Europese verkiezingen
belangrijker dan ooit
Vrouwelijke Europarlementariërs
zijn nog altijd een minderheid
W=*\
'Ja, we gaan dan toch
de wethouders kiezen?'
De politicus
6
NIET ALS U STEMT
OP 15 JUNI
(Europese verkiezingen)
Emancipatiewerkster Ineke Sturm:
ZIERIKZEE - Van de in totaal 518 afgevaardigden in
het Europees Parlement is zestien procent vrouw en ook
binnen de Europese Commissie geldt nog steeds de hege
monie der mannen. ,,Ik stem dan ook op een vrouw, om
dat ik vind dat de politieke arena een redelijke afspiege
ling van de maatschappij moet zijn, waar tevens ook
voldoende aandacht voor de belangen van vrouwen is",
zegt Ineke Sturm, emancipatiewerkster op Schouwen-
Duiveland.
,,Onze houding moet niet te klein zijn voor onze tijd". Dit schrijft
hoogleraar Jan Tinbergen in zijn boek „Een leefbare aarde". Niet te
klein naar ruimte, want krachten in de hele wereld bepalen onze toe
komst. Niet te klein naar tijd, want nu reeds wordt de toekomst vastge
legd voor tientallen jaren en we moeten de leefbaarheid voor onze kin
deren en kleinkinderen en allen die na ons komen niet verspelen voor
ons eigen belang in de eerste paar jaar.
Vanuit Christen Democratische visie is de kern van het boek van Tin
bergen een herkenbaar thema, omdat dit overeenkomt met een van de
kernbegrippen van het CDA: Rentmeesterschap.
Je moet over grenzen heen durven kijken en op langere termijnen be
leid uitstippelen, waarbij de hoofddoelstelling „het behoud van de
Schepping" dient te zijn. Dit vraagt van u en mij, ja van alle burgers een
milieubewuste houding!
Ook overheden hebben hierbij ieder hun eigen bevoegdheden en verant
woordelijkheden. De milieu-taken van de provincie nemen in het kader
van decentralisatie de laatste jaren sterk toe.
Zo dient een provincie in navolging van het rijk b.v. een milieubeleids
plan op te stellen, afvalstoffenplannen, bodemsaneringsplannen te ma
ken. De aard en de omvang van de milieuproblemen worden echter
steeds ingewikkelder en milieuvervuiling houdt niet bij de grens op.
In Zeeland hebben we met grensoverschrijdende milieuproblemen te
maken, bij b.v. de bescherming van de waterwingebieden op de grens
met onze zuiderburen en bij de vervuiling van de Westerschelde.
Deze en ook andere problemen kunnen we als provincie niet eigenhan
dig oplossen, maar hier hebben we de hulp van een bovennationale over
heid voor nodig.
Een goed milieubeleid met een strenge regelgeving is trouwens een bij
uitstek geschikt terrein om internationaal aan te pakken.
Dit dit ook de mening is van zo'n vijftig CDA-vrouwen uit heel Neder
land afkomstig, bleek toen wij onlangs als afsluiting van een cursus
„Europa" een bezoek aan Brussel brachten. Tijdens de busreis moesten
we, als een van de laatste opdrachten antwoord geven op de vraag welk
beleid in de toekomst in Europa prioriteit dient te krijgen. Zonder het
van elkaar van te voren te weten waren alle cursisten het erover eens dat
milieu prioriteit dient te krijgen.
Maatregelen ter bestrijding van vervuiling via water, maar ook via
lucht en bodem, hebben echter slechts effect als alle aangesloten landen
instemmen en zich gebonden weten aan de richtlijnen (wetten).
Het is belangrijk om te weten welke mensen er zitting hebben in het
Europees Parlement en welk beleid u van de rechtstreeks döor ons als
burgers gekozen parlementsleden kunt verwachten.
De Christen Democratische fracties in het Europarlement hebben een
gezamenlijk verkiezingsprogramma opgesteld. 1 programma, daarmee
sta je in Europa sterker, omdat er vanuit de verschillende bij de EG aan
gesloten landen eenzelfde Christen Democratisch geluid klinkt over be
langrijke thema's, als. milieubeleid, sociaal beleid (waaronder de gelij
ke behandeling van mensen, ontwikkelingssamenwerking, vrede en
veiligheid).
Maar het Europees Parlement heeft, hoewel de bevoegdheden op wet
gevend terrein uitgebreid zijn, mijns inziens nog onvoldoende bevoegd
heden, om alle taken goed uit te kunnen voeren en internationale mi
lieuproblemen effectief aan te kunnen pakken.
