Speelgoedje blijkt een tachtig
jaar oude Sterlingmotor te zijn
Keep on skating
Bijzonder
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Oud-
Bruenaar
Ridder in de
Orde van
Oranje-
Nassau
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 2 mei 1989 Nr. 21534
3
P. van Ast: „Die man van het stoom- en brandweermuseum ging
helemaal uit z'n dak toen hij het zag
ZIERIKZEE - „Ik had zelf wel een vermoeden wat het
zou kunnen zijn, maar pas toen ik dat televisieprogram
ma zag wist ik het zeker", aldus P. van Ast uit Zierikzee.
Zijn vader deed zo'n zeven jaar geleden een opmerkelijke
vondst op de vuilstortplaats aan de Hoosjesweg. Een ap
paraatje dat op het eerste gezicht nog het meest aan een
stoommachientje doet denken. Nader onderzoek leert
echter dat het geen stoommachine is, maar een klein mo
del Sterlingmotor. Een unieke vondst en een museum in
Den Haag heeft dan ook al interesse getoond. „Er is ook
al iemand van het stoom- en brandweermuseum in Helle-
voetsluis wezen kijken, en die ging- helemaal uit z'n dak
toen hij dat ding zag draaien", aldus Van Ast.
P. van Ast uit Zierikzee met de Sterlingmotor.
Nederland verkeert deze week dui
delijk in sferen van historische aard.
Aanstaande donderdag worden de
doden van de Tweede Wereldoorlog
herdacht en vrijdag 5 mei staat de be
vrijding van het door de Duitsers be
zette Nederland centraal. Althans,
hebben beide data nog de kracht die
ze behoren te hebben? Jammer ge
noeg lijken beide dagen in het alge
meen, maar bevrijdingsdag in het
bijzonder aan importantie in te moe
ten boeten. De jaarlijkse dodenher
denking stemt nog veel mensen tot
nadenken met de hoop dat de ver
schrikkingen van '40-45 definitief de
laatste zijn geweest wat de mensheid
zal overkomen. Jammer genoeg wor
den beide dagen altijd in verband ge
bracht met de Oosterburen en daar
gaat het nou net niet om. Van de
oudere generatie lijkt dit verband
begrijpelijk, maar dat jongeren bij
voorbeeld voetbalwedstrijden aan
grijpen om leeftijdgenoten in het
oosten op het verleden van (voor)ou-
ders aan te spreken, gaat duidelijk te
ver. Die dodenherdenking en de be
vrijding worden niet in stand gehou
den om volkerenhaat aan te wakke
ren, maar het tegenovergestelde. De
mens blijkt keer op keer in staat tot
de meest verschrikkelijke dingen.
En keer op keer wordt een volksdeel
als het zwarte schaap aangeivezen,
want wat is e« gemakkelijker dan
een schuldige aan te wijzen. Zolang
beide herdenkingsdageii in verband
gebracht worden met het Duitsland
aat al lang niet meer bestaat, dan is
het nut twijfelachtig. Een mens is
een mens of hij nu in Venlo woont of
tien kilometer verder over de grens.
Laat deze bijzondere week een week
van bezinning zijn en het besef, dat
niemand in de verleiding of gelegen
heid wordt gebracht medemensen te
vernederen, te kwetsen, te mishan
delen of zelfs te doden.
AvdW
Toen zijn vader het apparaat vond
had deze aanvankelijk geen idee wat
hij nu eigenlijk gevonden had. ,,We
dachten eerst dat het een pompje was
of zoiets", aldus Van Ast. Een afleve
ring van het Veronica-programma De
Nationale Ideeënbus bracht de oplos
sing. In dat programma was Frits
Philips te gast en hij toonde een mo
del van de in 1817 door dominee Ster
ling uitgevonden hete-luchtmotor.
Van Ast herkende het apparaat en be
gon te speuren naar bronnen die zijn
vermoeden konden bevestigen.
