DE VIER WINDEN
Veerkrachtig, onkreukbaar en
optimistisch als polyester
Lili (Ali Pankow) en Alexander Varenheid (Eugène Totté) zijn pas verhuisd. Alexander zit vol plannen. Lili maar met
één; ze wil weg bij Alexander. (Foto: Joop van Houdt).
Toneelvereniging Ouwerkerk brengt ode aan Diinitri
Frenkel Frank
OUWERKERK - Veerkrachtig, onkreukbaar en opti
mistisch. Dat was de sfeer die een nieuwe reclame-jingle
voor de kunststof polyester moest uitstralen. En dat wa
ren ook de eigenschappen die mensen leken te moeten
hebben om zich staande te houden in hun omgeving.
Toen Alexander Varenheid achter de piano plaatsnam
om zo'n jingle te componeren bleek zowel het een als het
andere niet zo simpel te zijn. Met de komedie Polyester
Polka van Dimitri Frenkel Frank wist de toneelvereni
ging Ouwerkerk drie avonden achter elkaar zo'n twee
honderd belangstellenden te boeien.
wat langere monologen af en toe aan
herinnerd dat het stuk door amateur
spelers werd gespeeld.
Wanneer Alexander Varenheid ach
ter de piano plaatsneemt om temid
den van de verhuisdozen in zijn nieu
we woning een reclame-jingle voor
polyester te componeren, blijkt de
chaos in de kamer steeds opnieuw te
worden versterkt door de mensen die
bij hem binnen 'vallen'. De veer
kracht, onkreukbaarheid en het opti
misme dat hij zoekt lijkt ^teeds on
grijpbaarder te worden door de
rommelige, onharmonische sfeer die
wordt gesymboliseerd door het lek
kende plafond van het nieuwe huis.
Zijn pas zwangere vrouw Lili be
kritiseert zijn emotionele, dromerige
aard waardoor ze hem niet geschikt
vindt als vader en ook niet meer als
echtgenoot. ,,Ik wil geen overjarige
kleuter maar iemand die voor me
zorgt". De keuken van het nieuwe
huis blijkt door diverse mensen te
worden gebruikt om te gluren naar
het open raam aan de overzijde waar
prostiué Zaza (Karin Jacobsen) zorgt
dat er veel is te zien. De tonelisten
hadden het ruimtegebrek op het klei
ne toneel met veel fantasie opgevan
gen door het decor te laten doorlopen
in het voorste gedeelte van de zaal.
Vanaf de keuken in de ene hoek werd
met verrekijkers gegluurd naar de
slaapkamer in "de andere hoek.
Via minnaar Boudewijn (Wim Ha-
ge) die gewend was het huis als
vluchtweg te gebruiken, detective
Max Treurniet (Dies Lemsom) die zijn
(gluur)werk vanuit de keuken deed
en directeur van een reclamebureau
Matthieu Hemelsbreed (Piet den
Broeder) die in een schijnwereld wil
leven, „waarom roert u in mijn dro
men?", wordt duidelijk welke proble
men iedereen heeft. Problemen die
escaleren in een emotionele uit
barsting van de zachtaardige Alexan
der Varenheid.
De vrouwen Paula (Ria van Wijn
gaarden) en Polly (Joke van Stuy ven-
berg) hebben elk hun eigen vlucht
weg gekozen. Respectievelijk in het
bespioneren van hun echtgenoot en
het nemen van een minnaar. Lili ver
laat haar dromerige echtgenoot. Dui
delijk komen de communicatiestoor
nissen tussen de diverse echtparen
naar voren. De door iedereen be
gluurde Zaza fungeert hierbij als een
buffer. Mede door het gluren krijgt
men toch meer begrip voor elkaar en
leert elkaar accepteren. Een verras
send stuk waarbij iedereen toch een
beetje meer onkreukbaar, veerkrach
tig en optimistisch eindigt en
Alexander Varenheid ook de jingle
vindt die hierbij past: de polyester
polka.
