Wij volstaan hier
met de prijs van
de FSO Prima:
v.a. f11.999,-.
FSO Prima SLX
Renault 5 Tonic
Het havenkanaal van Zierikzee
'Zowel pers als overheid
dient het algemeen belang'
Verzetsgepensioneerden:
gratie is ongehoorde zaak
Veel luxueuze ruimte voor weinig geld
Zilreflectoren voor auto's
Kabinet wil
twee van Breda
vrijlaten
Fracties
beraden zich
over vrijlating
twee van Breda
Justitie wil
ontduiking
verkeersboetes
aanpakken
Autonieuws
De nieuwe FSO Prima.
Teveel auto voor te weinig geld.
4
6
Burgemeester T. C. Hekman van
Bruinisse:
BRUINISSE - „Hoewel beiden daar een andere invulling aan geven dienen
zij beiden het algemeen belang en de democratie". Bovenstaande uitspraak is
opgetekend uit de mond van burgemeester T. C. Hekman van Bruinisse en hij
heeft het over de relatie tussen overheid en pers. Hekman deed deze uitlating
in een toespraak ter gelegenheid van het planten van een aantal door de PZC-
holding geschonken bomen.
„De relatie tussen overheid en pers
is door dit geschenk wel bijzonder tot
uitdrukking gebracht", aldus Hek
man. „De krant heeft een volstrekt
ander doel dan de bestuurder, name
lijk het vrij verschaffen van alle ver
krijgbare en op juistheid getoetste in
formatie. Dat geeft weieens strijdig-
DEN HAAG - Het kabinet wil de
twee van Breda, Aus der Fünten en
Fischer, vrijlaten. Volgens een pers
bericht dat het ministerie van justi
tie vanmorgen, dinsdagochtend,
heeft verspreid hebben Lubbers en
Korthals Altes zich begin januari be
reid verklaard 'de beëindiging van
de tenuitvoerlegging van de le
venslange gevangenisstraffen te be
vorderen'.
Dat hebben ze gedaan in een over
leg met negentien Nederlanders die
de oorlog bewust meemaakten en
vinden dat de twee van Breda op
vrije voeten moeten worden gesteld.
Onder de negentien zijn H. Tfeengs
Gerritsen, W. „Bib" van Lanschot, M.
van der Stoel, P. de Jong, M. Garde
niers, en I. Samkalden.
In een brief aan de Tweede Kamer,
die dinsdag aan de openbaarheid
werd prijsgegeven, schrijft Korthals
DEN HAAG - De fracties in de
Tweede Kamer buigen zich in hun
wekelijkse dinsdagberaad over het
voorstel van minister Korthals Altes
de twee oorlogsmisdadigers Fischer
en Aus der Fünten gratie te verlenen.
De fracties he'bben de brief van de
minister van justitie waarin hij het
kabinetsstandpunt uiteenzet, dins
dagochtend ontvangen. De fractie
voorzitters zijn in het weekeinde
reeds geïnformeerd dat Korthals Al
tes' voorstel er aan zat te komen.
heden met de belangen en het verlan
gen tot bepaalde informatiebeper
king van de aan voorschriften gebon
den bestuurder".
Onafhankelijk
Om haar taak goed te kunnen ver
vullen moet de pers volgens Hekman
onafhankelijk zijn. ,/En moet zij naar
een Engels gezegde tegelijk het oog,
het oor en de tong van het volk zijn",
aldus Hekman. Hij stelde dat de pers
een belangrijke voorlichtende taak
vervult. „In het bijzonder in het ver
talen van de niet altijd even duidelij
ke besluitvorming van de lokale
overheden".
Hekman: „Zo hebben de krant en
wij elkaar nodig. Al mogen we dan
weieens van mening verschillen en
de bestuurders de voorlichting graag
wel eens wat anders gebracht zouden
zien".
