Joke van Strien precies
25 jaar bij de Zuidhoek
DE VIER WINDEN
streeknieuws
Gouaches en krijttekeningen
Voor dementie bestaat
niet iets als een pil
Redelijke belangstelling
voor verkoping Kerkwerve
Regionale 'Kunst en Kitsch'
in museum Vergulde Garnaal
Weemoedig
4
ZIERIKZEE - 'Een weemoedig ver
haal over menselijke verhoudingen'.
Dat is de omschrijving in het pro
grammaboekje van het toneelstuk
Mooi weer vandaag van David Sto
rey dat zaterdag opgevoerd werd in
de Concertzaal in Zierikzee. Mooi
weer vandaag is het verhaal van
twee keurige heren die twee vrou
wen ontmoeten. Tussen de heren en
de vrouwen zit een wereld van ver
schil. De heren zijn zeer beschaafd,
of doen zich althans zo voor. De vrou
wen converseren in sappig dialect.
Toch vinden ze elkaar en eigenlijk
ook weer niet. Mooi weer vandaag is
tegelijkertijd verrassend en wee
moedig. Verrassend omdat men in
eerste instantie denkt met twee keu
rige heren ergens op een terras of in
een park van doen te hebben. Gaan
deweg het verhaal wordt steeds dui
delijker dat het echter de tuin van
een psychiatrische inrichting betreft
en dat de twee heren en de twee vrou
wen eigenlijk lotgenoten zijn. Alle
vier worstelen zij met bepaalde pro
blemen. Max, een prachtige rol van
Bernard Droog, doet zich voor als
een man die wat van de wereld ge
zien heeft. Hij praat over zichzelf
met gebruikmaking van derden. Is
het geen neef die iets speciaals be
leefd heeft dan is het wel een schoon
zus die iets bijzonders gepresteerd
heeft. Max heeft Arnold uitgekozen
om naar zijn verhalen en beschou
wingen over de wereld te luisteren.
Arnold op zijn beurt luistert nauwe
lijks naar wat zijn 'vrind' zegt. Hij
wil alleen dat er iemand luistert
naar wat hij te vertellen heeft en
Max heeft daar weer geen enkele be
langstelling voor. En dat is uiteinde
lijk waar het hele stuk om draait: la
ten zien hoe slecht mensen naar
elkaar luisteren. Het stuk begint
nogal 'saai met een vrij lange dialoog
tussen Arnold en Max. Een dialoog
overigens die treffend illustreert
wat er met de titel bedoeld wordt.
Allerhande onderwerpen worden ten
berde gebracht in het van de hak op
de tak springende 'gesprek'. En ter
wijl de twee heren volslagen langs
elkaar heen praten zegt Max op gege
ven moment: ,,Het is fijn om iemand
te hebben waarmee je echt kunt pra
ten". Het vergt overigens wel enig
doorzettingsvermogen om door het
eerste stuk van Mooi weer vandaag
heen te komen. De komst van Greta
(Hetty Blok) en Cathrien (Rick Nico-
let) is bepaald een verademing. Hoe
wel ook de twee vrouwen in feite
langs elkaar heen praten en eikaars
tegenpolen zijn brengt hun komst
wat leven in de brouwerij. Hetgeen
overigens voornamelijk op het conto
van Greta geschreven dient te wor
den. De rol van volksvrouw is Hetty
Blok op het lijf geschreven en met
haar sappige opmerkingen en type
ringen krijgt zij al snel de lachers op
haar hand. Haar vriendin Cathrien
is een vrouw die op het eerste gezicht
zeer levenslustig is, zelfs wat aan de
frivole kant. Later wordt duidelijk
dat zij enige ernstige depressies
heeft doorgemaakt. Zij zoekt steun
bij de wat verlegen en stille Arnold
en Greta krijgt het gezelschap van
Max. De vijfde figuur in het stuk is
Fred (Roelof Pieters) Hij probeert de
aandacht te trekken door allerlei
toeren uit te halen met de stoelen en
tafel. Zijn komst verandert eigenlijk
niet zo veel aan de situatie. Men
blijft langs elkaar heen praten en
mijmeren over hoe het had kunnen
zijn als er niet gebeurd was wat is ge
beurd en men niet terecht gekomen
was waar men terecht gekomen is.
