig te schrobben
of in de wintermaanden sneeuwvrij
te houden blijkt die traditie tanende
te zijn.
Als het aan Lukkie Nederhoed-
Zijlstra ligt wordt die oerhollandse
stoepjestraditie omwille van het mi
lieu nieuw leven ingeblazen. „Je zou
met elkaar af kunnen spreken om het
eigen terrein schoon te houden. Wan
neer iedere burger een strook van vijf
meter rond het eigen huis (milieu
vriendelijk) schoon zou houden dan
zou Nederland een proper land zijn".
Het statenlid denkt daarbij aan het
aanbrengen van een bepaalde marke
ringstegel waaruit blijkt dat de stoep
op milieuvriendelijke manier wordt
gereinigd van gras en „onkruidjes".
Een milieuvriendelijke strategie die
de gemeente minder kost, maar die
van de burger wel een stukje verant
woordelijkheid vraagt.
Of iedereen bereid zal zijn om de
stoep met groene zeep en een mesje te
lijf te gaan is iets waarover Lukkie
Nederhoed nuchter denkt, te meer
omdat ze weinig voelt voor het instel
len van sancties wanneer burgers het
laten afweten, ,,'t Lijkt idealistisch
maar ik denk dat het moet kunnen, 't
Is een kwestie van anders leren den
ken. Als ik met mijn groene zeep met
brandnetel de luizen te lijf ga dan
wordt er wel een beetje lacherig over
gedaan, maar toch zijn de reacties
best positief. Ik heb de indruk dat
men de kat nog een beetje uit de
boom kijkt. Dat is niet erg want ik
wil best bewijzen dat het kan" aldus
Lukkie Nederhoed die daarnaast ook
graag zou zien dat gemeenten het ge
bruik van chemische bestrijdings
middelen zouden beperken dan wel
uitbannen.
Dat er door de Zeeuwse gemeenten
nog veelvuldig gebruik wordt ge
maakt van chemische bestrijdings
middelen blijkt uit het begin '88 ver
schenen rapport Onkruidbestrijding
door de Zeeuwse gemeenten van de
Zeeuwse Milieufederatie. Daaruit
blijkt dat er gemeenten waren die een
veelheid van dergelijke middelen ge
bruikten.
Zierikzee kwam er in dat overzicht
met een middel (Simazin) en een ge
middeld gebruik van 0,8 kilo per ha
niet slecht vanaf. Een constatering
die zeker ook voor Westerschouwen
opgaat. Toch plaatst Lukkie Neder
hoed-Zijlstra hier ook een kantteke
ning bij. Zeker Simazin is één van de
minst schadelijke middelen, maar de
effecten op langere termijn ervan
voor de gezondheid alsmede ook voor
de bodemorganismen zijn niet be
kend. Het mag dan wel een snelafbre-
kend middel zijn. Bekend is dat er na
jaren nog afbraakresten in de bodem
aanwezig zijn aldus het CDA-staten
lid. Echt ideaal is het middel dan ook
niet.
Voor deze kinderen is het mogelijk
om de tics te onderdrukken, wat voor
hen een boel narigheid scheelt. Maar
dit onderdrukken kan ook heel ver
moeiend zijn met als gevolg dat er
een mogelijkheid is dat de tics ver
sterkt terug kunnen komen. De tics
kunnen optreden in een tijd van ont
spanning, maar ook in een periode
van veel spanning. Er is sprake van
het Syndroom van Gilles de la Tou
rette als de tics steeds terug komen,
de ene soort tics de andere afwisselt,
er sprake is geweest van geluidtics,
er geen (andere) neurologische oor
zaak voor tics gevonden is en de tics
al minstens een jaar bestaan.
Het is gebleken dat de symptomen
van een GTS-patiënt nogal eens in de
familie voorkomt: sommige van die
familieleden blijken ook een Tburette
syndroom te hebben zonder dat ze dit
wisten of er veel last van hebben. Het
is nog niet bekend hoe het komt dat
de één er zoveel meer last van heeft
dan de ander. Een kind met een Tou-
rette-syndroom heeft de aanleg tot
tics in zich. De oorzaak is in aanleg
reeds aanwezig en kent geen psycho
logische oorzaak. De tics zijn iets an
ders dan gewoonten. Psychologische,
opvoedkundige en medicamenteuze
maatregelen zijn nodig in de begelei
ding van Tourette patiëntjes, maar de
handicap zelf wordt daar niet mee ge
nezen.
Dr. Van de Wetering houdt zich al
een aantal jaren bezig met een onder
zoek naar erfelijke eigenschappen
van GTS. Dit gebeurt in samenwer
king met andere landen. Dit om een
afdoende medicijn te kunnen ontwik
kelen, waardoor het voor een Touret-
te-patiënt een stuk makkelijker is om
met deze handicap om te gaan en te
leven. Ook de Stichting Gilles de la
Tourette, postbus 925 te Rhoon is een
Nederlandse patiëntenorganisatie
die onder andere zeer actief bij on
derzoek betrokken is.
Belang
Van het grootste belang is het voor
de mensen die met deze handicap
moeten leven en hun familie en vrien
den, dat een ieder die er mee te ma
ken krijgt, beroepsmatig of privé, nu
eindelijk eens meer begrip krijgt
voor dit syndroom.
Een witte vlinder op de stoep is meer dan alleen maar 'n leuk iets. het geeft
aan dat de bewoner van het huis 'n voorstander is van 'n milieuvriendelijk
onderhoud van tuin en stoep. (Foto: Joop van Houdt).
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redactie:
A. van der Wouden
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging na 18.00
uur: 01110-16551 of 01113-1766.
Redactie (na 17.30 uur): 01110-15071.
12449. (niet voor bezorging)
Fotograaf (na 17.30 uur): 01112-1575
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 43,50; per jaar f 166.00; losse
nummers 1 0,80.
De abonnementspfljzen zijn inclu
sief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
59 cent per mm; „succesjes" (t/m 4
regels) f 6,60.
Contracttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% BT.W,
