Plan World Fish Centre op Neeltje
Jans krijgt meer en meer gestalte
'Acolieten leveren bijdrage aan
symboliek die bij een mis hoort'
WA>
ffih
Pt
Bitr
Brand op
veerboot
CL
Z1ERIKZEESCH E
NIEUWSBODE
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1989
146ste jaargang Nr. 24616
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
(1797 - 1889)
Schelphoekgebied Onderzoek Golfbaan Marathon
De recreatieve ontwikkeling van het Schelp- De familie van de Duitse vrouw die omkwam bij De golfbaan in de Kop van Schouwen komt er De tennismarathon van de TV Duiveland
hoekgebied mag niet ten koste gaan van de een ongeval op de Heuvelsweg wil een onder- niet. (Pag. 3). bracht 40.000 gulden op. (Pag. 9).
natuurwaarden. (Pag, 2). zoek naar de omstandigheden waaronder het
ongeluk gebeurde. (Pag. 3).
De diensten die niet betaald worden zijn het duurst.
Boyer
,/A zou het een bloody shame vinden als hier over een jaar nog
mets staat
NEELTJE JANS - Het' plan voor de aanleg' van een
World Fish Centre op het voormalig werkeiland Neeltje
Jans begint steeds vastere vormen aan te nemen. Voor
zitter mr. R. de Blij van de NV Beheersmaatschappij
Neeltje Jans drukte het bij de presentatie van het inrich
tingsplan, kernachtig, als volgt uit: ,,Ik zou het een bloo
dy shame vinden als hier over een jaar nog niets staat".
Een concreet antwoord op de vraag wanneer dan daad
werkelijk de eerste spade de grond in gaat voor het
World Fish Centre werd bij de presentatie niet gegeven.
Men hoopt 'op zo kort mogelijke termijn' meer duidelijk
heid te hebben over de belangstelling van de kant van
het bedrijfsleven voor een plaatsje in het bedrijventer
rein voor visserij-activiteiten. Gisteren werd de inrich-
tingsschets overhandigd aan ing. J. G. Burlage, directeur
van de beheersmaatschappij Neeltje Jans.
Het idee om op Neeltje Jans een be
drijventerrein voor visserij-activitei
ten te realiseren is niet nieuw. In de
visserijnota van de provincie Zee
land, uitgebracht in 1986, wordt de
suggestie al gedaan om de mogelijk
heden van een World Fish Centre op
het voormalige werkeiland eens na
der te bezien. Sindsdien zijn er heel
wat plannen voor de inrichting van
Neeltje Jans gelanceerd. Terwijl som
mige van de plannen alweer min of
meer in vergetelheid zijn geraakt is
het idee voor het World Fish Centre
eigenlijk nooit van het toneel ver
dwenen en het lijkt erop dat dit plan
nu daadwerkelijk van de grond getild
gaat worden. Met de realisering van
het plan is een investering van bijna
2,5 miljoen gulden gemoeid.
Handel én promotie
Het World Fish Centre zoals men
zich dat voor ogen ziet is het best te
vergelijken met een bedrijventerrein.
Met dien verstande dat het behalve
om commerciële produktie van bij
voorbeeld mosselen en oesters ook
gaat om onderzoek en ontwikkeling.
Het is ook de bedoeling dat de bedrij
ven die het Centre gaan bevolken
openstaan voor het publiek. Een
soort proeftuin voor nieuwe metho
des.
In het inrichtingsplan visserij-acti
viteiten bouwdok schaar, zoals het
lijvige en zeer gedetailleerde rapport
over het World Fish Centre officieel
heet, wordt het Centre omschreven
als een centrum voor coördinatie en
stimulering van de visserij en vis-
kweek.