Het stuk vol mooie, soms bloemrij
ke dialogen werd gespeeld-in.-het-
dorpshuis te Ouwerkerk. De toneel
vereniging koos voor f de niet" aller
daagse komedie in verbandmet de
plannen van het Zeeuws Centrum
voor Amateurtoneel om in Zeeland
een Dimitri Frenkel Frank-thema-
festival te houden. Een plan dat we
gens te beperkte deelname van de to
neelverenigingen in de provincie niet
doorging. Maar Ouwerkerk hield er
wel een bijzondere'voorstelling aan
over.
Hoge eisen
Een komedie waarin de nadruk
niet, zoals gewoonlijk, op actie lag
maar op de dialoog en het uitbeelden
van de emoties van de diverse perso
nen. Een komedie die daardoor hoge
eisen stelde aan de acteerprestaties
van de tonelisten. Onder leiding van
regisseur Rinus Pankow, regie-assis
tente Cora Neele en met adviezen van
provinciaal toneeladviseur Ron Lub-
bersen slaagden de toneelspelers erin
daaraan in grote lijnen te voldoen.
Vooral hoofdrolspeler Eugène Totté
maakte in zijn rol als Alexander Va
renheid een professionele indruk. Ali
Pankow was als zijn vrouw Lili voor
al sterk in het uitbeelden van emoties
via gelaatsuitdrukkingen en" li
chaamshouding. Bij de overige to
neelspelers werd men er alleen bij de
Max Treurniet (Dies Lemsom) alias Sibbeling van detectivebureau Sibbeling
Sibbeling begluurt de overspelige Mathieu Hemelsbreed. (Foto: Joop van
Houdt).
ZIERIKZEE
Cursus
ontwikkelingssamenwerking
Reeds jaren is het CNV actief waar
het ontwikkelingssamenwerking be
treft. Een aantal werkgroepen, waar
onder de Werkgroep Ontwikkelings
Samenwerking Zeeland (WOS), on
dersteunt deze activiteiten. Om op
de2e steun en interesse te kunnen
blijven rekenen organiseert het CNV
regelmatig cursussen betreffende
ontwikkelingssamenwerking. WOS-
Zeeland wil ook op Schouwen-Duive-
land een dergelijke cursus organise
ren. Dat kan alleen als er voldoende
belangstelling voor bestaat. Wie be
langstelling heeft kan zich aanmel
den via telefoonnummer 01184-64361
of 01100-15985.
Paasavond
De afdeling Schouwen-Duiveland
van de Christelijke Plattelands Vrou
wenbond hield onlangs haar Paas
avond in een zaal van de Gerefor
meerde kerk in Zierikzee. Voor de
pauze vertelden de Maria-zusters van
de Protestantse Gemeenschap over
hun werk. Het centrum is gevestigd
in het Westduitse Darmstadt. De ge
meenschap is in de Tweede Wereld
oorlog ontstaan en in Nederland ge
vestigd in Nijverdal. Na de pauze
werd het klankbeeld Jezus lijden,
toen en nu vertoond.
Ouderavond Kwibus
Donderdag 6 april houdt peuter
speelzaal Kwibus uit Zierikzee haar
jaarlijkse ouderavond. Na het huis
houdelijk gedeelte houdt mevrouw
Van der Hoop, diëtiste, werkzaam
voor de Nederlandse Hartstichting,
een lezing met dia's over gezonde voe
ding voor peuters. Samen met ouders
en andere belangstellenden maakt zij
enige originele traktaties. De ouder
avond begint om 20.00 uur.
Film
Zondagmiddag 9 april wordt in de
zaal van het Leger des Heils aan de
Poststraat in Zierikzee de filrh
Caught vertoond. In de film worden
vragen aan de orde gesteld als: wie
ben ik, waar kom ik vandaan, wat is
de zin van het leven en waar ga ik
naar toe? De film begint om 17.00 uur.
Bijeenkomst ondernemerskring
Dinsdag 11 april houdt de Onderne
merskring Schouwen-Duiveland een
bijeenkomst voor haar leden. De ver
gadering wordt gehouden in restau
rant Mondragon in Zierikzee en be
gint om 20.00 uur. Drs. J. L. Colijn,
hoofd van de afdeling regionale ont
wikkeling van Rijkswaterstaat ver
zorgt een inleiding over de infrastruc
tuur van Schouwen-Duiveland nu en
in de toekomst.
