streeknieuws
Vloeken is
aangeleerd!
Bond tegen het vloeken nu ook
actief op Schouwen-Duiveland
Gezond eten en veel beweging
belangrijk voor oudere diabeet"
0LIESIÜ0K1NSTALLATIES
DEURLOO B.V.
Voorwerpen bewaarden geheim
Slik op
de weg
veroorzaakt
overlast
Geslipt
door slik
Wordt
geen
ïaprater!
Fuiken
gestolen
4
DEN HAAG - Vier activisten van de
milieu-organisatie Greenpeace heb
ben enige tijd een lozingspijp van het
chemisch concern BASF met een
plaat afgesloten. Via de lozingspijp
aan de Schelde, in het Nederlands-
Belgisch grensgebied, loost BASF
volgens Greenpeace grote hoeveelhe
den gechloreerde koolwaterstoffen en
PCB's op de Westerschelde. Met de ac
tie wil Greenpeace aandacht vragen
voor ernstige vervuiling van de
Schelde en van de Noordzee, waar de
Schelde op uit komt, zo heeft de
milieu-organisatie bekendgemaakt.
Werkgroep Senioren diabetesvereniging op bezoek bij
bejaardensoos
Z1ER1KZEE
Kindertheater
Woensdag 26 oktober is de officiële
opening en eerste voorstelling van en
door het Kindertheater Atelier. Een
en ander is om 16.00 uur op de zolder
van de openbare basisschool Binnen
de Veste te Zierikzee.
Ouderen
De bijeenkomst voor ouderen van
de NCVB is woensdag 26 oktober in
het zalencentrum van de Nederlandse
Hervormde kerk te Zierikzee. Zoals
gebruikelijk begint het om 14.30 uur.
Automatisering
BCA Adviseurs in Zierikzee houdt
woensdag 26 en donderdag 27 okto
ber in samenwerking met Lijnbach
Automatisering Vlissingen een infor
matie-avond voor alle leden van de
VNI en UNETO. Beide avonden wor
den gehouden in Hotel Goes en begin
nen om 19.30 uur. BCA Adviseurs laat
zien wat de door hen ontwikkelde
software voor deze bedrijven kan be
tekenen. Lijnbach zal diverse compu
tersystemen laten zien.
NCVB
De afdeling Zierikzee van de NCVB
houdt woensdag 26 oktober haar le
denvergadering in de Gereformeerde
kerk te Zierikzee. De bijeenkomst be
gint om 20.00 uur. Mevrouw J. de
Heer spreekt over haar werk bij het
Leger des Heils in Schiedam.
ZIERIKZEE - Het verkeer onder
vindt momenteel de nodige overlast
van slik op de weg. De politie heeft
in de afgelopen dagen zeven keer een
waarschuwing uitgedeeld.
In één geval werd proces-verbaal
opgemaakt en wel tegen J. de R. uit
Kerkwerve. Hij had tot diep in de
nacht doorgewerkt en daarna ver
zuimd om de weg schoon te maken.
De sliklaag was plaatselijk 10 tot 20
centimeter dik.
BROUWERSHAVEN - Een diabetespatiënt moet zo
normaal mogelijk blijven leven. Dat was de boodschap
die diabetes-verpleegkundige A. Sanderse had voor on
geveer 50 ouderen die naar het verenigingsgebouw in
Brouwershaven waren gekomen. Sanderse was op uitno
diging van de werkgroep Senioren, afdeling Schouwen-
Duiveland, van de Diabetes Vereniging Nederland te
gast bij de bejaardensoos Brouwershaven om een en an
der te vertellen over suikerziekte en hoe je gezond kunt
leven als oudere diabeet.
De Diabetes Vereniging Nederland
is al geruime tijd actief op Schouwen-
Duiveland, maar de werkgroep Seni
oren bestaat officieel nog maar één
jaar. Secretaris H. J. de Ruiter: ,,Het
doel van de werkgroep is om ouderen
meer bij diabetes te betrekken en om
mensen op de hoogte te houden van
de nieuwste ontwikkelingen op het
gebied van behandeling van diabe
tes".
Wat de Werkgroep Senioren graag
duidelijk wil maken is dat ook de
oudere diabetes-patiënt zich niet geï
soleerd hoeft te voelen vanwege zijn
of haar ziekte. „Want in sommige ge
vallen durven mensen bijvoorbeeld
niet uit logeren te gaan in verband
met hun dieet. Naast een medisch
probleem is diabetes soms ook een
sociaal probleem", aldus De Ruiter.
