Naambord Helcherseeschool
in Scharendijke is onthuld
»V»VA
Plannen om nieuw gebied in
Oosterland bouwrijp te maken
CENTRfttE VERWARMING
De mosselarij in oude tijden
4
BEVEILIGING?
VORSSE-MOSSELS
eyghenfehap,
GHEDVTD6T
Op de ghelijckeniflè
dermenfchen feden,
SCHARENDIJKE - „Weet je waar de school staat?".
Dit was het lied dat de kinderen ingestudeerd hadden
voor de feestelijke onthulling van het bord voor de Hel
cherseeschool in Scharendijke.
De kinderen zaten allen op het gras
en opgesteld voor een laken dat hing
over het te onthullen naambord van
de Scharendijkse school. Een touw
dat bevestigd was aan het laken hing
via een boomtak naar beneden. Ruth
Brinks, onderwijzeres aan de Hel
cherseeschool, kondigde Cecile Boo-
gert aan die het bord ontworpen heeft
en die het laken van het naambord
zou verwijderen door aan het touw te
DEN HAAG - Bij de Chinese am
bassade in Den Haag hebben ruim
honderd mensen gedemonstreerd te
gen de gebeurtenissen op het Plein
van de Hemels Vrede in Peking en te
gen het terechtstellen van opstande
lingen.
trekken. Op het moment dat het la
ken de hoogte inging werd er door de
omstanders geapplaudisseerd en kre
ten als 'oh, wat mooi' waren overal te
horen.
Initiatiefneemster
Na het officiële gedeeelte werden er
aan Ben Deurloo, de uitvoerder van
het naambord, en Cecile Boogert
planten overhandigd. Ook Ruth
Brinks werd voor haarzelf onver
wacht in de bloemetjes gezet. Zij is de
initiatiefneemster om het bord te
plaatsen. ,,Het was een plan wat er
eigenlijk al heel lang lag. Ik heb het
bij het bestuur aangekaart en wat te
lefoontjes gepleegd, dat is eigenlijk
alles". Cecile Boogert is benaderd
door Ruth en is aan de slag gegaan.
,,Ik ben uitgegaan van drie punten.
De onderkant is de basis die naar de
top gaat. De naam die in het blauw
staat is de kleur van de zee", aldus de
ontwerpster die er vele avonden en
blaadjes voor gebruikt heeft. De
kleuren en de basisvormen zijn af
komstig van Pinkeltje die tegen de
voormalige kleuterschool hangt.
Voor uitvoerder Ben Deurloo zijn er
ook heel wat uurtjes in gaan zitten.
,,Ik ben er zo ongeveer een uur of
tachtig mee bezig geweest. Het zagen
en schilderen vond ik erg leuk om te
doen, maar het schuren vond ik min
der leuk".
De onthulling werd beëindigd door
Ruth die de hoop uitsprak dat het
bord zo lang blijft staan. Voor de kin
deren was het echt afgelopen op het
moment dat de pauze werd aange
kondigd. Spelend vertrokken zij
richting speelplaats.
De Helcherseeschool in Scharendijke heeft een naambord onthuld. (Foto:
ZIERIKZEE
Benoeming
Per 1 juli van dit jaar is ir A. W. H.
van Weelderen benoemd tot directeur
Landbouw, Natuur en Openluchtre
creatie in Zeeland. Van Weelderen
volgt ir C. A. C. J. Oomen op, die naar
de provincie Overijssel vertrekt. Van
Weelderen (48) werd geboren in Rot
terdam. Hij studeerde Bosbouw aan
de toenmalige Landbouwhogeschool
in Wageningen.
Westerschelde
De Stichting Reinwater houdt in sa
menwerking met de Bond Beter leef
milieu, de Brusselse raad voor het
Leefmilieu en de Interenvironnement
Bruxelles van vrijdag 30 juni tot don
derdag 6 juli een campagne op de
Westerschelde. Onderweg verrichten
de milieu-organisaties nader onder
zoek naar de organische belasting en
de zuurstofhuishouding van het ri
vierwater. Aan het einde van de actie
week publiceren zij in Antwerpen de
analyse-resultaten van eerder uitge
breid onderzoek van afvalwaterlozin
gen in het stroomgebied. Het rapport
maakt tevens de namen van een groot
aantal verantwoordelijke milieu-
boosdoeners openbaar.
