CASPER VAN ADEL
Milieubeleidsplan kost huishouden
gemiddeld 30 gulden per maand
S olistenconcours
Luctor et Emergo
Play-back in dorpshuis Bru
Zwemwater
Haringvliet
besmet met
parasiet
Vrijdag 26 mei
ZIERIKZEE - De extra kosten van het Nationaal Milieubeleidsplan voor de huishou
dens bedragen 2,2 miljard gulden ten opzichte van 1988. Dat komt gemiddeld neer op
dertig gulden per maand per huishouden. Om het autoverkeer terug te dringen voor
ziet het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP), dat het kabinet in Den Haag presenteer
de, onder meer in de afschaffing van het reiskostenforfait, verhoging van de
brandstofprijzen en reducties op de tarieven voor het openbaar vervoer.
De natuur is het beschermen waard. De één vindt het milieubeleidsplan te vergaan. Voorde ondergaat het plan juist
niet ver genoeg.
niet ver genoeg
Voorts kondigde de regering straffe
maatregelen aan ter beperking van
de ammoniak-uitstoot door de over
tollige mest in de landbouw. De indu
strie moet de uitstoot van milieu
schadelijke stoffen met 50 tot 70
procent verminderen. In de bouwsec
tor moet energiezuinig en milieu
vriendelijk worden gebouwd.
In 1994 mogen geen milieuschade
lijke produkten meer worden ver
kocht zonder een duidelijke waar
schuwing aan de consument. In het
jaar 2000 moeten alle gebruikte bat
terijen, al het klein chemisch afval,
blik, glas, textiel en alle papier ge
scheiden worden ingezameld.
Extra kosten
Het NMP vergt in 1994 6,7 miljard
gulden aan extra kosten. Ruim de
helft daarvan (3,4 miljard) moet wor
den opgebracht door het bedrijfsle
ven door investeringen in milieu
maatregelen. Verder wil het kabinet
de kosten dekken door een verhoging
van de accijns op diesel- en huis
brandolie en gas (300 miljoen gul
den). De afschaffing van het reis
kostenforfait moet 650 miljoen
opbrengen en een heffing op mest en
bestrijdingsmiddelen 90 miljoen.
Verder zullen de reinigingsrechten
worden verhoogd. Dit brengt 615 mil
joen gulden in het laatje.
Een verhoging van de heffing op
grond van de wet Verontreiniging
Oppervlaktewateren zal 376 miljoen
gulden opbrengen en verhoging van
de rioolrechten 70 miljoen. Een ver
hoging van de brandstofheffing vult
het gat met 430 miljoen. Een bedrag
van 486 miljoen gulden tracht de re
gering te verkrijgen door een her
schikking binnen de rijksbegroting.
Het restant (121 miljoen) moet ko
men uit de algemene middelen.
Deze inspanningen zijn volgens mi
nister Nijpels van milieubeheer, die
het plan samen met zijn collega's
Smit-Kroes van verkeer en water
staat, Braks van landbouw en visse
rij en De Korte van economische za
ken naar de Tweede Kamer heeft
gestuurd, het minimum om de vol
gende generatie niet met de proble
men op te,zadelen.
De voorgestelde maatregelen zijn
nog onvoldoende om alle nadelige ge
volgen van de vervuiling tegen te
BRUINISSE - Sandra Kim, Annie Schilder, Grease, Berdien Sternberg,
Kinderen voor kinderen. Het is maar een greep uit de artiesten die in
het dorpshuis te Bruinisse waren te zien tijdens dc play-backshow die
daar woensdagmiddag werd gehouden. Het evenement vond plaats op
initiatief van Astrid Ton en Danieke Hoexum die momenteel stage lo
pen in het Zierikzeese huurt- en clubhuis Dc Lichtboei. Zij organiseer
den de play-backshow in samenwerking met de Goed Nieuwsclub in
Bruinisse. In totaal deden zeven groepen mee bestaande uit kinderen
van vijf tot 14 jaar. Een jury bestaande uit twee leidsters van de Goed
Nieuwsclub Nel de Jong en Alida Veenboer en stagicrc Danieke
Hoexum kwamen tot de slotsom dat Sylvia Bos uit Kerkwerve met
haar creatie van de zangeres Paula Abdul de eerste prijs verdiende. Die
werd haar overhandigd door de presentatrice van de play-backshow,
mevrouw A. Holland van het Leger des Heils. Er kwamen ongeveer
vijftig belangstellenden naar het Bruse dorpshuis om naar de verrich
tingen van de play-backers te kijken.