hebben van de recreant. Men dient te
zoeken naar de juiste balans tussen
(dag)recreatie en bedrijvigheid. Dat
past ook precies in het bestemmings
plan zoals dat door de gemeente Vee
lende mogelijkheden. In de inrich-
tingsschets worden verschillende
suggesties gedaan van hoe een en an
der in het vat gegoten zou kunnen
worden. De lokatie waar het Centre
lijkhjeden voor bedrijven wordt in de
inricntingsschets ruimschoots aan
dacht besteed. Minder goed uit de
verf komt wat men nu precies het pu
bliek wil bieden. WeL werd bij de pre
sentatie van het plan nog eens bena
drukt dat het World Fish Centre
onderdeel uit moet maken van het to
tale gebeuren op Neeltje Jans. Zo
speelt men met de gedachte om de be
zoekers van Neeltje Jans een totaal
pakket te bieden: één toegangsprijs
voor alle 'attracties'. Een idee overi
gens dat nog in de kinderschoenen
staat. Maar men gaat er wel van uit
dat 'Een dagje Neeltje Jans' voor ie
dere beurs te behappen moet zijn.
Bedrijven
Waar het toch vooral om draait in
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Men tekent daar meteen bij aan dat
de vestiging van een World Fish Cen
tre op Neeltje Jans bij kan dragen tot
de 'internationale allure' die het
voormalige werkeiland in het rap
port toegedicht wordt. Gesteld wordt
dat Neeltje Jans een ideaal vertrek
punt biedt voor versteviging van de
internationale positie die Nederland
inneemt op visserijgebied. „De vesti
ging van een World Fish Centre kan
hidrin een wezenlijke functie vervul-
lerf*?' aldus het inrichtingsplan.
Drie poten
In feite wil men met het World Fish
Centre drie vliegen in één klap slaan:
- onderzoek en ontwikkeling, - oplei
ding en promotie, - commerciële pro
duktie en dienstverlening. Achterlig
gende gedachte is dat het Centre niet
louter een op zichzelf staande zaak is,
maar inpasbaar blijkt bij de verdere
inrichting van het voormalige werk
eiland. Een bezoek aan Neeltje Jans
zou dan in de toekomst behalve een
wandeling door het natuurgebied of
een bezoek aan een themapark/expo
sitie ook een kijkje bij één of meerde
re bedrijven op het Centre kunnen be
tekenen.
Uitgangspunt is daarbij dan ook
dat de recreant zeker geen hinder
mag ondervinden van het feit dat er
bedrijven op Neeltje Jans gevestigd
zijn. Met dat in het achterhoofd is ge
kozen voor kleinschalige en milieu
vriendelijke bedrijven.
Het mes dient dan wel aan twee
kanten te snijden: de bedrijven mo
gen op hun beurt weer geen hinder
Ir. P. A. Davidson (midden) overhandigt het inrichtingsplan aan ing. J. G. Burlage. Drs. R. Dijkema kijkt toe., (Foto;
Joop van Houdt).
re voor Neeltje Jans is opgesteld.
Dagrecreatie is toelaatbaar, maar het
zwaartepunt van die recreatie dient
dan wel te liggen tussen de haven-
dammen Noordland en Neeltje Jans.
In de inrichtingsschets formuleert
men het als volgt: „De begrippen
rust, concentratie en samenhang zijn
in belangrijke mate bepalend voor de
vormgeving en inhoud van het pro
ject Neeltje Jans".
Mogelijkheden
Voor de praktische invulling van
een World Fish Centre zijn verschil-
moet komen staat niet ter discussie:
het bouwdok Schaar. Wel valt er over
te twisten of de voorziening voor het
publiek duidelijk gescheiden moeten
zijn van de bedrijfsactiviteiten of
daarmee verweven.
Vooralsnog wordt uitgegaan van
het eerste. De ruimtes voor bijvoor
beeld een hotel of congresruimte in
een hoek, terwijl de rest van het ter
rein beschikbaar is voor de bedrij
ven. Voor het publiek wordt gedacht
aan voorzieningen als horeca, een
museum en bijvoorbeeld aquaria.
Aan de mogelijkheden en onmoge-
Verwachting tot woensdagavond:
Rustig herfstweer
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
overwegend droog. Minimumtempe
ratuur omstreeks 12 graden. Middag-
temperatuur ongeveer 18 graden. Ma
tige wind uit noordelijke richtingen.
