een hoofd
gezinsvervangend
tehuis
'Een goede zaak als ouders meepraten over hun
Een dag op stap met
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag ti juni 1989 Nr. 24552
5
ZIERIKZEE - „De
bewoners en de ouders
van de bewoners noemen
me directrice, maar
formeel ben ik hoofd van
Schouwenoord". Dit zijn
de woorden van Corry
den Brok, die nu twee
jaar de leiding hèeft op
Schouwenoord. Het
majestueuze pand aan de
Touwbaan biedt
woonruimte aan
zevenentwintig-
verstandelijk
gehandicapte vrouwen en
mannen. Een dagje op
stap met het hoofd van
een Gezinsvervangend
Tehuis.
Het immens grote pand aan de
Touwbaan, waar Corry den Brok de
leiding heeft is een
Gezinsvervangend Tehuis. ,,De
bewoners die hier wonen zijn
allemaal verstandelijk gehandicapt,
ouder dan achttien jaar en hebben
een aanwijzing om in een
Gezinsvervangend Tehuis te kunnen
wonen. Het zijn mensen die
behoefte hebben aan een duurzame
huisvesting en verzorging en
agogische begeleiding".
Schouwenoord bestaat niet alleen
uit het pand aan de Touwbaan. Er
is ook nog een dependance, dat in
het hartje van Zierikzee staat. De
dependance bestaat uit drie
woonhuizen. In één van deze huizen
wonen drie bewoners en in de
andere twee woningen wonen elk
twee bewoners. De begeleiding van
deze bewoners is minder intensief
dan van de mensen die hun
woonplaats gevonden hebben aan de
Touwbaan, maar er is wel een
regelmatig contact met het
'moederhuis'.
Corry den Brok begon haar
loopbaan in de gezondheidszorg op
zeventienjarige leeftijd. ,,Het liefst
was ik toen thuis blijven wonen,
maar ik kon me maar moeilijk
aanpassen aan de thuissituatie, dus
koos ik ervoor om op kamers te
gaan. Niet dat ik het thuis niet
goed had. We hadden een
boerenbedrijf en dat vond ik
heerlijk. Ik hield van de koeien en
de dingen die met het boerenbedrijf
te maken hadden. Maar doordat ik
me moeilijk kon aanpassen thuis,
ben ik op kamers gegaan".
„Mijn ouders hebben mij opgevoed
met de gedachte dat je iets over
moest hebben voor elkaar en dat je
verdraagzaam moest zijn. Nou zijn
er veel vormen waarbij je mensen
kunt helpen en ik was inmiddels
vertrouwd geraakt met zwakzinnige
kinderen omdat ik een diepgestoord
zusje heb. Dus heb ik gekozen voor
de inservice opleiding voor
verpleegkundigen in de
zwakzinnigenzorg. Met deze
opleiding kon ik werken en een
opleiding tegelijk volgen. Echt
bewust koos ik hiervoor niet, maar
wel om op kamers te gaan wonen".
De opleiding ging ze volgen op een
internaat waar zwakzinnige mannen
woonden. In die tijd zag Corry den
Brok duidelijk de beperkingen van
een internaat. „Ik was tweedejaars
toen er een advertentie in de krant
stond waarin onbevoegd
groepsleidsters gevraagd werden
voor een Gezinsvervangend Tfehuis
in Noord-Brabant. Door onder
andere het beleid dat erg
gestructureerd was ben ik gaan
solliciteren en heb zodoende de
opleiding niet afgemaakt. Als
onbevoegd groepsleidster ben ik
gestart met de Opleiding
Pedagogisch medewerkster".
Met het behalen van het diploma
van die opleiding mocht Corry den
Brok zichzelf bevoegd
groepsleidster noemen. Ze vond het
toen tijd om haar persoonlijkheid
verder te gaan ontwikkelen en
schreef in voor het MBO
Inrichtingswerk. Nadat ze deze
school voltooid had, heeft ze de
Voortgezette Studie in
Dienstverband voor een
Gezinvervangend Tehuis gedaan. Of
dit alles nog niet genoeg was, heeft
ze HBO-Maatschappelijk Werk
gevolgd.
„Nadat ik het HBO-MW had
afgemaakt wilde ik, na veel
groepswerk gedaan te hebben,
individueel met mensen gaan
werken. Dat heb ik gedaan in
Arnhem, in het voor heel Nederland
bekende Het Dorp, waar
lichamelijk gehandicapten wonen.
Hier werkte ik voor vijftig procent
als maatschappelijk werkster en
voor vijftig procent had ik de
leiding over ziekenverzorgsters die
daar werkten". Dit alles was nog
niet genoeg voor Corry den Brok
die inmiddels al weer zo'n twee jaar
hoofd is van Schouwenoord. „Op dit
moment volg ik de VO
Organisatiekunde en Management
in Nijmegen en ik zal blij zijn als
ik deze in juni met succes heb
afgerond".
