'Onderzoeken hoe onzichtbaar
maken van vrouwen is ontstaan'
Extra geld voor de
reconstructie van
de Hoge Kerkstraat
Iefka veertig jaar leidster van
meisjesclub de Zonnestraaltjes
DEURLOO B.V.
Rijkspolitie
demonstreert
in Goes
Kop/staart-
aanrijding
Aanrijding
in Oosterland
Veel schade
bij aanrijding
op Heuvelsweg
In slaap
gevallen
achter
het stuur
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Maandag 14 november 1988 Nr. 24439
3
Vrouw en Geloof viert eerste lustrum met poppenspel: Van
vroedvrouw, heks en maangodin
BURGH-HAAMSTEDE - „Altijd zullen er heksen le
ven. Ook brandstapelvuur kunnen we doorstaan". Dat
zongen de de> iien marionettepoppen van Poppentejater
Rosa tijdens de eerste lustrumviering van de werkgroep
Vrouw en Geloof Schouwen-Duiveland. Het was geen op
pervlakkig, verstrooiend poppenspel dat werd opge
voerd tijdens de viering. Op indringende en boeiende
wijze werd de beeldvorming rondom onafhankelijke
vrouwen getoond.
De geboorte van een van de marionetten die de vrouw uitbeelden in het pop
penspel; Van vroedvrouw, heks en maangodin.
Het poppenspel Van vroedvrouw,
heks en maangodin beperkte zich
daarbij niet tot de huidige tijd. Enke
le van de dertien vrouwen die ten to
nele werden gevoerd leefden eeuwen
geleden. Maria, de moeder van God
bijvoorbeeld, de eerste vrouw Eva,
de begijn, de amazone en Aletta Ja
cobs. In totaal 13 vrouwen die door
hun geschiedenis en karakter elk
voor zich een groep vertegenwoordi
gen. Hun geschiedenis werd in het
poppenspel geassocieerd met de hek
senvervolging in de Middeleeuwen.
De vrouwen die werden verbrand
puur op grond van de beeldvorming
die rondom hen werd opgebouwd.
Masker
Met het poppenspel werd getoond
hoe in de loop der tijd, maar ook te
genwoordig, bepaalde groepen vrou
wen een masker krijgen opgedrukt.
In het middelste gedeelte van het
drieluik, waaruit het menshoge pop
pentheater was opgebouwd, werden
de dertien vrouwen 'veroordeeld tot
heks'. Werd hen een masker opgehan
gen. Eva omdat zij er de oorzaak van
zou zijn dat zelfs de zoon van God
voor de mensheid moest sterven. De
amazone omdat zij zich sterk en
strijdlustig en dus mannelijk ge
droeg. De vroedvrouw omdat zij via
toverkunsten pasgeborenen liet ster
ven en mannen impotent maakte.
De dikke vrouw werd (onder
steund door een citaat van Siegmund
Freud) het masker opgedrukt dat zij
aan snoepzucht/vraatzucht lijdt. De
lesbienne kreeg het masker opge
drukt met de stelling (van een man
lijke psycholoog) dat haar andere
sexualiteit alleen wordt veroorzaakt
door incest-ervaringen als kind. De
feministische theologe werd afgewe
zen vanwege de uitspraak (van bis
schop Simonis) dat het onmogelijk is
een katholieke vrouw tot priester te
wijden omdat Jezus een man was.
Als deze veroordelingen, ook van
de oudere vrouw, de huisvrouw en de
prostituée werden uitgesproken door
een levensgrote rechter. Op basis van
allerlei bekende citaten. De vrouwen,
die het poppentheater presenteerden,
maakten bij hun spel niet alleen ge
bruik van marionettepoppen, maar
speelden ook zelf mee. In de beide zij
luiken van het drieluik-toneel werd
de geboorte en de dood uitgebeeld
van de vrouwen. En in het middel
luik tevens de symbolische overwin
ning op de vooroordelen, op de 'hek-
senmaskers' die hen door het
patriarchaat worden opgelegd.
Kracht van de
volle maan
Maar door de kracht van de volle
maan zijn de 'heksen' in staat zichzelf
te ontmaskeren. Zij vieren hun eigen
identiteit. De terechtstelling vindt
nooit plaats. In het derde luik wisse
len enkele vrouwen door de dood hun
lichamelijkheid in voor het geestelij
ke. De poppen worden schimmen en
een inspiratiebron voor de vrouwen
van nu.