gaan. Zo kan in het jaar 2000 nog
maar eenvijfde van de bossen worden
beschermd. Uitvoering van de maat
regelen dulden volgens Nijpels geen
uitstel.
Broeikaseffect
Om de verwachte ernstige gevolgen
van het broeikaseffect te voorkomen,
wil het kabinet de uitstoot van kool
dioxide, de stof die vrijkomt bij de
verbranding van fossiele brandstof
fen en voor de helft verantwoordelijk
is voor de opwarming van de aarde,
rond de eeuwwisseling stabiliseren
op het niveau van dit jaar en volgend
jaar.
De kosten van onderzoek naar het
broeikaseffect bedragen 59 miljoen
gulden in 1994. Daarnaast zijn forse
investeringen in energiebesparing
nodig, die worden gesubsidieerd niet
een bedrag van 220 miljoen gulden
per jaar. Verder wil de regering 250
miljoen gulden bijdragen aan het in
te stellen internationale klimaat
fonds.
De uitstoot van verzurende stoffen,
zoals zwaveldioxide, stikstofoxiden
en ammoniak, moet met 80 tot 90
procent omlaag. Dit vergt in 1994 een
extra bedrag van 1,56 miljard gul
den. Om de bodem en het water te be
scherming tegen de opeenhoping van
fosfor en stikstof is in 1994 een extra
bedrag nodig van 598 miljoen gul
den.
De risico's die de verspreiding van
een groot aantal milieubelastende
stoffen voor de mens en het milieu
met zich brengen, moeten tot een aan
vaardbaar niveau worden terugge
bracht. Voor een vermindering van de
uitstoot van de meest schadelijke
stoffen is in 1994 een extra bedrag
van 645 miljoen gulden nodig. Minis
ter Nijpels wil in het jaar 2000 de to
tale hoeveelheid te storten en te ver
branden afval beperkt zien tot
maximaal 12 miljoen ton in plaats
van de te verwachten 25 miljoen ton.
Dit kan volgens hem worden bereikt
door het zoveel mogelijk voorkomen
van afvalstoffen, door hergebruik, en
door vergroting van de verbranding-
scapaciteit.
Hiermee zijn in 1994 extra kosten
ter hoogte van 1,6 miljard gulden ge
moeid. Om het woon- en leefklimaat
te verbeteren wil de overheid in 1994
140 miljoen gulden extra besteden
aan de bestrijding van de geluid- en
stankhinder. Dc bewindslieden voor^
zien dat het autoverkeer bij ongewij
zigd beleid in het jaar 2010 met ruim
70 procent zal toenemen ten opzichte
van 1986. Alleen technische maatre
gelen, zoals de toepassing van kataly
satoren, zijn onvoldoende om de ge
wenste beperking van de luchtveront
reiniging door het autoverkeer te be
werkstelligen.
ZIERIKZEE - Het water van dc Ha
ringvliet is bij het HcIIcgatspIein
besmet met een parasiet, die bij
zwemmers jeukbulten en uitslag ver
oorzaakt. Sinds afgelopen maandag
zijn hij de rijkspolitie van Oostflak-
kee tien klachten binnengekomen
van mensen die hadden gezwommen
bij het strandje De Banaan in de Ha
ringvliet.