Hekman liet niet na om in zijn toe
spraak ter gelegenheid van het plan
ten van de drie kastanjes voor het ge
meentehuis het probleem van het
vandalisme nog eens onder de aan
dacht te brengen. Hij omschreef van
dalen als een grote plaag ervaren
tweebenige insecten en sprak de hoop
uit dat men de nieuwe aanwinst van
de gemeente Bruinisse met rust zal
laten.
Altes dat de regering nog steeds op
het in 1972 ingenomen standpunt
staat dat verdere voortzetting van de
vrijheidstraffen geen in onze
rechtspleging erkend doel meer kan
dienen en derhalve de mening deelt
die in de oproep van de negentien Ne
derlanders is neergelegd.
Bevoegd
De regering vindt dat zij bevoegd is
om zonder verder overleg gratie te
verlenen aan de twee van Breda. De
regering zegt wel ter verantwoording
te kunnen worden geroepen als het
besluit is genomen.
In 1972, toen gratie ook al eens aan
de orde was, werd afgesproken dat
het parlement over het besluit kon
mee-beslissen. In de brief vraagt
Korthals Altes het parlement nu of
het goed is dat de regering zich niet
langer aan deze afspraak houdt.
UTRECHT - Het Openbaar Minis
terie wil het ontduiken van boetes
voor verkeersovertredingen (snel
heid, parkeren) strenger gaan aan
pakken. Zo'n vijf tot tien procent
van alle bekeurde automobilisten
probeert met allerlei smoesjes onder
de boete uit te komen.
Door bekeuringen van „querulan
ten" op kenteken en woonplaats te
verzamelen, denkt het OM deze wei
gerachtige groep beter tot betalen te
kunnen dwingen, zo heeft de Utrecht
se officier van justitie mr. J. Spee
meegedeeld.
DEN HAAG - „Een ongehoorde
zaak". Zo noemt de voorzitter van de
Landelijke Contactgroep Verzetsge-
pensioneerden, A. Kliest, het plan
om de twee van Breda gratie te verle
nen. „Wij zeggen altijd: zolang er nog
iemand is die onder de nazi's heeft
geleden, moeten die twee blijven zit
ten. Dat mag in Nederland wel een
unieke straf zijn, maar hun misda
den waren ook uniek. Gratie past
hier absoluut niet."
Kliest denkt dat vrijlating nu nog
meer emoties veroorzaakt dan zeven
tien jaar geleden, toen de toenmalige
minister van justitie Van ^.gt voor
stelde gratie te verlenen. „De slacht
offers zijn nu allemaal veel ouder en
hebben geen werk meer. Daardoor
zou het nog wel eens harder kunnen
aankomen."
Verontwaardigd
Volgens A. Fels van het Auschwitz
Comité is het plan te gek om los te lo
pen. „Wij blijven tegen. Ik ga dat niet
verder toelichten. Het waarom mag
zo langzamerhand wel bekend wor
den verondersteld." Fels is bovendien
verontwaardigd dat ze niet eerder op
de hoogte is gesteld.
Bij de Stichting Icodo, die oorlogs
getroffenen informeert en diensten
verleent, wordt gerekend op een
reeks van telefoontjes van mensen
•die een gesprek nodig hebben. „Dat
heeft de ervaring geleerd", aldus
woordvoerder T. de Ridder.
De stichting zelf zit al klaar, even
als de Stichting Joods Maatschappe
lijk Werk, de Stichting '40-45 en dè
Stichting Burger Oorlogsgetroffe
nen. Ook de Stichting Pelita helpt
mee. Deze stichting is eigenlijk voor
Indische slachtoffers, maar de ver
bondenheid met de slachtoffers van
de nazi's is volgend De Ridder groot
genoeg.