En dat is volgens de werkgroep
niet nodig, diabetes-verpleegkundi
ge Sanderse sloot daar met haar in
leiding op aan. „Een diabetes
patiënt moet zo gewoon mogelijk
door blijven leven", aldus Sanderse.
Zij stelde dat in dat kader gezond
eten voor diabeten erg belangrijk is.
„Het dieet moet zo goed mogelijk af
gestemd worden op de leefwijze van
de patiënt. Wie veel energie ver
bruikt moet ook veel eten", aldus
Sanderse. Volgens haar is een en an
der vergelijkbaar met een weeg
schaal: „Er moet een evenwicht zijn
tussen de hoeveelheid insuline en de
hoeveelheid voedsel".
Beweging is, zo bleek uit het ver
haal van Sanderse, ook erg belang
rijk voor de diabeet. „Je moet ge
woon zoveel mogelijk zelf doen.
Boodschappen halen, trappen lopen
en dergelijke", aldus Sanderse. Zij
stelde dat een en ander er ook toe bij
draagt dat de oudere diabeet zo lang
mogelijk zelfstandig blijft".
Diabetes is voor iedereen weer an
ders. Wat bij de een de bloedsui-
kerspiegel doet dalen kan deze in
theorie bij een ander doen stijgen.
Wat wel voor alle diabetes-patiënten
geldt is dat de bloedsuikerspiegel op
een aanvaardbaar niveau dient te
worden gehouden.
Om dat te bewerkstelligen is een
gezonde leefwijze nodig en uiteraard
ontkomt de diabeet er niet aan om in
suline te spuiten. Maar ook op dat ge
bied zijn er verschillende mogelijk
heden. Er bestaan kortwerkende
insulines die hun werk tussen de vier
en zes uur lang doen, maar ook mid
dellange en langwerkende insulines.
Ook hier geldt weer dat de behandel
methode afgestemd moet zijn op de
leefwijze van de diabeet.
Verwarring:
Een diabeet wiens suikerspiegel te
ver daalt kan een hypo krijgen, een
soort aanval. Uit het relaas van San
derse bleek dat een hypo nog wel eens
verwarring kan stichten bij omstan
ders. „Bij sommige diabeten die een
hypo hebben lijkt het net of ze dron
ken zijn en daardoor wordt er nog
weieens vreemd op gereageerd".
,,Ik' probeer diabetes-patiënten te
leren hoe ze het snelst een in aan
tocht zijnde hypo kunnen opmerken
en daar op in te spelen", stelde San
derse. Zij raadt aan om in dat geval
een glas limonade te drinken.
„Dat brengt de suikerspiegel snel
omhoog, maar werkt maar kort. Dus
het is wel zaak om niet alleen limona
de te drinken, maar dan ook nog wat
te eten", aldus Sanderse. Zij stelde
dat er nog steeds vrij weinig bekend
is over de mogelijke oorzaken van di
abetes. „Het is geen erfelijke ziekte,
-maar er speelt wel een zekere erflijk-
heidsfactor mee".
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
SCHUDDEBEURSTEL. 01110.36255
BURGH-HAAMSTEDE - Twee
lichtgewonden. Dat is balans van een
eenzijdig ongeval dat woensdagmor
gen omstreeks 7.15 uur plaatsvond
bij Haamstede.
G. van L. uit Goes reed met zijn
personenauto over de Bouwmansweg
bij Burgh-Haamstede, raakte door
slik op de weg in een slip, en raakte
de macht over het stuur kwijt. De
auto belandde uiteindelijk in de sloot
en raakte total-loss. Zowel bestuur
der Van L. als passagier P. U. uit
Westkapelle werden met lichte ver
wondingen vervoerd naar het Rode
Kruis Ziekenhuis in Zierikzee. Tégen
J. A. van de B. uit Kerkwerve werd
proces-verbaal opgemaakt wegens
vervuiling van de weg.
Zang en Kleur
Vrijdag 28 oktober houdt vogel
vereniging Zang en Kleur haar leden
vergadering in het Huis van Nassau
aan de Lange Nobelstraat in Zierik
zee. De vergadering begint om 20.00
uur en niet zoals eerder aangekon
digd om 19.30 uur.