Onderzoek heeft inmiddels uitge
wezen dat de klachten, die gepaard
gaan met hevige jeuk over het hele li
chaam, veroorzaakt worden door de
parasiet Schystosoma Dermatitus.
Deze is afkomstig van slakken en wa
tervogels. De rijkspolitic adviseert
niet meer in dat deel van dc Haring
vliet te zwemmen.
De overheid denkt daarom aan
maatregelen als het rekening-rijden,
verhoging van de brandstofprijzen,
afschaffing van het reiskostenfor
fait, reducties op de openbaar ver-
voertarieven en het stimuleren van
ear-pooling, groepsvervoer en betere
voorzieningen voor de fietser.
Voorts vindt het kabinet dat het Ne
derlands spoorwegennet op dd Euro
pese hoge-snelheidsspoorlijnen moet
worden aangesloten, waardoor de
trein kan concurreren met het vlieg
verkeer. Binnen vijf jaar moet het
openbaar vervoer in de steden schoon
zijn. In het NMP wordt gedacht aan
bussen die rijden op aardgas of elek
triciteit.
Het milieubeleidsplan stuurt ver
der aan op een verhoging van het aan
bod van milieuvriendelijke produk
ten in de winkel, zoals energiezuinige
lampen, speelgoed zonder cadmium
kleurstoffen enzovoort. Over vijf jaar
mogen artikelen die schadelijk voor
het milieu zijn niet zonder een duide
lijke waarschuwing aan de consu
ment over de toonbank gaan.
Verpakkingen
De regering verwacht voor 1994 van
de detailhandel dat zij produkten in
milieuschadelijke verpakkingen wei
gert en de verkoop van verpak-
kingsloze produkten stimuleert. Pro
dukten moeten voor 1994 voorzien
zijn van informatie waarmee de con
sument zich een oordeel kan vormen
over de milieuaspecten van bepaalde
aankopen. Voor bepaalde huishoude
lijke apparaten, zoals koelkasten, zal
statiegeld in rekening worden ge
bracht.
Dc bouwwereld moet milieuvrien
delijker gaan werken. De normen
voor de isolatie van gevels en daken
bij nieuwbouw worden volgend jaar
verhoogd. Voor isolatie in de bestaan
de bouw komt een subsidieregeling
van 70 miljoen gulden per jaar.
De installatie van stikstof-arme en
energiezuinige centrale verwar
mingsketels wordt met ingang van 1
januari 1991 verplicht gesteld. De
overheid zal experimenten met ener
giezuinige en milieuvriendelijke wo
ningen financieel steunen.
Hot hergebruik van bouw- en sloop
afval, nu 3 miljoen ton per jaar, moet
in het jaar 2000 zijn verdubbeld. Van
af 1992 mogen aan en door de doe-het-
zelf branche uitsluitend nog milieu
vriendelijke produkten worden gele
verd.
De maatregelen in de landbouw
voorzien in een mestverwerking met
oen capaciteit van 5 tot 7 miljoen ton
in 1994, tot ongeveer 20 miljoen ton in
het jaar 2000. Vanaf 1991 zijn de boe
ren verplicht dierlijk mest op bouw
en maisland direct onder te werken.
Het uitrijverbod voor mest- wordit
verlengd. Tegelijkertijd moet de
mestoplaag in bassins die gebouwd
zijn na 1 juni 1987 worden afgedekt
Nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
15.40 uur Centennial, Amerikaanse
serie gebaseerd op het gelijknamige
boek van James A. Michener.
16.30 uur Avontuur! Ring of fire, se
rie. Afl. 4: De Binnenlanden van Bor
neo. Herh.
17.30 uur Journaal.
17.45 uur Eindexamenjournaal, na
beschouwing van de vandaag ge
maakte eindexamens.
18.00 uur Henderson Kids, Australi
sche serie over de avonturen van de
kinderen Henderson. Afl. 8.
18.47 uur Tom en Jerry.
19.00 uur Journaal.