Rommelmarkt
Zaterdag 15 april houdt het Leger
des Heils een rommelmarkt onder de
Beuze. De opbrengst van de rommel
markt is bestemd voor het Portugal-
project. De rommelmarkt gaat om
9.00 uur van start en duurt tot onge
veer 17.00 uur.
KERKWERVE
Mensen in Nood
Bij de familie De Jonge aan de Ren-
gerskerkestraat 10 in Kerkwerve kan
woensdag kleding ingebracht worden
ten behoeve van de Stichting Mensen
in Nood. Men kan terecht van 8.00 tot
18.00 uur.
NIEUWERKERK
Yoga
Donderdagochtend 6 april start het
dorpshuis in Nieuwerkerk op initia
tief van de afdeling Duiveland van de
NBvP een cursus yoga voor begin
ners. Ook niet-leden zijn welkom op
defce cursus. Er zijn nog plaatsen vrij.
Voor meer informatie kan men bellen
met mevrouw Koolmees (01114-1460).
EHBO
De afdeling Duiveland van de EH
BO houdt 6 april een kringwedstrijd
'in het dorpshuis van Nieuwerkerk.
Het begint om 20.00 uur. Iedereen is
welkom.
GOES
Zeeuws Orkest
Zaterdag 10 april geeft het Zeeuws
Orkest een concert in de Grote Kerk
in Goes. Het orkest heeft voor de
voorjaarsserie in verband met het
honderdjarig bestaan de Amerikaan
se pianist Malcolm Frager aangetrok
ken. Frager trad op met bijna alle
grote orkesten in ruim 70 landen. Met
het Zeeuws Orkest zal hij het tweede
pianoconcert in B groot opus 83 van
Johannes Brahms ten gehore bren
gen. Verder op het programma de Ou
verture Carnaval Romain van Hector
Berlioz, de Menuette Serio van Zol-
tan Kodaly en Ricercare van Hendrik
Andriessen. Het concert in de Grote
Kerk begint om 20.00 uur. Hetzelfde
concert is donderdag 13 april te be
luisteren in de Concertzaal in Middel
burg en op vrijdag 14 april in het
Scheldekwartier.
Exportbijeenkomst
De Kamer van Koophandel in Mid
delburg houdt donderdag 13 april een
exportbijeenkomst over België. Aan
de orde komt het zaken doen met Bel
gië evenals het werken met tussen
personen daar. De bijeenkomst wordt
gehouden in Hotel Goes en begint om
14.30 uur.
Cabaret
Zaterdag 15 april is de première
van het programma 'Vijf onder één
kap' van Cabaret Dè Kuil in cultureel
gebouw De Villa aan de Spiegel
straat in Goes. Het voorprogramma
bestaat uit teksten en liedjes van An
nie M. G. Schmidt. Rode draad door
het programma van De Kuil is het
thema wonen. Cabaret De Kuil werd
in 1981 in Goes opgericht. Het is geen
politiek cabaret, maar toont het pu
bliek een kritische visie op de ge
beurtenissen uit het dagelijks leven.
De première van Vijf onder één kap
begint om 20.00 uur.
Districtsvergadering FNV
Zaterdag 22 april wordt in de Prins
van Oranje in Goes de voorjaarsver
gadering van het FNV-district Zee
land gehouden. Op de agenda onder
andere de verkiezing van leden van
het districtsbestuur, verkiezing van
leden van DAC-uitkeringsgerechtig-
den en behandeling van het districts
werkplan. Na het huishoudelijk ge
deelte verzorgt fedeitdiebestuurder
Michel Negenman een spreekbeurt.
De vergadering begint om 10.15 uur.
LEWEDORP
Avondruilbeurs
Vrijdagavond 7 april kan iedere
verzamelaar die wat te ruilen heeft
terecht in café-pension De Goede Ver
wachting in Lewedorp. Die avond
wordt daar een avondruilbeurs ge
houden. De zaal is geopend vanaf
19.15 uur.