Niemand laat daarbij het achterste
van de tong zien en het stuk maakt
pijnlijk duidelijk hoe men verstrikt
kan raken in het verleden, zich niet
los kan maken van dingen die niet
hadden mogen gebeuren. Mooi weer
vandaag heeft een open einde en wie
het gezien heeft keert met gemengde
gevoelens huiswaarts. Hetgeen met
een aangeeft hoe goed het stuk op de
planken gebracht wordt. Een knap
stukje werk van alle spelers. Een erg
knap geschreven scenario dat echter
wel de nodige eisen stelt aan de ac
teurs en actrices die het moeten spe
len. Terecht wordt er gewerkt met al
leen een zwarte achtergrond en tafels
en stoelen als decor. Meer zou de aan
dacht hebben afgeleid van het be
langrijkste van het stuk: de mense
lijke (non)communicatie.
PK
ZIERIKZEE - Je komt niet van dementie af door even
een pilletje bij de dokter te halen. Deskundigen grijpen
regelmatig de gelegenheid aan om hun toehoorders dui
delijkheid te verschaffen over dementie. Nog veel men
sen weten niet wat het is. A. den Toorn van de Cornelia-
stichting in Zierikzee deed het fenomeen onlangs
uitvoerig uit de doeken tijdens een ANBO-bijeenkomst
in Zierikzee.
Mevrouw Padmos feliciteert de jubilaresse Joke van Strien.
ZIERIKZEE - Tijdens
een feestelijke bijeen
komst in de kantine van so
ciale werkvoorzienings
schap de Zuidhoek in Zie
rikzee is medewerkster Jo
ke van Strien in de bloeme
tjes gezet. Zij was vrijdag
precies vijfentwintig jaar
in dienst bij de Zuidhoek
en dat is opmerkelijk.
Zo bleek namelijk uit de woorden
van mevrouw Padmos, die memoreer
de dat Joke van. Strien de zevende
medewerk(st)er is die een vijfentwin
tigjarig jubileum viert. Ze was dus
ook een van de weinigen die nog in de
vestiging aan de Manhuisstraat heeft
gezeten.
Joke van Strien, die in Schouwen-
oord woont, had voor de gelegenheid
haar moeder en twee zussen meege
bracht naar de Zuidhoek. Ook een
aantal bewoners van Schouwenoord
gaf acte de présence. Het scheelde
overigens maar een haartje of Joke
had haar jubileum een maand eerder
gevierd. ,,Een computer-foutje" had
er haast voor gezorgd, dat de dozen
gebak de 2lste oktober al waren aan
gedragen.
Zin
Mevroüw Padmos: „Joke laat in
haaf werk duidelijk merken of ze het
naar de zin heeft. Wat dat betreft heb
ben we in het verleden weieens wat te
stellen gehad met haar. Ik weet nog
dat je een keer geen zin had om te
werken. Alles werd in het werk ge
steld om je (Joke dus) toch aan het
werk te krijgen". Uit de woorden van
de spreekster werd snel duidelijk,
dat dat een onbegonnen zaak was.
Totdat gedreigd werd met een be
zoekje aan de directeur. Die stuurde
Joke zonder aarzeling naar huis. Tot
dat ze echter bij de deur van zijn kan
toor stond directeur Pomper haar als
nog een kans gaf. „En dan ging het
weer lange tijd goed, want we mogen
best stellen dat Joke een prima mede
werkster is".
Zo dacht ook directeur De Groot er
over. „Vijfentwintig jaar op dezelfde
plaats werken is niet niks. Zoals ik je
de laatste jaren heb kunnen meema
ken vind ik je een fijne en lieve
meid". Met de Sinterklaas-gedachte
in het achterhoofd feliciteerde De
Groot Joke van Strien met een zelf
gemaakt gedichten een fonkel
nieuwe fiets. Na de pauze hadden de
collega's van Joke alle tijd haar uit
gebreid te feliciteren.
Na de splitsing van het Rode Kruis-
ziekenhuis en de Corneliastichting,
die tot 1968 in het ziekenhuis geves
tigd was, werd de stichting een ver
pleeghuis voor lichamelijk gehandi
capten. Pas sinds 1987 is de Corne
liastichting geconfronteerd met de
mentie. „Niemand heeft graag te ma
ken met een verpleegtehuis, dat is
voor velen een eindstation. Maar het
blijkt dat er toch velen zijn die een
beroep moeten doen op de voorzie
ning van de Corneliastichting", aldus
Den Toorn.
Dat de Corneliastichting voor velen
een eindstation betekent, kan door
Den Toorn alleen bevestigd worden.
