De eerste dag zit er weer op
'Ik hou niet van moderne orgels, die
hebben zo'n harde en schelle klank'
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Diefstal uit
hotelkamer
Politie
vindt
wapens bij
controle
Diefstal
surfzeilen
Diefstal
scheepscompas
7
Z1ERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Port Greve School Streekdichters Sponsor
Er komen minder, maar wel grotere huizen in Directeur G. Gerretsen heeft alle vertrouwen In de rubriek streekdichters een ontboezeming Sportsponsoring gezien vanuit de visie van VV-
recreatiepark Port Greve. (Pag 2). in de toekomst van de OBS-Noordgouwe. van P. C. uit Zierikzee. (Pag 5). Zierikzee-sponsor L. Goedbloed. (Pag 7).
(Pag. 3).
DINSDAG 15 AUGUSTUS 1989
145ste jaargang Nr. 24592
WAARIN OPGENOMEN
(1797 - 1889)
Men moet de jeugd lachende onderwijzen.
Molière
KAAPSTAD - De Zuidafrikaanse
president Pieter Botha heeft in een
toespraak voor de televisie zijn aftre
den aangekondigd. Hij kwam tot dit
besluit nadat hij in conflict was ge
raakt met zijn opvolger, Frederik de
Klerk.
RENESSE - Uit een hotelkamer te
Renesse werd een polstasje van N. de
V. uit Zaltbommel gestolen.
In het tasje zat een bedrag van on
geveer 350 gulden aan contant geld
plus een aantal persoonlijke papie
ren. De diefstal vond maandagmid
dag plaats.
RENESSE - Bij een routine alco
holcontrole in het centrum van Re-
nesse heeft de rijkspolitie twee men
sen aangehouden die in het bezit
waren van aanvalswapens.
Onder aanvalswapens verstaat de
politie messen, dolken of stokken. De
overtreders werden direct aangepakt
via het zogeheten lik-op-stuk beleid.
Zij konden direct een boete betalen.
De wapens werden in beslag geno
men. Bij de controle werd een per
soon aangehouden vanwege openbare
dronkenschap op straat en een per
soon die met een grote hoeveelheid al
cohol op een auto bestuurde.
SCHARENDIJKE - C. S. uit het
Duitse Bad Abbach werd benadeeld
voor ongeveer 850 DM toen twee van
zijn surfzeilen werden gestolen.
De zeilen lagen in de auto van S. die
langs de Brouwersdam stond gepar
keerd. Maandagmiddag werden de
zeilen uit het voertuig gestolen.
BRUINISSE - Uit het zeiljacht van
P. I. N. uit Dinteloort werd een
scheepscompas ter waarde van 1300
gulden gestolen.
Het zeiljacht lag in de jachthaven te
Bruinisse. Tussen 9 en 14 augustus
verschaften onbekenden zich door
middel van braak toegang tot het
zeiljacht en namen daarbij het
scheepscompas mee.
ZONNEMAIRE - Het is weer zover. Na weken van vakantie en vrije
tijd zijn de basisscholen weer begonnen. Voor de meesten een klas ver
der dan vorig jaar voor veel anderen hét moment in je leven, dat je voor
het eerst in de schoolbanken gaat. Voor iedereen op de de basisschool
is het in ieder geval weer een nieuwe start. Ook op de christelijke ba
sisschool de Zonnewijzer in Zonnemaire. zijn de leerlingen en de leer
krachten weer aan de slag gegaan. Een teken, dat het met de zomerva
kantie 1989 voor de meesten gedaan is. Het werk lonkt weer, de scholen
draaien weer en Schouwen-Duiveland loopt in toeristisch opzicht lang
zaam op een einde.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Wh
PÊ
Bitr
Verwachting tot woensdagavond:
Mogelijk onweer
Veel bewolking en mogelijk enkele
regen- of onweersbuien. In de loop
van de dag van het westen uit opkla
ringen. Minimumtemperatuur om
streeks 17 graden, middagtempera-
tuur ongeveer 24 graden. Zwakke tot
matige wind, rond kracht 3, uit uit
eenlopende richtingen.
