Kor en Bot vist al 38 jaar de meest
wonderlijke dingen uit Oosterschelde
Lidmaatschap vogelvereniging
Bruinisse met speld beloond
WATERSTANDEN -
Vijftig
voorstellen
voor
alcoholmatiging
2
JSchot BWzn: Bottenvisserij nog steeds uniek in Europa
ZIERIKZEE - Al 38 jaar lang' staat de Zierikzeese mosselkotter ZZ 8 één dag per jaar
ten dienste van de wetenschap. Dan wordt er niet op mosselen gevist maar dient de kor
om fossiele resten uit een ver verleden naar boven te halen. „Die bottenvisserij is nog
steeds uniek in Europa", stelt J. Schot BWzn. Hij vindt het eigenlijk jammer dat het
grote publiek niet zoveel belangstelling heeft voor de vondsten die men in de netten
van de ZZ 8 doet. „Je vindt echt unieke dingen. Resten van dieren die al lang leefden
voordat er mensen op aarde waren. Dat kun je je heel moeilijk voorstellen. Dat gaat
eigenlijk je bevattingsvermogen te boven. Maar de bewijzen dat ze geleefd hebben zijn
een kaakfragment van een sabeltand-
tijger.
„Dat is echt een unieke vondst.
Daarvan is er in heel Europa nog
maar één gevonden", aldus Schot.
„En ik weet ook nog dat we in 1961
twee melkkiezen hebben gevonden
van een Mastodont".
„De Mastodont was de voorloper
van de Eliphant Meridionalis en dat
was weer de voorloper van de mam
moet. De Eliphant Meridionalis was
een olifantachtige met een schouder
hoogte van 5 meter. Geen menselijk
oog heeft deze beesten ooit gezien
want ze waren er al lang voor de
mens. Maar de fossiele resten bewij
zen dat ze bestaan hebben".
Kennis van zaken
Schot stelt dat voor het opvissen en
herkennen van fossiele resten uit het
verleden een grote dosis kennis van
zaken komt kijken. „Als schipper
moet je precies weten waar je moet
zijn, want er ligt lang niet overal wat.
Je moet meestal toch wel naar een
diepte van minstens 35 meter. Als we
erop uit trekken is er een geoloog bij
die aan de hand van het echolood be
paalt waar we moeten zijn. En dat
luistert behoorlijk precies".
„Je moet bepaalde geulen opzoe
ken en die zijn soms niet meer dan
een meter of tien breed. En als je
naast die geul zit vang je niets", al
dus Schot. Hij weet inmiddels pre
cies de juiste plekjes te vinden en
heeft die kennis weer overgedragen
aan de huidige schipper van de ZZ 8.
Schot zegt zelf niet echt over kennis
van fossielen te beschikken. „Maar
ik ben inmiddels wel zover dat ik een
bot kan herkennen. En dat is al heel
wat. Maar ik weet niet wat ik dan ge
vonden heb. Maar elk jaar gaan er
wetenschappers mee en die herken
nen die dingen onmiddellijk. Houden
ze iets omhoog 'Ha, hier hebben we
een stukje palmhout'
Land- en zeedieren
Hoewel onder de wetenschappers
zich soms nieuwe gezichten aan
J. Schot BWzn. van Kor en Bot.
Het begon allemaal in 1951. Schot
weet zich niet exact meer te herinne
ren wat er gevonden werd, maar weet
zich nog wel levendig te herinneren
dat een vondst in de netten van de
mosselkotter aanleiding was voor de
oprichting van het genootschap Kor
en Bot. Zijn vader, B. W. Schot, was
één van de oprichters. „Samen met
mijn toen nog toekomstige schoonva
der De Nooijer en de toenmalige ar
chivaris P. van Beveren".
Traditie
Genoemd gezelschap startte een
jaarlijks terugkerenende vistocht
naar de geheimen van de Oosterschel
de en al snel leerde men waar precies
gevist moest worden om interessante
fossiele resten boven water te halen.
De vistocht groeide uit tot een tradi
tie die nog steeds in ere wordt gehou
den. Schot: „Vanaf het begin was er
veel belangstelling voor die tochten
van de kant van de wetenschap. En
voor hen is het nog steeds iets waar ze
naar uit kijken".