KERKWERVE
EHBO
Op 11 oktober start de EHBO-
vereniging in Middenschouwen een
cursus. Wie zich wil aanmelden kan
bellen met M. Berrevoets (01110-
15148).
DUIVELAND
Collecte
De opbrengst van de gehouden col
lecte in de gemeente Duiveland heeft
voor het Rode Kruis 3942,40 gulden in
het laatje gebracht. De verdeling is
als volgt: Oosterland 1613,05 gulden,
Nieuwerkerk 1519 gulden, Ouwer-
kerk 611,80 gulden en Sirjansland
198,55 gulden. De organisatie be
dankt de gevers en de collectanten.
NIEUWERKERK
Rommelmarkt
Zaterdag 24 juni wordt in Nieuwer
kerk op de Ring een rommelmarkt
gehouden. Tegelijkertijd staan er
kermisattracties opgesteld bij het
dorpshuis. D§ rommelmarkt gaat om
9.00 uur van start en duurt tot onge
veer 16.00 uur. 's Avonds kunnen de
muziekliefhebbers terecht in het
dorpshuis. Drive-in-disco show Opus
Sound verzorgt daar tussen 20.00 en
22.30 uur een show.
Brandweerwedstrijden
Het brandweerkorps van Duive
land heeft goed gepresteerd op on
langs gehouden brandweerwedstrij
den. Bij een wedstrijd in Koog aan de
Zaan eindigde een Duivelandse ploeg
op de derde plaats en bij een brand
weerwedstrijd in Alblasserdam wist
men beslag te leggen op de vijfde
plaats. De wedstrijd in Alblasserdam
werd gewonnen door het korps Oud
dorp met 1063 punten. Schelde II
werd vierde, Duiveland I vijfde,
Schelde I zesde en Wemeldinge zeven
de. Het team uit Middenschouwen
eindigde op de twaalfde en laatste
plaats. De brandweerwedstrijd in
Koog aan de Zaan werd met een to
taal puntenaantal van 1112 gewonnen
door het korps van Blaricum. Duive
land II wist beslag te leggen op de
derde plaats en het corps uit Krab-
bendijke eindigde op de negende
plaats.
Feestdag op peuterspeelzaal
Gruttepikkers
De Nieuwerkerkse peuterspeelzaal
de Gruttepikkers viert de laatste
schooldag volgende week donderdag
29 juni met een eindfeest. De feestdag
begint om 9.30 uur met gezamenlijk
koffiedrinken op school van de ou
ders die hun kroost naar school heb
ben gebracht. Daarna komen twee
clowns naar het schoolgebouw om de
kinderen te vermaken. De peuters
kunnen ook geschminkt worden. Na
een gezamenlijke maaltijd op school
eindigt het feest om ongeveer 13.00
OOSTERLAND
Zomerreis bejaardensoos
De zomerreis van de bejaardensoos
Oosterland voerde dit jaar naar Gel
derland. Met een bijna volle bus reed
men via het Hellegatsplein en Rotter
dam in de richting van de Veluwe. In
Meteren werd koffie gedronken. Via
een rit door een mooie streek ging
men naar de Westerbouwing waar
werd ingescheept voor een vaartocht
je naar de Rijnkade te Arnhem. Van
daar ging men met de bus naar de
Posbank te Arnhem waar de lunch
werd gebruikt. De terugtocht ging
door de Veluwe naar Harmeien waar
de warme maaltijd werd gebruikt.
Mevrouw Poelman bedankte ieder
een die er aan meewerkte dat de bus
reis zo succesvol was.
Kruiswerk
De Provinciale Vereniging het
Zeeuwse Kruis heeft haar 12,5-jarige
jubilarissen in het zonnetje gezet.
Onder hen de kraamverzorgende An
neke Baumann uit Oosterland.