Uitgelachen
Toen Dominee Sterling in 1817 met
zijn revolutionaire idee kwam werd
er door de buitenwacht ronduit scep
tisch tegenaan gekeken. Een motor
die op hete lucht werkt, dat kan toch
helemaal niet, zo was de algemene ge
dachte. Sterling werd uitgelachen
door de meesten en slechts door enke
lingen serieus genomen. ,,Het is ook
heel raar om te zien, maar het werkt
wel", aldus Van Ast.
Het ongeveer dertig centimeter ho
ge model staat op de salontafel op
een speciaal daarvoor gemaakte
standaard. Eronder een paar kaar
sen. Van Ast houdt een brander bij de
onderzijde van het apparaat en het
duurt niet lang of het vliegwiel be
gint te bewegen.
Hete lucht en niets anders dan dat
zorgt ervoor dat een zuiger in een ci
linder omhoog wordt gestuwd en via
ZIERIKZEE
Opbrengst zomerpostzegels
De verkoop van zomerpostzegels,
kaarten en geschenkartikelen die in
april plaatsvond heeft in totaal
5053,35 opgebracht. Het grootste ge
deelte van dit bedrag, 3762,35 kwam
van de verkoop van zomerpostzegels.
De verkoop van kaarten en geschenk
artikelen bracht 1290,70 op. Van dit
laatste bedrag wordt een derde deel,
430 gulden, bestemd voor de vereni
ging van Afasie-patiënten. Het comi
té Zomerpostzegels dankt iedereen
die eraan heeft meegewerkt dat dit
resultaat kon worden bereikt.
een soort krukas het vliegwiel aan
het draaien brengt. In een andere ci
linder wordt de eerst verhitte lucht
weer afgekoeld en teruggevoerd naar
de eerste cilinder. Daar wordt het
weer verwarmd, zet uit, en stuwt de
zuiger omhoog en de cirkel is com
pleet.
Experimenten
Met de Sterlingmotor is door de ja
ren heen heel wat geëxperimenteerd.
In 1959 werd een klein jacht uitgerust
met een 40 pk sterke eencilinder Ster
lingmotor. Bij Daf werd later een au
tobus uitgerust met een Sterlingmo
tor en overal ter wereld werden
demonstraties met deze bus gehou
den. Echt doorgebroken op de inter
nationale markt is de Sterlingmotor
nooit.
Alle brandstof
Hoe het komt dat de motor nooit op
grote schaal is ingebouwd in auto's,
schepen of fabrieken is niet geheel
duidelijk. De motor kan immers op
alle soorten brandstof lopen. ,,Als je
zo'n motor in zou bouwen in een auto
kun je in feite alles gebruiken als
brandstof. Een pak hooi achterin, of
wat brandhout, en je auto rijdt".
Een voor de hand liggende toepas
sing lijkt bijvoorbeeld ook gebruik
op plaatsen waar geen benzine, die
sel of gas voorradig is, maar men bij
voorbeeld wel over brandhout kan
beschikken.
Koninginnedag
Tijdens Koninginnedag zijn op
sportpark Bannink door de groepen 4
t/m 8 van de basisscholen te Zierik
zee spelen gedaan. Ruim 200 kinde
ren deden mee. Het was mede door
het goede weer en de zeer goede orga
nisatie een zeer geslaagd evenement.
De organisatie was in handen van KV
All-Ready, -HSD, Handbalvereniging
Delta Sport en Atletiekvereniging
Delta Sport. De prijsuitreiking werd
verricht door wethouder L. J. van
Gastel. De prijzen werden gewonnen
door: In groep 4: 3e prijs Tim Ravia;
2e pr. Angelique Verwest; le pr. Wal
ter Kooman; in groep 5: 3e pr. Dirk
Na het zien van het televisiepro
gramma pakte Van Ast spoorslags de
telefoon om te proberen achter de ge
schiedenis van de door zijn vader ge
vonden Sterlingmotor te komen. ,,Ik
ben eerst op zoek gegaan naar boeken
Roks; 2e pr. Guido de Graaf; le pr.
Persijn Janse; in groep 6: 3e pr. Wilco
Vermeulen; 2e pr. Arjan Nodelijk; le
pr. Mark den Boer; in groep 7: 3e pr.
