VAN ADEL
Expositie in de
N oordhavenpoort
Tïiasicölciinir
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
4
Reims
Kunstraad:
faciliteiten
filmhuizen laten
te wensen over
Grafiek van
Corneille in
Oosterschelde-
ziekenhuis
89/275. De naam Rust Roest heeft in Zierikzee al jaren lang een bekende klank. Op deze plaat nu echter eens
geen gymnasten of korfballers van deze vereniging, maar een pittige wandelgroep. Van links naar rechts:
A. Kristelijn, J. Stoutjesdijk, J. L. van den Houten, U. Berrevoets en S. de Vlieger. Onderste rij: J. Gilden,
C. Viergever, J. N. Schults, M. de Puyt, K. de Oude en A. A Berrevoets.
Correspondentie over deze rubriek: Cor Pols, Postbus 30, 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754,
Vervolg van pagina 1
Toch past Schregardus niet geheel
in de traditie in de materieschilders
die vooral expressionistisch te werk
gingen. Nadat hij in zijn beginjaren
het accent legde bij figuratieve kunst
met een surrealistisch trekje is hij in
de loop der jaren geleidelijk overge
gaan op meer abstracte afbeeldingen
waarin het accent meer ligt op kleur
en vormgeving en hier en daar ook fi
guratieve elementen terug te vinden
zijn.
Uit het werk van Schregardus
spreekt een grote belangsteling voor
archeologie en oosterse filosofie.
Hierdoor ademen zijn werken sym
boliek. Vaak ook staat de mens en
zijn innerlijk centraal terwijl ook de
natuur, en dan in het bijzonder de
volmaaktheid van de natuur een be
langrijke rol in zijn oeuvre vormt.
Daarbij openbaart de kunstenaar een
filosofie van streven naar harmonie
en verinnerlijking, zonder dat hij de
kijker met zijn levensvisie opzadelt.
„Schilderijen zijn wat ze zijn. Ie
dereen kan er wat anders uithalen"
aldus de kunstenaar, die in zijn schil
derwerken de harde realiteit toch wat
verzachtend weergeeft, want in zijn
visie kunnen ook schokkende zaken
(bij voorbeeld de gevolgen, vervui
ling) een zekere harmonie uitoefenen.
Verzachtend is echter niet verhul
lend, want voor wie door de fraaie
kleurencombinaties heen kijkt en de
symboliek van cirkels, vierkanten en
lijnen begrijpt, blijkt het werk van
Zeshonderd, jaar is de kathedraal
van Reims. Gezeten in de zijarm van
de kruisvorm laat ik zes eeuwen op
me inwerken. Zelfs in de twintigste
eeuw waarin humorloze wolken
krabbers over een kathedraal heen
kijken alsof hij riiet bestaat, maakt
de ruimte een overweldigende iru-
druk op de rondwandelende toe
risten.
Ranke pilaren reiken omhoog
waar spitsbogen de beweging voort
zetten en kapitelen, versierd met
bloem- en plantmotieven, de vreugde
omlijsten.
Wat een indruk moet deze kerk op
de kleine middeleeuwers hebben ge
maakt. Temidden van de lage houten
huisjes rees de kerk omhoog. Het
duizelt je als je naar de voorgevel
kijkt, de versieringen en de talloze
beelden die niet meer het strakke
uiterlijk hebben van voorgaande tij
den zijn levende mensen in steen ge
worden, gekleed in soepel vallende
kleren met herkenbare gelaatstrek
ken en houdingen. Het lijkt wel of ze
zich hebben losgemaakt van de gevel
en wie goed kijkt wordt aangeraakt
door de vreugde. In elke kiosk is wel
een kaart met een glimlachende en
gel te krijgen.
Twintia Franse koningen zijn hier
gekroond. In de overvolle feestelijk
versierde kathedraal zie ik de kleur
rijke stoet weer binnenschrijden. De
koning voorop en dan de hoogge-
plaatsten, de edelen, allen met hun
politiek, hun streven naar macht en
de onvermijdelijke intriges.