Dinsdag 4 april
Nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
15.25 uur James Herriot, Engelse se
rie.
16.20 uur Ander nieuws: Schuil
plaats Nederland. Documentaire
over vluchtelingen in de praktijk van
alledag. Herh.
17.00 uur Liever sportiever.
17.30 uur Journaal.
17.45 uur Een bijzonder paasei, gete
kend sprookje uit Wales.
18.11 uur Ducktales, tekenfilmserie.
18.33 uur Alex, tekenfilmserie,
18.37 uur Pieter Post, 13-delige En
gelse poppenserie. Herh.
19.00 uur Journaal.
19.19 uur Dinges, spelprogramma.
19.52 uur Cosby show, Amerikaanse
comedyserie.
20.18 uur A different world, comedy
serie.
20.41 uur Ja natuurlijk, magazine
met onderwerpen over en in de na
tuur.
21.31 uur Hier en nu, actualiteiten
magazine.
22.08 uur Adempauze. Kinderen zin
gen met George Webb.
22.30 uur Journaal.
22.41 uur Liever sportiever, met: ten
nis, roeien en verslag van de elfste-
densurftocht.
23.06 uur Nocturne, muziek voor de
late avond.
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
16.00 uur Dieren in het wild, natuur
serie.
16.30 uur Fleur, gevarieerd program
ma.
17.55 uur TROS Popformule, muziek
programma.
18.35 uur TROS Autovraagbaak,
8-delige cursus. Afl. 2.
19.00 uur Linda, gevarieerd magazi
ne.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur TROS TV Show, gevarieerd
magazine.
21.40 uur TROS Modemagazine.
Voorjaar en zomer 1989.
22.20 uur TROS Aktua, actualiteiten
magazine.
22.50 uur Hoe later op de avond...,
Wim Bosboom praat met mensen die
iets te vertellen hebben. Afl. 5: hoofd
commissaris Jan Blauw.
23.41 uur Journaal
Nederland 3
09.00, 13.00 en 17.15 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
10.00 uur Op zoek naar je eigen ver
haal. Les 1.
10.30 uur Jonge onderzoekers. Les 17.
11.00 uur NL en de NAVO een kwestie
van vrede? Les 1.
11.30 uur Zoom, your English maga
zine. Les 7.
14.00 uur Skaolle-t.v.
14.30 uur Ik zoek, ik zoek een kinder
boek. Les 3.
17.30 uur Journaal
17.45 uur Sesamstraat.
18.00 uur Medelanders Nederlanders,
voor Portugezen.
18.30 uur De twaalf provincies. Afl.
1: Groningen.
19.00 uur Het klokhuis.
19.15 uur Jeugdjournaal
19.25 uur TV-3, gevarieerd magazine
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Van gewest tot gewest, re
gionaal magazine.
21.10 uur De orkestsuites van Bach.
21.32 uur Markant: Professor Kolf,
portret van de uitvinder van de
kunstnier en het kunsthart.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Den Haag vandaag, parle
mentaire rubriek.
22.55 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
BRT 1
15.00 uur Arnold, Amerikaanse co
medyserie.
15.25 uur Van Pool tot Evenaar.
16.40 uur Huizen kijken. Herh.
17.30 uur Black Beauty, Britse jeugd
serie. Afl. 25.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie. Afl.
129, herh.
18.05 uur Dagboek van een clown, se
rie verhalen van Guido Staes.
18.20 uur Carlos en Co, magazine
waarin poppen vertellen wat kinde
ren willen weten.
18.35 uur Jan zonder Vrees. Teken
filmserie. Afl. 1.
18.45 uur 60-plus. Seniorenmagazine.
19.25 uur Lotto-winnaars, medede
lingen en programma-overzicht.
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Buren, Australische serie.
Afl. 88.
20.25 uur Fanclub, Ben Crabbé pre
senteert nieuw talent en de kijker
mag kiezen wie een vedette wordt.
