BROOD UIT HET WATER
Cabaret Zak As
Arme Kaatje
LP-recensies
Tabakverkoop
alleen in
benzinestations
langs snelweg
Optreden
Daltons
in de Steeg
te Zierikzee
HILVERSUM - De Stichting Anti
Bont Comité (ABC) heeft zich zon
dag, na zes jaar actievoeren tegen het
dragen van bont, opgeheven. Volgens
campagne-coördinator J. van der Lee
van het ABC heeft het comité zijn
doel bereikt en wordt in ons land
vrijwel geen bont meer gedragen.
Tijdens de voorbereiding van een
cursus in Zierikzee over de geschie
denis van de Nederlandse kerkzang
kwam ik Kaat tegen. Het leek me
een goede gedachte om Kaatje aan u
voor te stellen.
Ergens was Kaat kaar tijd ver
vooruit. Een vrouwelijke aanvoer
der van een actiegroep van vissers,
vrouwen en scheepstimmerlieden
verwacht je niet in 1775. Toch kun
nen we Kaat niet tot de eerste rooie
vrouw promoveren. Kaat was niet
progressief, zij hield het liever bij
het oude. In haar geval: de oude ma
nier van zingen. Ze week echter in
een ding af van het orhodoxe geloof,
namelijk dat de vrouw moest zwij
gen in de gemeente. Integendeel,
haar stem klonk boven alles uit wan
neer de zanggevechten in de
Maassluise kerk geleverd werden.
Kaat wilde blijven zingen zoals ze al
tijd gedaan had. Lekker languit,
voor elke lettergreep eens diep ina
demen en uit volle borst uitgalmen
en dan via allerlei glijbanen en tiere
lantijnen op de volgende noot te
rechtkomen. Ze vond het heerlijk om
in die zangzee mee te zwalken samen
met alle vissers die op de Noordzee
niet anders zongen. Zo had ze van
kindsbeen af gezongen en ze dacht
dat het nooit anders gegaan was.
Opeens kwamen die nieuwlichters,
de mensen die nog nooit op zee ge
weest zijn en geen verweerde werk
handen hebben. Deftige mensen die
zonodig met de nieuwe tijd moesten
meegaan. Zij wilden in Maassluis
ook de korte zang zingenzoals die in
de moderne grote steden was inge
voerd. Je moest dan de eerste noot en
de laatste noot van de regel lang aan
houden en de tussenliggende noten
kort zingen. Bovendien mocht je ook
niet meer de regels aan elkaar vast-
breien, maar de organist speelde een
zacht tussenspel voordat de voorzan
ger naar de volgende regel overging.
Kaat vond al die nieuwlichterij ver
schrikkelijk en richtte dan ook de
partij van de 'lange zangers' op.
Eerst dacht ze nog dat het met een
sisser zou aflopen, maar toen ze
hoorde dat de kerkeraad voor die
nieuwlichters overstag was gegaan
door gedurende vier weken de zang
op speciale oefenavonden te gaan
proberen, kwam de nieuwe zang wel
heel dichtbij. Iedereen vond het zin
gen op de nieuwe manier prachtig.
Geen wonder. Op die gemeenteavon-
den kwamen alleen maar de voor
standers. De mensen van de oude
zangstempel waren allemaal thuis
gebleven.
Op zondag 25 juni zou de eerste
dienst met korte zang plaatsvinden.
Woedend waren Kaat en haar vrien
den. Ze riepen dat het 'Paapsch, Lu
thers en Afgodisch' was en dat het
zingen een 'Dans en Comediezang'
■leek. Op allerlei manieren lieten de
lange zangers zich nu horen. Het doel
was om de voorzanger die in de korte
zang voorzong letterlijk van de wijs
te brengen. 'Al balkende en tierende'
probeerden ze de man muzikaal te
vloeren, maar deze hield dapper vol.
Alleen bleven ze na de psalm nog een
tijdje doorgalmen omdat zij nog lang
niet klaar waren. Zelfs predikanten
die voor de*korte zang waren moes
ten eraan geloven, want op een zon
dag begon een visser, door anderen
gesteund, tijdens de voorafspraak
van een afvallige predikant een
psalm van Datheen in de lange zang
uit te galmen. Na de dienst werd er
een woest geschreeuw gehoord, af
komstig van een groep vissers, vrou
wen, twee jongens en de melkboer.