Uitvoering Zierikzees koor
Cantare en Nieuwerkerks koor
Een Naam is onze hope
Het Zierikzeese koor Cantare en
het Nieuwerkerkse koor Een Naam is
onze hope geven zaterdag 5 november
een uitvoering in de Grote Kerk te
Zierikzee. De muzikale avond begint
om 20.00 uur. De leiding is in handen
van de dirigenten Rinus Verhage en
Willie Bil. Het programma vermeldt
onder meer werken van Pachelbel,
Liszt, Buxtehude en Schütz. Twee
werken zijn speciaal voor de twee ko
ren geschreven. Het koor Cantare
treedt hier voor de eerste keer op
sinds de fusie tussen het Zierikzees
Kamerkoor en de Zierikzeese Orato
riumvereniging. Medewerking wordt
verleend door de violisten Myra van
Groenendaal en Peter van Essen en
de cellist Ben Frey. Er worden ook in
strumentale werken uitgevoerd.
RENESSE
Klaverjassen
De Stichting Dorpshuis Renesse
houdt zaterdag 22 oktober een grote
klaverjas wedstrijd in het dorpshuis
te Renesse, aanvang 19.00 uur.
Oud papier
Muziekvereniging Luctor et Emer-
go haalt zaterdag 22 oktober weer
oud papier op in Renesse. Het ver
zoek is het papier gebundeld gereed
te zetten vanaf 08.30 uur.
OUWERKERK
Nieuw Leven
Muziekvereniging Nieuw Leven
houdt ter gelegenheid van het zeven
tigjarig bestaan een feestavond op
vrijdag 28 oktober. Die begint om
20.00 uur in het dorpshuis. Zaterdag
29 oktober is er om 14.00 uur een
rondgang door het dorp en een expo
sitie in het dorpshuis. Hierin wordt
de geschiedenis van de vereniging be
licht. Het vrijdagavondprogramma
omvat muziek, zang, toneel en dans.
Uitgevoerd worden onder meer de
zomeravondzang-wals en het
Schouws volkslied; beide gecompo
neerd door oprichter-dirigent C. A.
Swenne. Het toneelstuk is eerder op
gevoerd in 1957.
BRUINISSE
Samenzangavorid Bartimeus
De Protestants Christelijke Vereni
ging Bartimeus uit Zeist (en Doorn)
verzorgt donderdag 27 oktober een
koor- en samenzangavond in het Her
vormd verenigingsgebouw te Brui-
nisse. Medewerking wordt verleend
door de Christelijke Gemengde zang
vereniging Laus Deo uit Bruinisse en
het Hervormd Kerkkoor uit Bruinis
se. Verder wordt een-diaserie over het
werkPvan Bartimeus ve'rtoond en is er
samenzang. Een en ander begint om
20.00 uur. Bartimeus geeft onderwijs
en opvoeding aan blinde en slecht
ziende kinderen. Tevens heeft Barti
meus de zorg voor 368 meervoudig ge
handicapte kinderen.
BROUWERSHAVEN/ZONNEMAI-
RE
Collecte
Zeven jonge collectanten hebben in
Brouwershaven 197,10 gulden ingeza
meld voor de kinderzorg. In Zonne-
maire presteerden vijf kinderen het
om 134,55 gulden in te zamelen.
Eerste affiche in Burgh-Haamstede
BURGH-HAAMSTEDE - Sinds kort is de Bond tegen
het vloeken ook actief op Schouwen-Duiveland. Hoewel
de bond niet over een afdeling Schouwen-Duiveland be
schikt werd onlangs de eerste poster geplaatst in Burgh-
Haamstede. Men hoopt' uiteraard dat er nog vele zullen
volgen. De Bond tegen het vloeken timmert al geruime
tijd aan de weg en probeert middels stickers en posters
mensen het vloeken af te leren. „Vloeken is aangeleerd!",
stelt de bond op haar meest recente poster met de afbeel
ding van een papegaai onder het motto 'Wordt geen na
prater'.
Bond tegen het schenden door het
vloeken van God's heilige naam.
De Bond tegen het vloeken mag ge
rekend worden tot een van de oudste
organisaties in Nederland. De bond
werd opgericht op 17 september 1917
en draagt officieel nog steeds de door
dr. Abraham Kuyper bedachte naam
lond tegen het vloeken,
Fojtbvs 362, Veenendod.
Een van de meest recente affiches
van de Bond tegen het vloeken.
Gewoonte
In ons land wordt er volgens de
bond heel wat afgevloekt. „Iedereen
wordt ermee geconfronteerd. Op het
werk, op school, in de literatuur en
via de nieuwsmedia. Overal komen
we het tegen", aldus de bond. „Als je
het op de man af vraagt, zijn de mees
ten tegen vloeken".