Schot trad al snel in de voetsporen
van zijn vader. „Samen met mijn
broer W. C. Schot. Nu is het roer
sinds twee jaar letterlijk en figuur
lijk in handen van J. Schot WCzn als
schipper van de ZZ 8, samen met
mijn zoons Jan en Wim".
„Onze hoop is nu op de jongere ge
neratie gevestigd. Maar die zijn even
enthousiast als ik", aldus Schot.
„Dus daar zal het niet aan liggen".
Even nog vreesden de deskundigen
dat de afronding van de Delta
werken en de daarmee gepaard gaan
de veranderingen in getijde en
stroom roet in het eten, of liever ge
zegd een dikke laag zand over de fos
sielen, zou gooien.
Dikke laag
„Maar dat. is gelukkig niet ge
beurd", aldus Schot. „En die laag fos
siele resten moet volgens de deskun
digen erg dik zijn, dus voorlopig
moeten we nog heel wat op kunnen
vissen". Kor en Bot heeft in de 38 jaar
van haar bestaan de Oosterschelde al
heel wat geheimen ontfutseld. Vond
sten variërend van haaietanden tot
boord van de ZZ 8 vertonen bestaat
het merendeel uit vaste klanten. „Af
gelopen zaterdag was dr. Kortenbout
erbij, en dr. Hooijer. Dat zijn allebei
paleonthologen. Verder was dr. Over
weeg, een geoloog, er ook weer bij, en
natuurlijk professor Zwaan, de direc
teur van het rijksmuseum voor geolo
gie en mineralogie in Leiden waar het
merendeel van onze vondsten naar
toe gaat".
Ondanks al dit verzamelde intel
lect zijn de heren het onderling ook
niet altijd eens. Want er worden zo
wel fossiele resten gevonden van
landdieren als van zeedieren. En het
schouderbotje van de een kan bij wij
ze van spreken bedrieglijk veel op de
hoektand van de ander lijken.
Het leeuwedeel van de vondsten
vindt een plaatsje in het Leidse mu
seum. „Daar is er de ruimte voor, en
daar krijg je ook deskundige uitleg.
Er is hier wel wat in het Maritiem
Museum, maar dat is maar een heel
erg klein deel van wat we allemaal al
gevonden hebben", aldus Schot. Zelf
beschikt hij ook over een bescheiden
collectie fossielen. Eén ervan betreft
de fossiele resten van een vis. „100
miljoen jaar oud en gevonden op een
bergtop in Peru. Als je erover na
denkt is het onvoorstelbaar".
Oerwoud
„Afgaande op de fossiele resten die
we hebben gevonden moeten hier
vroeger sabeltandtijgers hebben
rondgelopen en Mastodonten, maar
ook beren en dergelijke. Er moet een
tijd zijn geweest dat dit gebied uit
louter oerwoud bestond. Daarna is
het zee geworden. Een zee waarin pot
vissen rondzwommen en walrussen",
aldus Schot.
Om te illustreren dat de haaien van
een paar miljoen jaar geleden heel
wat groter waren dan de exemplaren
die nu rondzwemmen laat hij ver
schillende haaietanden zien. Tandjes
van nog geen centimeter groot, maar
ook tanden van 5 centimeter.
„Dat moeten echt gigantische
beesten zijn geweest. Daar kun je je
eigenlijk geen voorstelling van ma
ken", aldus Schot. De fossiele resten
die met de ZZ 8 naar boven worden
gehaald variëren in leeftijd, maar
zijn toch altijd minstens enkele mil
joenen jaren oud. „Ik heb ook ver
schillende keren in de Westerschelde
gevist en daar zitten bijvoorbeeld
fossiele resten van potvissen van tus
sen de 50 en 60 miljoen jaar oud. Wat
betreft beschikken we hier over unie
ke vindplaatsen van fossielen en
dankzij ons beschikt het geologisch
museum in Leiden ook over een ver
zameling fossielen die zijri weerga in
Europa niet kent", aldus Schot.