19.19 uur Lekker weg, magazine met
aandacht voor minder bekende toe
ristische en recreatieve mogelijkhe
den in eigen land.
19.45 uur Father Dowling, Ameri
kaanse misdaadserie.
20.30 uur Hints, spelprogramma.
21.11 uur Mini saga, kort verhaal.
21.30 uur Brandpunt, actualiteitenru
briek.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur In 't holst van de nacht, se
rie.
23.30 uur In the heat of the night,
Amerikaanse speelfilm.
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
16.00 uur TROS telearchief, serie
programma's uit het beeldarchief van
de TROS.
17.00 uur Derrick, Duitse misdaadse
rie.
18.00 uur Aquila, kort filmpje over
steenarenden in de vrije natuur van
Schotland.
18.08 uur Familie Oudenrijn, serie.
Afl. 7, herh.
18.33 uur Suske en Wiske, tekenfilm
serie.
18.55 uur Bassie en Adriaan, kinder
serie, afl. 6.
19.02 uur Knight rider, Amerikaanse
serie.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Te land, ter zee en in de
lucht, spelprogramma. Vandaag:
Fiets 'm d'r in.
21.30 uur Jongbloed en Joosten,
praatprogramma.
22.00 uur TROS sport, wekelijks
sportmagazine.
22.30 uur TROS weekendfilm: Over
spel (The other woman), Amerikaan
se tv-film.
00.11 uur Journaal
Nederland 3
09.05,13.00 en 17.15 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
09.00 uur Ik zoek, ik zoek een kinder
boek. Les 6.
09.30 uur Suske en Wiske anders be
keken, les 3.
10.00 uur Nieuws uit de natuur, les
25.
11.00 uur Schooltelevisie-iveekjour-
naal, les 29.
17130 uur Journaal
17.45 uur Sesamstraat
18.00 uur Medelanders Nederlanders,
voor Turken.
18.30 uur Financieel management,
les 4.
19.00 uur Het klokhuis.
19.15 uur Jeugdjournaal
19.25 uur TV-3, gevarieerd magazine.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Avondvoorstelling: Liszt-
concours 1989 I, rechtstreekse repor
tage van de eerste finale-avond van
het pianistenconcours.
22.12 uur Gesprek met de minister
president.
22.30 uur Journaal
22.40 uur Avondvoorstelling: vervolg
Lisztconcours.
23.25 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
BRT 1
14.00 uur Schooltelevisie
15.00 uur Felice. Herh.
15.30 uur I.Q. Herh.
16.00 uur Moviola, herh.
17.00 uur Flipper, Amerikaanse
jeugdserie.
17.25 uur Juke Box
17.30 uur Arnold, Amerikaanse
jeugdserie.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie voor
de allerkleinsten. Afl. 181, herh.
18.05 uur Plons.
18.10 uur Schoolslag, spelprogramma
voor middelbare scholieren.
18.55 uur Langs Vlaamse wegen,
reeks van vier programma's waarin
het accent wordt gelegd op bescherm
de monumenten in landschappen in
Vlaanderen.
19.20 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.25 uur Extra politieke tribune.
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Buren, Australische serie.
Afl. 110.
20.20 uur Juke Box
20.40 uur Story of S.O.E. 8-delige
Britse serie van Dominic Flessati
over één van de meest geheime oor
logsorganisaties. Deel 8.
21.35 uur Festival van Vlaanderen.
Mijn moederspraak 10: Als de ziele
luistert.
22.25 uur Kunst-zaken
22.30 uur Nieuws
22.45 uur Weerbericht
Aansl. Paardenkoersen
22.50 uur De nachten van de revolu
tie, 7-delige Franse serie van Charles
Brabant. Afl. 2.
23.40 uur Coda: Brittle new world,
van Renaat Ramon.
BRT 2
18.45 uur Babel, wekelijkse nieuws
brief voor Marokkaanse migranten.
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 749.