Voor Corry den Brok kent het
beroep een grote verscheidenheid
aan taken. Eén van die taken is
volgens het hoofd het representatief
zijn. „Ik ben in mijn functie
contactpersoon naar de ouders van
bewoners maar ook naar
bijvoorbeeld de bouwvereniging en
de werkplaats". Ook heeft Corry
zitting in een overlegorgaan. Op het
moment dat dit onderwerp wordt
aangesneden wil ze hierover graag
het één en ander kwijt. „Ik vind
het een slechte zaak als je als GVT
iets mee doen en er niet voor
weglopen. Ik vind het fascinerend
hoe zoiets werkt, maar daarentegen
ben ik me ook bewust dat je over
managementkwaliteiten moet
beschikken om op de dag van
vandaag op een verantwoorde wijze
leiding te kunnen geven".
Als groepsleidster was Corry altijd
rechtstreeks betrokken met het wel
en wee van de bewoners. De functie
als hoofd heeft hierin wel het één
en ander veranderd. „Ik werk in
principe niet direct met de
bewoners van de leefgroepen. Wel
als coach tijdens de
huiskamervergaderingen. Deze
wordt één keer in de zes weken
gehouden. Op deze manier hebben
de bewoners inspraak in hun eigen
levensomstandigheid en
thuissituatie".
Als er groepsleiding afwezig is,
door bijvoorbeeld vakantie of
ziekte, dan valt het hoofd wel in op
de leefgroep. „Op het moment dat
er gaten vallen in het dienstrooster
werk ik wel direct met de bewoners,
maar ik duik niet helemaal in de
begeleiding van die bewoners".
Uitzonderingen bevestigen de regel.
Ook op Schouwenoord. Bij sommige
situaties treedt Corry den Brok ten
aanzien van de begeleiding van
bewoners wel op de voorgrond.
„Het gaat dan meestal over
uitzonderlijke gevallen waarin een
bewoner zich op dat moment
bevindt". Het hoofd denkt dan
bijvoorbeeld aan ernstige financiële
problemen, psychische instabiliteit
of ernstige conflicten tussen
bewoners en groepsleiding, ouders
en groepsleiding of ouders en de
bewoners.
De woonplaats van de
zevenentwintig verstandelijk
gehandicapten staat aan de fraaie
groene baan naast de gracht, bijna
midden in het centrum van
Zierikzee. Het is daarom ook niet
geheel onmogelijk dat de inwoners
van het monumentenstadje
regelmatig bewoners van het
Gezinsvervangend Ibhuis tegen
komen. Het is daarom ook heel
verschillend hoe mensen met de
bewoners van Schouwenoord
omgaan. „Sommige mensen gaan
heel gezond om met verstandelijk
gehandicapten, maar er zijn er ook
bij die een zwak hebben voor de
mensen van Schouwenoord en hen
op die manier kleineren".
Het zijn volgens Corry vaak mensen
die niet goed raad weten met
zwakzinnige mensen of er bang
voor zijn. „Zo was er eens een
vrouw die bij ons aanbelde om te
komen collecteren. Het
personeelslid dat de deur open deed
zei tegen de collectante dat ze maar
met de bus langs de bewoners moest
gaan, zodat ieder zelf iets kon
bijdragen als ze dat wilde. De
collectante reageerde verschrikt met
de reactie: ja maar, lopen deze
mensen dan los". Over het contact
met de directe omgeving zegt Corry:
„Doordat het een groot huis is met
een grote tuin hebben we niet het
contact van een praatje maken over
de haag. We zijn allemaal op
onszelf".
In de gehele gezondheidszorg
hebben er zich de laatste jaren
nogal wat veranderingen
voorgedaan. Eén van de
veranderingen die het hoofd van
Schouwenoord noemt zijn de ouders
van de bewoners. Deze hebben meer
inzicht gekregen in het hele
gebeuren rond hun verstandelijk
gehandicapte kind. De tijd is
gelukkig voorbij, dat de ouders het
begeleidend personeel laten bepalen
wat er met hun kind moet
gebeuren. Vandaag de dag wordt
hierover 'onderhandeld'.
„Ik vind het een goede zaak dat
ouders gaan meepraten. Zo kunnen
de ouders hun ouderlijke gevoelens
met ons delen en het is ten aanzien
van de pedagogische aanpak vaak
een goede aanvulling". Corry den
Brok vindt het dan ook belangrijk
dat er geïnvesteerd wordt in een
goede relatie met de ouders. Om dit
te bereiken heeft het hoofd van het
GVT contacten met
ouderverenigingen die erg
belangrijk zijn om dit te bereiken.
Op de vraag wat voor haar een
mijlpaal kan zijn, heeft zij een
duidelijk antwoord: „Ik zou graag
zien dat alle woonbehoeftes die er
op Schouwen-Duiveland zijn,
gerealiseerd kunnen worden. Dat
kan betekenen dat het
bewonersaantal uitgebreid wordt,
maar niet onder één dak, maar op
verschillende lokaties in Zierikzee
en omgeving. Er zijn nu nog
woonwensen die nog niet
gerealiseerd zijn. Graag zou ik dan
zien dat deze onder de stichting
vallen waaronder ook
Schouwenoord valt, namelijk
Stichting Gezinsvervangend Tfehuis
Schouwen-Duiveland".