ZIERIKZEE - Het lineaalrechte kanaal dat de stad Zierikzee verbindt met de
.Oosterschelde en indirect met de open zee verraadt onmiddellijk dat het op,
kunstmatige wijze door mensenhand tot stand is gekomen. Deze gegraven toe
gang toont tevens aan dat ook onze voorouders van een paar eeuwen geleden er
niet voor terugdeinsden om een reusachtig karwei aan te vatten, Iedere keer op
nieuw zal men tijdens een wandeling langs een der oevers onder de indruk ko
men van het grootschalige project dat men tegen het einde van de zestiende
eeuw durfde uit te voeren...
Het Havenkanaal naar Zierikzee in het laatst van de 18de eeuw (fragment). Gravure door M. Sallieth naar
een tekening door D. de Jong.
Vanouds zetten de schepen die
Zierikzee met naaste omgeving
als eindbestemming hadden koers
naar het brede water dat honder
den jaren lang Schouwen van Dui-
veland gescheiden hield. Bij Maye
voeren zij het Dijckwater op. De
stad werd in die periode dus gena
derd op de plaats waar Noord- en
Zuidhavenpoorten een indruk
wekkend front vormen. Geleide
lijk „groeiden" de afzonderlijke
eilanden Schouwen en Duiveland
naar elkaar toe; tegelijkertijd
werd de vaarroute steeds smaller.
Allengs dreigde deze te verzan
den.
De Zierikzeeënaars van weleer
lieten het niet zo ver komen ais bij
sommige Zuiderzeesteden én
Brielle waar de welvaart door ver
zanding van havens en/of vaarwa
ter veranderde in armoede. Het
bestuur van Zieïikzee, ten volle
overtuigd van het levensbelang
dat de stad had bij een gemakke
lijk bevaarbare route, zocht en
vond een uitweg in de richting van
de Oosterschelde. Nadat octrooi
was verkregen ging men om
streeks 1595 met man en macht
aan de slag. Een bijna drie kilo
meter lang kanaal van voor die
tijd royale breedte werd ten koste
van veel inspanning (geld èn man
kracht!) voltooid. Een en ander
had wèl consequenties. Om voor
de schepen goede aanlegplaatsen
te krijgen en ruimte te scheppen
werd vrijwel gelijktijdig mét de
aanleg van het Havenkanaal de
'stadsgracht voor een deel aanmer
kelijk verbreed: de Nieuwe Haven
was geboren.
Kwetsbaar
Door de totstandkoming van de
Zierikzee „nieuwe waterweg" was
de stad aan de zijde van het ka
naal extra kwetsbaar geworden.
Men durfde het risico van een on
verhoedse vijandelijke aanval dan
ook niet te riskeren zodat er maar
één oplossing overbleef: ook aan
weerskanten van het pas gegraven
kanaal zouden versterkingen moe
ten komen. Zo ontstonden in het
begin van de 17de eeuw respectie
velijk het Oranje- en het Blauwe
Bolwerk. Van laatstgenoemd ver
dedigingswerk zijn noginteres
sante restanten bewaard. Zij ver
lenen de stad aan die zijde in
combinatie met de schilderachtige
molen Den Haas een bijzonder
boeiend aanzien. Het Havenka
naal bestaat nu bijna vier eeuwen.
Komende vanaf de Oosterschelde
varend in de richting van de oude
stad zal menigeen het fraaie sil
houet van Zierikzee hebben be
wonderd.
Misschien hebben zeelieden die
van verre gewesten kwamen (men
voer soms rechtstreeks tussen
Zierikzee en Amerika en het Ver
re Oosten), nip^flo veel oog gehad
voor het schilderachtige tafereel
dat zich voor hun ogen ontvouw
de; zij verlangden slechts thuis te
zijn. Anderen, onder wie verschil
lende kunstenaars, hebben zich
op die plaats vergaapt aan de his
torische schoonheid van Zierikzee
en dit met potlood, pen en penseel
vereeuwigd.
Er bestaat een zeer fraaie pot
loodtekening die de bekwame
Cornelis Pronk in de 18de eeuw
van Zierikzee vervaardigde met
op de voorgrond het Havenkanaal.