BRUINISSE
Nieuwe ZZ 5 bij Padmos
In opdracht van de fa. Praet uit Zie-
rikzee bouwt machinefabriek Pad
mos een nieuwe mosselkotter, de ZZ 5
Constant Petrus. Het casco werd bij
Van Zanten in Sliedrecht gebouwd en
is inmiddels' in Bruinisse gearri
veerd. De nieuwe kotter is van het ty
pe gesloten achterdek. Voor de voort
stuwing bouwt Padmos er twee Mit
subishi dieselmotoren in van 425 pk
elk terwijl een hulpmotor in het voor
schip de pomp en lier aandrijft en hy
draulisch de kopbesturing. Ook
wordt een havenset in het schip ge
bouwd. Het binnenvaartschip Heidi
van schipper G. Lenten uit Zierikzee
ondergaat een motorrevisie bij Pad
mos.
GOES
Veronica
Het radio-team van Veronica komt
woensdag 5 juli naar Goes-voor haar
uitzendingen. Om- 07.00 begint Ook
goedenmorgen met Bart van Leeu
wen in Café Nationaal. Twee uur la
ter begint Muziek terwijl U werkt
met Hans Mondt. De programma's
zijn beide zonder publiek. Vanaf de
Grote Markt komen de programma's
Will wil wel (12.00 uur), Terug in de
tijd (14.00 uur) en Nederland Muziek
land (15.00 uur). Hieraan werken on
dermeer mee Dennie Cristian, de No-
voband, Justian en Mandy, Tambou
rine en Bonnie St Claire. Bij de eerste
uitzending vanaf de Markt komen
Arie Ribbens, de Havenzangers, Bar-
barella en Nathalie.
MIDDELBURG
Ontvangst
In december van het vorige jaar
stortte een vliegtuig van de Ameri
kaanse maatschappij Pan-Am op het
Schotse plaatsje Lockerbie neer. Deze
ramp kostte aan 270 mensen het le
ven. Het dorp, dat ongeveer 3500 in
woners telt, werd door dit gebeuren
totaal ontredderd. De wonden zijn nu
nog niet geheeld. Op verzoek van de
Nederlandse ambassade in Engeland
Advertentie
BEL 01110-14739
(ÓÓK S AVONDS f N IN HET WEEKEND!
INSTALLATIEBEDRIJF O. OOMS tm
8PH0STPAAT WiffWEE'TElEfOON 01110 14739
heeft het gemeentebestuur van Mid
delburg medewerking toegezegd om
vijftig jongeren uit Lockerbie een
weekje in Middelburg op verhaal te
laten komen. De groep met jongeren
tussen de 14 en 18 jaar komt vrijdag
11 augustus met vijf begeleiders naar
het Zeeuwse. Op donderdag 17 augus
tus gaat de groep terug. De jongeren
verblijven bij gastgezinnen. Op het
programma staat onder meer een be
zoek aan de Deltawerken.
Orgelconcert Charles J. de Wolff
Het tweede orgelconcert van de zo
meravondserie, die door de Stichting
Orgelcentrum in de Nieuwe Kerk te
Middelburg wordt gehouden, is dins
dag 4 juli en wordt gegeven door de
organist/dirigent Charles J. de Wolff.
Deze veelzijdige musicus is niet al
leen bekend om zijn Bach-vertolkin-
gen, maar ook van de grote sympho-
nische orgelwerken. Het concert
begint om 20.00 uur.
Tussen de Oud Heiligeweg en de Leuvenstraat
OOSTERLAND - Als alles volgens plan verloopt zul
len in de komende vijf a zes jaar in totaal ruim vijftig
nieuwe woningen worden gebouwd in Oosterland. Het
dagelijks bestuur van de gemeente Duiveland heeft ver
gevorderde plannen om een 21.000 vierkante meter groot
gebied tussen de Oud Heiligeweg en de Leuvenstraat te
Oosterland bouwrijp te maken.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
Leeuwenburg heet het nieuwe ge
bied dat plaats gaat bieden aan zowel
huurwoningen in de sociale sector als
koopwoningen van het type twee
onder-een-kap en bungalows. De tota
le oppervlakte van het gebied zal, af
hankelijk van de vraag naar nieuwe
woningen in Oosterland, in fases
bouwrijp worden gemaakt.
