Al meer dan 120 jaar Vereniging
Tot Nut en Genoegen in Dreischor
Vuur van kerstbomen in Oosterland
Geblakerde prijswinnaar
Landbouwproduktiesector
bevindt zich op breekpunt
Elektriciteits
verbruik groeit
met vier procent
Gezondheid
Hirohito
verslechtert
Kerncentrale
Borssele
stilgelegd voor
wisseling
splijtstofstaven
Drie keer per jaar voordrachtenredevoeringen of bijdragen op
cultureel gebied
DREISCHOR - Uit het met een inkt en kroontjespen
geschreven reglement blijkt dat de bijeenkomsten van
de Vereniging Tot Nut en Genoegen vroeger zoveel moge
lijk werden* bepaald 'op dinsdag naast aan volle maan'.
„Dat was waarschijnlijk omdat het dan lichter was op
straat. Vroeger stonden er nog niet zoveel lantaarnpalen
in het dorp", aldus A. P. Verjaal uit Dreischor. Hij is 63
jaar oud en de secretaris/penningmeester van een van de
oudste verenigingen uit zijn dorp. De culturele vereni
ging Tot Nut en Genoegen. Opgericht in 1868 en anno
1989 nog steeds actief ten behoeve van bijna zeventig le
den.
De Vereniging Tbt Nut en Genoegen de oprichting van Nut en Genoegen
werd indertijd opgericht met het doel wordt nog steeds op initiatief van de
culturele bijeenkomsten te organise- vereniging drie keer per jaar een bij-
ren. In een oud gemarmerd schrift eenkomst met een cultureel karakter
staan aard en doel als volgt omschre- georganiseerd. ,,We komen nu altijd
ven: ,,De leden van de vereniging zul- bijeen in het dorpshuis",
len trachten bevorderlijk te zijn aan
onderling nut en genoegen door het Nut en Genoegen ging 120 jaar ge
houden van voordrachten, redevoe- leden van start met bijna vijftig le
ringen en bijdragen over onderwer- den en telt er nu, na een bloeitijd van
pen uit de wetenschap genomen. Of bijna honderd, nog zeventig. Tradi-
over onderwerpen die de schoon- tiegetrouw zijn dat uitsluitend man-
heidszin opwekken". nen. ,,Ja, dat is zo bepaald in het re
glement", aldus secretaris Verjaal.
„Maar de leden mochten altijd hun
Nog steeds vrouwen meebrengen naar de bijeen
komsten en hun kinderen tot twintig
De 'voordrachten, redevoeringen of jaar. Als een man overleed mochten
bijdragen' werden vroeger drie keer zijn vrouw en kinderen de bijeen-
per jaar gepresenteerd. Afwisselend komsten blijven bezoeken terwijl ze
in één van de twee café's die het dorp geen contributie meer behoefden te
telde. Daarnaast werd twee keer per betalen",
jaar een ledenvergadering gehouden.
Dat laatste is de afgelopen jaren niet Die contributie bedroeg vroeger 50
meer het geval. „Omdat er bijna nie- cent per jaar. Zo blijkt uit de notulen
mand komt". Maar ruim 120 jaar na in het oude schrift. De aankoop van
ZLM-voorman in nieuwjaarsrede
ZIERIKZEE - „De landbouwproduktiesector bevindt zich op een breekpunt
in haar ontwikkeling naar een andere fase. Herstructurering van de be
drijfstak en herschikking van de produktiegebieden zullen - of we het nu wil
len of niet - het gevolg daarvan zijn. Een en ander zal gepaard gaan met veel
economische en sociale pijn, en met een groot beroep op ons aanpassingsver
mogen", aldus de voorzitter van de ZLM, H. C. van der Maas, in zijn nieuw
jaarstoespraak tot het hoofdbestuur van de ZLM.
De voorzitter v§rw^«ht dat de con
currentie tussen sectoren, tussen pro
duktiegebieden en tussen boeren-
producenten onderling zal verhevi
gen. Waardevolle tradities en goede
gewoontes in de produktie- en afzet-
methodes maar ook in de werk- en le
vensstijl van boeren en boerengezin
nen zullen daarbij doorbroken
(moeten) worden.