Wat heeft zo'n kerk allemaal niet
meegemaakt. Een enorme brand in
de vijftiende eeuw, een bombarde
ment tijdens de Eerste Wereldoorlog
toen Reims de bijnaam kreeg van ge
martelde stad'. Geen huis was onbe
schadigd gebleven. De Duitsers ge
bruikten de kathedraal als lazaret en
gooiden er maar liefst vijftiendui
zend balen stro neer. Bijna driehon
derd granaten troffen de kerk, maar
de kathedraal staat er nog altijd, in
volle glorie.
Ik kijk omhoog naar de andere zij
de van de kruisarm tegenover me.
Hoog is een roosvenster aange
bracht.
Schregardus wél degelijk een verhaal
te vertellen, zonder dat de kunste
naar daarbij de kijker de les wil le
zen.
In het werk van de vroegere typo
graaf speelt het gevoel en het verlan
gen naar harmonie in de natuur en in
het innerlijk van de mens een grote
rol. Dat evenwicht is dan ook het
grootste ideaal van Schregardus
evenals het uitbannen van onverza
digbaar materialisme en de verstoor
de menselijke verhoudingen. Schre
gardus is geen trendy kunstenaar die
zich voegt naar de smaak van het bre
de publiek maar een integer artiest,
die een hoge prioriteit stelt aan het
gevoel, maar daar ook weer geen
slaaf van wil zijn.
Kleurcombinatie
De werken die deze maand in de
Noordhavenpoort te zien zijn, zijn
vrij recent en verschillen in die zin
van eerdere werken door de kleur-
composities. Waar Schregardus vroe
ger vaak gebruik maakte van allerlei
variaties in blauw, de kleur van on
eindigheid, de hemel en het water,
kiest hij nu meer voor een ruimer
kleurgebruik met aparte combinaties
als violet met oranje, oker met rood
en turquoise.
In tegenstelling tot eerdere werken
hanteert Schregardus hierbij de tech
niek van schrapen. Zand wordt daar-
Door het zonlicht van buiten
straalt een kleurenpracht de kerk in
die niet in woorden te beschrijven is.
Wellicht is dat symbolisch voor een
gotische kathedraal. De ramen trans
formeren het gewone zonlicht in een
kleurenpracht die doet denken aan
het laatste bijbelboek en die je daar
om 'apocalyptisch' kunt noemen.
Dat was ook de gedachte bij de
bouw, zeshonderd jaar geleden. Wie
een kathedraal binnen ging ontmoet
te de hemel op aarde. Omringd en ge-
lolkt door heiligen in steen kwam je
in een zee van ruimte en licht.
Terwijl ik naar het roosvenster
staar breekt achter me het orgel uit
in een verheven klankenspel.
Twintigste-eeuwse muziek in moder
ne klankkleuren vult de enorme ka
thedraal. Het is de pracht van de
Franse orgels en de majesteuze mu
ziek die door de gewelven golft die je
omhoog tillen en meevoeren in de on
eindige beweging ingezet door de pi
laren en spitsbogen. Op een gewoon
Nederlands orgels klinkt deze orgel
muziek van Messiaen in het geheel
niet, maar alleen hier, in deze ruim
te, begrijp je de klanken die evenals
de kleuren van het roosvenster niet
te omschrijven zijn. De combinatie
van kleur, ruimte en eigentijdse
klank ademt iets van eeuwigheid.
Een jongetje rent voor me heen. Ik
herken m'n zoontje van zes. Volwas
senen gaan in zo'n ruimte zitten,
maar voor kinderen werkt ruimte in
spirerend om te gaan bewegen. Hij
zwaait: 'Mooie kerk, hè! Waar is ma
ma?' Ik wijs in de richting van het
middenschip en ik zie twee beentjes
van zes jaar huppelend tussen de
vaste pilaren van zeshonderd.
