Een zeer welgestelde familie
POSTZEGELRUBRIEK
Honderd vijf tig jaar NS
Uitslag verloting Renessedag
Landelijk open
huis in
psychiatrische
ziekenhuizen
Verzelfstandiging
als aanzet tot
privatisering
Rijks Munt
Aantal vijf
sterren-hotels
in Nederland
stijgt tot 28
Eerste nationale
vivisectie-
monument
vrijdag onthuld
tFoio trrrrmr
S5?- —In m—
„van Oeveren" touringcar
naar:
DRUKKERIJ
LAKENMAN OCHTMAN
EZBO - Eerste Zierikzeese Begrafenisonderneming
J. C. UIJL - OUDE HAVEN 42 - ZIERIKZEE
L. M. VAN DER WERF en M. ARENSMAN
ZONDER UW
STEUN ZIJN WIJ
HULPEL0C
T>
6"
BRUINISSE - Op 20 juni geeft PTT Post drie nieuwe postzegels uit
.vanwege het feit dat er dit jaar 150 jaar spoorwegen bestaan in Neder
land. In 1839 opende de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij
de eerste spoorlijn van ons land tussen Haarlem en Amsterdam. De
nieuwe zegels vertonen elk een deelaspect van de spoorwegen. Twee
keer eerder, in 1939 en in 1964, gaven de posterijen al eerder aandacht
aan spoorweg-jubilea. Ons land was niet de eerste die een spoorweg be
zat en vorig jaar en ook dit jaar zijn er veel 150-jarige jubilea daarover.
Het vervoer van wagens op
spoorstaven, eerst van hout en la
ter van ijzer vervaardigd, werd
reeds in de 17e en 18e eeuw in vei*-
scheidenen mijnen toegepast,
waarbij paarden als trekkracht
dienden. De eigenlijke ontwikke
ling van de spoorwegen ving ech
ter eerst na de uitvinding van de
stoommachine aan. Stephenson
was de eei^ste die een bruikbare lo
comotief wist te bouwen, zodat
het mogelijk was in 1825 de eerste
spoorlijn ter wereld, die tussen
Stockholm en Darlington in Enge
land, te openen.
Het vooi'beeld vond spoedig in
de meeste landen van Europa na
zonder slag of stoot. Velen hadden
angst voor de rook en vuur spu
wende stoomlocomotieven: ,,De
huizen trillen kapot, de koeien
langs de spoorbaan geven geen
melk meer en de kippen raken van
de leg".
Maar bij vele anderen sprak de ij
zeren ros tot de verbeelding en
men maakte verre romantische
reizen. De bekendste daarvan wa
ren de Oriënt Expres, de Trans-
Siberische spoorlijn en de Trans
continentale verbinding in Ameri
ka. Vorig jaar kwamen de Duitse
Posterijen met zegels voor de 150-
jarig spoorlijn tussen Potsdam en
Berlijn.
volging en nadat men ervaring
met dit nieuwe vervoermiddel had
opgedaan wat betreft snelheid,
veiligheid en bedrijfszekerheid
werd de ene na de andere maat
schappij opgericht zodat eind 19e
eeuw bijna alle belangrijke plaat
sen van Europa met elkaar ver
bonden waren. De eerste spoorlijn
in ons land tussen Amsterdam en
Haarlem kwam uit door koning
Willem I gestimuleerd particulier
initiatief tot stand en werd op 20
september 1839 geopend. De lijn
werd aangelegd en geëxploiteerd
door de Hollandsche IJzeren
Spoorwegmaatschappij en in 1847
verlengd tot Rotterdam. De invoe
ring van een spoorweg ging niet
Vorige maand gaf de DDR een
serie uit omdat 150 jaar geleden de
spoorlijn tussen Dresden en Leip
zig werd geopend. Eveneens vori
ge maand gaf Zwitserland een
treinzegel uit voor het eeuwfeest
van de Rhatische spoorweg in het
bergkanton Graubünden. Er zijn
nogal wat themaverzamelaars die
sporen. Ze hebben een druk jaar
voor de boeg. De drie Nederlandse
zegels vertonen een wiel op een
spoorstaaf (55 ct), het materiaal,
met de koppen van een aantal locs
(65 ct) en de reiziger waarbij afge
beeld het beeldhouwwerk ,,de
kus" van Rodin. Dit beeldt de be
groeting en het afscheid uit. Vér
der staat op de zegels van 75 ct een
stationsklok en is een deel van de
overkapping van het 100-jarige
Centraal Station te zien.