Er werden bedreigingen geuit aan de
predikant, de voorzangers en alle an
deren die voor de korte zang waren.
Gelukkig bedacht de organist een
list door met de zwaarste orgeltoren
en volle werk zo hard te spelen dat
Kaat en de haren overstemd werden.
Zo ging het zondag na zondag. Onder
aanvoering van onze Kaat werden de
kerkdiensten zingend verstoord en
men beraamde al plannen om het or
gel af te breken.
De kerkeraad zat tussen twee vu
ren en bedacht een compromis. Het
werd 'eene middelmatige zangtoon,
die niet te kort afgebroken en niet te
langgerekt wierd..' De tegenstanders
namen hier geen genoegen mee. Bo
vendien was het al te laat voor een
compromis. Voorstanders van de
korte zang werden op straat gemo
lesteerd en in hun huizen met moord
gedreigd. Ruiten en interieurs gin
gen eraan. Toen de lange zangers kor
te zangers gingen afranselen begon
nen ook de korte zangers zich te
organiseren. Als tegenacties begon
nen zij op hun beurt ook het een en
ander te vernielen.
Er moest van bovenaf ingegrepen
worden. De overheid besliste dat de
lange zang weer zou worden inge
voerd. Uiteindelijk is toen de
zangstrijd van Maassluis gestaakt.
Een strijd die alleen maar verliezers
bpnde. Het zou niet de laatste strijd
zijn zonder winnaars.
Was de korte zang dan echt zo kort,
Kaat? Wij kunnen het in onze tijd
voorstellen wanneer we lezen dat bij
de lange zang drie verzen samen
twaalf minuten duurden en bij de
korte zang....elf! Gelukkig leef je
niet in onze tijd, Kaat. De lange zang
bestaat niet meer, maar ook de korte
zang is verdwenen. Je zou ons zingen
niet kunnen aanhoren. Zelfs het Ur-
ker tempo zou een 'Dans en Comedie-
dans' voor je zijn.
Je leek gewonnen te hebben, maar
uiteindelijk verloor je toch. Want de
tweede maatregel van de overheid
was dat je in de gevangenis moest en
uiteindelijk werd je zelfs verbannen.
En daar moest je het lang uitzingen!
A rme Kaat, je was heilig van je ge
lijk overtuigd, maar je handelde een
beetje onheilig. Maar daarin Kaat,
zijn wij in onze tijd soms geen haar
beter dan jij.
MARZAS
ROD STEWART - Hoewel
een fan van Rod Stewart waar
schijnlijk alle langspelers van
de Engelse zanger heeft is de
nieuwe verzamelaar Early
Stewart (Star Records) toch
geen overbodige luxe. Een ech
te fan moet van hem alles heb
ben. Zeker de twintig tellende
songs op de CD. Al de num
mers komen voort uit de eerste
periode van de eeuwig drin
kende zanger. Die 'whiskey-
tijd' zorgde grotendeels voor
het ontstaan van de nummers
die nu op dat nieuwe album
zijn uitgebracht. Met vaak een
schorre, verheven en warme
stem bracht hij niet alleen
heerlijke ballads maar ook
vaak genoeg een stevige roek-
partij. De verzamelaar brengt
nummers als Mandolin Wind
van Stewart zelf. Een warme
ballad met de inhoud van een
doorsnee love song. En wat te
denken van het nummer Mag
gie May. Een song dat tekende
voor het begin van Stewarts
solo-carrière. In eerste instan
tie was het bedoeld voor de
achterkant van een andere
single. Gelukkig bedacht Ste
wart zich. Het werd een we
reldhit van de elpee Every Pic
ture Tells a Story. Op diezelfde
elpee staat ook Reason To Be
lieve. Een nummer met weinig
instrumentale klanken. Dit in
tegenstelling tot Twistin' The
Night Away van Sam Cook.
Het grote voorbeeld van Ste
wart. Kort geleden nam hij
overigens het nummer nog
eens op voor de film Innerspa-
ce. Bij elkaar genomen is het
nog maar een greep uit de ver
zameling van twintig oude be
kenden, die uitgekomen zijn
onder de naam Early Stewart.
De luisteraar krijgt in ieder
geval weer te maken met een
flash back.
EARTH FIRE - De 'aande
len' van de gebroeders G. en C.