Grondprijzen
Tijdens de openbare vergadering
van de adviescommissie financiën en
onderwijs in het gemeentehuis te
Nieuwerkerk werd gesproken over de
exploitatie-opzet van het gebied
Leeuwenburg. De commissieleden
spraken hun tevredenheid uit over de
naar hun mening redelijke grondprij
zen die uit het exploitatieplan voort
vloeiden. De prijzen variëren van
70,02 per vierkante meter voor de
grond waarop huurwoningen in de
sociale sector kunnen komen tot bij
na 80 gulden per vierkante meter
voor de grond waarop bungalows mo
gen worden gebouwd. Deze prijzen
werden berekend op grond van de
kosten die de gemeente moet maken
om het gebied Leeuwenburg bouw
rijp te maken, in totaal bijna 717.000
gulden. Voor dit geld wordt onder an
dere grond aangekocht van de Neder
landse Hervormde Gemeente te Oos
terland en drie particulieren. En er
worden allerlei openbare voorzienin
gen aangelegd.
Volgens burgemeester Bergshoeff
is deze investering lonend wanneer
binnen vijf a zes jaar alle grond
wordt verkocht voor de bouw van de
diverse soorten huizen. Hij toonde
zich optimistisch over de mogelijk
heid dat dit ook zal gebeuren. ,,Er is
op dit moment al veel belangstelling
voor de aankoop van grond in het
nieuwe gebied. We hebben hier op het
gemeentehuis al diverse brieven lig
gen van mensen die hebben laten we
ten daar een stuk grond te willen ko
pen om een huis op te bouwen".
Ook de leden van de adviescommis
sie waren van mening dat er gezien de
betrekkelijk goedkope grondprijs en
de aantrekkelijke ligging van het ge
bied voldoende animo moet zijn om
daar te bouwen. Zij adviseerden
daarom positief om het plan te reali
seren. Als de gemeenteraad dit ad
vies opvolgt houdt dit in dat de eerste
fase van het gebied bouwrijp zal wor
den gemaakt. Het gaat om ongeveer
12500 vierkante meter grond waarop
plaats is voor 28 woningen.
Op woensdag 28 juni wordt in de
Oosterhof te Oosterland een voor-
lichtings- en inspraakavond gehou
den over het nieuwe gebied.
BruZierikzee en de mosselkweek
ZIERIKZEE - Lauwersoog, de Groningse vissers
haven nabij de Friese grens, lijkt tijdens de week
ends wel de tweede thuishaven van mosselschippers
uit Bruinisse en Zierikzee. Soms met enkele schepen
uit Yerseke erbij zoeken de Zeeuwen van Schouwen-
Duiveland elkaar blijkbaar toch steeds weer op. Het
feit dat die schepen zo ver van huis zijn afgemeerd
wijst er op dat een belangrijk deel van de eeuwen
oude mosselarij zich heeft verplaatst van de Ooster-
schelde naar het Fries-Gronings Waddengebied. Een
eenvoudig bericht, dezer dagen geplaatst in de Zie-
rikzeesche Nieuwsbode, verraadt dat er binnenkort
weer grote activiteit zal worden ontplooid nu de
mosselen van de nieuwe oogst 1989/1990 met ingang
van 21 juni door het Produktschap voor Vis en
Visprodukten voor de handel zijn vrijgegeven. Hoe
wel er in vroeger tijden bijzonder grote hoeveelhe
den mosselen (trouwens ook oesters) „in het wild"
werden bemachtigd ging men toch ook al spoedig
over op „eigen kweek".
een der Leeuwarder stadsgrachten
voor de wal ligt
Het is tot heden steeds enigszins
frustrerend voor de Zeeuwen dat
de mossel binnen de vaderlandse
grenzen nimmer de populariteit
heeft kunnen Verwerven als bij
onze zuiderburen.
Tbt het begin van de dertiger ja
ren ging het leeuwendeel van alle
mosselen naar het „knooppunt"
Antwerpen. De oudere Zierikzee-
se en Bruse vissers kunnen over
die mosselreizen en de handel in
de Antwerpse café's nog smakelij
ke verhalen vertellen.
Dat alles is verleden tijd. Het is
een goede zaak geweest dat men te
Bru in begin 1984 onder auspiciën
van de Culturele stichting Brui
nisse een verantwoord en goed
leesbaar geschrift heeft uitgege
ven over „het reilen en zeilen van
de mosselcultuur". Zo kan ieder
die zich te goed doet aan de
Zeeuwse mosselen „tot tijdver
drijf en uit lekkernije" zich tevens
op de hoogte stellen over al datge
ne dat in verleden en heden bij de
kweek en de „vangst" te pas komt.