ZIERIKZEE - De algemeen psychi
atrische ziekenhuizen houden woens
dag 17 mei open huis. De organisatie
is in handen van de patiënten- en be
wonersraden.
Zij willen meer aandacht voor de
positie van psychiatrische patiënten.
Het motto van deze derde „open dag"
is „psychiatrie, dichtbij". De instel
lingen bepalen zelf wat ze op 17 mei
doen om publiek te trekken. Zo heeft
Franeker een 06-nummer aange
vraagd, terwijl patiënten- en bewo
nersraad van Duin en Bosch en Vij
verdal een rondleiding geven.
DEN HAAG - De Rijks Munt, het
laatste staatsbedrijf in Nederland,
kan op termijn het beste geprivati
seerd worden. Als aanzet daartoe
moet het muntbedrijf een be
drijfsmatiger aanpakr invoeren met
een grotere mate van flexibiliteit.
Dat adviseert een werkgroep onder
leiding van NCW-voorzitter Andries-
sen in een rapport dat aan staatsse
cretaris Koning van financiën is aan
geboden.
Uiterlijk 1 januari 1991 moet de
eerste voorbereidingsfase zijn afge
rond. Daarna zou tot verzelfstandi
ging kunnen worden besloten. Die
vervolgfase van vijf jaar gaat de
munt door als vennootschap waarvan
de staat honderd procent van de aan
delen in portefeuille houdt.
In die vijf jaar kan worden beke
ken wat de levensvatbaarheid van
privatisering is, waarbij de mogelijk
heid dat Rijks Munt geheel of in de
len aan een of meerdere bedrijven
wordt verkocht uitdrukkelijk moet
worden opengehouden.
Met de overheid zou Rijks Munt een
meerjarig leverancierscontract kun
nen sluiten, waarbij uitbesteding van
werk aan andere munthuizen om pie
ken in de geldcirculatie te kunnen op
vangen aanbeveling verdient.
AMSTERDAM - Het aantal hotels
dat in de Benelux-hotelclassificatie
tot de vijfsterren-categorie behoort,
is dinsdag gestegen tot 28. Medio
1988 bedroeg dat aantal 23. Een hotel
aan de Zeedijk in Amsterdam kreeg
te horen dat zij zich ook een
vijfsterren-hotel mag noemen, de
hoogste categorie in deze classifica
tie.
Sinds 1 januari 1986 is dit de enige
officiële hotelclassificatie in Neder
land. Op grond van een verordening
van het bedrijfschap Horeca is ieder
hotel in Nederland verplicht kenbaar
te maken tot welke categorie het be
hoort. Bij de invoering in 1986 vielen
19 hotels onder de vijfsterren-
categorie. Per 1 januari 1989 hebben
747 bedrijven een ster, 625 twee ster
ren, 441 drie sterren en 247 vier ster-
AMSTERDAM - De Amsterdamse
burgemeester E. van Thijn zal van
daag (vrijdag) in Amsterdam het eer
ste nationale monument voor proef
dieren onthullen. Het monument,
eem maquette van één bij twee me
ter, zal komen te staan voor de Stope
ra. De Nederlandse Bond tot Bestrij
ding van de Vivisectie (NBBV) heeft
na maandenlang onderhandelen de
gemeente Amsterdam bereid gevon
den een plaats te reserveren voor het
monument.
Volgens de NBBV is de tijd „meer
dan rijp" voor de oprichting van een
permanent herinneringsteken ter na
gedachtenis van de ongeveer 1,2 mil
joen dieren die jaarlijks omkomen in
de Nederlandse laboratoria.
De NBBV wil een einde maken aan
deze situatie. „Wij willen benadruk
ken dat de jaarlijkse in Amsterdam
gehouden dierproeven, waarbij
175.000 proefdieren worden ver
bruikt, zich afspelen zonder enige
vorm van publieke controle ofwel in
volledige anonimiteit", zo staat in
een verklaring.
De onthulling van het beeld, vrij
dag, wordt zaterdag gevolgd door een
manifestatie. De NBBV zal dan een
aantal eisen bekend maken. De bond
eist onder meer volledige openheid
van zaken over soorten dierproeven
die aan de universiteit van Amster
dam worden verricht.
DICK SCHULTS
ASTRID VAN VELTHOVEN
gaan trouwen op vrijdag 19 mei 1989 om 14.45 uur in het stad
huis te Zierikzee.
Iedereen is van harte welkom op onze receptie van 19.30 tot
22.00 uur in het Hotel „De Zeeuwse Stromen", Duinwekken
5 te Renesse.
Ons adres is: Mulockstraat 26, 4301 KV Zierikzee.