Koerts van de legendarische
formatie Earth Fire staan
opnieuw op een album. Star
Records bracht The Very Best
Of op CD, LP en op MC uit.
Beide muzikanten zorgen over
het algemeen voor alle arran
gementen net na de jaren
zestig. Natuurlijk ging dit al
les vergezeld van de-dromerige
stem van Jerney Kaagman.
Vooral in het numpier Week
end komt de dromerige sfeer
van Kaagman goed uit de verf.
Het is tevens één van de weini
ge nummers die uit de tweede
Earth Fire-fase komen.
Weekend behaalde een num
meréén notering in Duitsland,
Zwitserland, Denemarken en
Portugal. Grotendeels is de ge
kozen verzameling op The
Very Best Of een compilatie
van de flowerpower staart. De
tijd van lange haren, brede
broekspijpen, dikke en grote
sigaretten en nieuwe kleuren
waren net aan het verdwijnen.
Songs als Ruby Is The One,
waarmee de band in 1969 be
kendheid kreeg en Memories
(nummer één in 1972) en na
tuurlijk de onvergetelijke
Maybe Tomorrow, Maybe To
night. De nummer twee hit uit
1973. In totaal zijn het vijftien
songs uit een periode van veer
tien jaar. Hoewel de groep
weer veelvuldig op de podia
staat is het absoluuut nog niet
zeker of ze ook een plaat gaan
maken om daarmee de weg
naar een derde hoofdstuk te
openen.
RV
Woensdag 19 oktober
Nederland 1
10.00 uur Vrouw zijn, praatprogram
ma.
10.45 uur TV-fruitmand, programma
met bekende geestelijke liederen.
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
15.00 uur Anders is ook gewoon. Afl.:
Zink uit sneeuw.
15.25 uur De kauwgomballenboom,
liedjesprogramma.
15.45 uur De avonturen van Neeka,
speelfilm met Lassie, Jed Allen,
Mark Miranda e.a.
17.00 uur D'r kan nog meer bij, kin
derprogramma.
17.30 uur Journaal.
17.46 uur Tijdsein Buitenland, actua
liteitenrubriek.
18.30 uur Jody en het hertejong, te
kenfilmserie.
19.00 uur Journaal.
19.18 uur Ronduit radar, jongerenpro
gramma.
19.45 uur Bunkeren, interviews met
'de groten der aarde'.
19.55 uur De Campbells, Canadese se
rie.
20.20 uur Vader en zoon expeditie, do
cumentaire over een expeditie in Jo-
simiete.
21.12 uur Patty loopt ook de vier
daagse, documentaire over het werk
van Patty Farmer in Kenya. Herh.
21.35 uur Hoe houden we het droog,
3-delige serie over het waterrijke Ne
derland. Deel 3, slot.
22.05 uur Zoals Mozes. Afl. 2: De in
vloed van twee moeders.
22.30 uur Journaal
22.40 uur Tijdsein, actualiteitenpro
gramma.
23.10 uur Vrije gevangenen. In dit
programma gaat de aandacht uit
naar een persoon die om zijn of haar
geloofsovertuiging gevangen zit.
23.15 uur In beeld, gefilmd portret
van een kunstenaar.
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
16.00 uur Seabert, tekenfilmserie.
16.10 uur B.O.O.S.! Kinderprogram
ma gepresenteerd door Bart de
Graaff.
16.35 uur Crossbow, Amerikaanse se
rie.
17.00 uur Family Ties, Amerikaanse
comedyserie.
17.20 uur Starcom, tekenfilmserie.
17.45 uur Call to glory, Amerikaanse
serie.
18.30 uur Mijn eerste keer, program
ma waarin ervaringen en emoties van
kinderen die iets voor het eerst mee
maken centraal staan.
18.55 uur De Fabeltjeskrant.
19.00 uur Countdown, muziekpro
gramma.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Married with children, 13-
delige comedyserie.
21.00 uur Nationale ideeënbus,
ideeën en uitvindingen worden ge
presenteerd door Leo de Groot.
21.45 uur Nieuwslijn, actualiteiten
magazine.
22.30 uur In concert: Dire Straits en
Eric Clapton.
23.20 uur De Pin Up Club, erotisch
magazine.
00.00 uur Journaal.
UTRECHT - Het bestuur van de
Landelijke Vereniging van Artsen in
Dienstverband heeft besloten de
stiptheidsactie die vorige week
maandag is begonnen op te schorten.