De voorzitter wenste het hoofdbe
stuur een gezond en voorspoedig 1989
toe. „Persoonlijk en in gezin en be
drijf. Vanuit onze ZLM-bestuursver-
antwoordelijkheid spreek ik de wens
en tegelijkertijd het vertrouwen uit,
dat de goede samenwerking in het
hoofdbestuur gecontinueerd - ja, zelfs
nog versterkt mag worden!" Die goe
de samenwerking is volgens de voor
zitter volstrekt noodzakelijk „om de
aan ons gedelegeerde taak van belan
genbehartiging namens en voor onze
leden boeren en tuinders op een zo
doeltreffend mogelijk wijze waar te
kunnen maken".
H. C. van der Maas
Volgens de ZLM-voorzitter staat
1989 aan het begin van een reeks van
jaren waarin de land- en tuinbouw in
ons werkgebied aan revolutionaire
veranderingen onderhevig zal zijn.
Economisch-structurele veranderin
gen met name, die onherroepelijk
ook aanzienlijke maatschappelijke
en sociale consequenties met zich
mee zullen brengen voor de indivi
duele boeren en tuinders zelf.
Milieu
Naast de aanpassing aan verande
rende economische en politieke om-
DE KOOG - Twee vaccins blijken
zeehonden afdoende te beschermen
tegen de virusziekte, die het afgelo
pen jaar een groot deel van de popu
latie in de Waddenzee heeft geveld.
Dat blijkt uit een onderzoek van het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid
en Milieuhigiëne (RIVM) en de Zee-
hondopvang Ecomare in De Koog op
Texel. Ook het Rijksinstituut voor
Natuurbeheer (RIN) en de Zeehon
dencrèche in Pieterburen in Gronin
gen werkten aan het onderzoek mee.
standigheden zal vooral ooj^d&iptyo-
riteitsstelling van het milieu van de
boeren en tuinders in Nederland een
uitermate grote inspanning vergen.
Ook wat dat betreft zullen we ons zo
snel mogelijk èn zo goed mogelijk
aan moeten passen. We zullen ook die
handschoen op moeten pakken. Of
fensief in plaats van defensief èn in
grotere eigen verantwoordelijkheid!,
aldus Van der Maas die hieraan toe
voegde dat de ZLM voorop moet lo
pen om de land- en tuinbouw in ons
werkgebied te stimuleren, te begelei
den èn te verdedigen in het noodzake
lijk aanpassingsproces. Deze aanpas
sing dient gericht te zijn op het
behoud van zoveel mogelijk bedrij
ven en zoveel mogelijk bedrijfsgeno-
ten in het ZLM-werkgebied.
De voorzitter zei er van overtuigd
te zijn dat hoe moeilijk het ook lijkt
- en hoe moeilijk het ook daadwerke
lijk is - er meer kansen voor meer
blijvers zijn dan men elkaar soms
aanpraat. Daarin ligt een uitdaging
voor het nieuwe jaar, een uitdaging
voor de ZLM en een uitdaging voor
Zeeland en Noord-Brabant opgeslo
ten. „Een uitdaging waarbij ik ver
trouw op de moed en het élan van het
hoofdbestuur van de ZLM. Werk aan
de winkel dus: Solidair en meer dan
ooit het woord „samenwerking" in
houd gevend zullen we in 1989 door
gaan met de behartiging van de land
en tuinbouwbelangen; intern zowel
als extern", aldus de voorzitter van de
ZLM die tot slot zei daarbij te hopen
op een goede samenwerking met poli
tiek en overheid.
OOSTERLAND - Een
metershoge vuurstapel
waaruit de vlammen en
vonkenregens oplaaiden.
Dat was het indrukwek
kende resultaat van de in
spanningen van tientallen
Oosterlandse jongeren.
Een hele dag waren zij in
de wêer om overal in het
dorp kerstbomen in de
wacht te slepen voor de
kerstboomverbranding
dinsdagavond op het in
dustrieterrein. Want behal
ve een groot vuur leverde
dat een kwartje per boom
op plus .een lot dat kans
bood op een taart.