WEERSVOORUITZICHTEN
Verwachting t/m zaterdag 30 sept.:
Donderdag: Zonneschijn: 40%
Kans op neerslag: 10%
Min.temp.: 10 graden
Middagtemp.: 18 graden
Windkracht: noordoost 4
Vrijdag: Zonneschijn: 40%
Kans op neerslag: 10%
Min.temp.: 10 graden
Middagtemp.: 18 graden
Windkracht: noordoost 3
Zaterdag: Zonneschijn: 50%
Kans op neerslag: 10%
Min.temp.: 10 graden
Middagtemp.: 19 graden
Windkracht: noordoost 3
ZON- EN MAANSTANDEN
27 sept. Zon op 06.34, onder 18.27
Maan op 03.46, onder 17.32
28 sept. Zon op 06.36, onder 18.24
Maan op 04.58, onder 17.42
Nieuwe Maan: 29 september (22.47)
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT - Er staan ons enkele da
gen met rustig herfstweer te wachten.
Verantwoordelijk hiervoor is een At
lantisch hogedrukgebied dat nog in
betekenis toeneemt en langzaam
naar de Britse eilanden trekt. Rond
dit hoog trekken storingen met grote
snelheid via IJsland naar Scandina
vië. De neerslaggebieden die bij deze
storingen horen bereiken ons niet,
wel trekken er van tijd tot tijd wol
kenvelden over onze 'omgeving die af
gewisseld" worden door zonnige perio
den.
het World Fish Centre zijn de bedrij
ven. Ook hier geldt dat er verschil
lende mogelijkheden zijn. Voor een
plaatsje in het Centre komen in aan
merking mosselbedrijven, oesterbe-
drijven, kreeftenbedrijven. Verder
ziet men ook mogelijkheden voor bij
voorbeeld een forellenkwekerij, de
teelt van zout-watervissen of het
kweken van zagers.
Voor het kweken van mosselen zijn
in bouwdok Schaar wel mogelijkhe
den, maar dan niet op de gebruikelij
ke manier, op de zeebodem, maar in
vervolg pagina 2
ESBJERG - De Deense politie ver
moedt dat de brand op de veerboot
Tor Scandinavia is aangestoken. Dit
heeft de inspecteur van de Deense po
litie Herluf Morgensen verklaard. Bij
de brand kwamen maandag twee
mensen om het leven. Deskundigen
die de veerboot aan een onderzoek
hebben onderworpen, hebben gecon
stateerd dat de brand is begonnen op
een trap aan de voorkant van het
schip.
Zierikzees acolietencollege Sint Laurentius bestaat vijftig jaar
ZIERIKZEE - „Acolieten. Dat zijn volwassen misdienaars die op zon- en feestdagen
met hun handelingen op het altaar meer cachet geven aan de Eucharistievieringen in
de Katholieke kerk". Zo omschrijft de 24-jarige Wim Doeswijk uit Zierikzee de men
sen die op vrijwillige basis de priester begeleiden bij het opdragen van de heilige mis.
De katholieke parochie te Zierikzee heeft al vijftig jaar lang van deze mensen. Samen
vormen zij het acolietencollege Sint Laurentius. Afgelopen zondag werd dat gouden
jubileum herdacht met een plechtige, meerstemmige Eucharistieviering in de Sint Wil-
librorduskerk te Zierikzee en een receptie en reünie in het parochiehuis.
Wim Doeswijk één van de 14
rentius. (Foto: Joop van Hou>
an het neolictencollcgc Sint Lau-
Op dit moment omvat het acolie
tencollege Sint Laurentius 14 vrijwil
ligers en Wim Doeswijk is een van
hen. „Het woord acoliet is afkomstig
uit het Grieks. Het betekent begelei
der. Eigenlijk doen acolieten hetzelf
de als misdienaars, jongens (en tegen
woordig ook meisjes) van zeven tot
ongeveer veertien jaar die de priester
assisteren bij het opdragen van de
heilige mis. Met dat verschil dat aco
lieten ook de communie mogen uit
reiken".