Wanneer u ons met een presentje wilt verrassen, dan het
liefst geen bloemen of planten i.v.m. onze vakantie.
Wij slaan de handen ineen en gaan een nieuwe toekomst tege
moet.
WIM DE VOS
ELLEN VAN DEN BERG
gaan trouwen op vrijdag 19 mei 1989 om 15.30 uur in het stad
huis te Goes.
Wij geven van 17.00 tot 19.00 uur een receptie in 'Hotel Goes',
Anthony Fokkerstraat 100 te Goes.
Ons adres is: Zomerweg 10 - 4481 CB Kloetinge.
Dankbetuiging
Voor de vele blijken van belangstelling ons betoond na het
overlijden van onze lieve moeder en oma
JOHANNA BARENDINA OOLE-VAN DE ZANDE
betuigen wij een ieder langs deze weg onze hartelijke dank.
FAM. OOLE-VAN DRIEL
FAM. BRAAM-OOLE
Haamstede, mei 1989
Op 16 mei 1989 D.V. is het 50 jaar geleden dat onze ou
ders en schoonouders
ROELOF MARTIN US JACOBUS TRIP
JANNEKE NOORD
in het huwelijk traden.
Ter gelegenheid hiervan nodigen wij u uit op de recep
tie, welke gehouden zal worden op: 16 mei 1989 van
15.00-17.00 uur.
De kinderen
Lokatie: het Tonnenmagazijn, Haven Noordzijde 38,
Brouwershaven.
Noorddijkstraat 41, Brouwershaven
Mei 1989
Dankbetuiging
Mede namens mijn vrouw en kinderen, wil ik iedereen harte
lijk bedanken voor de grote belangstelling, in welke vorm
dan ook, die ik mocht ontvangen bij mijn 25-jarig jubileum.
THEO ROSKAM
Zierikzee, mei 1989
Heden overleed zacht en kalm onze geliefde oom en
oud-oom
WILLEM BALT
Weduwnaar van G. VAN DER SCHANS
in de ouderdom van 89 jaar.
Uit aller naam:
L. J. BERREVOETS-VAN DER SCHANS
W. D. BERREVOETS
Goes, 11 mei 1989
De begrafenis vindt plaats op zaterdag 13 mei 1989 om
10.30 uur op de begraafplaats te Serooskerke.
WARgm J
rinkelt!-*1^
fotograf
fotografievideo
foto's in 1 uur klaar
FOTO VERSCHOORE
ZIERIKZEE - DAM 5 - TELEFOON 01110-12796
1e prijs
2e prijs
3e prijs
4e prijs
5e prijs
nr. 5055
nr. 3814
nr. 7262
nr. 2515
nr. 5142
6e prijs
7e prijs
8e prijs
9e prijs
10e prijs
nr. 6293
nr. 5946
nr. 3802
nr. 3870
nr. 3445
Sponsors, middenstanders en medewerkers hartelijk dank.
BUSBEDRIJF REISBURO
VAN OEVEREN VAN OEVEREN
Watermolen 15-19 Dam 3
01110-12319/14348 tel. 01110-15036/12319
14-daagse rondreis NOORWEGEN
vertrek 17 juni '89 - reissom f 2575,- p.p.
15-daagse rondreis IERLAND
vertrek 7 augustus '89 - reissom f 2795,- p.p.
5-daagse reis ZUID-LIMBURG
vertrek 28 augustus '89 - reissom f 525,- p.p.
10-daagse reis AOSTADAL
vertrek 4 september '89 - reissom f 1095,- p.p.
vertrek 18 september '89
8-daagse reis WADDENEILANDEN
vertrek 14 oktober '89 - reissom f 995,- p.p.
Postbus 18-4300 AA Zierikzee
drukt de
Zierikzeesehe Nieuwsbode
maar óók uw
privé of zakelijk drukwerk
Voor geheel verzorgde UITVAARTEN
Koeling voor thuisopbaring beschikbaar
Uitvaartleiders:
Te ontbieden op geheel Schouwen-Duiveland. Dag en
nacht bereikbaar, tel. 01110-12877.
Ook kunt u zich wenden tot onze plaatselijke vertegenwoordigers.
ADVERTEREN
IS VERKOPEN!