Volgens de bond is vloeken voor
veel mensen een gewoonte. „Veel
mensen vloeken onbewust, uit ge
woonte, zonder dat ze de bedoeling
hebben God te lasteren", aldus de
bond.
De bond stelt dat iemand die
vloekt zichzelf verlaagt, God be
lastert en zijn medemens kwetst.
„Niemand kan er omheen dat gelovi
ge mensen diep worden gekwetst
door het misbruik van God's naam",
aldus de bond. „Op grond hiervan
mogen we onze buurman vragen hét
vloeken te vermijden. Met een beroep
op de normen van fatsoen en respect
met betrekking tot de medemens".
Publiciteit
De bond werd destijds in het leven
geroepen omdat de oprichters diep
geschokt waren over de omvang van
het vloeken in ons land. De doelstel
ling is nog steeds dezelfde gebleven;
„de strijd aanbinden tegen het grote
kwaad van het vloeken". De bond
zocht de publiciteit om haar roep
meer naar buiten te doen klinken.
Daarnaast werd gestart met de ver
koop van allerlei artikelen. Er ver
schenen stickers en posters, maar
ook .protestkaarten, luciferboekjes
en bierviltjes. Alle met de strekking
dat vloeken verkeerd en onnodig is.
De activiteit waardoor de bond in
Nederland de meeste bekendheid
heeft gekregen is de affichering op de
stations van de NS. In de beginjaren
droegen deze affiches nog vrij lange
teksten maar al snel stapte men over
op wat kortere teksten. Een van de
bekendste is de tekst: „Spreek vrij
moedig over God, maar misbruik zijn
naam nooit".
Ingeburgerd
Deze spreuk is dermate ingebur
gerd dat zij als een soort herken
ningsspreuk dient. Tijdens de afgelo
pen jaren werden ook nieuwe teksten
bedacht: „Wie vloekt verliest, ver
mijd en bestrijd het vloeken". In Gro
ningen en de westelijke provincies
van Nederland zijn er ook bushalte
reclames van de bond te vinden.
Een primeur in het werk van de
hond zijn de affiches op Schiphol.
Zowel in het Nederlands als in het
Engels is het 'papegaai-affiche op
onze nationale luchthaven te zien.
Sinds enige tijd adverteert de bond
ook in enkele landelijke dagbladen.
Verder verzorgt de bond ook lezingen
en dia-presentaties en zijn mensen
van de bond ook vaak te vinden op
braderieën en dergelijke. De bond
wordt financieel gesteund door dona
teurs, kerken en overheidsinstanties.
BRUINISSE
Bijeenkomst NCVB
De NCVB-afdeling Bruinisse komt
donderdag 20 oktober bijeen in het
Nederlands Hervormd Verenigings
gebouw in Bruinisse. Spreker is M. J.
Rouw uit Ouwerkerk. Hij zal spre
ken over het thema De opgroeiende
jeugd en het geloof.
GOES
Kapasi
De vriendenvereniging Kapasi
houdt zaterdag 29 oktober een dans
en ontmoetingsavond voor alleen
staanden tot ongeveer 45 jaar in café
restaurant Slot Ostende te Goes. Een
en ander begint om 21.30 uur.
NOORDGOUWE - Uit een water
gang bij Noordgouwe zijn tussen
maandag en donderdag vier fuiken
gestolen.
De fuiken waren het eigendom van
M. de Z. uit Zierikzee. De schade be
draagt ongeveer driehonderd gulden.
Antiek van Schouwen
ZIERIKZEE - Het komt meer dan eens voor dat over de herkomst van oude
voorwerpen een waas van geheimzinnigheid ligt. Omdat niemand eigenlijk pre
cies weet waar dit of dat object is opgedoken of wie de vroegere eigenaar was
komen in de loop der jaren de meest fantasierijke verhalen los. Soms is er in
die overleveringen nog een kern van waarheid te bespeuren, soms ook niet. Ve
len hebben zich het hoofd gebroken over de wijze waarop de antieke kajak van
Zierikzee met „Zierik" als pop verkleed in het stadhuis terecht is gekomen.
Weliswaar hebben Postma en
Noöter bijzónder veel wetens
waardigs over die kajak aan het
licht gebracht maar over de her
komst van het karakteristieke
18de eeuwse scheepje uit het hoge
noorden bleef men in het duister
tasten.
Al even mysterieus is het gesteld
met het zogenaamde heilige kruis
dat niet ver van Brouwershaven
heeft gestaan. Het zandstenen
voetstuk met moeilijk te ontcijfe
ren inscriptie kreeg een plaats in
de stedelijke verzameling van Zie
rikzee, maar ook ten aanzien van
dit merkwaardig object is het
laatste woord nog niet gesproken.