Het geld en de loten werd hen over
handigd door leden van de Ooster
landse Oranjevereniging die voor het
tweede achtereenvolgende jaar. een
kerstboomverbranding organiseer
den. „We willen graag wat doen voor
de jeugd. Zo'n brandje is altijd fasci-
1
een catheter was er de oorzaak van
dat de vereniging al één jaar na de
oprichting met een nadelig saldo
kwam te zitten. Een 'kwaadslot' van
40 cent. Desondanks is de contributie
in 120 jaar niet verder gegroeid dan
tot 17,50 per jaar.
Lantaarnplaatjes
De notulen van de eerste jaren zijn
door de watersnoodramp verdwenen.
Maar wel kan nog worden nagegaan
welke bijeenkomsten vanaf 1937 wer
den gehouden door Nut en Genoegen.
In januari 1938 vertelde de Belg Lode
van Gent mét behulp van lantaarn
plaatjes over Belgisch Congo. In dat
zelfde jaar kwam de 'telepaath' Ma-
loitz naar Dreischor om te spreken
over telepathie en conference. Maai
de sprekers kwamen niet altijd van
ver. In 1942 hield de plaatselijke do
minee J. J. Siezen een boekbespre
king over het boek dokter Vlimmen.
„Dat was de vader van de televisie
nieuwslezer Harmen Siezen. Die is
hier op Dreischor geboren", herinnert
Verjaal zich.
En ook de geschiedenisleraar van
de toenmalige HBS in Zierikzee, J. J.
Westendorp-Boerma gaf in de jaren
veertig diverse lezingen voor Nut en
Genoegen. Onder andere over de on
derwerpen Krijgsbedrijven op
Schouwen-Duiveland in de middel
eeuwen en de 80-jarige oorlog en De
pruikentijd op Schouwen-Duive
land. Secretaris Verjaal bezocht de
avonden van Nut en Genoegen als
kind samen met zijn vader. Hij heeft
er goede herinneringen aan over ge
houden. „Ik vond het altijd leuk.
Vooral als er een boekbespreking of
een reisverslag was. Ik weet nog dat
nerend en de kerstbomen zijn meteen
opgeruimd ook", aldus M. Dalebout
van de Oranjevereniging.
Bijna 140
Hij vertelde dat de jeugd in totaal
bijna 140 kerstbomen aansleepte
naar het industrieterrein langs de
rijksweg waar de kerstboomverbran
ding plaatsvond. „Sommige kinde
ren brachten wel twintig kerstbomen
hier naar toe". Ook toen de stapel bo
men al brandde hield de bomenaan-
voer nog niet op. Met luid gejuich
werden nog enkele 'laatkomers' in
het vuur geworpen.
Dat werd gedaan door acht mensen
van het Oosterlandse brandweer
korps dat belangeloos zijn medewer
king aan de brand verleende. In
plaats van blussen was het deze keer
de taak van de brandweer om dc
brand aan te steken. Dat deed zij
door verlopen olie, stookolie en ben
zine op de stapel bomen te gieten.
Mede door het rustige, droge weer
ontstond hierdoor een prachtig vuur.
Na afloop trokken de brandweerlie
den het lot van de jeugdige Maarten
Stouten uit Oostcrland als het win
nende nummer. De kerstboomver
branding heeft voor hem het plezieri
ge gevolg dat hij een taart won.
Behalve in Oosterland vinden in de
ze eerste dagen van het nieuwe jaar
in diverse plaatsen in dc regio kerst
boomverbrandingen plaats.
Doeleman, dat was een boer hier uit
de polder, vertelde over een reis naar
Amerika die hij had gemaakt".
De onderwerpen die tegenwoordig
aan de orde komen worden door het
bestuur voor een jaar vooruit be
paald. „We bespreken onderling wat
leuk of interessant zou kunnen zijn
en leggen het daarna voor aan de le
den. Ze kunnen ook zelf met ideeën
komen. Heel succesvol waren de afge
lopen jaren de bijeenkomsten waar
bij de auteurs Marjan Berk en Toon
Kortooms over hun boeken kwamen
vertellen. „En we houden sinds enke
le jaren ook bijeenkomsten waarbij
de eigen leden een toneelstuk opvoe
ren met dansen na".