De er langs lopende dijk stoffeer
de hij schilderachtig met enkele
personages. Tegen het eind van de
zelfde eeuw maakte ook Dirk de
Jong, die bekendheid geniet door
zijn waardevolle topografische ge
zichten, van het Havenkanaal met
omgeving een langgerekte teke
ning in gewassen oostindische
inkt. Dit exemplaar bevindt zich
in particulier bezit; het werd afge
beeld in Stad en Lande van
Schouwen-Duiveland een beeld
verhaal (1973).
Naar genoemde tekening is een
zeer fraaie gravure gemaakt door
M. Sallieth. Er ontrolt zich op de
prent voor onze ogen een uiterma
te afwisselend schouwspel. Langs
het jaagpad (er was aan iedere
kant van kanaal een dergelijk
pad) wordt een Zeeuwse poon met
behulp van twee jaagpaarden zee
waarts getrokken. Het gebruik
oth met paarden de schepen in of
uiEt de Zierikzeese haven te trek
ken heeft lang stand gehouden.
Met de komst van de scheepsmoto
ren kwam er definitief een eind
aan. Wiebe Keikes
Laat ik nu altijd gedacht hebben dat de Poolse automobielindustrie voor het eerst in
1967 Fiats in licentie ging bouwen. Een grove vergissing mijnerzijds want het bleek
mij dat er in Polen al in 1931 Fiats werden geassembleerd. Direkt na de tweede
wereldoorlog werd het kontakt met Fiat weer vrolyk opgenomen om opnieuw Fiat
produkten te gaan assembleren. Maar door het rammelend dichtvallen van het
ijzeren gordijn ging de zaak niet door. En daar zaten die Polen met een paar
fabriekshallen waarin Fiats geassembleerd zouden worden. Uit arremoede werd er
maar een licentie-overeenkomst gesloten met de Russische GAZ-automobielfa-
briek in Gorki, waar de automobielen werden gebouwd die gebaseerd waren op een
Amerikaanse Ford uit 1927. Een noodsprong dus waar geen ontkomen aan was. En
zo werd er aangemodderd tot eind 1965, toen er opnieuw een kontrakt werd
getekend voor de bouw van Fiats in Polen. In november 1967 rolde de eerste Polski
Fiat 125 by FSO van de band. Op het eerste gezicht een exacte kopie van de 125,
maar schijn bedriegt want het plaatwerk is dikker en ook verder zyn er de nodige
aanpassingen waardoor het barre klimaat en de dito wegen in Polen goed kunnen
worden doorstaan.
Prestaties
Topsnelheid 153 km/h. Acceleratie van 0
tot 100 km/h in 16,2 sec. Gemiddeld
brandstofverbruik tijdens de test 1 op 9,9.
Geld
13.749,- incl. BTW.
Motorrijtuigenbelasting van 641,- tot
657,- per jaar.
Twee modellen
Momenteel levert FSO twee modellen: de
Classic, een rechtstreekse afstammeling
van die 125 en de Prima met een moderner
5-deurs koetswerk maar met vrijwel de
zelfde technische achtergrond. Het .onder
stel is dan ook met echt modern maar wel
oer-degelijk. Voor is de wielophanging
onafhankelijk met dubbele draagarmen en
schroefvcren. achter zit er een starre as
met blad veren. Door deze constructie is
het geen auto om met hoge snelheden
bochtjes te pikken
Gelukkig vraagt hij daar ook niet om want
de viercilindcr motor met een inhoud van
1481 cm3 cn een vermogen van 82 pk is
gewoon een degelijk werkpaard, dat zijn
vermogen zonder opwindende toestanden
rustig middels een goed schakelende 5-
versne/Irngsbak naar de achterwielen diri
geert. Dat blijkt ook wanneer de prestaties
op de klokken worden gezet. Voor de ac
celeratie van 0 naar 100 km/h heeft hij
16,2 sec. nodig cn dc topsnelheid bedraagt
153 km/h. Uit deze gegevens blijkt wel
dat de FSO Prima meer geschikt is voor
mensen met een rustig karakter, dan voor
een onstuimige jongeman die perse stop-
lichtsprintjcs wil winnen van bijvoorbeeld
een Alfa Romeo.