Hiervoor is een sterk Europees Parlement nodig.
Daarom is het nodig dat veel mensen op 15 juni a.s. gaan stemmen.
Naarmate meer mensen hun stem uitbrengen, hebben we meer recht van
spreken en te toetsen, of: wat goed is voor Europa: goed is voor Neder
land, goed is voor Zeeland.
L. NEDERHOED-ZIJLSTRA
lid provinciale staten CDA
Niet alleen om die verhouding
man/vrouw binnen het Europees Par
lement wat gelijk te trekken, maar
ook met het oog op de beslissingen
die het Europees Parlement in
Straatsburg neemt gaat Ineke Sturm
donderdag 15 juni beslist naar de
stembus. „Die Europese verkiezin
gen zijn heel belangrijk. Hoe ver van
je bed dat Europees Parlement ook
moge zijn, daar worden wél zaken be
kokstoofd die je raken. Laten .we dan
ook de goede mensen kiezen" moti
veert de emancipatiewerkster het be
lang dat zij aan deze Euro-verkiezin
gen hecht.
Wat merkt de doorsnee vrouw nu
van het politieke spel dat in Straats
burg of Brussel wordt gespeeld? Meer
dan men zo op het eerste gezicht kan
bevroeden. Door toedoen van de Eu
ropese Gemeenschap moeten de lid
staten hun wetgeving aan' de hand
van richtlijnen (inmiddels zijn er zo'n
tweeduizend van die richtlijnen door
de EG uitgevaardigd) wat meer op
één lijn brengen. Zo is-met het oog op
de gelijke behandeling van mannen
en vrouwén door de Europese Ge
meenschap een vijftal richtlijnen uit
gevaardigd, dat de verschillende
lidstaten binnen een aantal jaren in
de nationale wetgeving moet inpas
sen. Dat is een jarenlang proces,
waarbij Nederland zich nu niet direct
als „de vlotste van het stel" mani
festeert.
Die gelijke behandeling van man
nen en vrouwen moet niet alleen in
het loon tot uitdrukking komen,
maar ook in het arbeidsproces, de
(wettelijke) sociale zekerheid, de be
roepsregeling, de positie van de mee
werkende vrouw bij zelfstandigen.
Ook in de regeling voor zelfstandigen
moet die gelijkheid duidelijk worden
gemaakt. Dat brengt nogal wat
bijstellingen en veranderingen met
zich mee.
Het principe van gelijk loon is in
1975 wettelijk geregeld in Nederland
en ook wat de deelname aan het ar
beidsproces betreft mag er niet lan
ger onderscheid tussen man en vrouw
worden gemaakt. Wat moeizamer
verloopt die gelijkschakeling in de
wettelijke sociale zekerheid.
Halverwege de jaren tachtig werd
het naar aanleiding van een EG-richt-
lijn mogelijk dat een gehuwde vrouw
in het vervolg een WWV-uitkering
kreeg. Tbt die tijd had zij alleen recht
óp een WW uitkering. „Juist op het
gebied van de sociale zekerheid wa
ren de verschillen tussen man en
vrouw aanzienlijk. Zo was het tot
voor kort niet uitzonderlijk dat ge
huwde vrouwen bij sommige pensi
oenfondsen uitgesloten waren van
pensioen. Nu is dat onderscheid tus
sen de sexen niet meer mogelijk" al
dus Ineke Sturm.
Dankzij de EG-richtlijnen mag er
dan voor de Nederlandse vrouw het
een en ander ten goede zijn gekeerd,
de toekomst van een Verenigd Euro
pa, dat in 1992 zijn beslag moet krij
gen brengt ook een aantal bedreigin
gen voor haar positie mee. Sturm:
„Die eenwording in '92 is vooral eco
nomisch van belang. Daarbij spelen
ook sociale aspecten mee en juist die
zullen van invloed zijn op de positie
van de vrouw".
Of die invloed nu positief of nega
tief uit zal pakken voor de Neder
landse vrouw is moeilijk in te schat
ten. Aanvankelijk leefde bij de
vrouwenbeweging de gedachte dat
deze eenwording meer arbeidsplaat
sen zou opleveren, waarvan ook de
vrouwen zouden kunnen profiteren.
„Het wegvallen van grenzen zou een
extra duwtje kunnen zijn om de posi
tie van vrouwen te verbeteren" stelt
Sturm die haar mening over de ver
meende zegeningen van de eenwor
ding nu wat bijgesteld heeft.