Woensdag gaan de specialisten in
dienstverband weer gewoon aan het
werk.
DEN HAAG - Het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid en Milieu
hygiëne (RIVM), het KNMI en enkele
andere instituten gaan samen een on
derzoek instellen naar de gevolgen
van de afbraak van de ozonlaag in de
stratosfeer. Dit deelde het RIVM mee
naar aanleiding van de UNEP-confe-
rentie over de ozonlaag in Den Haag.
Nederland 3
09.00, 13.00 en 17.15 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
17.30 uur Journaal
17.46 uur Sesamstraat.
18.00 uur Cha-do, de weg van de thee,
documentaire over een Japanse thee
ceremonie.
18.30 uur You're welcome, cursus En
gels. Voorlichtingsprogramma.
18.45 uur Cursus De jaren dertig,
voorlichtingsprogramma.
19.00 uur Jeugdjournaal.
19.10 uur Het Klokhuis, informatief
jeugdprogramma.
19.25 uur TV-3, gevarieerd magazine.
20.00 uur Studio sport, rechtstreekse
uitzending van de voetbalwedstrijd
West-Duitsland - Nederland.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Den Haag'vandaag, parle
mentaire rubriek.
22.55 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
BRT 1
15.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie.
15.25 uur I.Q., kwis met denk- en
weet vragen.
15.55 uur Juke box.
16.00 uur Superoma, 13-delige Britse
jeugdserie.
16.25 uur Foofur, 26-delige Ameri
kaanse tekenfilmserie. Afl, 16.
16.50 uur Frankensteins tante, 7-
delige Westduitse komische horror
reeks voor kinderen.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie voor
de allerkleinsten. Afl. 247. Herh.
18.05 uur Plons, Plons en de leeuwe
rik. Herh.
18.10 uur Merlina, detective-reeks
voor kinderen. Afl. 7.
18.45 uur Kilimanjaro, nieuwsmaga-
zine voor kinderen.
19.10 uur Juke Box
19.15 uur Uitzending door derden,
Programma van de Katholieke
Televisie- en Radio-Omroep.
19.40 uur Mededelingen en program-
ma-overzicht.
19.45 uur Nieuws. Aansl. Paarden-
koersen.
20.10 uur Fanclub, Ben Crabbé pre
senteert nieuw talent en de kijker
mag kiezen wie een vedette wordt.
20.15 uur Een zaak voor twee, West
duitse serie.
21.15 uur Stardrift '88, optreden van
Salvatore Adamo in het casino van
Knokke.
22.05 uur Eiland, maandelijks kunst
magazine.
Aansl. Uitslagen Nationale Loterij.
23.05 uur Nieuws
Aansl. Paardenkoersen.
23.25 uur Coda: Osmose, van Erik
van Ruysbeeck.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 593.
19.23 uur Intermezzo.
19.25 uur Comedy capers.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Nieuws
20.10 uur Kwidam, videospelletje
met Marleen Gordts.
20.15 uur Scarface, Amerikaanse
speelfilm uit 1932.
21.55 uur Juke Box.
22.00 uur Sport Extra, met o.m. voet
bal: België-Zwitserland en West-
Duitsland-Nederland, samenvattin
gen.
Donderdag 20 oktober
Nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
16.01 uur Neighbours, Australische
serie.
16.24 uur Vol super, jongerenpro
gramma.
16.49 uur TV-werkjournaal, program
ma over werk, herh.
17.14 uur Barney Bear, tekenfilmse
rie.
17.30 uur Journaal.
17.47 uur Achter het nieuws, actuali
teitenprogramma.
18.02 uur Ovide en zijn vriendjes, te
kenfilmserie. (Onder voorbehoud.)
18.15 uur De smurfen, tekenfilmserie.
18.27 uur De snorkels, tekenfilmse
rie.
18.41 uur Boes, tekenfilmserie.
19.CO uur Journaal.
19.19 uur De baas in huis? Ameri
kaanse comedyserie.
19.51 uur Natuurmoment, herh.
19.55 uur Labyrinth, spelprogramma
gepresenteerd door Peter Jan Rens.
20.20 uur Zeg 'ns AAA, Nederlandse
comedyserie.
20.42 uur Anita's première deel 2,
live concert van Anita Meyer vanuit
de Rotterdamse Ahoyhal.
