Dertien miljoen voor veertien kanalen
En dan nog de volgende achtergronden
Huiswerk
'Ik heb
geen
interesse in
andere
zenders
En ik heb
net een
nieuwe
antenne op
mijn dak
Bin ons
Zeeuwen
noe echt
zuunig\.
K
t
Voor elk
wat wils
6
De toekomstige kabel-exploitant
Zekatel moet terug naar af en haar
huiswerk nogeens goed gaan over
doen. Als straks blijkt, dat er inder
daad maar 13% van de eilandelijke
bevolking twee tientjes over heeft
voor de kabel, dan kan Zekatel dit
onmogelijk exploitabel maken. Zelfs
met die twee tientjes en een respons
uan een overgrote meerderheid blijft
Zekatel voorlopig met een jaarlijks
tekort zitten van 660.000 gulden in
deze regio en 3,4 miljoen gulden in
het Zeeuwse. Welke argumenten kan
Zekatel met bijgaande onderzoeks-
cijfers nog hanteren bij het tegen wil
en dank bekabelen van de streek.
Het moge duidelijk zijn: de meerder
heid van de eilandelijke bevolking
wil wel kabel-televisie, maar het
mag niet zo duur zijn. En dan is er
nog de groep van principieel be
zwaarden. Deze mensen gaan uit
principe niet op de kabel omdat het
niet te rijmen valt met hun geloofs
overtuiging. Als de PZEM als nuts
bedrijf Zekatel daadwerkelijk 48
miljoen gulden gaat lenen, dan be
staat de kans dat de principieel be
zwaarden op termijn gaan meebeta
len aan een eventueel tekort. Dat
meebetalen gebeurt dan via de gasre-
kening. Het moet gezegd, dat de
PZEM het tegendeel verwacht. Het
lenen van het immense bedrag aan
Zekatel moet op termijn zelfs geld
opleveren voor de PZEM. Maar dan
wordt er vanuit gegaan dat Zekatel
na tien jaar winst maakt. Maar uit
het opinie-onderzoek blijkt dit niet.
Naarmate men ouder is heeft men
minder belangstelling voor de kabel
en is men tevens minder bereid hier
voor in de buidel te tasten. Wat doet
Zekatel aan de vergrijzing in de
streekHoudt dit niet in, dat de be
langstelling voor de kabel alleen
maar mtnder kan worden en ook de
betalingsbereidheid? Er zijn voorals
nog te veel vragen onbeantwoord ge
bleven. En de gemeenten in de regio
zijn met deze onderzoekscijfers ook
voor een opmerkelijke situatie ko
men te staan. In principe stemden al
le raden in met de komst van kabel.
Over het algemeen werd de kabel
voor twee tientjes acceptabel geacht.
Maar dat blijkt niet uit het onder
zoek. Als Zekatel geen antwoord kan
geven/, op de financiering sv rag en
vanuit de streek, als Zekatel niet
naar oeneden kan met de prijs en als
Zekatel geen antwoord kan geven op
de gevaren van een vergrijzende re
gio, dan moeten de gemeentebestu
ren toch op beantwoording gaan aan
dringen. Het is waar, dat de gemeen
tebesturen geen cent aan de kabel
hoeven te betalen (alleen dan als aan
deelhouder van de PZEM wellicht).
Maar de gemeentelijke bevolking
moet dan wél. En alleen dat is alpol-
idoende reden om Zekatel een Qypr-
volle schooltas met huiswerk mee te
geven.
AvdW
Tekst: Piet Kleemans
en Aad van der Wouden
Foto: Johan Junior
ZIERIKZEE - Zeeuwen heb
ben het imago zuinige mensen
te zijn. Dat wordt door de tv-
reclame nog eens bevestigd:
,Geen cent tevéé De uit
komst van het in opdracht van
de Zierikzeesche Nieuwsbode
uitgevoerde opinie-onderzoek
laat zien dat 59 procent van de
ondervraagden wel aangeslo
ten wil worden op het kabel
net. Weer 82 procent hiervan
wil daar dan ook wel voor be
talen. Maar van die groep wil
eigenlijk maar tussen de 22 en
25 procent een bijdrage tussen
16 en twintig gulden betalen.