20.30 uur Natuur: Wat doe je ermee?
6-delige serie over natuurreservaten
ten westen van De Schelde. Afl. 6.
21.00 uur 50 Prijzen van Jos Ghysen.
Spelprogramma.
21.45 uur Modem. Klinische biologie.
22.25 uur Kunst-zaken.
22.30 uur Nieuws.
22.45 uur Draad van Ariadne: ,,Oud
gedaan".
23.35 uur Coda: „Duo's" van Paul Tor
telier door Monique Laperre en Carlo
Schmitz, cello.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 711.
19.23 uur Tweemaal zeven, kort tv-
spelletje met twee kandidaten.
19.28 uur Programma-overzicht.
19.30 uur Nieuws.
20.00 uur Argus. Praatprogramma.
21.00 uur Uitzending door derden,
programma van de Socialistische
Omroep.
21.45 uur Sociale zekerheid: Van de
wieg tot het graf. Afl. 2: Als we maar
gezond zijn.
GRONINGEN - De 57-jarige Gro
ninger J. Hanssen is in de nacht van
vrijdag op zaterdag in het Ooster-
hamrikkanaal in Groningen verdron
ken. Dit heeft de Groningse politie
meegedeeld. Omstreeks half een 's
nachts fverd zijn lichaam door voor
bijgangers in het water gezien. De
brandweer haalde de man uit het ka
naal, maar hij was al overleden. De
Groninger politie vermoedt dat de
man in het kanaal is geglegen toen hij
zijn fiets wilde stallen bij zijn cara
van, die vlakbij het kanaal staat.
HELMSTEDT - In het noordoosten
van de Bondsrepubliek is een groot
aantal vissen omgekomen door che
micaliën in de rivier de Aller. Dit
hebben plaatselijke functionarissen
in Helmstedt verklaard. Een zegs
man zei dat de politie 23 papieren
zakken heeft gevonden met kalium-
cyanide en andere giftige stoffen.
Maar hij voegde daaraan toe dat nog
niet duidelijk is wie het gif in de ri
vier heeft gegooid.
Advertentie
HILVERSUM - De organisaties van
lokale en regionale omroepen, O Ion
en Roos, voelen zich gediscrimineerd
ten opzichte van de landelijke omroe
pen omdat voor hen nog steeds een
verbod op omroep-reclame geldt. Ze
vinden dat ze „ook financieel een se
rieuze behandeling verdienen. Dat
wil zeggen: financiering uit omroep
bijdragen en reclame".
82
En - is 't de moeite waard?
Onder het stapeltje drukwerken
ligt haar portefeuille, 't stemmige,
oude ding, dat ze meer dan vijfen
twintig jaar geleden heeft meegeno
men naar haar nieuwe thuis. Met als
inhoud haar tekeningen. Slechts een
paar maal is de map open geweest, in
de eerste jaren, toen ze dacht, dat er
ook hier plaats zou zijn voor haar
liefhebberijwerk. Toen ze meende,
dat het haar recht-van-mens-en-bur-
ger was, om dat recht desnoods op te
eisen. Langzaam aan, gekneusd door
vele nederlagen, heeft ze geleerd, dat
ze dit burgerrecht hier niet bezat, 't
Laatst heeft ze, een week na zijn
heengaan, haar kleine Geurt ge
schetst, zoals hij op zijn bedje lag, de
mysterieuze glimlach van de dood
over de zwaar gesloten oogleden, om
het volle mondje, dat nog leek te vra
gen om een moederkus. In trance
heeft ze getekend en ze heeft dc schets
nooit kunnen afmaken, daar Geurt
haar eens al tekenend betrapte en het
kortweg verbood. Wat voorbij was,
was voorbij en ze moest nu weer aan
het leven denken: aan hem, en aan het
kind, dat ze verwachtte. Toen heeft
het haar verlamd en later miste ze de
moed, de schets nog eens ter hand te
nemen en zichzelf opnieuw te con
fronteren met het diepste leed. Dc te
keningen, die ze in haar herstelperio
de op het Heersholt heeft gemaakt,
liggen er veilig bovenop, 't Zijn er
heel wat. Morgen zal zij ze laten zien
aan haar zoon, die toen geboren stond
te worden. Twintig jaren liggen er
tussen.