Jurgen de Lang; 2e pr. Sebastiaan
Raayen; le pr. Jaco v. d. Schee; in
groep 8: 3e pr. Berry Lindenbergh; 2e
pr. Anne Haag; le pr. Patrick Koo
man. Tijdens het tellen van de punten
werd door alle groepen 600 meter ge
lopen met de volgende winnaars:
groep 4: le jongen Robert Schot 2.17;
le meisje Angelique Verwest 2.51;
groep 5: le jongen Harmen Baakman
2.02; le meisje Debby v. d. Meer 2.35;
groep 6: le jongen Joran Mohlmann
2.13; le meisje Karin Henning 2.27;
groep 7: le jongen Huib de Ligt 1.55;
le meisje Thnja Gerards 2.19; groep 8:
le jongens Jarno Vermeulen 2.02; le
meisje Margreet Baakman 2.18.
SEROOSKERKE
Koninginnedag
Mede door het zonnige weer kan Se-
rooskerke terugzien op een geslaagde
Koninginnedag. De activiteiten start
ten 's ochtends al vroeg met een op
tocht van verklede schoolkinderen
door het dorp. Het thema voor dit
jaar was: het buitenland. Evenals vo
rige jaren werd het ochtendprogram
ma georganiseerd door de openbare
basisschool de Schelphoek en het
middagprogramma door de dorpsge
meenschap Serooskerke. Na de auba
de en het hijsen van de vlag werden
er door de kinderen buitenlandse
liedjes gezongen. Terwijl de belang
stellenden genoten van een kop kof
fie in de school was er voor de kinde
ren een aantal spelletjes georgani
seerd, zoals tafeltennis, een klompen
race, ballen gooien en badminton. Te
vens was er gelegenheid voor het nut
tigen van pannekoeken en limonade.
Om 14.00 uur werd gestart met de in
schrijving van de Seroos vijf kamp.
Op het sportveld waren vijf spelen
uitgezet waaronder een waterrace en
een spel waarbij door een ploeg een
dienblad met bekers water moest
worden overgebracht. De tegenpartij
mocht proberen deze bekers er af te
gooien. Voor degenen die geen nat
pak wilden halen was er het kar-du-
wen en een estafette. Er streden zeven
ploegen om de eer. Na afloop kon
men deelnemen aan een groot barbe
cue-feest. Gedurende de hele middag
was er de gelegenheid om frites en di
verse dranken te nuttigen. Voor het
publiek waren diverse zitjes gemaakt
zodat een ieder het allemaal goed kon
volgen.
BURGH-HAAMSTEDE
Koninginnedag
De prijswinnaars van de diverse
Koninginnedagactiviteiten in Burgh-
Haamstede zijn als volgt Winnaars
Vierkamp. Paalklimmen. 1. Pieterde
Munnik, 2. Giel Leeuwe, 3. Guido
Willemse, 4. Paul Leeuwe. Zeephel-
ling: 1. Gijs Stenger, 2. Pieter de Mun
nik 3. Guido Willemse, troostprijs
Ferdi Bliek. Biervatgooien: 1. Sam
van Eenige, 2. Hendrik Jan van de
Heuvel, 3. Jan Baaretse, 4. Nic Jan
Schrier. Waterbak: dames Bianca van
de Graaf, jongens Arjen Alblas, seni-
over de Sterlingmotor, maar daar is
heel moeilijk aan te komen. Hier in
de bibliotheek in Zierikzee konden ze
niets vinden, en ook in Middelburg
was er geen literatuur over de Ster
lingmotor beschikbaar.
oren Rolf van Nieuwenhuize.
Ringsteken te paard: 1. Paul van Her
pen, 2. Frank Adam, 3. Marja van
Sluijs. Uit de goede oplossingen van
de puzzel uit het programmaboekje
werden L. M. van Dongen, A van het
Hoofd-van Sluis en E. Mart-de Ruiter
als winnaar getrokken.