19.23 uur 2x7, tv-spelletje.
19.28 uur Programma-overzicht
19.30 uur Nieuws
20.00 uur Filmspot, achtergrondin
formatie bij de filmactualitéit.
20.30 uur O lucky man, Engelse
speelfilm.
23.10 uur Première, filmnieuws met"
Jo Röpcke.
RENESSE - In het dorpshuis van Renesse werd het
16de onderling solistenconcours gehouden van de mu
ziekvereniging Luctor et Emergo. In totaal 21 optredens
werden beoordeeld door Loes van Mechelen. De solisten
werden op de piano bégeleid door Elvira Vos-Simons.
Voorzitter A. J. Padmos opende het
concours. Hij stelde.dat solisten het
concours moeten zien als een stimu
lans voor moer studie en niet zo zeer
ils een mogelijkheid tot het winnen
van een trofee. Hij was verheugd dat.
nadat vorig jaar de slagwerkers ver
stek lieten gaan, er nu ruime deelna
me was van de zijde der tamboers.
Ook dc jeugd was goed vertegenwoor
digd.
Nadat alle optredens waren afge
werkt bleek titelverdediger Ronald
Moerland bij dc senioren zijn titel te
hebben geprolongeerd. Met zijn uit
voering van Grootvaders Klok van H.
Lurcman behaalde hij 50'/2 punt. Dit
was nog een half puntje meer dan Ge
rard Goedegebuure kreeg voor zijn
vertolking van Kruis of Munt van
Serge Lancen.
In 't jury rapport werd Moerland
geprezen om z'n fraaie cadans en de
goede klank. Bij de junioren werd de
eerste prijs gedeeld door Barbara
Janse, die haar titel van vorig jaar
verdedigde en Esther Jonker. De bei
de meisjes behaalden beiden 49V2.
Esther met haar uitvoering op bugel
van A Trumpet Ballad van Ted Hug-
gens en Barbara op altsaxofoon
speelde Sax-Sweetness van Ed Che-
nette.
De trofee bij de tamboers werd met
overmacht gewonnen door het kwar
tet Joop Wandel, Adri Padmos, Ad
Wandel en Wim Veerhoek. Dit viertal
behaalde 53 V2 punt met hun uitvoe
ring van Down Valley van Willem La-
ros. In het juryrapport werden zij ge
prezen voor een zeer goede uitvoering
en goed op elkaar ingespeeld zijn
De winnaars ontvingen hun trofee
uit handen van directeur van Luctor
et Emergo J. H. Blom. Verder kregen
alle deelnemers een diploma en het
juryrapport. Aan het slot waren er
bloemen voor jury-lid Loes van Me
chelen, Elvira Vos Simons die de pia
nobegeleiding verzorgde en J. H.
Blom als organisator.
Door FENAND VAN DEN OEVER
Dezelfde dag nog pakte hij een spa
en groef, links van de oprijlaan, een
gat in de grond. Daar plantte hij,
naast die van hem, een jonge eik, zo
als er voor alle Van Adels bij hun ge
boorte een eik ter gedachtenis werd
geplant
En alles kwam - zo te zien - altijd
precies naar de rekening uit ook.
Want ruim een jaar later droeg Ver
seintje opnieuw en de ganse rekening
was: een dochter. Versijntje haalde in
heur goeie dagen uit de kleertjes yan
Jeroen het blauwe lint en reeg er rose
door Had ze daar nu maar mee
gewacht, dan was alles binnen de mu
ren van de bedstee gebleven. Maar
Jaan de Kurf, die bakerde, zei tegen
Casper op het erf (want die kon dat
gegil niet verdragen): ,,Da's een te
leurstelling, baas, aan het goed te
zien tenminste, 't is wéér een jon
gen
Casper weet het nog precies. Toen is
hij de stal ingelopen en heeft met de
voet tegen de voerbakkón geschopt
en verachtelijk in de spoeling gespo
gen, want hij wenste niet te beamen,
dat zoiets naar des Heeren wil en
voorzienigheid kon zijn
..Wéórom een jongen?" vroeg hij 's
avonds aan Versijntje.