Jonge mensen
Dat laatste doet het bestuur vooral
om wat meer jonge mensen naar de
bijeenkomsten van Nut en Genoegen
te trekken. „Meestal komen er altijd
wel tussen de 30 a 60 personen naar
onze bijeenkomsten. Maar de gemid
delde leeftijd van de leden komt
steeds hoger te liggen. De meesten
zijn zo tussen de 50 en 70 jaar".
Verjaal vindt niet dat een vereni
ging als Nut en Genoegen uit de tijd
is. „Nog niet. Het leeft nog volop.
Maar vooral onder de ouderen. En
daarvan vallen er geregeld af omdat
ze overlijden. Daarom zouden we
graag wat meer jongere leden willen
zien. Niet alleen vanwege de culture
le bijdrage die Nut en Genoegen le
vert. Maar ook vanwege het sociale
aspect. De mensen ontmoeten elkaar
op zo'n avond. Na afloop als de lezing
is afgelopen blijft men altijd nog bij
elkaar zitten om na te praten".
ARNHEM - Het elektriciteitsver
bruik is in 1988 ten opzichte van het
jaar daarvoor met 4 procent toegeno
men. Dit is donderdag door de VEEN
(Vereniging van Exploitanten van
Elektriciteitsbedrijven in Neder
land) bekendgemaakt. Het totale Ne
derlandse verbruik kwam vorig jaar
op 69,6 miljard kilowattuur. Het ver
bruik bij de huishoudens nam met 2
procent toe, de groei bij de grootver
bruikers was 4 procent. In het totale
stroomverbruik is het aandeel van de
huishoudens 17 procent, dat van de
grootverbruikers 83 procent.
Van de bijna 70 miljard kwh werd
ruim 61 miljard kwh afgenomen via
het openbare elektriciteitsnet. De
zelfopwekkers (vooral industrie) pro
duceerden 10,4 miljard kwh. Daarvan
gebruikten ze zelf 8,5 miljard kwh,
terwijl ze 1,9 miljard kwh aan het
openbare net leverden.
Uit de cijfers blijkt verder dat het
industriële verbruik als gevolg van
een hogere activiteit is toegenomen
met 4 procent. Die hogere afname
kwam vooral sterk naar voren in de
papier- en kartonindustrie (30 pro
cent). In de metaal en de chemische
industrie steeg het verbruik met ge
middeld 2,5 tot 3 procent. Het ver
bruik van olieraffinaderijen nam
met 1,5 procent af. Bij de spoor- en
tramwegen, de openbare verlichting
en bemaling nam het elektriciteits
verbruik toe met respectievelijk 1 en
2 procent.
ARNHEM - Met ingang van 1 maart
zal bier in IJsland niet langer een on-
verkrijgbaare drank zijn. Vanaf die
datum mag het gerstenat daar wor
den geïmporteerd en geproduceerd.
Dit blijkt uit een bericht van de
IJslandse informatiedienst, die is on
dergebracht bij de Kamer van Koop
handel voor Midden-Gelderland. Met
het opheffen van het bierverbod ver
dwijnt het laatste, in IJsland veel be
sproken overblijfsel van de droogleg
ging van 1915.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
SCHUDDEBEURS - TEL. 01110-16255
ENSCHEDE - De opdracht van
staatssecretaris Korte-Van Hemel om
de vier aangehouden Syrische asiel
zoekers desnoods individueel naar
hun geboorteland terug te sturen
heeft bij het Enschedese comité dat
hen steunt en in de Syrische gemeen
schap tot hevige spanningen geleid.
TOKYO - De Japanse keizer
Hirohito is donderdag on
danks voortdurende bloed
transfusies niet hersteld van
een ernstige verlaging van zijn
bloeddruk, zo heeft een func
tionaris van de Japanse rege
ring die onbekend wilde
blijven bevestigd. De staf van
het keizerlijk paleis maakt
zich grote zorgen over de ge
zondheid van de keizer.