SCHARENDIJKE
Koninginnedag
Er kan teruggezien worden op een
geslaagd Oranjefeest in Scharendij-
ke. De optocht van versierde fietsen,
karren, steps etcetera werd voorafge
gaan door het muziekgezelschap
Nieuw Leven door het dorp en eindig
de voor het gemeentehuis. Burge
meester W. den Boer hield hier een
toespraak. Voor de jeugd van drie tot
en met zeven jaar werden kinderspe
len gehouden op het sportveldencom
plex. Het was af en toe komisch om te
zien met welk een overgave de aller
jongsten het wedstrijdelement in hun
spel legden. Een succes was de zeep-
helling. De oriëntatierit voor auto's
die 's avonds gehouden werd telde
veertig deelnemers. De eerste plaats
werd behaald door Gerard en Alida
de Voogd en een gedeelde tweede
plaats was voor Jan en Marjan Gaan-
derse en Henk de Waal en Ineke
Dood korte.
GOES
Avondruilbeurs
Vrijdagavond 5 mei wordt iedere
verzamelaar weer verwacht die wat
te ruilen of te verzamelen heeft van
onder andere munten, oude ansich
ten, postzegels en andere objecten.
Deze avondruilbeurs wordt gehouden
in café-pension de Goede Verwach
ting te Lewedorp. Door middel van
deze avondruilbeurzen, hopen wij de
bestaande contacten te versterken,
nieuwe verzamelaars te ontmoeten en
natuurlijk de collectie uit te breiden.
De zaal is geopend vanaf 19.15 uur.
VEERE
Marie-Cecile Moerdijk
Op zaterdag 6 mei is in de Grote
Kerk te Veere een optreden van de
zangeres Marie-Cecile Moerdijk. Zij
presenteert een aantal eigen liedjes,
schlagers, meezingliedjes en bootst
instrumenten na. Het optreden be
gint om 19.30 uur.
MIDDELBURG
Een-oudergroep Fiom open
Morgen, woensdag 3 mei is de één-
oudergroep van Fiom-Zeeland open.
Dat wil zeggen dat mensen die na het
verbreken van een relatie alleen
staan voor de opvoeding van hun kin
deren zich kunnen aansluiten. De
een-ouder groep is opgezet om erve-
ringen en idereen te kunnen uitwisse
len en steun en bemoediging te vin
den bij elkaar. De groep komt elke
woensdag bijeen in het Fiom-pand
aan de Varkensmarkt te Middelburg.
Vervolgens ging Van Ast naar J.
Koevoets uit Zierikzee. ,,Ik dacht, die
man heeft zoveel oud spul in zijn win
kel, misschien weet die er wat meer
van", aldus Van Ast. Die gedachte
bleek een beetje te optimistisch,
maar Koevoets gaf hem de raad eens
contact op te nemen met het stoom-
en brandweermuseum in Hellevoet-
sluis. Daar werd heel enthousiast ge
reageerd op de vondst van Van Ast.
Een vertegenwoordiger van ge
noemd museum kwam op bezoek in
Zierikzee en bevestigde Van Ast's
vermoedens dat het ging om een mo
del van een Sterlingmotor. Van Ast
wilde echter proberen nog meer te
weten komen en nam contact op met
Frits Philips.
,,Ik heb een hele tijd met Frits Phi
lips aan de lijn gehangen en hij vond
het allemaal prachtig wat ik vertelde.
Het is ook een soort hobby van hem",
aldus Van Ast. Philips verwees Van
Ast voor meer informatie door naar
BV Sterling Motors Europe, gevestigd
in Den Haag. Op verzoek van Van Ast
stuurde men de nodige documentatie
op.
Achtergrond
Alles bij elkaar is Van Ast heel wat
wijzer geworden over de geschiedenis
van de Sterlingmotor. Wat hij echter
heel graag zou willen weten is hoe het
apparaat op de vuilstortplaats in Se
rooskerke terecht gekomen is en wie
hem daar gedeponeerd heeft. De
Sterlingmotor van Van Ast is van
Duitse makelij.
Volgens Van Ast is het een tamelijk
uniek exemplaar. „Er schijnen er wel
meer in een museum te staan, maar
die zijn in de regel in Nederland ge
maakt". Inmiddels heeft ook een mu
seum al interesse getoond voor de
vondst van Van Ast.