Die vroeg alleen nog zwakjes weer
om: „Wéérom een jongen, Casper?"
Dat was een misrekening, maar hij
had daar tenslotte in berust en ge
zegd: ,,Och, Versijn. Jeroen later op
mijn plaats en Dingeman - aldus naar
heur vader wier hij opgegeven -
vort en wij dan rustig samenle
ven als vaders Dingeman en Je
roen Ja, ja, zo maakten ze onder
mekaar alles uit
En Casper herinnert zich nu nog
vaak met schaamte hoe hij gans en al
in die dagen vergat een eik voor Din
geman te planten, naast die van Je
roen. Tbn leste heeft een knecht het
voor hem gedaan, zodoende staat er
ook voor Dingeman een boom. Maal
ais Casper er naar kijkt, klaagt hij
hem een beetje aan. En thans?
Casper zucht. Hij zit achter de koei
en en daaromtrent zijn geen klach
ten. De twee jongens zijn met de
knechts aan het werk. Maar alles wat
daareven in hem opkwam is zo vèr.
Jeroen en Dingeman zijn beide met
zegen en voorspoed, gelijk alles op
Ruimzicht, opgegroeid; maar zijn bed
is leeg. Versijntje ligt reeds jaren
links van de kaai en hangt in een git
zwarte portretlijst boven het kabinet;
die heeft niet oud mogen worden. Zo
doende viel, heel die berekening van
een rustig samenleven finaal aan dui
gen. Nu loopt Jaan de Kurf voorgoed
het huishouden na. Maar een vrouw
voor hem, en zoiets als een moeder
voor de jongens, gelijk wijlen Ver
sijntje, kan zo'n mens niet zijn. En hij
die Zondag Tien, zowel als de ganse
schrift voor helemaal waar aan
vaardt, vermag bijkans niet te gelo
ven, dat Gods voorzienigheid hem nu
zo moest teisteren
Dat zipt een ander niet. De keuters
en mokkende arbeiders peggen om de
haverklap met afgunst in de stem,
wanneer ze naar hem zien, dat de ezel
en het stomme geluk altijd op de Van
Adels poepen En ze wijzen op
méér vee in de wei, méér land, méér
vis telken-najaar uit de plassen
Wie alleen maar tegen de buiten
kant opziet heeft groot gelijk. Ruim
en wijd, gul uitgedijd, ligt het ganse
hebben en houwen terneer
Bij ons zeggen ze altijd, dat een
boer wiens spul zó er bij staat en de
zestig voorbij is, goed doet, zich te
vreden klaar te maken voor de Grote
Reis naar Huis, waar alles nog veel
en veel mooier moet zijn dan hier. En
zeg toch, dat hier prachtige spullen te
kijk liggen.
Casper van Adel is de zestig reeds
voorbij en omtrent de dingen der ecu-
wigheid wèl thuis. Hij zit al vele ja
ren in de ouderlingenbank en men be
weert, dat zijn levensscheepje
recht-toe op de eeuwige haven aan
koerst Casper zucht en staart ver
stard voor zich uit, nu deze woorden
hem, temidden van zijn vee, te binnen
schieten. Welk een heerlijk vooruit
zicht heeft hij, recht toe op de eeuwi
ge haven aan te varen opgeno
men te worden in hoger heerlijk
heid Hij trilt en herhaalt die
woorden zachtjes voor zich. Mild ziet
hij naar de koeien en aait hun ruige
ruggen Tbgen Annekee zegt hij
belijdend en nadrukkelijk: ,,Ja.
beest, God heeft het vee zeer schoon
geschapen ja. ja, knikt hij tel
kens en zonder schroom. Dankbaar
wordt Casper hier.
(wordt vervolgd)