's Middags zijn we van de hoge he
mel diep onder de aarde gedaald. Het
doel was dan ook wat aardser dan in
de morgen. We bezochten een cham-
pagnefabriek en zagen het hele pro
ces vanaf de druivenoogst tot het
drinken van de drank.
Na het hoge licht van de kathe
draal liepen we in duistere onder
aardse gangen waar miljoenen fles
sen jarenlang wachten tot de tijd
daar is. De wijn die in het donker
ivacht wordt tintelende vreugde-
wijn. Champagne is een feestwijn,
het bruist aan alle kanten. Aan het
einde van de rondleiding mochten
we zelfs het glas heffen. Wellicht is er
tussen de vreicgdewijn champagne
en de feestelijke kathedraal toch een
overeenkomst. Is het toeval dat de
uitvinder van de champagne....een
monnik wasAu Revoir!
MARZAS
bij met kleurpigment in verschillen
de lagen en van donker naar licht
aangebracht. Met spijkers en messen
begint dan het proces van schrapen,
waardoor het schilderij reliëf krijgt.
Het geheel wordt door het gebruik
van hars duurzaam. Dat schrapen is
niet alleen een techniek maar heeft
ook een diepere betekenis bij Schre
gardus, namelijk het blootleggen van
het innerlijk door het van alle franje
te ontdoen. Daarnaast heeft Schre
gardus zich de laatste tijd ook toege
legd op het vervaardigen van schilde
rijen waarin objecten zijn verwerkt
en waardoor voorwerp en achter
grond enerzijds los van elkaar lijken
te staan, maar op de een of andere
manier toch ook weer een schilderij
vormen.
Het werk van Schregardus, waar
voor met name in België groeiende
belangstelling bestaat vormt samen
met de beelden van de Belg Luc de
Bruyne, docent aan de dependance
van de Hamse Academie voor Schone
Kunsten in Moerzeeke een boeiende
expositie. Deze wordt zaterdag 5
augustus door de Belgische auteur en
presentator van het BRT-kunstmaga-
zine Stijl dr Jean-Pierre de Bruyn,
die tevens directeur van de kunstaca
demie van Hamme is, geopend.
AMSTERDAM - De Amsterdamse
Kunstraad vindt dat de faciliteiten
voor de vertoning van kunstzinnige
films in de hoofdstad te wensen over
laten in vergelijking met die in ande
re steden. In een beleidsadvies uitge
bracht op verzoek van wethouder
Luimstra van cultuur wordt daarom
gepleit voor het verlenen van subsi-'
die aan de theaters Desmet en het
Amsterdams filmhuis Rialto.
Een speciale commissie van d^
Kunstraad wijst er op dat vrijwel al
le filmdoeken in Amsterdam worden
geprogrammeerd door het kapitaal
krachtige Cannon Concern. In 1988
gingen naar schatting twee miljoen
mensen naar een bioscoop van Can
non Cinemas. De tot het alternatieve
filmcircuit behorende theaters
Desmet en Rialto kregen vorig jaar
respectievelijk 42.552 en 38.000 bezoe
kers. In het alternatieve circuit wor
den films vertoond die alleen ge
maakt, gedistribueerd en vertoond
kunnen worden met steun van subsi-
dienten. Het gaat daarbij volgens de
kunstraad om artistieke produkten
die belangrijk zijn voor de ontwikke
ling van het medium en die de steun
van de overheid verdienen.
De raad constateert dat het filmcir
cuit vanaf het begin van de jaren ze
ventig weliswaar veel bezoekers
trok, maar vrijwel geheel door vrij
willigers draaiende wordt gehouden:
„Organisatie, comfort en ambiance
raakten op den duur letterlijk en fi
guurlijk versleten".
De bijdrage van de gemeente Am
sterdam beperkte zich tot nu toe tot
het verlenen van een huur- en verbou
wingssubsidie aan Rialto van 57.000
gulden per jaar en een „vrij krediet"
van dit jaar 146.750 gulden ten behoe
ve van subsidies aan nieuwe initiatie
ven, retrospectieven en festivals.