Bin ons zeeuwen noe echt zuu-
nig.,..
Als belangrijkste redenen te
gen een aansluiting op kabelte
levisie noemt 42 procent van de
ondervraagden het huidige tv-
aanbod. En wie een beetje re
delijke antenne heeft kan op
Schouwen-Duiveland toch al
snel kiezen tussen vijf kana
len: Nederland I, II en III en
België I en II. Een opvallend
groot percentage mensen voert
aan dat men eigenlijk zelden of
nooit tv kijkt: 35 procent.
Vergrijzing
Op de vraag of men een
maandelijkse bijdrage over
heeft voor aansluiting op het
kabelnet antwoordt 82 procent
van de ondervraagden positief.
Daarbij is er een heel duidelijk
verschil tussen jongeren en ou
deren te bespeuren. In de leef
tijdscategorie 18-34 jaar zegt
90,2 procent wel bereid te zijn
tot een maandelijkse bijdrage.
In de leeftijdsgroep van 35 tot
49 jaar is ook nog sprake van
grote bereidwilligheid: 92,5
procent wil elke maand wel
wat geld op tafel leggen.
De groep ondervraagden tus
sen 50 en 64 jaar is terughou
dender. Nog geen 70 procent
wil voor kabeltelevisie beta
len. Onder de mensen van 65
jaar en ouder staat men nog
sceptischer tegenover de
komst van de kabel. In totaal
66,7 procent is bereid een fi
nanciële bijdrage te leveren.
Op de vraag wat men dan wel
voor kabeltelevisie over zou
hebben wordt nogal verschil
lend geantwoord. Alles bij el
kaar wil 5,7 procent vijf gulden
of minder betalen. Bijna 24
procent geeft aan een bedrag
tussen de vijf en tien gulden te
willen neertellen en 'nog eens
24,7 procent is bereid tussen de
11 en 15 gulden te betalen.
Slechts 11,5 procent wil tussen
de 16 en 20 gulden betalen en
nog eens 9,8 procent wil wel
tussen de 21 en 25 betalen. Het
bedrag dat Zekatel vraagt voor
het uitgebreide pakket met
veertien kanalen wil derhalve
door 22 tot 25 procent van de
bereidwilligen betaald wor
den.
Kabeltelevisie in cijfers en feiten
ZIERIKZEE - Of het er komt is nog de vraag. Wat het kost is bekend: 13,4 miljoen
gulden voor veertien kanalen. Kabel-televisie. Een fenomeen dat steeds dichterbij
komt. De Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij (PZEM) heeft er speciaal de
dochtermaatschappij Zeeuwse Kabel Televisie (Zekatel) voor in het leven geroepen.
Men heeft niet de illusie dat de kabel-televisie van meet af aan winst zal opleveren.
Integendeel: gerekend wordt met een aanloopperiode van tien jaar en voor Schouwen-
Duiveland en Sint Philipsland samen een jaarlijks tekort van 660.000,-. Om uit de
kosten te komen zou de 'klant' eigenlijk 27,50 moeten betalen, maar dat vindt Zeka
tel ook een beetje teveel van het goede. Wie straks de geneugten van kabel-televisie wil
proeven op Schouwen-Duiveland moet daar per maand 19,81 voor neertellen.
Zekatel is optimistisch over het
aantal mensen dat die financiële bij
drage niet als een onoverkomelijk be
zwaar ziet en zich door de ontegen
zeggelijke voordelen van kabel-tele
visie over de streep zal laten trekken.
Uit de notitie 'Kabel-televisie in klei
nere Zeeuwse gemeenten': ,,Onzke er
varingen met het aantal aansluitin
gen dat een abonnement neemt zijn
gunstig. Zowel in de gemeente Mid
delburg als Vlissingen ligt het per
centage ruimschoots boven de gecal
culeerde 75 procent".