WEERSVOORUITZICHTEN
Verwachting t/m zaterdag 19 aug.:
Donderdag: Zonneschijn: 40%
Kans op neerslag: 40%
Min.temp.: 14 graden
Middagtemp.: 22 graden
Windkracht: zuidwest 4
Vrijdag: Zonneschijn: 50%
Kans op neerslag: 30%
Min.temp.: 13 graden
Middagtemp.: 23 graden
Windkracht: zuidwest 3
Zaterdag: Zonneschijn: 50%
Kans op neerslag: 20%
Min.temp.: 15 graden
Middagtemp.: 24 graden
Windkracht: zuid 3
ZON- EN MAANSTANDEN
16 aug. Zon op 06.25, onder 21.02
Maan op 20.52, onder 05.07
17 aug. Zon op 06.27, onder 21.00
Maan op 21.08, onder 06.37
Volle Maan: 17 augustus (05.07)
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - Tussen de warme lucht,
die zich boven het grootste deel van
het Europese contingent bevindt en
de koelere lucht boven de Britse ei
landen en de Oceaan, ligt een frontale
zone waarin gemakkelijk storingen
ontstaan.
Een zo'n storing trekt komende
nacht en morgen overdag over of
dicht langs ons land. De lucht, die
door deze storing wordt aangevoerd,
is onstabiel van opbouw. Hierdoor
kunnen er gemakkelijk buien ont
staan, waarvan sommige vergezeld
gaan van onweer. Evenals afgelopen
nacht zal het de komende nacht niet
koud worden, de minimumtempera
tuur ligt rond 17 graden, overdag
wordt het ongeveer 24 graden. Na het
voorbij trekken van de onweerssto
ring klaart het van het westen uit op.
Er is weinig wind, maar bij buien ko-
meii flinke windstoten voor.
Henk Goudzwaard uit Oosterland bouwde in vijf jaar tijd zijn eigen pijporgel:
Goudzwaard tekent daarbij aan
dat je halverwege de bouw van een
orgel niet ineens kunt gaan bezuini
gen op het materiaal. „Want dat gaat
uiteindelijk toch ten koste van de
klank van je orgel".
OOSTERLAND - „Een van mijn favoriete kerkorgels
is het Kam en Van der Meulen orgel in de Grote Kerk in
Zierikzee. Daar zit een heel mooie, romantische klank in.
Ik hou niet van moderne orgels. Die hebben vaak zo'n
schelle en harde klank en dat vind ik niet mooi". Aan het
woord is de bijna 23-jarige Henk Goudwaard uit Ooster
land. Hij heeft met veel geduld en toewijding in vijf jaar1
tijd zijn eigen pijporgel gebouwd. „Ik heb weieens gehad
dat ik de brand erin wilde steken hoor. Maar als je er
gens aan begint moet je het ook afmaken en ik moest en
zou er muziek uit krijgen".
Vijf jaar geleden begon Goud
zwaard aan de grote uitdaging: hele
maal zelf een mechdnisch pijporgel
met zes stemmen verdeeld over twee
klavieren maken. „Ik ben eigenlijk
op het idee gebracht door Diana Sij-
rier uit Sirjansland. Daar heb ik nu
orgelles van en haar man is ook bezig
om een orgel te bouwen".
Vroeg begonnen
Goudzwaard is al van jongsaf aan
een orgel fan. ,,l k kreeg op mijn
achtste jaar mijn eerste orgelles. Wc
hadden toen hier een tweeklaviersor
gel dat we van een tante hadden ge
kregen. Omdat ik als we bij haar wa
ren altijd achter dat orgel zat". Eerst
kreeg Goudzwaard les aan huis van
docent Pols. „Daarna heb ik nog les
gehad van meneer Jonker en van J.
van der Dorpel".
Op dit moment legt Goudzwaard
zich toe op het spelen van kerkorgcl-
muziek. Zijn docent is D. Morks.
„Dat is heel anders dan solo spelen.
Je bent dan meer met het begeleiden
van de gemeente bezig", aldus Goud
zwaard. „Je moet je aanpassen aan
de manier waarop de mensen in de
kerk zingen".
Goudzwaard kan niet precies uit
leggen waarom het spelen op een
kerkorgel hem zo aanspreekt. „Maar
het oefent gewoon een zekere aan
trekkingskracht op mij uit. Ik zou
het trouwens niet voor mijn beroep
willen doen. Dan ben je echt altijd
met muziek bezig en dan moet je ook
het conservatorium aflopen. Dan zou
ik er bijvoorbeeld piano bij moeten
doen en daar heb ik niet zoveel zin
in", aldus Goudzwaard.