„De harmonisatie van sociale wet
geving binnen de lidstaten wordt als
argument gebruikt om bezuinigingen
op de sociale zekerheid uit te voeren.
Ook is nu de verwachting dat de een
wording arbeidsplaatsen gaat kos
ten. Dit gaat ten koste van vrouwen"
aldus Sturm. Een andere kantteke
ning die de emancipatiewerkster
maakt is de flexibiliteit die door het
wegvallen van de grenzen zou ont
staan. Het gehele maatschappelijke
leven draait in feite nog om het gezin.
Vrouwen met een gezin zullen dan
ook niet zo gemakkelijk een baan
over de grenzen accepteren. Daarbij
is het niet ondenkbeeldig dat vrou
wen hun baan opgeven om hun man
naar elders te volgen.
Het opengooien van de grenzen
brengt nog een ander gevaar met zich
mee: dat van de hogere beroepseisen.
Sturm: „De verwachting is dat er
meer vraag komt naar de typische
business-opleidingen a la Nijenrode.
Een richting waarin vrouwen nog een
duidelijke minderheid vormen. Al
met al hebben mannen op dit punt
toch betere perspectieven".
Belandt de vrouw door die Europse
eenwording dan in de gevarenzone?
Ineke Sturm wil het niet zo een twee
drie stellen. Naast bovengenoemde
gevaren ziet zij toch ook wel pluspun
ten aan dat wegvallen van de gren
zen. Zeker wanneer het gelijktrekken
van de sociale wetgeving in Europees
verband ertoe leidt dat de sociale ze
kerheid naar een hoger niveau wordt
getild. Daarnaast wijst zij ook op de
betekenis van de commissie voor de
rechten van de vrouw, waarin een
aantal Nederlandse Europarlementa
riërs zoals Hedy d'Ancona (voorzit
ter), Hanja May van Weggen (CDA),
Ien van den Heuvel (PvdA), Nel van
Dijk (Regenboogfractie), Jessica
Larive-Groenendaal (VVD) en Elise
Boot (CDA) zitting hebben. Door toe
doen van deze commissie zijn onder
andere die vijf richtlijnen voor een
gelijke behandeling opgesteld en
wordt sexueel geweld nu in Europees
verband niet langer gezien als een
persoonlijk probleem, maar als een
uitvloeisel van ongelijke machtsver
houdingen.
Ofschoon die richtlijnen een eerste
stap in de goede richting zijn meent
Ineke Sturm dat er nog heel wat moet
gebeuren. „We moeten de risico's van
Europese eenwording goed in de ga
ten houden, want aanpassingen aan
andere lidstaten worden tot nu dus
verre niet gebruikt om zaken als kin
deropvang en ouderschapsverlof, za
ken waarin Nederland achterloopt
van de grond te krijgen".
Geprobeerd is na te gaan in hoever
re de voornoemde verkiezingen leven
bij het publiek. Uiteraard mag de
steekproef niet wetenschappelijk be
naderd worden. Een vrouw uit Brou
wershaven wist heel expliciet te mel
den dat ze niet meegaat doen aan de
verkiezingen en totaal geen interesse
had in een Europees Parlement. Hier
tegenover stond de reactie van een
man uit Noordwelle die precies wist
te vertellen dat half juni de Europese
verkiezingen gehouden worden. Voor
hem was het een uitgemaakte zaak
dat hij. ging stemmen. „Als je stem
recht hebt, moet je het gebruiken
vind ik".
Op de vraag of de komende verkie
zingen iets met het open gaan van de
grenzen in 1992 te maken hebben wist
de Noordwellenaar te vertellen: „Ik
denk dat deze zaken wel iets met el
kaar te maken hebben. Tbnminste als
de bevoegdheden van het Euro-parle
ment uitgebreid worden, op dit mo
ment zijn deze nog niet zo groot. Voor
Schouwen-Duiveland zal het open
gaan van de grenzen niet zo veel con
sequenties hebben denk ik. Mis
schien zal het toerisme nog toene
men, maar daar zal hier op het eiland
wat dat betreft wel wat aan gedaan
moeten worden", aldus de Noordwel
lenaar.
Tachtig
Een mevrouw uit Brouwershaven,
die de respectabele leeftijd van tach
tig jaar bereikt heeft wist ook te ver
tellen dat er Europese verkiezingen
waren. „Of het openstellen van de
grenzen consequenties heeft voor
Schouwen-Duiveland weet ik niet.