„Voordat mensen bij ons komen, zijn
deze eerst in de eigen gezinssituatie
opgevangen. Op het moment dat dit
niet meer mogelijk is, komen ze bij
ons". In eerste instantie zijn de pro
blemen rond dementie goed op te
vangen. „Het zijn kleine zaken zoals
„We moeten vader in de gaten houden
als hij rookt, hij wil zijn pijp nogal
eens laten vallen, iets wat vroeger
niet zou gebeuren". Hier kunnen
mensen in de omgeving goed mee le
ven. Later worden de problemen gro
ter als bij dit, een geheugenverlies
gaat optreden. Dat de ouder worden
de persoon de schuld aan bijvoor
beeld de kinderen gaat geven, „Voor
familieleden is dit dan vaak een niet
te houden situatie".
Desoriëntatie
Dementie wordt omschreven als
een desoriëntatie in tijd, plaats en
personen. Het wordt voor de betrok
kene onmogelijk om bijvoorbeeld
zijn trouwdatum te onthouden. „Een
gevolg is dan dat de persoon vragen
gaat ontwijken en zal proberen om op
een ander onderwerp over te stappen.
Wat de desoriëntatie van plaats be
treft, zal de man of vrouw de weg ver
liezen. In eerste instantie zullen ze
een straatje mislopen, later zullen zij
gevonden worden, op zoek naar iets
wat niet meer bestaat, zoals hun ou
ders en het ouderlijk huis. „Het
meest pijnlijke voor de familieleden
is, als zij niet meer herkend worden.
Dit kan een klap in het gezicht zijn
van de echtgenote, wie met haar man
toch een leven gedeeld heeft".
Voor de partners van mensen die
dementie hebben is het begeleiden er
van een zware taak. Zij zien hun echt
genoot veranderen in een persoon die
ze helemaal niet meer kennen. „Men
sen die lijden aan dementie kunnen
milder in hun gedrag worden, maar
vaak worden ze baziger. Er bestaat
een kans dat een echtpaar dat nooit
ruzie had, nu om de haverklap in een
heftige woordenwisseling verstrikt
raakt. Terwijl de echtgenote dan ver
zucht dat ze vroeger samen zo goed
konden praten". Het blijkt in de
meeste gevallen de confrontatie te
zijn, waar de personen het moeilijkst
mee hebben. „Dit zal alleen ergernis
tot gevolg hebben, want hij heeft het
toch altijd geweten, waarom dan nu
ineens niet meer. Het is dan ook zaak
voor de echtgenote om de situatie te
laten zijn zoals deze is", aldus Den
Toorn.
Dementie kan ook leiden tot een
isolement van het echtpaar. Het is
vaak de omgeving die de situatie niet
snapt. Hierop volgt dan afscherming
van de persoon die aan dementie lijdt
en de partner. Den Toorn raadt dan
ook ieder die in zo'n situatie beland is
aan om de omgeving erbij te betrek
ken. Dat heeft dan vaak tot gevolg
dat een partner er niet alleen voor
staat. „Probeer in je omgeving steun
te vinden, zodat je je verhaal kwijt
kunt. Want het is erg zwaar als je
daar alleen mee blijft zitten. Het is
voor iedereen die in zo'n situatie zit
ook heel belangrijk om er eens uit te
kunnen. Anders houd je zo'n situatie
niet vol".
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
Met zelfgemaakte advokaat en cake
Op initiatief van De Roode Lelie
KERKWERVE - Redelijke belang
stelling zaterdag voor de verkoping
van de Hervormde Vrouwengroep
Samen Eén in Kerkwerve. „Het is be
hoorlijk druk geweest", aldus P. de
Vlieger-Rotte van de vrouwengroep.
De opbrengst van de verkoping is be
stemd voor eiken liedborden en
vloerbedekking voor het halletje van
de Hervormde kerk in Kerkwerve.
Klein maar fijn. Dat is eigenlijk de
omschrijving die de sfeer in de con
sistorie van de Hervormde kerk aan
de Ring in Kerkwerve het best weer
geeft. Eind van de middag draait het
Rad van Avontuur. In de kleine ruim
te hoeven de prijswinnaars maar
twee stappen te doen om hun prijs in
ontvangst te nemen.
Handwerken
De vrijwilligsters van de vrouwen
groep hebben de beperkte ruimte in
de consistorie optimaal benut. In het
midden is loopruimte en aan weers
zijden van die loopruimte staan ta
fels opgesteld. Veel ruimte wordt in
genomen door handwerken. Truien,
sokken, maar ook bijvoorbeeld een
versierde vliegenmepper.
Ook onder de artikelen een hand-
geborduurd tafellaken. Een artikel
waarvoor men in kon schrijven. Te
gen betaling van één gulden werd
naam en bod genoteerd. Een moge
lijkheid waar 120 mensen gebruik
van maakten.