„Waarom ik het doe? Ik heb er aar
digheid in. Ik vind het interessant om
de wetenschappers bezig te horen. Je
krijgt als het ware aanschouwelijk
onderwijs aan boord tijdens de bot-
tenvangst. En daarom doe ik het zon
der dat ik daar iets voor terug wil
hebben", aldus Schot. In 1985 werd hij
samen met zijn broer W. C. Schot be
loond voor zijn inspanningen voor de
wetenschap. Hij kreeg in 1985 een
universiteitspenning in zilver. Een
onderscheiding waar hij nog steeds
apetrots op is.
„Dat was echt een geweldige bele
venis toen we die penning kregen.
Want ze zijn er echt niet zo scheutig
mee, dus het is een hele eer als je zo'n
penning krijgt. Bij die gelegenheid
overigens haalden de gebroeders
Schot de nationale pers en werden zij
op televisie ondervraagd over hun
vondsten.
Als het aan Schot ligt gaat Kor en
Bot nog een hele tijd door met het
jaarlijkse uitstapje. Want het is niet
alleen nuttig, maar volgens Schot
ook heel gezellig. „Want dat zijn heel
gewone jongens hoor, die weten
schappers. Het is ook traditie dat ze
de avond voordat we gaan vissen even
langs komen. Vroeger moest je wel de
avond te voren komen omdat Schou-
wen-Duiveland toen nog een eiland
was. Nu hoeft dat niet meer, maar het
is gewoon een traditie geworden dat
ze de avond tevoren even komen buur
ten".
Eén dag
Eén dag per jaar blijft de ZZ 8 dus
voorlopig beschikbaar voor de weten
schap en Schot is er vast van over
tuigd dat er in de loop der jaren nog
heel wat unieke vondsten gedaan zul
len worden. „We hebben maar één
keer langer gevist. Toen hadden twee
van die wetenschappers een prijs van
10.000 gulden gewonnen. Voorwaarde
was wel dat ze dat geld zouden beste
den aan een wetenschappelijk pro
ject".
„Toen zijn ze naar ons toegestapt
met de vraag of we een maand lang
met hen op botten wilden vissen. En
dat was in de tijd van het jaar dat het
in de mosselvisserij niet zo druk
was, dus dat hebben we gedaan".
„We hebben toen 20 dagen gevist en
in die 20 dagen hebben we 5000 kilo
fossiele botten opgevist. Ik weet nog
dat alles toen door een vrachtwagen
van Zeelandia naar het museum in
Leiden is vervoerd". Schot heeft een
stevig uit de kluiten gewassen archief
waarin alle publicaties over de vond
sten van Kor en Bot. „Genoeg om een
boek over te schrijven".
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
J. de Boed en J. van den Ouden vijfentwintig jaar lid
BRUINISSE - „Van het ei tot een volwaardige vogel die trots op een ten
toonstelling kan worden getoond, volwaardig op kleur en conditie. Die zorg
en verantwoordelijkheid voor een levend wezen boeit me en maakt het kwe
ken en verzorgen van vogels boeiend voor me". Aan het woord J. van den Ou
den die samen met J. de Boed op de laatst gehouden vergadering van Vogel
vereniging De Nachtegaal van Bruinisse werd „gedecoreerd" wegens het
25-jarig lidmaatschap van de NBVV, de Nederlandse Bond van Vogelvereni
gingen.
J. de Boed, oprichter van de Vogel
vereniging De Nachtegaal op Brui
nisse en meer dan 18 jaar voorzitter
daarvan. Daarvoor was hij al be
stuurslid van de vogelvereniging in
Oude Tbnge. Vogelliefhebber in hart
en nieren. Nu door omstandigheden
een stapje terug gedaan en vice-
voorzitter. Het roer overgedragen aan
de nieuwbakken voorzitter W. van
Galen. En J. van den Ouden, met het
zelfde sop overgoten als De Boed. Al
18 jaar secretaris van de vogelclub in
de vissersplaats. Daarvoor bestuurs
lid in z'n vorige woonplaats Kapelle-
Biezelinge. Wethouder van sportza
ken C. van Liere speldde hem voor
die verdiensten het speldje op van de
Vogelbond.