Oude Zierikzeese geslachten
ZIERIKZEE - Hoewel niet behorend tot het echte Zierikzeese regentenpatriciaat
hebben toch enkele leden van het geslacht Van der Os binnen de stedelijke gemeen
schap openbare ambten bekleed. Dat zij te Zierikzee een belangrijke rol konden
spelen en veel aanzien genoten was voor een belangrijk deel te danken aan het gro
te vermogen dat zij in de loop der jaren hadden bijeengebracht. De naam Van der
Os is volgens De Vos vervormd uit de naam Nosse zoals de echtgenote van Tonis
Gillesz. heette. Op verschillende manieren hebben leden van de famili§ Van der Os
het geld verdiend; scheepvaart, visserij en overzeese handel speelden daarbij een
hoofdrol.
In de loop van de achttiende eeuw
ontmoeten we allereerst Tonis van
der Os (1691-1750). Hij was in de ja
ren 1747-1750 Raad en gedurende de
laatste twee jaar thesaurier. Boven
dien, dat paste goed in de maritie
me traditie van hun geslacht, was
Tonis in de periode 1735-1741 com
missaris van de Slavenkas of Sla-
venbeurs.
Op 8 december 1711 huwde hij te
Nieuwerkcrk met Maria Lievens.
Hun enig kind Johanna sloot op 4
juli 1747 een statusverhogend huwe
lijk met mr Andries Heshuijsen,
heer van Dreischor.
Uit genoemd huwelijk kan wor
den afgeleid dat Tonis van der Os
zeer zeker een man van groot aan
zien was wiens vermogen indruk
maakte. Hij stond te boek als een
rijk koopman met aandelen in ver
schillende koopvaardijschepen zo
als de hoeker Ypcnhove, vernoemd
naar zijn buitenplaats.
Boekhouder
In een iets latere periode ontmoe
ten we Pieter van der Os (1734-1808).
die het eveneens tot Raad van Zie
rikzee bracht in de jaren 1789-1795.
Achtereenvolgens was hij schepen
(1789-1795), keurmeester van de
meekrap (1756-1765) en secretaris
van het Landrecht (1792-1795). Hij
was getrouwd met Sara Regtuijt
(1738-1801). Behalve koopman wordt
hij genoemd als boekhouder. Deze
eenvoudige kwalificatie duidde er
op dat hij reder was, met name van
visserijschepen.
Een bijzonder interessant en
waardevol museumstuk in de stede
lijke verzameling te Vlissingen
wijst eveneens in de richting van
het geslacht Van der Os. Het betreft
een opmerkelijke (soep)terrine, die
in de negentiger jaren van de vorige
eeuw aan de Vlissingse oudheidka
mer ten geschenke werd aangebo
den. Dat het-object, betrekking heb
bende op Zierikzee in Vlissingen
terecht kwam was het gevolg van
het feit dat er in Zierikzee nog geen
museum was.
De terrine, vervaardigd van En
gels aardewerk, vertoont een aan
tal voorstellingen dat in relatie
staat tot het zeemansleven. Belang
wekkend is de voorstelling die in
de 'bak' is geschilderd. Hier be
vindt zich een zogenaamd
scheepsportret, dat blijkens het
bijschrift een Zierikzeese 'achter
grond' heeft. Onder de geschilder
de driemaster staat te lezen: De
Jonge Marinus Capitein Gilles
van der Os 1787.
Archiefonderzoek heeft uitgewe
zen dat Gilles (of Gillis) van der Os
op 13 mei 1753 te Zierikzee werd ge
boren. Zijn huwelijk werd in deze
stad voltrokken op 21 april 1783 met
Jacomina Boom (gedoopt Zierikzee
16 juli 1758). Uit registers die zich in
het archief van de Zierikzeese Sla
venkas bevinden kan worden opge
maakt naar welke havens kapitein
Gilles met zijn schip De Jonge Mar-
tinus voer. Dat waren bv. verschil
lende Franse havens en de Portuge
se plaats Faro. Na 1791 komt zijn
naam niet meer in de annalen voor.
Of hij in of omstreeks dat jaar is
overleden valt niet meer na te gaan
want zijn sterfdatum is nergens ge
registreerd.
Driemaster De Jonge Marinus uit Zierikzee, geschilderd op aardewerk
(1787). Stedelijke verzameling Vlissingen.
Van een van zijn reizen keerde
Gilles van der Os namelijk nimmer
terug... Achter zijn naam in dc
schipperslijst waar hij in 1784 werd
ingeschreven voegde men nader
hand een aantekening toe: „niet
weetende waar hij is". Toen zijn
zoon lza(a)k op 27 mei 1818 te Zie
rikzee trouwde stond in de huwe-
lijksacte: „zijnde de plaats van het
afsterven of laatste woonplaats van
zijnen vader hier onbekend". Achter
deze simpele woorden ging onge
twijfeld een drama-op-zec schuil.
WIEBE KEIKES