Brave caravantrekker
Doordat tussen 2000 cn 5000 tpm 90r-f
van het max. koppel van 11.6 kgm ter
beschikking staat, zal deze Prima best een
brave caravantrekker zijn met die beper
king dat dc caravan plus inhoud dc 1000
kg met tc hoven gaat Ik stel dit een beetje
nadrukkelijk want ik zou niet graag de
mensen dc kost geven die keurig in het
instructieboekje kijken welk gewicht hun
auto kan trekken cn zich dan een caravan
aanschaffen van exact dat trekgewicht
Dan gaan ze met vakantie cn die caravan
wordt met het al dan niet nodige beladen,
waardoor het mux gewicht fors wordt
overschreden. Om het feest helemaal
compleet tc maken wordt dan ook nog
eens de bagageruimte volgestouwd cn
stappen er vijf mensen in die arme Prima.
Blijkt dan dat dc auto op dc snelweg niet
vooruit tc branden iscn geen berg meer op
te krijgen, dan heeft dc auto hef altijd
gedaan en moet dc dealer maar uitleggen
hoe dat komt. Doch tc zwaarbeladen, nee,
hoe komt die dealer daar nu bij. Veronge
lukken nadat ze de top van die berg moei
zaam gehaald hebben, zullen ze overigens
bij de afdaling met gauw - mocht onze
FSO Prima in een te hoge versnelling
staan - want hij is voorzien van vier zeer
wel voor hun taak berekende schijfrem
men.
Om nog even op die bagageruimte terug tc
komen, die is zeer royaal en mochten de
achterpassagiers door afwezigheid schit
teren, dan kan de achterbank simpel neer
geklapt worden, waardoor er een enorme
ruimte ontstaat. Alleen moet die bagage
wel redelijk hoog opgetild worden van
wege de hoge drempel.
De FSO l'ritnn lii zeer geschikt i oor mensen die rustig, romfnrtnliel en run nlle
gemakken roorsien ran 1 naar R willen reizen.
zo'n FSO Prima SLX moeten we beden
ken dat deze auto uitermate geschikt is
voor mensen die rustig, comfortabel en
van alle gemakken voorzien van A naar B
willen reizen. Dat ze daarnaast beschik
ken over veel ruimte en gebruiksmoge
lijkheden, is gewoon meegenomen.
Daarnaast zal het een brave caravantrek
ker blijken te zijn, mits men het trekge
wicht in de gaten houdt, al zal dan ook
blijken dat het gemiddelde brandstofver
bruik van 1 op 10 uiteraard niet haalbaar
is. Maar ook het milieu wordt ontzien
want de FSO Prima is voorzien van een
katalysator, langzamerhand gewoon een
noodzaak. Maar dc grootste verrassing
voor mij en de mijnen was toch wel dat
deze FSO Prima SLX met alles cr op cn
aan voor maar 13.749.- in dc prijslijst
staat. En daarvoor neem je dan toch graag
het enigszins achterhaalde onderstel op de
koop toe.
Er zijn nu ook zijreflectorcn voor auto's te
koopen toepasbaar op alle wielmatcn. dus
ook voor caravans en aanhangers. Het zijn
eigenlijk reflecterende vcntieldoppcn. Op
iedere vcntieldop is een reflecterend me
talen schijfje van ruim vier centimeter
doorsnede gemonteerd, gemaakt van alu
minium materiaal. Deze zijreflectorcn
zijn eenvoudig te monteren. Nadat dc be
staande ventieldopjes zijn verwijderd
kunnen dc reflectoren bevestigd worden.