De liefde voor de levende have, de
verantwoordelijkheid van het góed
verzorgen en de trots ook als ge
kweekte vogels prijzen in de wacht
slepen tijdens een tentoonstelling als
de vogelliefhebbers de buitenwacht
een kijkje gunt achter de schermen.
„Hoe gek het misschien ook klinkt,
een vogelkweker kent ook een portie
spanning. Spanning. Spanning hoe
een jonge vogel opgroeit tot een vol
waardige vogel, spanning hoe kleur
en conditie zich ontwikkelen maar
ook zorg en spanning hoe een jonge
vogel door de rui komt vooral als de
buitentemperaturen sterk wisselen.
Zorgzaamheid en ervaring spelen
daar een grote rol in", aldus J. van
den Ouden.
Spannende zaak
Hoewel bij Van den Ouden jaren
lang dezelfde vogels de verblijven be-
huizen, is het kopen en verkopen voor
de volgens hem nodige bloedverver-
sing een spannende zaak: „Als je een
koppeltje koopt is het altijd weer de
vraag of het mannetje en de pop het
samen kunnen vinden en voor na
geslacht zullen zorgen en hoe zich dat
weer ontwikkelt". Het voorjaar, de
tijd voor nest en eieren, wordt tegen
woordig kunstmatig gemaakt met
verlichting en verwarming. Enerzijds
vindt de secretaris dat een voordeel
omdat je zodoende klaar kunt zijn
om de vogels te tonen op een tentoon
stelling, anderzijds vindt hij het een
nadeel omdat je kunstmatig bezig
moet zijn. Volgens de vogelliefhebber
is de hobby veelzijdigër geworden
door de verschillende kleurslagen die
gekweekt kunnen en mogen worden
want het kweken is aan regels en re
glementen gebonden: „Vroeger had je
alleen de gele kanarie, met een enke
le bonte ertussen. Nu zijn er vele
kleurschakeringen en varianten. Zo
ook bij de zebravinken en andere vo
gelsoorten".
Een waarschuwende vinger heft hij
op tegen de broodkwekers die er niet
voor terugdeinzen vogelsoorten te
verbasteren en daarmee de natuur
gweld aan doen. Van het handjevol le
den bijna twintig jaar geleden waar
voorzitter J. de Boed mee begon is de
Vogelvereniging De Nachtegaal uit
gegroeid tot een bloeiende vereniging
van 57 leden van Bruinisse, een deel
van Schouwen-Duiveland en Goeree
Overflakkee. Eens per jaar organi
seert ze een grote tentoonstelling met
een clubkampioenschap terwijl ze el
ke eerste zaterdag van de maand bij
elkaar komt voor een ruilbeurs in het
clubgebouw aan de Molenweg.
Tijden en standen volgens getijdetafel Deltadienst t.o.v. NAP.
Zierikzee
Oosterscheldemond
Philipsdam West
Wemeldinge
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
7 september
01.40
129
07.50
-108
14.20
121
20.25
-127
8 september
02.55
148
09.10
-116
15.20
137
21.30
-139
7 september
00.35
119
07.05
- 97
13.20
111
19.30
116
8 september
01.40
139
08.30
-103
14 05
130
20.15
-126
7 september
01.40
140
08.00
-117
14.20
130
20.30
-137
8 september
03.00
158
09.10
-125
15.30
148
21.35
-147
T september
01.50
143
07.55
-119
14.30
136
20.30
-139
8 september
03.00
165
09.10
-126
15.30
155
21.30
-151
Springtij: 13 september
Actuele informatie over afwijkingen: 01184-15600
Tot en met
zaterdag 17 september
Middelburg
Zeeuwse Bibliotheek. Tentoonstel
ling onder de titel van radarboot tot
Jumboferry.
September
Bruinisse
Hal gemeentehuis. Expositie olie
verfschilderijen Hedi Bogaers. Dage
lijks (behalve zaterdag en zondag).
Van 8.00 tot 17.00 uur.
Burgh-Haamstede
De Burght. Expositie werk Hedi Bo
gaers en Ed van den Bogaerdt. Dage
lijks van 9.00 tot 12.00 uur, van 14.00
tot 17.00 uur en vanaf 19.00 uur.