21.35 uur Cagney and Lacey, Ameri
kaanse politieserie.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Cannot run away, documen
taire over vrouwenhandel en gedwon
gen prostitutie.
Nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
16.15 uur Kokkerellen, culinair pro
gramma.
16.35 uur Die Schwarzwaldklinik, se
rie. Afl. 28.
17.20 uur Nature of things, natuur
filmserie.
17.45 uur Airwolf, Amerikaanse se
rie.
18.30 uur The Real Ghostbusters, te
kenfilmserie gebaseerd op de speel
film Ghostbusters.
18.55 uur De Fabeltjeskrant.
19.00 uur David, de kabouter, teken
filmserie.
19.22 uur Nederland bouwt VOC-Ba-
tavia, documentaire over de voort
gang van de bouw van het VOC-Re-
tourschip Batavia in Lelystad,
documentaire.
20.00 uur Journaal.
20.29 uur Alice to nowhere, 4-delige
serie. Afl. 4 (slot).
21.30 uur In de hoofdrol, Mies Bouw
man confronteert een bekende Neder
lander met personen en momenten
uit zijn of haar leven.
22.40 uur AVRO op het Binnenhof,
wekelijkse politieke rubriek.
23.10 uur L.A. Law, Amerikaanse co
medyserie.
23.55 uur Ontdek je plekje. Vandaag:
Coevorden. Herh.
00.10 uur Journaal.
Nederland 3
09.00, 13.00 en 17.15 uur Nieuws voor
doven en slechthorenden
17.30 uur Journaal
17.46 uur Sesamstraat.
18.00 uur Paspoort, programma in
het Servokroatisch en het Neder
lands.
18.15 uur Geboorte van de profeet.
18.30 uur £a va? Les 4.
19.00 uur Jeugdjournaal.
19.10 uur Het Klokhuis, informatief
jeugdprogramma.
19.25 uur TV-3, gevarieerd magazine
20.00 uur Journaal
20.29 uur Ouderenbeleid, discussie
programma o.l.v. Vivian Boelen.
21.17 uur Kunst, geen kunst, driedeli
ge serie over moderne kunst.
21.42 uur Uit de kunst, magazine ge
presenteerd door Leonie Jansen.
22.07 uur Kwartslag: Sieb van den
Berg, portret van deze schilder.
22.30 uur Journaal.
22.40 uur Den Haag vandaag, parle
mentaire rubriek.
22.55 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
BRT 1
14.00 uur Schooltelevisie.
15.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 593. Herh.
15.25 uur Argus, praatprogramma.
16.35 uur De draad van Ariadne. Afl.
Hectaren van het geheugen. Herh.
17.25 uur Kilimanjaro, nieuwsmaga-
zine voor kinderen.
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik tak, animatieserie voor
de allerkleinsten. Afl. 248. Herh.
18.05 uur Plons. Afl.: Plons en het
vreemde ei. Herh.
18.10 uur Kung Fu, Amerikaanse se
rie.
19.00 uur Leer mij dansen, kort Cana
dese jeugdfilm van Anne Wheeler.
19.25 uur Uitzending door derden,
programma van de NCMV-Midden
golf.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Nieuws.
20.10 uur Kunst-zaken.
20.20 uur Hoger en lager, twee kandi-
datenduo's bekampen elkaar met
speelkaarten en enquêtevragen.
21.05 uur Filmnieuws.
21.10 uur Panorama.
22.05 uur Lorentz en zonen, 11-delige
Duitse kroniek van een wijnbouwers
familie. Afl. 6.
22.50 uur Nieuws.
23.10 uur Coda: Goguenardise, van
Frangaix, uitgevoerd door het Brus
sels Saxofoonkwartet.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie. Afl. 594.
19.23 uur Intermezzo.
19.25 uur Comedy Capers.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Nieuws
20.10 uur Kwidam, videospelletje
met Marleen Gordts.
20.15 uur Paleisconcert, jaarlijks con
cert vanuit het Koninklijk Paleis.
21.15 uur Geen gevoel meer over, Brit
se' tv-film uit 1985.
ZIERIKZEE - In benzinestations
langs de snelwegen mogen rookarti
kelen ook na winkelsluiting worden
verkocht. Maar benzinestations in de
bebouwde kom mogeii die alleen ver
kopen op tijden dat de sigarenwinkel
ook open is. Dit heeft staatssecreta
ris Evenhuis van economische zaken
bekend gemaakt.