Thea glimlacht: misschien zijn deze
ekeningen schuld aan de uitzonder
lijke begaafdheid van die zoon en
Door M. A. M. RENES-BOLDINGH
aan de krijg, die bijna twintig jaar
om en door hem is gevoerd. Wie zal 't
zeggen? Wie ziet al de onzichtbare
draden, die een mensenleven zijn in
houd en bestemming geven? In ieder
geval wil zij ze na die twintig jaar
eerst nog eens zelf bezien en ervaren,
of ze haar iets te zeggen hebben: een
kleine ontroering, een zachtzingend
heimwee, fracties slechts van de
schoonheidsontroering, die haar des
tijds in beweging bracht en naar te-
kenstift en papier deed grijpen.
Waarom heeft ze het tekenen er zo
willoos bij laten liggen! Ze had er de
tijd voor, toen de kinderen volwassen
en uit huis waren! 't Zou haar een
bron van vreugde zijn geweest, van
vreugde, die levenskracht betekent!
Met verscherpte ogen ziet ze het ant
woord: omdat Geurt, haar man, zich
geplaatst heeft tussen haar en haar
kunst. Langzaam aan is hij ertussen
geschoven, een grote, zonne-werende
gestalte, die zonder dreigen, zonder
daden tot capitulatie dwong. Opdat
zij niets zou hebben, waar hij niet bij
kon. Opdat hij de alleenheerser zou
zijn.
„Zo ben ik mijn tekenen kwijtge
raakt. Ook mijn muziek. Eerst speel
de ik. waar Geurt bij was, vroeg hem,
mee te zingen: ik meende een vrij
mens in een vrij land te zijn. Tbtdat
ik een zeker iets merkte. Tben speelde
ik, wanneer ik Geurt in de molen
wist maar keek en luisterde in
stinctief, of hij er aankwam. Dan
hield ik op, als was ik schuldig, 't Was
't begin van mijn gebondenheid. Een
gevangene verliest zijn lied. Of
men moet zeer sterk zijn, om het te
kunnen bewaren. Ik was niet sterk
voor mijzelf; ik had hem te lief. Een
vrouw capituleert gemakkelijk; wij
noemen dat „een offer brengen". Nu
zie ik, dat 't doelloos en fout was. 't
Capituleren bracht Geurt in de waan.
dat 't me makkelijk afging, om mijn
leven te laten verarmen. Dat 't me
niets deed, om mijn levensvreugde
beknot te zien. Ik heb er ook niet
voor gevochten, want er viel niets te
vechten. Geurt vormde alleen maar
een tegenstand, een weerstand. Ver
der deed of zei hij niets".-
Arbeidsdag, oogstdag, oordeels
dag.
Deze dag moet ten einde toe door
leefd worden. De macht, die bezig is,
Thca's ogen te openen, gaat voort, on
verbiddelijk. Er is iets benauwends
in dit moeten zien.
„Hoe is 't met mijn bloemen? Geurt
kijkt er niet eens meer naar. Als ik
hem bij de arm meeneem en hem
dwing, ze met mij te bewonderen,
dan is hij nog niet werkelijk blij. 't Is,
alsof hij tegen een kind praat, dat er
vergeeflijke fantasieën op nahoudt.
En ik weet me alleen, zelfs al staat hij
vlak naast me. En arm! Beschamend
arm!
God! Ook Hij wordt niet meer door
ons samen gezocht en beleefd. We zit
ten naast elkaar in de kerk, maar
wanneer praten we eens over deze
dingen? Niet eens op de weg van de
kerk naar huis. Dan zijn 't de suiker
bieten of de koeien, of iets, dat er in
het dorp is voorgevallen, 't Is net, of
je een overtreding begaat, wanneer je
wèl graag over die dingen praat.
Maar 't was immers al zo, toen kleine
Geurt stierf! De bloemen ik pluk
te ze alleen.
(wordt vervolgd)