Budget
De Kunstraad adviseert wethouder
Luimstra Desmet en Rialto samen
een budget van 60.000 gulden voor pu
bliciteit te geven en daarnaast 60.000
gulden elk voor het aantrekken van
een coördinator. Desmet heeft verder
een verbouwingssubsidie van 380.000
gulden en een huursubsidie van
35.000 gulden nodig. De wethouder
moet ook bij de gemeenteraad de con
tinuering van het vrije krediet be
pleiten. Theater Kriterion, dat niet
tot het Cannon Concern behoort, had
ook subsidie aangevraagd maar moet
in de visie van de Kunstraad buiten
de boot vallen. De plaats van Kriteri
on binnen de Amsterdamse filmver
toningsplaatsen is daarvoor ondanks
een kwalitatief interessante pro
grammering te onduidelijk, aldus het
beleidsadvies.
Woensdag' 2 augustus
Nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
15.30 uur Vrouw zijn, gevarieerd ma
gazine voor de vrouw. Afl. 3.
16.00 uur Portraits of America,
documentaire-serie, afl. 3.
16.50 uur Lassie, Amerikaanse serie.
17.15 uur Job en z'n pa. Presentatie:
Leo de Vos.
17.30 uur Journaal.
18.30 uur Gestrand in het zand, 7-
delige serie. Afl. 6.
19.00 uur Journaal.
19.16 uur Gospelmagazine, muziek
programma.
19.45 uur Danger Bay, Canadese se
rie. Afl.: Het overlevingskamp.
20.13 uur Als bloemen konden spre
ken, gevarieerd programma over
bloemenveilingen in Nederland t.g.v.
het 75-jarig bestaan van de bloemen
veiling Flora in Rijnsburg.
21.10 uur Zomeravondzangvierdaag-
se, koor- en samenzangprogramma
vanuit de Ned. Hervormde Kerk in
Kapelle-Biezelinge.
21.55 uur De bergrede, vandaag: Zalig
de vredestichters en de vervolgden.
Herh.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Tijdsein, actualiteitenpro
gramma.
23.10 uur Metro's van de wereld (Me
tro's of the world), 3-delige serie over
metrolijnen. Afl. 2.
23.40 uur Tenslotte, slotwoord door
ds. D. Langhenkel uit Ermelo.
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
17.00 uur The little princess, Ameri
kaanse speelfilm.
18.35 uur Countdown special: U2,
muziekprogramma.
19.25 uur Family Ties, Amerikaanse
comedyserie.
20.00 uur Journaal.
20.28 uur Run the gauntlet,
sportspektakel in een serie van vier
afleveringen. Afl. 1. Herh.
21.15 uur Nieuwslijn, actualiteiten
magazine.
21.45 uur Shakespeare: The merchant
of Venice. Britse tv-film.
00.30 uur Journaal.
Nederland 3
09.00,13.00 en 18.20 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
18.30 uur Sesamstraat.
18.45 uur De tijger Leopold, teken
filmserie. afl. 2.
18.54 uur Robin Hood, jeugdserie.
19.46 uur Verhalenvertellers. Afl. 13.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Avondvoorstelling: Cam
ping, Nederlandse speelfilm.
22.02 uur Studio sport.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
BRT 1
17.00 uur Flipper, Amerikaanse serie.
17.25 uur Juke Box.
17.30 uur Webster, Amerikaanse se
rie.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie voor
de allerkleinsten. Afl. 249, herh.
18.05 uur Plons. Plons en de harmoni-
ka.
18.10 uur Merlina, detective-serie
voor kinderen. Afl. 47.
18.35 uur De tovenaar van Oz, Japan
se animatieserie.
19.00 uur Levende aarde, 24-delige
Britse serie van David Attenborough
over het ontstaan van de aarde en het
aardoppervlak. Afl. 18.
19.25 uur Mededelingen en program
ma-overzicht
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Een zaak voor twee, Duitse
detective-serie.
Aansl. Uitslagen Nationale Loterij.