Hij komt hiermee voor een deel te
rug op zijn eerdere besluit om de ver
koop van rookwaren bij benzinestati
ons vrij te geven. Evenhuis is van
gedachten veranderd vanwege de be
zwaren uit de tabaksbranche over
valse concurrentie. De benzinepom
pen zijn langer open dan de tabaksza
ken. Vooral in de bebouwde kom kan
de tabakswinkelier dat aan zijn om
zet merken. Bij een benzinestation in
de bebouwde kom kan daii buiten de
winkeltijden alleen nog een pakje si
garetten getrokken worden uit de au
tomaat.
De pomphouders hebben vanaf 1
december twee jaar de tijd om zich
aan de nieuwe situatie aan te passen.
Brandstof en smeermiddelen mogen
zij dan verkopen en daarnaast zaken
die nodig zijn voor het gebruik, de
reiniging of voor spoedreparatie aan
hun voertuig en tenslotte rookwaren
(met de nu doorgevoerde beperking),
geringe eetwaren, ijs en dranken zon
der alcohol op voorwaarde dat „deze
artikelen onderweg met een voertuig
plegen te worden gebruikt".
ZIERIKZEE - In de Zierik-
zeese discotheek de Steeg
treedt donderdag 20 oktober
de plaatselijke formatie de
Daltons op. De deuren gaan zo
als gebruikelijk om 21.00 uur
open en de muzikale avond is
voor ieder toegankelijk.
ROTTERDAM - Het tweede Films
on Art-festival in Museum Boymans
van Beuningen in Rotterdam heeft
tussen de 300 en 400 bezoekers ge
trokken. ,,De opkomst viel jammer
genoeg tegen", zo zei E. Beenker,
woordvoerder van het museum zater
dagavond na afloop van de prijsuit
reiking van dit voor de tweede keer
gehouden tweejaarlijkse festival.
HAARLEM - De Postorderbedrij
ven Eline Products en Verano Neder
land uit Vijfhuizen hebben op mislei
dende wijze reclame gemaakt voor
hun afslankmiddelen. Dat heeft de
president van de rechtbank in Haar
lem, mr. H. F. van den Haak, bepaald
in het kort geding dat de Consumen
tenbond tegen de bedrijven had aan
gespannen.
ZIERIKZEE - Cabaret Zak As presenteert donderdag 20 oktober het
programma Het nut van de neushoorn in de Concertzaal in Zierikzee.
De voorstelling onder auspiciën van Uit op Schouwen-Duiveland be
gint om 20.00 uur. Het cabaret-trio bestaat uit Justus van Oei, Erik van
Muiswinkel en Eric Eygenraam. Het nut van de neushoorn graaft die
per en reikt verder dan het al zo succesvolle kennismakingsprogram
ma. De doeltreffende muziek blijft als vanouds. Het wordt gebracht
dooreen koor, barokensemble, tuba-trio en een jazz-band. Daarnaast is
het natuurlijk lachen geblazen. Fred Flurusse (voormalig lid van het
roemruchte Don Quishocking) tekende voor de strakke regie, maar liet
de geheime wapens van de groep - haar intelligente botheid en primi
tieve enthousiasme - volledig in takt.
116
De woorden verrasten hem, hij
keek om. Het was weer zijn vriend
Gerrit Krab. Hij glimlachte en zijn
moed, die zo diep weggezakt was,
veerde op. Het was of Gerrit Wil
sprak en haar heldere ogen hem aan
zagen: als je er zeker van bent, moet
je doorgaan Hij was er zeker van:
ze moesten op die manier muizen en
ze moesten met nauw want naar de
noord en de vloot moest gemoderni
seerd worden
Wijnand besprak niets meer met
hem. Langs hem heen gaf hij order
dag in dag uit, tegen het gekke aan.
Het dolle was hem nog niet dol ge
noeg. Hij liet op een morgen weder
om de reep ophalen en op de ouder
wetse wijze, met arm-vamen, muizen.
Hij zei waarom noch waartoe. Hij
had er echter opnieuw een onberede
neerd verwachten van. Tbn onrechte
natuurlijk.