Wiebe Keikes
Het spraakgebruik bij de mos
selarij kan verwarring wekken.
Er wordt niet gevist maar geoogst.
Voor Zeeuwen is dit een vanzelf
sprekend iets maar toch heeft de
bevolking die vanouds vertrouwd
was met dit mosseldier zelf ook
wel eens geaarzeld Was een
mossel iets visachtigs of niet? Of,
zoals het in een eeuwenoud ge
schrift werd gesteld: „zijn mossels
dan gheen vis, wie seyd wat dattet
De schepen
Vanouds waren er voor de mos
selarij of mosselvisserij veel sche
pen nodig. Traditioneel was de
hoogaars in dit opzicht een zeer
gewild schip, 'dat zijn oorsprong
vond in de meer zuidelijk gelegen
provincies. In het noorden van ons
land werd dit type schip niet of
nauwelijks gezien. Het omgekeer
de was wel het geval. De uit Lem
mer, Workum en andere Zuider
zeesteden afkomstige Lemsteraak
vond in de tweede helft van de vo
rige eeuw veel ingang op de wate
ren in Zeeland bij de Zuidholland
se eilanden.
Het monopolie van de noordelij
ke scheepsbouwers werd al snel
doorbroken nadat de Zeeuwen
overtuigd waren van de bijzonde
re zeil- en vervoerskwaliteiten van
de Lemsteraak. Werven waren er
in het Zeeuwse gebied voldoende;
een Lemsteraak bouwen kon men
ook wel!
Heel curieus was de samensmel
ting die later ontstond. Men ging
geleidelijk een schip ontwerpen
dat de voordelen van de hoogaars
koppelde aan die van de Lemster
aak; de Lemsterhoogaars was ge
boren!
Toen men in het begin van de
twintigste eeuw kon overschake
len op motorvermogen had dit ook
gevolgen voor de te gebruiken
schepen. Allengs verschenen er al
lerhande beurt- en vrachtschepen,
die voor de mosselvaart geschikt
waren gemaakt.
Het mag bekend worden veron
dersteld dat in vroeger dagen de
mossel volksvoedsel is geweest.
Nu is het de trend om dit weekdier
als delicatesse te presenteren.
Over het algemeen zijn de mossel-
kwekers uit Bru en Zierikzee over
de oogst en de handel van de afge
lopen jaren niet ontevreden. Om
efficiënt te kunnen vissen en va
ren kregen de nieuwgebouwde
schepen steeds groter afmetingen.
De oude afgedankte exemplaren
verdwenen naar het scheepskerk-
hof of konden nog eens aan een
tweede „leven" beginnen zoals de
roestige ZZ 20, die momenteel in
en leven.
flHy,die de moffcl-man hoort roef enfnghen, kptyen,
Teynf mry, en overweeoht wat dattet can beduyeni
Soo ghy 't oock niet begrijpt, blijft dan een weynicb fiil
Uur mvert tntcort merhaeltal wat bet fegghen Wil.
De moffel, teelteen woont als onder felle baren:
Dat fèydt,ghy fyvackpt menfh loet quaelen overvaren
De moffel fechttegaer en tobbelt door bet fint,
't Leertdatrnen eens ghefint moet leven op het lant.
De moücl,fuyt hoer buys met dobbelfiijme deuren,
Beduydten 'tfiyd, ghy loet u mryheyt met merfibewen.
De moffel, broos en teer, gulfigh, noch bcjvvaert:
S iet, dat ghy ooc^dijn lijf moor (Tverdoet bewacrt.
De mottcl,pijpt, en nijptmet opat JuyVer lippen
Loet niet als rryn gheluydt 6 menfche cly ontglippen.
De moffel, die bewaert, en fsymert mentch greyn
t Wijf, dat een fedtch hart maeckt alle dingben reyn.
De moffel, mlecht hoer maf, moor buy en, mvint, en reghen.
Och. fet toch moorwaerts uyt,fio blijffdy niet merleghen!
De moffel, dte mvert moor, en teghenjpoet gbemvaer,-
Ghy dan, let op u fiuct^, foo blijffdy uyt glxmaer.
In een eeuwenoud gedicht wordt de mossel op symbolische wijze aan de
mens tot voorbeeld gesteld