Daar kan ik niet veel over zeggen. We
kunnen er toch niets aan verande
ren", aldus de vrouw uit Brouwersha
ven. Het zal volgens haar wel veran
deringen met zich mee brengen, maar
welke weet ze niet. „De toekomst zal
het moeten leren".
Er waren tijdens de gesprekken die
gevoerd zijn ook mensen, die zich to
taal niet intereseerden voor de ko
mende verkiezingen. Een inwoner
van Scharendijke heeft laten weten
niet op hoogte te zijn van verkiezin
gen. „Ik heb daar geen enkel belang
bij". Hetzelfde gold vooreen bewoner
van Zierikzee. „Ik weet er niets van".
Een man uit Sirjansland was wel
op de hoogte van de komende Euro
pese verkiezingen, maar had geen
animo om te gaan stemmen. „Nee
hoor, zo diep zit ik niet in de politiek.
Ik laat het allemaal wel over me heen
komen". Voor een inwoner uit Drei-
schor daarentegen zijn de verkiezin
gen wel belangrijk: „Dat Europa één
wordt zal toch een keer moeten. Ne
derland is een klein land en door mee
te gaan stemmen krijgen wij als Ne
derlanders de kans om mee te praten.
Nederland is maar een klein land,
dus dat is toch belangrijk. Hoe meer
samenwerking met andere landen,
hoe sterker we staan".
Een vrouw uit Ouwerkerk was ook
op de hoogte van de komende Europe
se Parlementsverkiezingen en zag de
belangrijkheid hiervan in. „Het
heeft ook met Nederland te maken.
Een consequentie van het open gaan
van de grenzen kan zijn dat ons be
lastingstelsel veranderd wordt. Een
ander gevolg kan zijn dat buitenlan
ders hier gemakkelijker vacatures op
kunnen vullen en dat het voor ons ge
makkelijker wordt om in het buiten
land te gaan werken". De inwoonster
van Ouwerkerk vindt het ergens wel
positief dat de grenzen opengaan. „Je
hoort er wel veel over, maar nog geen
concrete dingen. Het is dan ook pas
over drie jaar"
Voor veel mensen uit de regio zal de
vraag vooralsnog open blijven of ze
wel of niet gaan stemmen. Het gege
ven dat het de Europese verkiezingen
zijn, staat voor een groot deel van de
mensen te ver van hun bed om zich
echt betrokken te voelen bij de stem
ming op 15 juni. Daarbij komt dat er
vanuit de overheid geen concrete
plannen zijn ten aanzien van het
openstellen van de grenzen, zodat er
waarschijnlijk weinig betrokkenheid
heerst bij de inwoners van het kleine
landje aan de Noordzee De reactie
van een Zierikzeeënaar zal dan te ver
gelijken zijn met die van vele andere
„Is het binnenkort Europese verkie
zingen? Dan moet ik daar nog maar
een keer over gaan lezen".
\t0szssr\ -
•»*-V»"5smmmmm
Ineke Sturm.
Onmondig in Europa, niet als u 15 juni stemt
ZIERIKZEE - Meepraten in Europees verband.
Voor velen is dat een „ver van je bed kwestie", een
zaak die zich elders, in Straatsburg of in Brussel af
speelt. Toch is dat niet helemaal juist, want door
donderdag 15 juni naar de stembus te gaan om te
stemmen voor het Europees parlement kan de door
snee burger een (zij het bescheiden) woordje mee
spreken in Europees verband.
Deze Europese verkiezingen die
dit jaar voor de derde keer worden
gehouden, zijn met het oog op de
eenwording van Europa in 1992
van groot belang. Maar ook zon
der dat wegvallen van de grenzen
spreekt de Europese Gemeen
schap een woordje mee in het da
gelijks leven. Zo wordt er door de
lidstaten, en dat zijn er de laatste
jaren aanzienlijk meer dan de oor
spronkelijke „zes van Europa" sa
mengewerkt op het gebied van
handel, landbouw, milieu, de be
strijding van de werkloosheid en
de buitenlandse politiek en het
naleven van de mensenrechten.
Die Europese samenwerking is
geen aangelegenheid van minis
ters en goedbetaalde ambtenaren,
zoals weieens wordt gesteld. Ook
de Europeaan in de straat kan via
het Europees Parlement invloed
op deze zaken uitoefenen. Dit par
lement waarin afgevaardigden
van verschillende nationaliteiten
zitting hebben, houdt toezicht op
het bestuur van de Europese Ge
meenschap. Dit gebeurt onder
meer door het goed- of afkeuren
van het huishoudboekje (de begro
ting) van het Europees Parlement.