„Ik denk dat dit exemplaar uitein
delijk ook wel in een museum terecht
zal komen, maar daar beslis ik zelf
niet over", aldus Van Ast. „Dat moet
mijn moeder beslissen, want het was
tenslotte mijn vader die dat ding ge
vonden heeft", aldus Van Ast. Hij
sluit niet uit dat het model van de
Sterlingmotor behoorlijk waardevol
zal blijken te zijn.
Puzzel
Hij wil graag nog meer stukjes van
de puzzel bij elkaar zoeken zodat er
uiteindelijk een complete geschiede
nis van de vondst uit de bus komt.
Een beschrijving tot slot van de Ster
lingmotor: het model is zo'n 30 a 35
centimeter hoog en is gemaakt van ij
zer en messing. Op de grondplaat is
een metalen plaatje bevestigd met
daarop de aanduiding 'Louis Heinri-
ci' en Zwickau. Een jaartal staat er
niet op, maar Van Ast vermoedt dat
de motor zo'n 80 jaar oud is. Iedereen
die denkt iets meer van de motor en
zijn oorsprong te kunnen vertellen
kan bij hem terecht: 01110-14943.
Een keer per maand is de groep 'open'
wat wil zeggen dat de mogelijkheid
bestaat om in of uit de groep te stap
pen. De bijeenkomst begint om 20.00
uur.
TIEL - Uit metingen blijkt dat de
Waal bij Tiel nog steeds verontrei
nigd is met veel te hoge concentraties
van het bestrijdingsmiddel meco-
prop. Dat heeft een woordvoerder
van het ministerie van verkeer en wa
terstaat meegedeeld.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
SCHUDDESEÜRS TEL. 01110-16255
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redactie:
A. van der Wouden
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (van
18.00 tot 19.00 uur): 01119-1941
Redactie (na 17.30 uur): 01110-15071
en 12449. (niet voor bezorging)
Fotograaf (na 17.30 uur): 01112-1575
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 43,50; per jaar 1 166,00; losse
nummers f 0,80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
59 cent per mm; „succesjes" (t/m 4
regels) f 6,60.
Contracttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% B.T.W.
BRUINISSE - Oud-inwoner
van Bruinisse M. Kik Kz is be
noemd tot Ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. Kik woont
sinds zijn pensionering in
Slikkerveer.
Marien Kik bezocht na de la
gere school in Bruinisse de am
bachtschool in Zierikzee. Via
de Machinistenschool in Mid
delburg kwam hij op de grote
vaart als leerling werktuig
kundige. Hij doorliep alle ran
gen aan boord van de schepen
en eindigde tenslotte als gezag
voerder/hoofd werktuigkundi
ge.
Kik ging na ruim veertig
jaar varen dit voorjaar met
pensioen en vestigde zich in
Slikkerveer.
Het is overigens niet de eer
ste keer dat een Marien Kik uit
Bruinisse een koninklijke on
derscheiding ten deel valt. Zijn
oud-oom, prof. M. Kik Fz, werd
in 1951 benoemd tot Officier in
de Orde van de Nederlandse
Leeuw.
HAAMSTEDE - Op tweede pinksterdag is er bij Sport-Surf-Jonker een spectaculair optreden van Rotter
dam Sport Import RSISnort-surf en skate shop Jonker maakt vanaf dat moment deel uit van de RS1-
winkels, die gespecialiseerd zijn in de alternatieve sportartikelen. Hieronder worden verstaan rollerskates,
skateboards, skeelers, frisbee, bestuurbare vliegers, boomerangs en dergelijke. Om dit feit te vieren is het
RSI Roller Team On Tour uitgenodigd. Zij zullen een Hollywood half pipe plaatsen waarin het skate team,
halsbrekende toeren zal uithalen. Dit alles wordt begeleid door professioneel commentaar. Leden van het
skateteam zijn onder andere de Nederlandse skateboard kampioencji Dirk Winkelman en Gerard Bax. Het
RSI-team is vanaf 12.00 uur tot 18.00 uur te zien in Haamstede bij de surf-skate shop aan de Omloopsweg.