De lustrumviering van Vrouw en
Geloof werd bijgewoond door enkele
tientallen vrouwen uit de regio. Een
van de andere hoogtepunten van de
bijeenkomst werd gevormd door het
aanbieden van het boekje Vijf jaar
Vrouw en Geloof Schouwen-Duive
land. Een bundel van verhalen, ge
dichten en tekeningen die een beeld
geeft van wat Vrouw en Geloof de af
gelopen vijf jaar betekende voor de
deelneemsters.
Het boekje werd aangeboden door
de feministische theologe Irmgard
Busch. Zij legde daarbij het verband
tussen tekst (theorie) en textiel (prak
tijk). Woorden die afkomstig zijn van
hetzelfde Latijnse woord. ,,Het boek
je geeft in theorie aan waar we mee
bezig zijn. Maar we willen onze ge
dachten niet alleen verwoorden,
maar ze ook in de praktijk brengen.
Dat doen op onze eigen manier, met
ons eigen materiaal".
Als symbool hiervan maakten de
deelnemers van Vrouw en Geloof een
wandkleed dat het proces toont van
'vrouwen onderweg'. Vallen en
opstaan, verwavring-verheldering, el
kaar niet begrijpen en elkaar aanvoe
len. Op weg naar de sjalom, op weg
naar de nieuwe aarde". Het kleed
werd door Busch aangeboden aan een
van de initiatiefneemsters van de
werkgroep Vrouw en Geloof, Jenny
Schneider-van Egten.
Vervolg van pagina 1
maakt, nieuwe apparatuur, platen en
CD's worden aangeschaft".
Asselbergs toonde zich bijzonder
verheugd dat juist in dit eerste, moei
lijke jaar door verschillende instan
ties eenmalige financiële bijdragen
werden geschonken aan de ziekenom
roep. ,,We kregen geld van elf ver
schillende diakoniën op Schouwen-
Duiveland. Met al die bedragen wa
ren we in staat moderne apparatuur
aan te schaffen".
Muziek
Het resultaat daarvan was te ho
ren, zaterdag in de recreatiezaal van
de Corneliastichting. De hele middag
werd er muziek gedraaid en uitgezon
den. Behalve 'ingeblikte muziek' was
dat ook muziek die live werd ge
maakt in de zaal. Door een ensemble
van de muziekvereniging Nut en Uit
spanning uit Zonnemaire. En door
Arjaon, de schrijver van verhalen in
Zierikzees dialect. Hij liet horen dat
hij ook kan zingen en gitaarspelen.
Arjaon is sinds enkele weken iedere
woensdagavond te horen via de zie
kenomroep wanneer hij voorleest uit
eigen werk.
Behalve donateurs heeft de zieken
omroep ook nog een aantal vrijwilli
gers nodig. Zowel presentatoren als
technische mensen. Dat komt omdat
men plannen aan het maken is om de
uitzendingen ook door te gaan zen
den naar de vier bejaardencentra die
Schouwen-Duiveland telt.
Met een druk op de knop zou R. J. Visser van de Rotary de bandrecorder star
ten. En daarmee de actie om donateurs te werven voor de ziekenomroep No
men Nescio.
NIEUWERKERK - De commissie financiën van de
gemeente Duiveland schaart zich achter het voorne
men van b en w om 31.000 gulden extra uit te trek
ken voor de reconstructie van de Hoge Kerkstraat in
Nieuwerkerk. Dat extra bedrag is nodig om aan spe
cifieke wensen van de omwonenden tegemoet te ko
men.
De Hoge Kerkstraat wordt een
soort woonerf, waaraan de bestra
ting wordt aangepast. Alleen het
commissielid A. J. C. Melieste
(PvdA) toonde zich enigszins be
vreesd voor precedentvorming.
„Gelijke monniken, gelijke kap
pen kan in dit geval veel kosten",
zo sprak hij. Maar voorzitter A.
Bergshoeff vroeg zich vervolgens
af waar de situatie dan gelijk aan
Nieuwerkerk zou moeten zijn. Al
le leden gingen uiteindelijk ak
koord.
De VVD-fractie toonde zich via
afgevaardigde W. P. Stouten enigs
zins sceptisch ten aanzien van het
rijbewijs-hoesje, dat b en w aan al-
le aanvragers willen geven. Bergs
hoeff: ,,U moet het zien als een
soort service. Klantgericht bezig
zijn dus". Maar Stouten vond het
een beetje te veel van het goede.