Eigen ontwerp
Waar Goudzwaard wel zijn beroep
van zou willen maken is het bouwen
van orgels. „De orgelbouw heeft een
tijdje in het dal gezeten omdat de be
langstelling voor de kerk wat terug
liep. Maar dat is helemaal over, de or
gelbouw is nu echt over het diepte
punt heen", aldus Goudzwaard.
Hoewel hij af en toe bijna de moed
dreigde te verliezen tijdens de bouw
van zijn eigen pijporgel wil Goud
zwaard eigenlijk het liefst weer een
ander orgel gaan bouwen.
„Achteraf bezien is het eigenlijk
helemaal niet zo vreselijk ingewik
keld" aldus de jeugdige orgelbou
wer. „Ik had wel bouwtekeningen,
maar die heb ik na een poosje opzij
gelegd en ik heb mijn eigen ontwerp
gemaakt. Behalve voor de windlader,
dat heb ik precies volgens een be
staande bouwtekening gemaakt".
Veel werk
Heel belangrijk is volgens Goud
zwaard dat je als je aan een dergelijk
karwei begint je precies moet weten
wat voor soort orgel je wilt bouwen.
„Ik wilde een vrij compact orgel met
toch behoorlijk wat mogelijkheden,
en dat is aardig gelukt". De wind die
nodig is om de orgelpijpen te laten
spreken wordt bij het orgel van
Goudzwaard geproduceerd door een
motor.
Via een ingenieus systeem wordt
de wind naar die pijp gevoerd die de
organist wil laten spreken. Het kla
vier is in feite een soort bedie
ningspaneel. Door een toets in te
drukken wordt een klep bediend die
de luchttoevoer naar de orgelpijp re
gelt.
Het orgel van Goudzwaard be
schikt over zes stemmen. „Een stem
op een orgel is eigenlijk de klank
kleur. Die regel je met verschillende
registers". Per stem heeft Goud
zwaard de beschikking over 54 orgel
pijpen hetgeen het totaal aantal pij
pen in zijn orgel op 324 brengt. „Die
pijpen hob ik via een kennis uit Vee-
nendaal. Die heeft op een zolder ach
ter het kerkorgel in de kerk een com
plete verzameling orgelpijpen. Dat is
gewoon prachtig om daar eens rond te
kijken".
Wirwar
De leek die een blik mag werpen in
het binnenste van het orgel van
Goudzwaard ziet een wirwar van or
gelpijpen in alle maten en soorten,
luchtslangen, hendels en verbindin
gen. Men zal vergeefs naar spijkers
zoeken in het werkstuk van de orgel
bouwer. „Voor een deel heb ik ge
bruik gemaakt van pen-
gatverbindingen. Het frame heb ik in
elkaar geschroefd", aldus Goud
zwaard.
Zijn orgel is in feite multi-
provinciaal. Uit een kastje in de 'or
gelwerkplaats' diept hij een lijstje
op. Daarom staat precies vermeld
welke pijpen waar vandaan komen.
Een aantal pijpen komt uit Aalten,
andere komen uit een kerk in Wijhe
terwijl weer andere pijpen afkomstig
zijn uit een kerk in Rotterdam. Het
grootste deel van de pijpen is ge
maakt van een legering van tin cn
lood. Een aantal andere is gemaakt
uit tin. De bassen zijn gemaakt van
hout.
Dure hobby
Een orgel bouwen is bepaald geen
goedkope hobby. „Nee, het kost aar
dig wat geld. Als je die pijpen nieuw
zou moeten kopen ben je voor cén
stem al zo'n tienduizend gulden
kwijt. Ik heb zelf alles bij elkaar
denk ik rond de 4500 gulden in dit or
gel gestoken en daar schrok ik eerst
ook wel een beetje van maar achteraf
gezien is het niet veel geld voor een
dergelijk orgel".
Daarom koos Goudzwaard voor het
gebruik van tropisch hardhout voor
de fabricage van bepaalde onderde
len. „Zacht hout vreet als het ware
Henk Goudzwaard bij zijn zelfgebouwde orgel (Foto Joop van Houdt)
vervolg pagina 2