21.30 uur Studebaker: Minder dan
beloofd, Amerikaanse documentaire
over opkomst en ondergang van de
studebaker-auto.
22.25 uur Kunst-zaken.
22.30 uur Nieuws.
Aansl. Paardenkoersen
22.45 uur Muurwerk. Film van Wolf
gang Kolb op basis van de eerste cho
reografie van Roxane Huilmand op
muziek van Walter Hus.
23.15 uur Coda: „Maria van Magdala"
van Christine D'Haen.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 797
19.23 uur Superkat en Supermuis, te
kenfilmserie. Afl. 38.
19.28 uur Programma-overzicht
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Rondom de mensaarde, 14-
delige serie over weer en klimaat.
20.50 uur De geest en de vorm (Spirit
and form), 10-delige Japanse serie
waarin de kunstcriticus Shuicki Kato
toont hoe de Japanse cultuur ont
staan en ontwikkeld is. Deel 2.
21.45 uur Verkeerstip.
Donderdag 3 augustus
Nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
17.01 uur Neighbours, Australische
serie.
17.24 uur Die rare radio (The nutty
network), Amerikaanse tekenfilm.
17.30 uur Journaal.
VARA's kindermenu:
17.41 uur Vooruit met de geit, serie.
Afl. 9.
17.53 uur De avonturen van Teddy
Ruxpin, tekenfilmserie. Herh.
18.15 uur De Freggels.
18.28 uur De smurfen, tekenfilmse
rie.
18.41 uur Boes, tekenfilm.
19.00 uur Journaal.
19.18 uur Mijn familie en andere die
ren, Engelse serie. Afl. 7.
19.48 uur Lingo, spelshow.
20.18 uur Golden Girls, Amerikaanse
comedyserie.
21.06 uur Bergerac, Engelse politiese
rie.
21.59 uur Op 't scherp van de snede,
Engelse comedyserie. Afl. 6 (slot).
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Recht hebben en recht krij
gen. 5-delige serie. Afl. 5 (slot).
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
16.20 uur Wachten op het wonder, do
cumentaire over de geboorte van een
gorilla in Apeldoorn.
16.46 uur King Kong, Amerikaanse
speelfilm.
18.20 uur Guitarra, 8-delige serie
over de geschiedenis van de gitaar.
18.45 uur David, de kabouter, teken
filmserie.
19.05 uur Music masters, muziekquiz
gepresenteerd door Ad Visser.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Growing pains, Ameri
kaanse comedyserie. Afl. 10.
21.00 uur Remembering Marilyn, do
cumentaire over het leven van Mari
lyn Monroe.
21.47 uur Leven met dwangneuroses,
portret van 3 mensen die aan dwang-
neurose lijden.
22.15 uur A table for five, Ameri
kaanse speelfilm uit 1983 van Robert
Lieberman.
00.12 uur Ontdek je plekje: Deventer.
Herh.
00.27 uur Journaal.
Nederland 3
09.00,13.00 en 18.20 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
18.30 uur Sesamstraat.
18.45 uur De tijger Leopold, 4-delige
natuurserie.
18.55 uur Robin Hood, jeugdserie.
19.47 uur Verhalenvertellers, afl. 14.
20.00 uur Journaal
20.29 uur Droom en daad. Afl. 2: Bra
zilië.
21.20 uur Bij machte, 4-delige infor
matieve serie over macht. Afl. 4.
21.51 uur Een keur van Kylian, serie
balletten van Jiri Kylian.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
BRT 1
17.00 uur Flipper, Amerikaanse
jeugdserie.
17.25 uur Juke Box.
17.30 uur Webster, Amerikaanse se
rie.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie voor
de allerkleinsten. Afl. 250, herh.
18.05 uur Plons. Afl.: Plons en het
verdwenen kuikentje. Herh.
18.10 uur Kung Fu, Amerikaanse se
rie.
19.00 uur Wijn, 13-delige Engelse do
cumentaireserie over de geschiedenis
van de wijn. Afl. 9.