„Dan kun je beter de leges verla
gen". Maar daar voelden de overi
gen niets voor, omdat in financieel
slechtere tijden dan weer een ver
hoging moet worden doorgevoerd.
Overlast
L. Meerman (SGP/RPF) maakte
tijdens de rondvraag van de gele
genheid gebruik aandacht te vra
gen voor de overlast rondom het
wijkgebouwtje in Oosterland.
Voetballende jongeren maken
daar tot ergernis van de omwonen
den de nodige decibels.
Hij kreeg geen pasklaar ant
woord. maar was tevreden met het
antwoord van Bergshoeff, dat de
ze veel voelt voor een herinrich
ting van de lokatie.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
SCHUPDEBEURSTEL. 01110-16255
ZIERIKZEE - Bij een kop/staart-
aanrijding op de Nieuwe Kooiweg bij
Zierikzee vrijdagmorgen raakten
twee personenauto's beschadigd.
D. v. d. H. uit Oosterland reed met
zijn auto over de Nieuwe Kooiweg en
wilde linksaf een inrit oprijden. Hij
stopte in verband met tegemoetko
mend verkeer. De achter hem rijden
de A. E. J. uit Zierikzee zag het te laat
en botste achterop. Beide auto's wer
den licht beschadigd.
OOSTERLAND - Twee auto's raak
ten beschadigd bij een aanrijding za
terdag in Oosterland. Er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor.
D. v. d. V uit Nieuwerkerk reed met
zijn personenauto plus aanhangwa
gen over de Sandströmstraat in de
richting van Oosterland. Op de krui
sing met de Leuvenstraat verzuimde
hij voorrang te verlenen aan de voor
hem van rechts komende G. v. d. V.
uit Oosterland. Beide auto's liepen
behoorlijke schade op.
KERKWERVE - Bij een aanrijding
zaterdagmiddag op de kruising Weel-
weg-Heuvelsweg liepen twee auto's
flinke schade op. Deze moesten wor
den weggesleept. Een derde auto liep
wat minder schade op. Er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor.
C. v. L. uit Kerkwerve reed vanaf
de Weelweg de Heuvelsweg op zonder
daarbij voorrang te verlenen aan C.
E. G. uit Duitsland. Een aanrijding
was het gevolg. De auto van G. werd
door de klap tegen de auto van T. V.
uit Brouwershaven die aan de overzij
de van de weg stond te wachten aan
gek wakt. De auto's van Van L. en G.
moesten worden weggesleept. De
auto van V. liep linksvoor schade op.
KERKWERVE - Zaterdagmorgen
belandde G. K. uit Brijdorpe met
zijn auto in de sloot langs de Heu
velsweg. De auto raakte total loss. K.
bleef ongedeerd.
Het ongeval deed zich voor om 9.00
uur 's ochtends. K. had wacht gelopen
en was zonder eerst te hebben gesla
pen van Breda naar huis gereden. Op
de Heuvelsweg viel hij in slaap ach
ter het stuur en reed met zijn auto de
sloot in. De auto moest worden weg
gesleept.
Reünie in Zonnemaire
En daarom gaat Iefka ook op haar 64e
door. „Nee, het is nog niet te zwaar
voor me. Ik wil het nog wel blijven
doen".
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redactie:
A. van der Wouden
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon; 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (van
18.00 tot 19.00 uur): 01119-1941
Redactie (na 17.30 uur): 01110-
12449. (niet voor bezorging)
Fotograaf (na 17.30 uur); 01110-16706
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 42,25; per jaar f 161.20; losse
nummers f 0,80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
58 cent per mm; „succesjes" (t/m 4
regels) f 6,60.
Contracttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% B.T.W.
ZONNEMAIRE - Ondanks het feit dat ze inmiddels 64
jaar oud is, heeft mevrouw M. van Leeuwen-van Wijck
uit Brouwershaven nog steeds iets jeugdigs, iets meisje
sachtigs behouden. Giechelend en spontaan reageerde ze
zaterdag op de felicitaties van bijna honderd oudere, iets
jongere en jonge 'meisjes' die naar het jeugdgebouw
naast de Hervormde kerk te Zonnemaire kwamen. Een
reünie van vrouwen die in de afgelopen veertig jaar een
poosje lid waren van de meisjesclub de Zonnestraaltjes.
padvinderij hadden om hun leiders
een naam te geven. Dat wilden de
meisjes graag en ik vond het best".