Reacties
De verschillende gemeenteraden op
Schouwen-Duiveland hebben zich
zonder uitzondering in principe uit
gesproken voor de komst van kabel-
televisie. Wel werden vanuit verschil
lende politieke hoeken kanttekenin
gen geplaatst bij de plannen. In ver
band met het feit dat aanleg en ex
ploitatie van kabel-televisie op
Schouwen-Duiveland uitgevoerd
gaat worden door een dochtermaat
schappij van de PZEM werd de vraag
opgeworpen of kabel-televisie gezien
moet worden ala een nutsvoorzie
ning.
Klein rechts heeft zich duidelijk en
principieel uitgesproken tegen de
komst van de kabel. Maar ook vanuit
kringen van CDA, VVD en PvdA
werden kritische kanttekeningen ge
plaatst. Waarbij men echter niet zo
ver wilde gaan zich in principe tegen
de aanleg van kabel-televisie uit te
spreken.
Tussen de regels door kan men le
zen dat de gemeenteraadsleden door
de bank genomen wat minder opti
mistisch zijn over het aantal mensen
dat graag bereid is maandelijks bijna
twee tientjes te betalen voor een ruim
aanbod in kanalen en dus program
ma's en een volgens Zekatel gegaran
deerd storingsvrije ontvangst van de
programma's. In de PZEM-notitie
wordt gesteld dat men eerder nog aan
de voorzichtige kant is gebleven: „Ze
ker voor de kustplaatsen zullen de
aansluitingen van recreatiewoningen
de aansluitdichtheid aanmerkelijk
positief kunnen beïnvloeden".
Investeringen
Aanleg van kabel-televisie vergt
een aantal forse investeringen. Voor
heel Zeeland dient een bedrag van
48,3 miljoen opgehoest te worden.
Het leeuwedeel daarvan, 30 miljoen,
is nodig voor aanleg van het distribu
tienet. Voor de aanvoer van het sig
naal is nog eens ruim 10,5 miljoen no
dig. Daar komen dan nog een hele
boel kleinere investeringen bij zoals
0,3 miljoen voor de realisering van
een straalverbinding tussen Goes en
Zierikzee.
Als we kijken naar de verschillen
in kosten voor de verschillende delen
van Zeeland springt een relatief
klein deel van Zeeland als Schou
wen-Duiveland er uit. Kabcl-televi-
sie kost het meest voor Zuid-
Bevcland. Daar is een investering
van 19,7 miljoen nodig. Met stip op
twee volgt echter Schouwen-Duive
land met 13,4 miljoen.
Kabel-televisie op Walcheren vergt
bijna 11 miljoen aan investeringen
terwijl Noord-Beveland voor 4,1 mil
joen al voorzien kan worden van
kabel-televisie. Als we kijken naar de
investering per aansluiting is men op
Noord-Beveland weer het duurst uit.
1600,- per aansluiting. Ook in dit
rijtje staat Schouwen-Duiveland
weer op de tweede plaats met een be
nodigde investering van 1283,-
Kabel-televisie op Walcheren kost per
aansluiting 1272,- en op Zuid-
Beveland tenslotte dient men per
aansluiting 1245,- op tafel te leggen.
Uitgaande van het meest gunstige
geval waarbij aan de verwachtingen
van Zekatel wordt voldaan en 75 pro
cent van de bevolking van Schouwen-
Duiveland een abonnement op de ka
bel neemt, dan zit men nog met de
eerdergenoemde jaarlijkse tekorten
van 660.000,- voor Schouwen-Duive
land en Sint Philipsland en 3,4 mil
joen gulden voor heel Zeeland. Maai
de Zekatel verwacht na een aanloop
periode van tién jaar met winst te
kunnen gaan draaien.
Zoals de zaken er nu voorstaan
kost aanleg van kabel-televisie op
Schouwen-Duiveland de gemeenten
niets. De PZEM vangt in eerste in
stantie de tekorten op. Niet duidelijk
is wat precies het effect is als, bij
voorbeeld op Schouwen-Duiveland,
na tien jaar blijkt dat Zekatel nog
niet winstgevend is.
In de verschillende gemeenteraden
werd al gesuggereerd dat* een-en an
der weieens invloed zou kunnen heb
ben op de prijs die de consument be
taalt voor de levering van gas en
elektriciteit. Een mogelijkheid waar
veel mensen een beetje kriebelig van
worden. Want dat zou inhouden dat
niet alleen de abonnee betaalt aan
kabel-televisie, maar ook de niet-
abonnee die via een hogere bijdrage
aan de PZEM op een verkapte manier
toch meebetaalt aan de kabel
televisie.