In het verleden heeft dat ertoe ge
leid dat er, dankzij het ingrijpen
van de Europarlementariërs bin
nen de begroting verschuivingen
zijn opgetreden ten gunste van
ontwikkelingshulp en steun voor
achtergebleven gebieden. Regel
matig ook heeft het EurQpees Par
lement aanzienlijke bedragen ge
reserveerd voor voedselhulp aan
de Derde Wereldlanden.
Daarnaast heeft het Europees
Parlement via het bijstellen van
wetsvoorstellen ook nogal wat in
vloed op de veranderingen die na
1992 zullen optreden. De raad van
ministers, waar de uiteindelijke
beslissingsbevoegdheid ligt, zal
bij zijn besluitvorming terdege
rekening houden met het stand
punt van het Europarlement.
Door toedoen van het Europees
Parlement zijn in de laatste jaren
bovendien ook de eisen, waaraan
voedsel en speelgoed in de Euro
pese Gemeenschap moeten vol
doen aanmerkelijk verzwaard.
Een belangrijke taak van deze
Europese volksvertegenwoordi
ging betreft de functie van om
X
p
fv
budsman. Het Europees Parle
ment waakt ervoor dat verzoek
schriften en klachten van burgers
over maatregelen van de Europse-
se Gemeenschap naar behoren
worden afgehandeld. Al met al is
de invloed van het Europees Par
lement groter dan de gemiddelde
burger vermoedt. Door toedoen
van het Europees Parlement is er
binnen de Europese Gemeenschap
de afgelopen jaren meer aandacht
besteed aan de gelijkstelling van
de vrouw, het milieu en het weg
werken van de landbouw-over-
schotten. Zaken die stuk voor stuk
doorwerken in de nationale wet
geving.
Ofschoon de invloed van het Eu
ropees Parlement met name de
laatste jaren groter is geworden en
deze er beter dan voorheen in
slaagt om toezicht op de Raad van
Ministers en de Europese Com
missie te houden kan het echter
nog aanmerkelijk beter. Nog
steeds heeft het Europees Parle
ment bij voorbeeld niel dezelfde
bevoegdheden als de Tweede Ka
mer.
Momenteel komt 15% van datge
ne waar Nederlanders wettelijk
aan gebonden zijn in Brussel tot
stand. Dit betreft met name de re
gelgeving voor de landbouw, de
gelijkberechtiging van mannen en
vrouwen en de kwaliteitseisen
voor levensmiddelen. In de toe
komst zal de invloed op de natio
nale wetgeving vanuit Brussel
duidelijker merkbaar worden.
Krijgt het Europees Parlement
niet meer bevoegdheden dan het
momenteel heeft, dan betekent dit
dat een aantal regels onvoldoende
democratisch tot stand komt. Om
die reden is het dan ook zaak om
donderdag 15 juni te gaan stem
men om daarmee duidelijk te ma
ken dat de 320 miljoen Europea
nen het werk en de taken van het
Europees Parlement naar waarde
schatten. Zeker met het oog op
1992 wanneer het Verenigd Europa
een feit wordt, is het van belang
dat het democratisch gehalte van
de besluitvorming in Europees
verband gewaarborgd en liever
nog verbeterd wordt.
In het Europees Parlement zit
ten in totaal 518 afgevaardigden
van verschillende politieke plui
mage en nationaliteit. De belang
rijkste politieke stromingen uit
de Nederlandse politiek (socia
listen, liberalen en christendemo
craten) zijn hierin vertegenwoor
digd. Andere politieke stromin
gen binnen het Europees Parle
ment zijn de EVP de Regenboog
fractie, Communisten, do Europe
se Rechtse Fractie en de fractie
van Verenigde Europese Democra
ten.
Nederlandse stemmers kunnen
donderdag 15 juni alleen op een
van de vijfentwintig Nederlandse
Europarlementariërs stemmen.
Belangstelling voor Euro-parlement
beperkt
ZIERIKZEE - „Ja, ik weet dat er verkiezingen zijn bin
nenkort. We gaan dan toch stemmen voor wethouders?".
Dit was één van de reacties die verkregen werd na het
houden van een telefonisch vraaggesprek door de redac
tie van de Zierikzeesche Nieuwsbode. Er is een aantal
vraaggesprekken gehouden naar aanleiding van de ver
kiezing van het Europees Parlement die binnenkort ge
houden wordt.
K