Terwijl die naam nog steeds een
traditie is gebleven, is de sfeer op de
club volgens mevrouw Van Leeuwen
in de loop der jaren veel losser ge
worden. „Vroeger zaten we netjes om
de tafel. Dan werd er nog wel eens
een boek voorgelezen en gehand
werkt voor een goed doel. Nu is het
spelelement en het met elkaar praten
het belangrijkste. Ze zeggen wel eens
vroeger luisterden wij naar Iefka en
nu luistert Iefka naar ons".
Volgens mevrouw Van Leeuwen is
het belangrijkste doel van dë club om
kinderen de gelegenheid te geven met
elkaar te leren spelen en omgaan. „Ze
leren wat voor elkaar over te hebben.
Door de clubleden die wat achterblij
ven er ook bij te halen. Dat kan heel
goed via het spel. Of door iets te doen
voor andere kinderen die wat verder
weg wonen. Een kerstpakketje ma
ken voor een kinderhuis in Suriname
bijvoorbeeld. Of langs de deuren
gaan om geld op te halen voor de zen
ding of voor kinderzorg".
Niet te zwaar
De meisjesclub de Zonnestraaltjes
telt op dit moment 9 leden, „Waarvan
twee uit Zierikzee van een moeder
die als kind hier op de club zat". Alles
bij elkaar is dat ongeveer evenveel als
toen Iiefka begon in 1948. „Tben wa
ren er een stuk of tien". Ook het we
derzijds plezier, dat zowel de cluble
den als de leidster aan de meisjesclub
beleven, blijkt nog steeds aanwezig.
Elke maandagavond komen onge
veer tien meisjes vanaf tien jaar 'tot
de leeftijd waarop ze niet meer wil
len' naar de bovenverdieping van het
jeugdgebouw dat aan de kerk zit
vastgebouwd. Zij komen naar 'Iefka'.
Om te luisteren naar de vertelling
van een bijbelverhaal, om samen te
zingen, een gebed uit te spreken. En
om te spelen. Spelletjes met toneel,
met dans of met een wedstrijdele
ment erin. „We hebben hier heel wat
afgelachen hoor", aldus een van de
bezoeksters.
Foto's
De foto's op de bovenverdieping ge
tuigen daarvan. Meisjes met blok
fluiten, meisjes aan een feestelijke
tafel, meisjes bij versierde wagens en
verkleedpartijen. Iefka op schoot bij
Sinterklaas en verkleed als zuster.
„Zie je die bol daar boven op de trap
leuning. Die haalden we er altijd af.
En we deden spoorzoekertje en een
keer in het jaar gingen we naar de
jeugddag in Goes. Allemaal met een
blauwe rok aan en een witte blouse",
aldus een van de vroegere clubleden.
De meisjesclub de Zonnestraaltjes
werd in 1941 opgericht door de echt
genote van de toenmalige dominee
mevrouw Tonsbeek. „In 1948 ging ze
weg. Want zo gaat dat met dominees
echtparen. Ik gaf toen les aan de zon
dagsschool in Zonnemaire. De domi
neesvrouw kwam naar me toe en zei:
Ik wil graag dat jij die meisjesclub
voortzet. En dat heb ik tot op heden
gedaan", aldus mevrouw Van Leeu
wen.
De Zonnestraaltjes vormen een on
derdeel van het CJV-werk. In de be
ginperiode werd de club bezocht door
meisjes van twaalf tot vijftien jaar.
„Nu komen ze als ze tien jaar zijn en
blijven tot de leeftijd waarop ze niet
meer willen". Tot op de dag van van
daag wordt van elke maandagavond
bijeenkomst een verslag geschreven.
„Door een van de kinderen".
Iefka
Zolang ze zich herinnert wordt me
vrouw Van Leeuwen door de meisjes
met Iefka aangesproken. „De meeste
mensen uit het dorp denken dat ik
echt zo heet. Maar die naam is eigen
lijk vanzelf ontstaan. Hij is geïnspi
reerd op de gewoonte die ze bij de
Na veertig jaar is 'Iefka' van Leeuwen nog enthousiast leidster van meisjesclub de Zonnestraaltjes.