- -
Met de nodige mitsen en maren
hebben de zes Schouwen-Duiveland-
se gemeenten in principe ingestemd
met de komst van de kabeltelevisie.
Terwijl klein rechts in alle gevallen
kabel van de hand wijst, maken de
overige partijen zich met name onge
rust over de maandelijkse bijdrage.
Ook de door de PZEM voorgestelde
financiering roept vfagen op.
Met de discussie in de gemeentera
den is de eventuele komst van de
kabel-televisie bekend geworden in
de streek. In totaal 72% van de onder
vraagden weet, dat er plannen zijn.
Bij de mannen is dat 79% en bij de
vrouwen 65%. Buro M4 bv heeft de
steekproef getrokken uit Brouwers
haven, Bruinisse, Nieuwerkerk, Oos-
terland, Ellemeet, Kerkwerve, Scha-
rendijke, Burgh-Haamstede, Renesse,
Serooskerke en Zierikzee. Aantallen
werden naar bevolkingsrato onder
verdeeld.
In totaal 25% van de ondervraag
den behoort tot de leeftijdscategorie
18 tot 34 jaar, 30% is van 35 tot 49 jaar,
18% van 50 tot 64 jaar en 18% is ouder
dan 65 jaar. Die verdeling geeft een
aardig beeld in het verschil van op
vattingen. Zo blijkt dat de grootste
betalingsbereidheid te vinden is in de
categorie 35-49 jaar (92,5%) en is er
naarmate men ouder wordt minder
animo om in de buidel te tasten.
Dat is mede verklaarbaar door het
feit, dat de jongere categorieën grote
belangstelling hebben voor de kabel
en de ouderen daarentegen minder.
Zo zegt slechts 42,5% van de mensen
ouder dan 65 jaar in principe wel ka
bel te willen. De grootste belangstel
ling bestaat bij de jeugd (18-34 jaar),
namelijk 74,7%. Het is ook deze laat
ste groep, die beter op de hoogte is
van de plannen voor kabel-tv, al ont
lopen de verschillende categorieën el
kaar nauwelijks.
Voor de volledigheid is een korte
samenvatting van de gemeentelijke
besluitvorming in het afgelopen jaar
wellicht aardig. De gemeente Duive-
land vond de SGP/RPF-fractie tegen
het kabel-plan. Verdere uitbreiding
van de godslasterende en zeden-
kwestende programma's lag aan deze
visie ten grondslag. Maar de meer
derheid van Duiveland stemde in
principe in met de komst van kabel.
Ook Zierikzee vond in meerderheid
(alleen de Reformatorische Unie was
tegen), dat de komst van kabel niet
langer uit te sluiten is. Wederom het
zelfde beeld in Westerschouwen,
waar echter door de VVD-fractie wel
gepleit werd voor een enquête onder
de bevolking. Ook zouden de cam-
pinggasten er gebruik van moeten
kunnen maken. Overigens is dat ook
het plan van kabel-exploitant Zeka
tel. In de gemeente Brouwershaven
werd gesteld dat de technische voor
uitgang niet tegen te houden zou zijn.
Wel veel sceptisme over het gevaar,
dat de niet-gebruiker mee gaat beta
len via de gasrekening.
Schoorvoetend
In Bruinisse ten slotte ging de raad
schoorvoetend akkoord met het
principe-besluit. Ook hier stemde
klein rechts tegen en hadden anderen
moeite met het begrip 'twee Zeeu
wen'. Middelburgers betalen name
lijk minder voor de kabel dan bij
voorbeeld de inwoners van deze
streek. Samenvattend kan dus ge
steld worden, dat de plannen voor de
kabel, zoals ze nu op tafel liggen, niet
met erebogen zijn ontvangen. Ja,
mits en maar. Maar desalniettemin
hebben de raden ingestemd en kun
nen de plannen verder ontwikkeld
worden.