19.25 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Buren, Australische serie.
Afl. 161 en 162.
20.45 uur Panorama.
21.40 uur Chelworth, 8-delige Engelse
serie. Afl. 5.
22.30 uur Nieuws.
22.45 uur Hulde aan Gregory Peck.
Verslag van de uitreiking van de Life
Achievement Award die dit jaar aan
Gregory Peck werd uitgereikt. Met
interviews en filmfragmenten.
00.05 uur Coda: Rêverie: opus 24 van
Alexander Glazoenov door Rik Ver-
cruysse, hoorn en Katrien Verbeke,
piano.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 798.
19.23 uur Superkat en Supermuis. Te
kenfilmserie.
19.28 uur Programma-overzicht.
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Au Bouillon Beige. Blijspel
van Walter van den Broeck.
GOES - In samenwerking met de
Stichting Holland Art Promotion is
in augustus en september in het
Oosterscheldeziekenhuis in Goes een
verzameling grafische bladen van de
kunstenaar Corneille te zien.
Bij deze expositie zijn onderdelen
uit de series April in Paris, Allegro
en Purple Orchid te zien. Daarnaast
bevat de expositie ook losse bladen
grafiek zoals Musique du Printemps
en Enchantement du Printemps. Het
opmerkelijke is dat Corneille niet
volgens een vooropgezet plan te werk
gaat. Dit in tegenstelling tot de 19e
eeuwse schilderkunst.
Behalve gedreven door spontaniteit
is Corneille (Cornelis van Beverloo)
geïnspireerd door Paul Klee en de
kleurenleer van Goethe. Tijdens zijn
studietijd aan de Rijksacademie voor
Beeldende kunst in Amsterdam in
het begin van de jaren veertig was het
toevoegen van zwart niet toegestaan.
In 1948 manifesteert Corneille zich
als een van de oprichters van de Ne-
derlanse Experimentele Groep waar
van ook Karei Appel, Eugene Brand-
se, Constant Nieuwenhuis, Anton
Rooskens en Theo Wolvencamp deel
uitmaken. Zijn grote bekendheid ge
niet Corneille door zijn lidmaatschap
van de internationale COBRA-groep
(Copenhagen, Brussel en Amster
dam), een beweging waarvan hij in
'48 een van de oprichters was. Hoewel
Corneille een schilder pur sang is
heeft hij zich ook als dichter ontwik
keld. Zijn gedichten zijn gepubli
ceerd in Reflex en in een COBRA-
uitgave. Daarbij fungeerde de musi
cus Charlie Parker voor hem (en ook
voor iemand als Hugo Claus) als gro
te inspiratiebron.
LAS VEGAS - Benjamin Herrera
Zuleta, een Colombiaanse cocaïne-
baas die bekeand staat als de „Zwar
te Cocaïnepaus" is in Las Vegas in de
Verenigde Staten veroordeeld tot 40
jaar gevangenisstraf voor zijn aan
deel in de smokkel van cocaïne ter
waarde van ongeveer 36 miljoen gul
den van Zuid-Amerika naar de VS.
42
Zwijgend stappen ze door. Een en
kele boer die passeert, wenst harte
lijk geluk en roemt de stuks vee. Min
zaam en gestreeld neemt Casper die
zoete woorden vol lof in zich op.
De avond begint reeds te vallen,
wanneer ze bij de grote ijzeren hek
ken komen. Links op de betonnen pi
laar staat: „RUIM"; rechts:
„ZICHT": RUIMZICHT. Op het hek
is een goudovertrokken koeiekop
gesmeed.
Het is stil hier, de stilte van deze
omgeving iedere avond weer. Een en
kele vogel klapwiekt boven de hoge
bomen en wat kikkers kwaken, maar
dat is dan ook alle lawaai.
Stap, stap, gaan ze voort. De hoeven
van de paarden ploffen loom neer in
het mulle zand van de weg.
„Ga maar naar binnen, vader", zegt
Dingeman, „ik zal de peerden wel op
stal zetten en voeren".