En dan is er tenslotte nog iets
merkwaardigs aan de hand met
een boeiend geschilderd paneel
dat wijlen de heer C. van der Vliet
A.C.zn. te Zierikzee aan zijn
woonplaats ten geschenke heeft
aangeboden in 1976. Algemeen
werd aangenomen dat het aardige
tafereel de haven van Viane bij
Zierikzee voorstelde maar er zijn
sterke twijfels gerezen ten aan
zien van de juistheid van deze toe
schrijving....
De voorstelling heeft een afme
ting van 50 x 80 cm en is voorzien
van het monogram A.P. Omdat het
schilderstuk omstreeks het jaar
1800 tot stand moet zijn gekomen
was het niet gewaagd te veron
derstellen dat achter genoemde
letters de naam schuil ging van
Adriaan Prince (1779-1859), des-
tijds tekenmeester aan de stadste-
kenschool en tevens werkzaam als
zgn. fijnschilder.
P. D. de Vos liet destijds zijn
licht schijnen over het schilderij;
hij- schreef op een papiertje dat
achterop werd geplakt.' „Dé'schil
derij stelt" waarschijnlijk voor,
hoewel enigszins vrij behandeld
een gezicht genomen van den in
gang van het haventje van Viane.
Iets landwaarts: de ruïne van het
oude slot Oosterstein aan de Geu-
le; op den achtergrond de toren
van Oosterland met de kerk. In
werkelijkheid staat de kerk op ee-
nigen afstand van den toren; hier
zijn ze aaneen afgebeeld."
Terecht
Men ziet: ook De Vos houdt heel
voorzichtig een slag om de arm.
En terecht zoals we nog zullen
aantonen.
Wel mag als vaststaand worden
aangenomen dat Adriaan Prince
(AP) de schilder was. Over hem
wordt meegedeeld dat hij een zoon
was van Jan Prince en Jopje Ol-
ree. In juni van het jaar 1810 huw
de Prince te Scherpenisse met
Carolina Josina de Moor. De schil
der heeft eertijds gewoond in een
huis, eigendom van de familie Van
der Vliet. Het schilderstuk zal in
het huis zijn achtergebleven.
Tbt zover is de informatie vrij
uitvoerig en lijkt ondanks het
voorbehoud van De Vos ook be
trouwbaar.
Twijfel werd gezaaid toen op 9
juni 1977 te Amsterdam een schil
derij werd geveild uit de collectie
van wijlen dr Hans Wetzlar. Dit
paneel ter grootte van 31 x 41 cm
toonde dezelfde compositie als die
van Adriaan Prince!
Het was vervaardigd door de ge
renommeerde schilder Philips
Wouwerman (1619-1668In de vei-
lingkatalogus kwam VianeCn)
niet voor; de omschrijving van
het paneel luidde: „Mannen bij
het lossen van een schip." Een
heel neutrale tekst waarmee men
alle kanten op kan.
De voorstelling die Prince op
paneel vastlegde dateert dus uit
de eerste helft van de 17de eeuw
en heeft geen enkele relatie met
Schouwen-Duiveland zoals lange
tijd werd verondersteld.
Het Italiaanse landschap dat
Wouwerman op zo bekwame wijze
schilderde werd door Adriaan
Prince kennelijk en terecht erg
aantrekkelijk gevonden zodat hij
er een kopie van maakte. Het is
ook mogelijk dat hij daarbij te
vens een oude gravure gebruikte.
Want ook Justus Danckerts (twee
de helft 17de eeuw) achtte het
werkstuk van Wouwerman be
langrijk genoeg om het op de ko
perplaat vast te leggen.
Mystificatie
Al met al een merkwaardige
mystificatie. Het zal wel nimmer
worden opgehelderd waarom
Prince juist dit Italianiserende
landschap als onderwerp koos.
Misschien riep dit landschap ook
bij hem vage herinnëringen op
aan de streek rond Oosterland
met het typische kerkle met bijbe
horende zadeldaktoren én de
dichtbij gelegen kasteelrestanten.
Kasteelruïnes zijn er echter in
binnen- en buitenland nog vele
tientallen; vaak lijken ze op
elkaar....
WIEBE KEIKES
Het lossen van een schip, maar niet bij Viane! Paneel door Adriaan Prince; omstreeks 1800 (verzameling ge
meente Zierikzee).