Hoeveel is er uit het opinie
onderzoek op te maken voor wat be
treft de principiële bezwaren gegrond
op geloofsovertuiging. Hierover zijn
geen directe vragen gesteld, maar
toch is er wel wat over te zeggen. In
totaal 7% van de ondervraagden
heeft geen televisie in huls en het is
aannemelijk - de regio kennende - dat
het overgrote deel van deze mensen
de televisie voor hun geloofsovertui
ging buiten de deur houdt.
En dan is er nog een behoorlijke
groep (35%) die zegt zelden of nooit
televisie te kijken. Aannemelijk is,
dat een niet nader aan te duiden per-
centage van deze groep de televisie
weliswaar in huis heeft, maar het al
leen op die momenten aanzet, waarin
een christelijke omroep als bijvoor
beeld de NCRV of EO uitzendt. Deze
mensen hebben zeker geen behoefte
aan de kabel-programma's.
In veel mindere mate, maar wel
licht ook enigszins komt in dit ver
band de groep van 42% (van de nee-
zeggers) ter sprake. Deze mensen vin
den het aanbod op dit moment vol
doende en achten kabel overbodig.
Hoewel niet op te maken uit de cij
fers, zal ook een deel van deze men
sen het aanbod voldoende vinden op
grond van de geloofsovertuiging. Op
de vraag 'Waarom wilt U niet op het
kabelnet aangesloten worden?' werd
open geantwoord. En ondanks boven
staande gegevens zeggen slechts en
kelen van de ondervraagden de kabel
concreet op principiële gronden af te
wijzen.
ZIEKJKZEE - „Wat doen we van
avond jongens? Kijken we naar die
oorlogsfilm op de BBC of willen jul
lie naar die vervolgserie op Duits
land 2 kijken? En er is ook een mooie
natuurfilm op België Frans". Wel
licht een voorproefje van hetgeen
zich af gaat spelen in de huiskamers
van kabel-abonnees. Wat krijg je nou
eigenlijk voor die 19,81 per maand?
Hieronder een overzicht.
Aansluiting op het kabelnet levert
veertien kanalen op. Naast Neder
land I, II en III gaat het om de volgen
de zenders:
- België I. In doorsnee vergelijkbaar
met de Nederlandse netten. Onze
zuiderburen houden ook wel van een
spelletje en een speelfilm op zijn tijd.
En niet te vergeten de nodige kook-
programma's.
- België II. Op deze zender vrij veel
aandacht voor sport. Met name voor
auto- en motorsport wordt meer tijd
uitgetrokken dan op de Nederlandse
netten. Rechtstreekse reportages van
bijvoorbeeld Formule I races die op
de Nederlandse netten afgedaan wor
den met een samenvattinkje van 10
minuten.
-België RTB, Frans. Mengelmoes van
informatieve en amusementspro
gramma's. Door de week ook
'nacht'films en documentaires.
- Frankrijk TDF 2. Amusementnet
met onder andere comedy's en cri-
mi's. Ook Franse speelfilms.
- Frankrijk TV 5. Populair net dat
ruimte geeft aan verschillende infor
matieve programma's. Ook op dit net
regelmatig Franse speelfilms.
- Engeland, Sky Channel. Kanaal met
veel aaandacht voor sport en luchtig
amusement. Onder andere bijvoor
beeld westerns en politieseries.
- Engeland. Super Channel. Kanaal
dat evenals Sky Channel vrijwel de
hele dag in de lucht is. Ook hier veel
ruimte voor sport en via Music box
voor popmuziek.
- BBC 1. Vergelijkbaar met Neder
landse zenders. Naast documentaires
en praatprogramma's ook popualaire
series als het ook in Nederland be
kende Eastenders.
- BBC 2. Wat meer ruimte voor infor
matieve programma's dan op BBC 1.
Evenals BBC 1 ook regelmatig speel
films.
- Duitsland 1. Gevarieerd kanaal met
series en magazines. Regelmatig cri-
mi's. Wel speelfilms, maar weinig
Amerikaanse.
- Duitsland 2. Kanaal dat de nodige
actualiteiten biedt en ruimte heeft
voor bijvoorbeeld populair-weten-
schappelijke programma's. Ook aan
dacht voor zowel pop- als klassieke
muziek.