„De blijvende lage bloed
druk is een duidelijke aanwij
zing dat de kracht (van de
keizer) is afgenomen", aldus de
functionaris. De 87-jarige kei
zer, die sinds september vorig
jaar het bed moet houden,
kreeg verscheidene bloedtrans
fusies in een poging zijn bloed
druk die donderdagochtend
vroeg scherp daalde te
verhogen.
BORSSELE - De kerncentrale in
Borssele wordt in februari vijf we
ken stilgelegd voor de jaarlijkse wis
seling van een deel van de
splijtstofstaven. Tijdens deze perio
de worden tevens enkele reparatie-
en revisiewerkzaamheden uitge
voerd. De centrale van de Provincia
le Zeeuwse Energie Maatschappij
(PZEM) zal daarvoor vanaf 2 februa
ri vermoedelijk 34 dagen van het lan
delijk elektriciteitsnet worden afge
koppeld.
Een derde deel van de 121 in het
reactorvat aanwezige splijtstofele
menten moet jaarlijks worden ver
vangen. Een minutieus karwei dat
wordt uitgevoerd met behulp van ro
bots. Daarnaast zal het reactordruk
vat aan een uitgebreide inspectie op
scheurtjes en corrosie onderhevig
zijn. Dit onderzoek, dat eenmaal in
de vier jaar plaatsvindt, wordt uitge
voerd door de Kema in samenwer
king met het Engelse bedrijf UKA.
Ook wordt een van de twee hoofd-
koelmiddelpompen van de vijftien
jaar oude centrale gereviseerd.
De PZEM gebruikt de jaarlijkse
stop verder om het nog ontbrekende
deel van de in 1988 gemonteerde pro
cescomputer in te bouwen. De boutre
paratie aan het deksel van het reac
torvat, die eveneens vorig jaar werd
uitgevoerd, zal tenslotte ook nog ge
controleerd worden.
MOSKOU - Mensen die de Sovjet
unie eenmaal verlaten hebben, kun
nen voortaan makkelijker terugke
ren. Dit is het gevolg van wijzigingen
in de regels voor paspoorten en visa.
„De perestrojka (herstructurering)
biedt de mogelijkheid, terug te ke
ren", verklaarde onderminister van
buitenlandse zaken Boris Tsjaplin in
Moskou.
Bijna 140 kerstbomen zorgden voor een metershoge brandstapel in Oosterland.
4
r
VfEU PtfZZÊL
RC-D,AC7/£
2.'/rRlk Z/rFSC-Hir A| ifuvs Bo S?|f
^loa
NIEUWERKERK - Deze dagen krijgen verschillende mensen een geblakerde nieuwjaarswens of brief van
de postbesteller in de brievenbus. Onbekenden hebben op oudejaarsavond namelijk twee rode brievenbus
sen in Nieuwerkerk (aan de Ring en bij het postkantoor) opgeblazenmet vuurwerk. Volgens chef postver
keer F. P. Eekman is een aantal poststukken onherkenbaar vernietigd. Een brievenbus werd zelfs volledig
vernield teruggevonden. De PTT probeert zoveel mogelijk post met een begeleidend en excuserend briefje
te bezorgen. ,,Maar niet alle post kan besteld wordenaldus Eekman. Het gaat om de post, die in de loop
van zaterdag in de voornoemde brievenbussen is gestopt. Wie zeker wil weten of zijn of haar post op het
juiste adres is aangekomen, kan het beste even contact zoeken met de geadresseerde. Het is voor de PTT niet
na te gaan welke brieven wel en welke niet zijn aangekomen op de plaats van bestemming. De redactie van
de Zierikzeesche Nieuwsbode ontving ook een enveloppe met daarop 'weekpuzzeV (zie boven). Dat de gebla
kerde brief alsnog is aangekomen is maar goed ook, want de inzendster werd ondanks de gehavende post
wel als winnaar uit de vele goede inzendingen van de Nieuwsbode-puzzel getrokken.