Dinsdag 6 september
Zierikzee
Raadzaal stadhuis. Vergadering com
missie onderwijs. 16.30 uur.
UW-gebouw. Vergadering UW.
19.30 uur.
Raadzaal stadhuis. Vergadering com
missi e financiën. 20.00 uur.
Burgh-Haamstede
Gemeentehuis. Commissie voor be
roepschriften. 19.30 uur.
Woensdag 7 september
Zierikzee
Gereformeerde kerk, Sint Domus-
straat. Bijeenkomst Gereformeerde
Vrouwencontactgroep. 19.45 uur.
Donderdag 8 september
Zierikzee
Raadzaal stadhuis. Vergadering com
missie musea. 19.30 uur.
Bij Pinkstergemeente in Meelstraat.
Informatie-bijeenkomst over Open
Huis-beweging. 20.00 uur.
Nieuwerkerk
Gemeentehuis. Commissie algemene
zaken. 16.30 uur.
Gemeentehuis. Hoorzitting bewoners
Hoge Kerkstraat. 20.00 uur.
Zaterdag 10 september
Bruinisse
Rond Gereformeerde kerk. Rommel
markt/braderie. Van 10.00 tot onge
veer 13.00 uur.
Dinsdag 13 september
Zierikzee
Huis van Nassau. Modeshow Platte
landsvrouwen. 14.00 uur.
Donderdag 15 september
Ren esse
Dorpshuis. Ledenvergadering
Drift. 20.00 uur.
Op
De beide jubilarissen. (Foto: Joop van Houdt).
Vrijdag 16 september
Zierikzee
Huis van Nassau. Ledenvergadering
vogelvereniging Zang en Kleur. 20.00
uur.
Zaterdag 17 september
Zierikzee
Bezichtiging Meestoof de kapel. Van
10.00 tot 16.00 uur.
Brandweerkazerne, Regenboog
straat. Open dag Zierikzeese brand
weer. Van 10.00 tot 17.00 uur.
Prinses Julianaschool, Jannewek-
ken. Open Dag ZVU-cursussen. Van
12.00 tot 15.00 uur.
Maandag 19 september
Zierikzee
Installatie commandant rijkspolitie
district Zeeland. Nieuwe Kerk. 15.00
uur.
Dinsdag 20 september
Zierikzee
Gespreksavond In Perspectief. Gere
formeerde Kerk, Sint Domusstraat.
19.30 uur.
Zaterdag 24 september
Dreischor
Nederlandse Hervormde kerk. Zang
avond met koren uit Dreischor, Nieu
werkerk en Zierikzee. 19.45 uur.
UTRECHT - Het college van burge
meester en wethouders van Utrecht
doet in een discussienota 50 voorstel
len om te komen tot vermindering
van de alcoholconsumptie. Een mati-
gingsbeleid is noodzakelijk, meent
het college, mede gezien de uitslag
van een gczondheidspciling van de
GG en GD in de Domstad. Die laat
zien dat het alcoholgebruik in
Utrecht beduidend hoger ligt dan in
voorgaande jaren.
Bovendien lijkt het erop dat de pro
blemen erger zijn dan in de andere
grote steden. De nota „Alcoholmati-
gingsbeleid" is vrijdag door welzijns
wethouder F. van der Sluijs in
Utrecht gepresenteerd.
Ongeveer 36.000 Utrechters (18 pro
cent) drinken overmatig alcohol, zo
blijkt uit de gezondheidspeiling,
waarbij vorig jaar 3.000 mensen wer
den ondervraagd bij wie ook de lever
werd bekeken. Al eerder werd het
winkelgebied Hoog Catharijne via
een wijziging in de Algemene Politie
Verordening verklaard tot non-alco-
holgebied. Ook is het in het voet
balstadion Nieuw Galgenwaard tij
dens betaald-voetbalwedstrijden ver
boden alcohol te verkopen, behou
dens ontheffing van de burgemeester.
De voorstellen richten zich vooral
op beperking van het aanbod en ver
mindering van reclame voor alcohol
gebruik. Begin volgend jaar moeten
de plannen definitief worden en zal
er een actieprogramma komen.