Verder was er op de verkoping van
de Hervormde vrouwengroep zelfge
maakte advokaat en eigengebakken
cake te koop. Ook verkrijgbaar wa
ren bloemen, planten en bloemstuk-
jes. Wie een gokje wilde wagen kon
terecht bij het Rad van Avontuur of
bij de enveloppenloterij en wie spor
tief bezig wilde zijn kon plaatsnemen
achter de sjoelbak. Voor de kinderen
was er een grabbelton.
DEN HAAG- Een derde van de
honderdduizend Nederlandse onder
nemers in het midden- en kleinbe
drijf verwacht voordeel te hebben
van het wegvallen van de Europese
binnengrenzen in 1992. Van harmoni
satie van BTW-tarieven, verdwijnen
van wachttijden bij grenzen en ver
mindering van papieren rompslomp
wordt het meest verwacht.
BU RGH-H AAMSTEDE
Mannenkoor in De Burght
Op zaterdag 3 december is in De
Burght te Burgh-Haamstede een op
treden van het Smalstads Mannen-
koo^lijijt'Sint Maartensdijk. Het koor
geniet landelijke bekendheid. Onder
meer door radio- en televisieoptre
dens en grammofoonplaten. Men be
haalde de eerste plaats tijdens het
Zeeuws Zangers Manifest 1988. Het
werd opgericht in 1966 en staat onder
leiding van Jan Wesdorp. Op het re
pertoire staan zowel wereldlijke als
BROUWERSHAVEN - Brouwers
haven krijgt haar eigen kunst- en
kitschmarkt. Culturele Stichting De
Roode Lelie heeft zich laten inspite-
ren door het succes van het AVRO-te-
levisieprogramma 'Tussen Kunst en
Kitsch'. Wie denkt iets unieks te be
zitten kan zich vrijdag 2 december
geestelijke liederen in allerlei stijlen.
Het optreden van het Smalstads Man
nenkoor begint om 20.00 uur.
DRE1SCHOR
Collecte
De collecte ten bate van de Neder
landse Brandwonden Stichting heeft
in de kern Dreischor 241,60 opge
bracht. Een resultaat dat volgens het
plaatselijk collecte-comité werd be
reikt dank zij de inzet en het enthou
siasme van alle medewerkers, in het
bijzonder de collectanten.
naar De Vergulde Garnaal begeven.
Een keur van deskundigen zit klaar.
Men kan er vanaf 20.00 uur terecht.
Antiquair L. Borsboom uit Zierik
zee probeert te schatten wat uw an
tiek -of schilderij waard is. De heer
Mijnders van Klein Loogement uit
Goedereede is present om de bezoe
kers alles te vertellen over glas, zil
ver, gravures en litho's. Deskundige
op het gebied van klederdrachten en
sieraden is mevrouw Van der Bijl uit
Zierikzee.
Uit Brouwershaven komt me
vrouw Teuthof van de gelijknamige
antiekzaak. Zij kan de bezoekers het
nodige vertellen over antiek en ge
bruiksvoorwerpen.
De Roode Lelie roept iedereen op
om nog eens op zolder te gaan kijken
en nog eens een speurend oog over de
schoorsteenmantel te laten gaan. Je
weet tenslotte maar nooit of die foei
lelijke vaas van dat verre familielid
een kostbaar stuk is of niet.
B U RGH-HAAMSTEDE - De kunstkring Hendrick Avercamp wordt gevormd door een groep dove mensen die de schil
derkunst beoefenen. In het christelijk cultureel centrum De Burght te Burgh-Haamstede is gedurende de maand de
cember een expositie uan het werk van een van de leden van deze kunstkring: Corinne Munne uit Eindhoven. Zij
maakt gouaches en krijttekeningen. Corinne Munne bezocht de kunstacademie Sint Joost in Breda en de academie
voor Industriële vormgeving in Eindhoven. Haar werk wordt geëxposeerd in binnen- en buitenland. De expositie in
De Burght is gratis te bezichtigen. Dagelijks van 9.00 tot 12.00 uur. uan 14.00 tot 17.00 uur en van 19.00 tot 22.00 uur.
A t
12
„Gek zijn ze misschien niet", zegt
Geurt nu langzaam. „Maar wel nieu
werwets. En op hun voordeel be
dacht, dat is menselijk. Die Lemaire
hoopt er natuurlijk een goeie duit
aan te verdienen. En de anderen ko
men er ook niet zonder geld".