Het vast--en losdraaien van deze reflecte
rende vcntieldop gaat even gemakkelijk
als bij een normale vcntieldop. De reflec
terende cirkels, die ontstaan als dc rijden
de auto van op/ij belicht wordt, verhogen
in het donker de veiligheid. Een set van
vier van dc/c vcntieldoppcn kost 14.95
en is o m. bij warenhuizen verkrijgbaar
De FSO l'rima Sl.\ is ran kinnen zeer
IllXliens uitgerust.
Bij FSO zullen ze gedacht hchbcn dat ze
het enigszins bedaagde onderstel onder
stel op dc een of andere manier maar
moesten compenseren. En dat hebben ze
gedaan want het interieur is van allerlei
luxe zaken voorzien, zoals een verstelbare
stuurkolom. tweed bekleding, tocrcntcl-
ler. klokje, traploos verstelbare rugleu
ning van de prima zittende voorzetels,
verstelbare hoofdsteunen, ruitenwissers
met twee snelheden cn interval, 5c deur
vanaf de bestuurdersstoel te openen, ach-
tcrruitwisscf plus sproeier, enz. enz.
Conclusie
Votrrdat wc overgaan lot dc aanschaf van
Techniek
In lengterichting voorin geplaatste 4-
cilinder lijnmotor. Cilinderinhoud
1481 cm3. Boring x slag 77x79.5 mm.
Compressieverhouding 9.01. Max
vermogen 60 kW bij 5200 tpm. Max.
koppel 114 Nm bij 4000 tpm
Achterwiclaandrijving. 5-Versnel
lingsbak met achteruit Wielophan
ging voor onafhankelijk met dubbele
draagarmen en schroefvcren. Achter
starre as met bladveren. Telescopische
schokdempers. Stuurinrichting kogel-
kringloop. Schijfremmen voor en
achter, vacuum bekrachtigd, geschei
den met lastafhankclijke regeling op dc
achterwielen
Velgen 5J, banden 175 SR 13. Wielba
sis 250,9 cm. Spoorbreedte voor 131.4
cm. achter 129,2 cm. Lengte 427.2
cm, breedte 165 cm, hoogte 137.9 cm.
Massa 1110 kg. Max. toelaatbaar ge
wicht 1550 kg. Max. aanhanggewicht
geremd 1000 kg, ongeremd 500 kg.
Max. kogeldruk 50 kg. Tankinhoud 45
liter. Draaicirkcl 10 m.
Dc Renault 5 Tonic is dc opvolger van de 5
Podium. De Tonic is eveneens gebaseerd
opde 5 SLcn is zowel in drie- als vijfdeurs
uitvoering leverbaar.
Het pakket extra's dat de Renault 5 Tonic
meekrijgt, omvat zonwerend glas. een
rechter buitenspiegel, een wis/was instal
latie op de achterruit, wieldoppen in de
stijl van de Renault 21 GTS cn sicrbicsjcs
op dc flanken Ook is cr ccn complete
radio voorbereiding, inclusief antenne,
coaxiaal kabel en ontstoring. terwijl in dc
bocdenplank alvast luidsprekers zijn ge
monteerd De Renault 5 Tonic is verkrijg
baar in vijf kleuren.
(Advertentie)
l)e nieuwe zijreflectorcn voor auto's zijn eenvoudig en zonilrr gereedschappen te
monteren, \ndnl de beslaande lentieldnpjes zijn venrijderd. kunnen de reflectoren
lu'i esligd worden. De reflecterende cirkel* die ontslaan al* de rijdende auto i
Itelirhl worth, rrrhogc» in het donker de veiligheid n
Importeur: ABIMKX B.V', Kolcnbrmulcrstraal 30, 2084 \l Ridderkerk, lel:01804 18300.
4