Niet nodig
De taak om de hostie (die het sym
bool is van het lichaam en bloed van
Christus) tijdens de Eucharistievie
ring aan de gelovigen uit te reiken
werd pas later aan de acolieten gege
ven. „Vroeger was dat niet nodig om
dat er veel meer priesters waren.
Toen stonden er op hoogtijdagen twee
of drie op het altaar. Maar met de af
name van het aantal geestelijken zijn
de leken steeds meer van hun werk
gaan overnemen".
De meeste katholieke parochies in
Nederland hebben alleen misdie
naars. Het acolietencollege van de
Zierikzeese Katholieke parochie ont
stond 50 jaar geleden op initiatief
van de toenmalige pastoor J. Brink.
„We hebben de indruk dat het het
eerste acolietencollege in Nederland
was. Dat zijn we aan het uitzoeken.
Je had ze toen wel al in het buiten
land". Pastoor Brink uitte zijn idee
ën tegenover J. van Vclthoven en G. J.
Wanrooy uit Zierikzee. Die bleken
bereid om samen met nog twee ande
re jonge misdienaars naar een Bene
dictijnenklooster in het Brabantse
Oosterhout te gaan om zich door dc
broeders daar te laten onderrichten
over de handelingen van acolieten in
dc kerk.
Tijdens de kerstdienst van 1938 tra
den de vier Zierikzeeënaars voor het
eerst naar voren als acoliet. In de
daarop volgende vijftig jaar waren in
totaal zo'n honderd acolieten actief in
de Zierikzeese Katholieke kerk. „En
vroeger vanuit Zierikzee ook in de
Westhoek". De gemiddelde leeftijd
van de acolieten ligt tussen de 20 en
30 jaar en hun aantal schommelde in
de loop der jaren van acht tot veer
tien.
Zwart/wit pakje
„In de zestiger jaren waren er wat
minder. Maar de laatste jaren is de
belangstelling om als acoliet een bij
drage aan de eredienst te leveren
weer toegenomen". Zelf rolde Wim
Doeswijk als vanzelfsprekend in dit
vrijwilligerswerk. „Toen ik mijn
communie had gedaan werd ons op de
lagere school gevraagd of we misdie
naar wilden worden. En dat zag ik
wel zitten. Het leek mij heel leuk om
met zo'n mooi zwart/wit pakje aan
helemaal vooraan bij de pastoor te
mogen staan".
De motivatie om op 16-jarige leef
tijd ook acoliet te worden was toch
iets anders. „Je hebt het gevoel daar
mee wat te kunnen bijdragen aan de
aankleding van de Eucharistievie
ring. Dat is belangrijk want in dc
Katholieke kerk is de symboliek een
belangrijk onderdeel van dc Eucha
ristievieringen. Het hoort erbij, het
is een geheel".
Tot de werkzaamheden van een aco
liet behoort het gereedmaken van het
altaar voor de Eucharistieviering. En
het tijdens de heilige mis verrichten
van handelingen waardoor de
priester de handwassing en het wie
roken kan doen. „Met hoogtijdagen
mogen de acolieten ook zelf wieroken
en collecteren". De belangrijkste han
deling van een acoliet is het uitreiken
van de communie. „Vroeger waren
acolieten ook gewend om tijdens de
Eucharistieviering te antwoorden op
de gebeden van de priester. Maar met
het veranderen van de erediensten
zijn nu alleen nog de handelingen
overgebleven".
Vrouwen
Tbt nu waren acolieten uitsluitend
mannen. Maar Wim Doeswijk ver
wacht dat daarin verandering zal ko
men. „Bij de elf misdienaars die we
in Zierikzee hebben zijn al vier meis
jes. Dat moet kunnen tegenwoordig,
hoewel veel ouderen er nog aan moe
ten wennen. Meestal is het zo dat mis
dienaars later acoliet worden. Dus ik
verwacht dat er over anderhalf jaar
ook vrouwelijke acolieten zijn". Dat
is overigens ook uit praktische over-
vervolg pagina 3