„Tbe nou, zeg! Niet alle mensen zijn
geldwolven!"
Dit wordt door Geurt genegeerd.
„Ik houd me aan de goeie, ouwe re
gel: werken voor de kost; dat is één.
En: een kind heeft zich te schikken
naar zijn vader; dat is twee. Geef de
jongen een paar dagen geen eten en
geen zakgeld, dan draait-ie wel bij".
„Nooit! Denk je, dat ik jouw hand
langer wil zijn? Ik zal naar mijn ei
gen geweten leven, al vind je dat mis
schien ook te nieuwerwets. Een kind
wordt zoon en een zoon moet mens
worden. Niet kind blijven en zich al
tijd schikken".
Demonstratief kijkt grote Geurt
naar de klok. „Laten we danken, ik
moet weer aan 't werk".
„Nee, ik dank niet. Hoe kan ik God
kalmpjes danken voor een boterham,
net, of er niets ergers aan de hand is!
Wat heb ik aan woorden van alle dag,
als ik midden in de storm sta! We
kunnen Hém toch niet voor de gek
houden!"
„Nou, zoals je wilt; dan ga ik
maar".
„Ja", zegt Thea langzaam, terwijl
ze ook opstaat. „Maar toe, Geurt,
denk er nog eens over, of 't niet an
ders kan. 't Is zo ernstig, Geurt, 't
Door M. A. M. RENES-BOLDINGH
gaat om dood of leven, begrijp dat
toch!"
„Voor mijn stomme polderkop gaat
't om willen werken, of niet willen
werken. En de jongen zal werken le
ren. Ik heb 't ook op deze manier ge
leerd. Ik had ook wel wat anders ge
wild, toen ik achttien was en m'n
HBS had. Maar ik heb me geschikt.
En 't heeft me geen scha gedaan".
Weg is hij. Thea kijkt naar de geslo
ten deur.
„Geen scha? Geen schade! Géén
schade?"
Een seconde sluit ze de ogen.
Dan brengt ze de ontbijtboel naar
de keuken.
II
Laat keuken kéuken blijven en vaat
véét. Eerst zijn er belangrijker din
gen te doen. De jongen moet een
handreiking hebben. Hij moet weten,
dat er begi-ijpen is en liefde en be
scherming. Als de vader niet wil, of
niet kan, dan van de moeder alleen.
Hoewel 't dan half werk. zal blijven.
Hulp en begrip. Maar daarna de re
primande, die hij ook verdient. Is dat
een manier, om bij 't ontbijt al zijn
vader op stang te jagen en zijn moe
der in narigheid te dompelen? 't Jong
weet immers, dat ze deze dingen niet
verdragen kan, dat ze haar ziek ma
ken?
Ze heeft er met hem over gespro
ken, van mens tot mens. „Wat zou je
eraan hebben, als ik weer overspan
nen word en weg moet uit huis, net
als voor jouw geboorte?"
Waarop Geurt: „Dat hièld ik niet
uit, moeder. Vader en ik zeker samen
't huishouden doen! Een mooi stel bij
mekaar! Weet u, hoe 't in dé Engelse
bijbel stat? „Better is a dinner of
herbs, where love is, than a stalled ox
and hatred therewith" (Beter een
schotel groente, waar liefdé heerst,
dan een gemeste os en haat daarbij,
Spr. 15 17, NV). Vindt u dat niet
mooi klinken? Nou, blijft u maar bij
ons, om de groente te koken".
„Nou gebruik je verstand dan en
leg 't niet toe op de gebraden os, want
die krijg je vast niet!"
Waarop ze de narigheid weggela
chen hebben.
Een andere keer was 't een ander
beeld, dat haar te binnen schoot.
„Je moet om zo te zeggen opnieuw
geboren worden, Geurt. Ieder mens
moet dat, eer hij werkelijk mens
wordt. Maar ik weet echt niet, welke
bevalling voor mij moeilijker is, je
eerste of je tweede geboorte".
Ze heeft er maar eens bij gelachen,
verontschuldigend, om 't directe van
het beeld. Ook, om de merkwaardige
ogen, die de zoon op haar richtte.
„Nou kan ik in ieder geval goed
meehelpen, moeder, en ik zal 't doen,
heus. Als u me maarniet vraagt om te
capituleren voor de molen, want dat
doe ik niet. Er wordt een schilder ge
boren. En geen molenaar".
„Kopstuk", heeft ze gezegd. En:
„Dat wist ik twintig jaar geleden ook
al".
(wordt vervolgd)