Tben hij ruim drie weken uit was en
ze pas twee ruimen vol hadden, ging
zijn opstandigheid verre boven zijn
geringe lijdzaamheid uit. Soms zong
hij versjes. Dat had hij nooit gedaan.
Gekke, rare achterbuurtliedjes
De drank joeg hem naar het delirium.
Een andere maal vertelde hij het
volk, dat het de volgende reis wel be
ter zou worden. Hij had de oorzaak
der schrale visserij ontdekt. Ze had
den onderjaars het kantoor rijk geva
ren met een bies op de boeg. Er zou
wéér een bies op de boeg komen. Giel
van Deventer, die vroeg of Wijnand
dan zo diep gezonken was, dat hij op
kleuren en vogelgeschrei acht gaf,
kreeg een uitbrander die niet zuinig
Door FENAND VAN DEN OEVER
was. Een hoop gekke, een schipper
als Wijnand Hoogendijk onwaardige
woorden.
Er werd veel om hem gelachen,
daaraan deed Arend-Michiel nooit
mee. Arend-Michiel deed overigens
alles. Hij hield het journaal bij, de
zoutregisters en allerlei klein werk,
dat een ouwe doorgaans verricht.
Eens op een middag opende Wijnand
zelf het reepruim. Hij ging erin en
bond aan de reep twee rijksdaalders.
Tbgen de reepschieter zei hij: ,,zo, dan
weten ze tenminste beneden, dat we
de haring betalen en niet op de krijg
afkomen".
Dat herhaalde hij voorin. Het
hoofd werd erom geschud, de mees
ten lachten hem achter zijn rug uit.
Voor ze zouden schieten wilde hij
eerst zijn beugje halen. Dat was zo
zijn gewoonte. Het volk keek van ver
re tersluiks toe. Hij wilde geen hulp
en geen bekijks. Wijnand haalde. Er
zaten enkele gullen aan. Eentje, die
hij, over de reling hangend, van de
haak wilde doen gleed uit zijn han
den overboord. Hij foeterde. Herta
gebood hij erachteraan te gaan. Het
was niet nodig eigenlijk. De hond
was reeds te water. Het volk kwam
een stapje naderbij, dit woeste
schouwspel wou memand missen.
Naast elkaar hingen ze over de reling.
Het was een kwestie van tellen. Her
ta zwom, dóók, en bleef een poosje
beneden. Ze hielden even op met ade
men. Zou, zou? Hij kwam boven,
hij had de gul in zijn bek, ze klapten
in de handen. Ineens zagen ze nevens
Herta een haai opduiken, een grote,
zoals men er weinig ziet op die breed
te. Het kon ook een onbekend roof
dier zijn. Zij wisten er geen andere
naam voor dan haai. De haai zwom
op de gul in Herta's bek af. Er ont
stond even een bittere strijd. Herta
wilde zijn prooi niet loslaten. Tben
vloog de haai met een woeste golfslag
achter zich op Herta af en beet in de
rug van de hond. Er klonk een ijse-
lijk gehuil over het water. Herta keek
met ogen, waarin de doodsangst flits
te, omhoog en zonk Het was in
een weinig tijd gebeurd.
Wijnand rechtte de rug, hij
schreeuwde over het watervlak en
balde zijn vuist. Men hoorde hem
vloeken. Tben sloeg hij de handen
voor de ogen en holde naar achteren.
Hij keek niet waar hij liep. Het reep
ruim, dat hij zelf geopend had, lag ga
pend voor hem. Hij zag het niet, hij
viel Het volk stond aan dek er
omheen. Arend-Michiel was direct bij
hem.
,,Wees maar kalm, ouwe, en sla je
handen om m'n nek", zei hij.
Wijnand wilde niet.
„Dacht je dat ik door jou geholpen
wil worden, jij wilt me toch van
boord hebben".
Arend-Michiel zei niets. Hij vroeg
ook niet wat Wijnand wilde. Hij zag
Wel, dat hij niet lopen kon. Alleen
nam hij hem in zijn armen, die op dit
ogenblik het hele schip wel hadden
kunnen torsen. Wijnand spartelde te
gen als een klein kind.
,,'t Is jouw schuld, al die ellende"
riep hij onderweg naar het achterin,
waar Arend-Michiel hem te kooi lei.
Tben Arend-Michiel aan dek kwam,
gebood hij de wacht: „Zuidzuidwest,
Pietdrid (Peterhead)".
(wordt vervolgd)