Voor het hoofd, de bewoners en het
personeel van het GVT staat er
binnenkort een feest voor de deur.
„Schouwenoord bestaat dit jaar
twaalfeneenhalf jaar. Tijdens een
huiskamervergadering is dit feit
besproken. Het tienjarig jubileum
is tweeëneenhalf jaar geleden
uitbundig gevierd. Daarom is
afgesproken dat we dit feest in
besloten kring vieren". Alle
bewoners en personeel gaan naar
een kampeerboerderij in Loon op
Zand. „We hopen daar met z'n allen
een leuk weekend te hebben".
Na twaalfeneenhalf jaar is er veel
werk verzet bij Schouwenoord.
Corry den Brok, een ondernemende
vrouw die nog veel baanbrekend
werk kan verrichten. Aan haar
enthousiasme zal het in ieder geval
niet liggen.
Tbkst: Ellen Vreede
Foto: Joop van Houdt
„Dat is eigenlijk een vraag die de
bewoners zelf moeten
beantwoorden. Ik kan me echter
wel voorstellen dat het niet altijd
eenvoudig is, om met een groep
samen te wonen".
„De samenstelling van een
leefgroep is toch heel verschillend.
Zo is er bijvoorbeeld een variëteit
in leeftijd, milieu,
intelligentieniveau en karakter. In
de groepen is dan ook vaak de kreet
'geven en nemen' te horen. Net zo
goed als deze uitroep in gezinnen
regelmatig te horen kan zijn. De
bewoners zullen binnen
Schouwenoord echter vaak meer
gelijkheid ervaren. Hier ontmoet zij
of hij vaak soortgenoten die
dezelfde moeilijkheden tegenkomt
of nog moet komen. Zoals daar zijn
problemen rond integratie en
bijvoorbeeld verlegenheid. Binnen
de leefgroep kunnen zij maatjes
vinden. In een gezin zal een
verstandelijk gehandicapte altijd
een éénling met een handicap
blijven".
Wat Corry den Brok nou precies
aantrekkelijk vindt aan het werk
op Schouwenoord kan zij niet
duidelijk uitleggen. „Het zijn
eigenlijk hele kleine dingen die ik
mee maak met de bewoners en
personeel die voor mij het werk
heel aanlokkelijk maken. Een
voorbeeld van zo'n klein voorval is
als ik bijvoorbeeld een aantal dagen
vrij ben geweest. Als ik dan
omhelsd wordt door één van de
bewoners die dan uitroept: We
hebben ons Corry gemist, dan denk
ik, ja heerlijk".
Als hoofd van Schouwenoord heeft
Corry den Brok niet alleen de
leiding over de bewoners, maar ook
over de mensen die werkzaam zijn
binnen het GVT. „Ik vind het een
kunst om te proberen een goed
hoofd te zijn, maar als
leidinggevende maak je het nooit
iedereen naar de zin. Dat houdt in,
dat je te maken krijgt met
spanningen. Het is dan belangrijk
om op een dynamische manier met
deze situatie om te gaan. Je moet er
op een eilandje blijft zitten. Door
deel te nemen in zo'n overlegorgaan
kun je helpen om een stukje beleid
te maken ten aanzien van de
verstandelijk gehandicapten in de
provincie Zeeland".
Voor het hoofd van het GVT, die
zitting heeft in het eilandelijk
overlegorgaan, is het dan ook een
goede zaak dat er sinds kort nauwe
betrekkingen bestaan met het
Regionaal Overleg de Bevelanden.
„Het is de bedoeling dat deze twee
organen binnenkort samen gaan in
één groot overleg: Regionaal
Overleg Zwakzinnigenzorg
Oosterschei de. Ik geloof in een
samenwerking met andere huizen.
Door middel van de overlegsituaties
kun je ervaringen delen om
zodoende het rendament en de
kwaliteit van zorg te vergroten".
Als je als bezoeker het mooie pand
aan de Tbuwbaan nadert kun je in
de meeste gevallen al ontdekken of
Corry aanwezig is. Haar trots, een
Gestoken in een lederen broek staat
zij één ieder te woord. Het
vrouwelijke hoofd van
Schouwenoord vraagt zichzelf wel
eens af hoe het komt dat mensen
een man verwachten achter deze
functie. „Als vrouw kun je toch
best hoofd zijn". Corry is zichzelf er
van bewust dat ze mensen
confronteert met dit feit, maar
tegelijkertijd wil ze ook laten weten
dat een vrouw dit ook best kan.
Het is duidelijk, dat niet alleen het
motorrijden belangrijk voor Corry
den Brok is. De bewoners nemen
vanzelfsprekend een prominente
plaats in bij het hoofd. Dat is dan
ook de reden dat Corry het moeilijk
vindt om de vraag te beantwoorden,
hoe het voor bewoners is om in een
Gezinsvervangend Tbhuis te wonen.
motor, staat op de oprit geparkeerd.
In de hal prijken motorrijlaarzen
die eigen zijn aan de hobby van
Corry. Dat zij een fervent
motorrijdster is, is direct te
ondekken als je haar ontmoet.