Casper knikte instemmend. Hij is
moe en zijn hoofd doet zeer van alle
gepieker op deze dag. Jeroen wil
maar geen ogenblik uit zijn gedach
ten gaan.
Dan staan ze even later voor de stal.
Dingeman doet de deur open en wil
de paarden bij de ruiven brengen
Versijntje Jacoba hinnikt van genoe
gen nu zij de stal ruikt en Baas
schurkt behaaglijk. Het heerlijke ge
voel van iedere boer wordt meester
over de Van Adels, nu ze hun vee goed
kunnen doen.
Lang genieten kunnen ze daar niet
van. Uit de achterdeeldeur is Jeroen
Door FENAND VAN DEN OEVER
naar voren geschoten. Niet behoed
zaam, sluw sluipend, doch als een
wild bloeddorstig beest.
Casper van Adel, op weg naar de
kamer, keert zich door het geluid
daarvan om Hij kan even niet lo
pen. De adem stokt hem in zijn keel
gat Daar staat Jeroen, vlak voor
Dingeman en hij dreigt. Niet als wel
eer met woorden, maar erger, hon
derdmaal erger. Zijn vuisten zijn tot
knotsen gebald. Die dalen neer op de
rug van Versijntje.
Dingeman springt er tussenin. Eén
vuist ontspant tot een vlakke hand
en kruipt dralend omhoog, naar de
keel van Dingeman. Wat wil Jeroen,
die driftpoot? Casper van Adel sid
dert. Hees hoort hij Jeroen gillen:
„Zeg op, ga je nou hier vandaan,
óf. óf, ik knijp je de strot toe
Kalm. met strakke ogen, waarach
ter de aandoening machtig werkt,
ziet Dingeman zijn broer aan Hij
zegt niets en doet niets.
Maar Casper van Adel mag oud
worden, hij is van andere aanleg. De
drift en de weerpijn geven hem een si-
monskracht.
Hij loopt op Jeroen toe en smijt
hem, van achter aangrijpend in één
ruk op de grond. Met een stem, die
zichzelf niet meer moester is, gebiedt
Casper: „Ga naar je nest, dronken
vod van een Jeroen!"
En weer regeert hier het va der-
woord over de grote Jeroen van Adel.
Met een rode kleur op het gezicht
gaat hij er bangig vandoor. Maar bij
de deur, van waaruit hij ook zijn aan
val deed, schijnt de haat hem weer
brutaal te maken. Hij balt opnieuw
de vuist en roept dreigend tot Dinge
man: „Wacht maar, jou krijg ik
wel
Dingeman dreigt niet terug. Hij
gaat naar binnen en verzorgt de twee
paarden. Casper houdt even wacht op
het erf; op zijn eigen erf moet Casper
wachthouden!
Wat later bij elkaar in de kamer, zit
Casper hijgend in zijn stoel. Hij heeft
felle bonzende hartkloppingen en
voelt zich oververmoeid. Hij is vrese
lijk bang nu, dat God hem temidden
van zo'n benauwdheid zal wegnemen.
De mensen mogen dan honderdmaal
zeggen, dat Casper in de goeie koers,
vaart, ze moesten eens weten, dat hij
niet sterven dürft Casper van
Adel zucht veel en hoest nog meer.
Het enige wat hij de ganse avond zegt
is: „Dingeman, jij slaapt vannacht
maar hier, ik ga wel in jouw bed
Hij geeft geen uitleg van het waaróm
en waartóe.
Als Dingeman zich even verzet zegt
hij alleen: „Maar Ding, Jeroen zal
toch zijn eigen vader niet willen ver
moorden?
Daarom is het begonnen. En wan
neer Casper, kennend de woestheid
van Jeroen, zelf daaraan twijfelt,
laat hij er berustend op volgen:
„En och, 't leven is toch zo bar zwaar
thans en ik word oud, 't is geloof ik
wèl, dat een mens ten ende sterft
(wordt vervolgd)
