Bruinisse wil PC-privéproject
voor personeel van secretarie
Waardevolle penning voor
collectie Maritiem Museum
Nieuwe cursus voor
werkhondenvereniging
Steeds meer belangstelling
cursus buitenlandse talen
Ondernemers
moeten op
recreatieve
ontwikkeling
blijven letten
Open dag van
Zeeuwse Dag
en Avondscho
lengemeenschap
4
DEN HAAG - Er is bij Den Haag
een record aantal reddingen uit zee
verricht. Volgens de politie moesten
er dertien mensen uit het water wor
den gehaald. In elf gevallen gebeurde
dat door de politie. Een ouder echt
paar uit Gouda werd door andere
badgasten in veiligheid gebracht.
Vervolg van pagina 1
Van der Klooster zou ook graag be
paalde arrangementén samenstellen.
Verschillende activiteiten bij elkaar
stoppen en daar een pakket van ma
ken. „Daar ben ik wel mee bezig ge
weest, maar dat loopt npg niet zoals
ik zou willen", aldus Van der Kloos
ter. „Het is moeilijk om hier iets der
gelijks van de grond te krijgen".
Van der Klooster heeft meer op zijn
VVV-verlanglijstje staan. „Het Gre-
velingengebied bijvoorbeeld is van
uit Bruinisse lastig bereikbaar. En
omgekeerd geldt hetzelfde. Wie na
een bezoek aan het Grevelingen-
strand een kijkje in Bru wil nemen
moet heel wat kronkels maken".
„Je kunt ook denken aan een veilig
fietspad langs de Grevelingen want
ik vind niet dat ze dat nu echt fraai
opgelost hebben. Er zijn ook plaatsen
waar het de recreant niet echt makke
lijk wordt gemaakt om te gaan zwem
men bijvoorbeeld. Bijvoorbeeld op
het nieuwe gedeelte achter de jacht
haven van Aquadelta". Volgens Van
der Klooster stuk voor stuk zaken die
door enkele investeringen verbeterd
kunnen worden. „Maar als je aan de
bel trekt krijg je toch steeds weer te
maken met het kostenplaatje".
Promotie
Na de nodige aarzeling heeft VVV-
Bruinisse besloten ook deel te nemen
in de Stichting Promotie Schouwen-
Duiveland. „Die aarzeling heeft veel
te maken met de financiële offers die
daarvoor nodig waren", aldus Van der
Klooster. Hij onderkent dat een goe
de promotie van groot belang is voor
Bruinisse maar aan de andere kant
zet hij zijn vraagtekens bij het rende
ment van de videofilm over Schou-
wen-Duiveland waar op dit moment
hard aan gewerkt wordt.
„Ik heb geen idee wat een dergelij
ke film oplevert. Dat moet je gewoon
afwachten", aldus Van der Klooster
die zegt in zijn nieuwe baan, hij is af
komstig uit het bedrijfsleven en
raakte na een reorganisatie zijn baan
kwijt, zijn draai te hebben gevonden.
„Het leukste van deze baan vind ik
het contact met de mensen. Het is
heel leuk als je mensen kunt helpen.
Als je probleempjes op kunt lossen".
Dat laatste lukt niet altijd. Vindt
maar eens een slaapplaats voor twee
personen en twee paarden. En wat
moet je antwoorden op de vraag wat
de openingstijden van het dolfinari
um zijn of wanneer de pont vaart?
Van der Klooster: „Er is ook eens ie
mand geweest die wilde weten waar
er geitemelk te krijgen was. Dat weet
ik intussen, en ik bouw gewoon mijn
kaartenbakje steeds verder uit".
Agenda gemeenteraadsvergadering Bruinisse
BRUINISSE - Ook de gemeente Bruinisse wil een PC-
privéproject opstarten voor het personeel van de secreta
rie. Het college vraagt de raad hiervoor een krediet van
15.500 gulden beschikbaar te stellen. Verder op de agen
da van de raadsvergadering de nodige grondtran^acties.
Aan de de orde komt de straatnaamgeving in het Riekus-
weelgebied en het bouwrijp maken van het gebied Sin-
gel/Bergstraat/Noorddijk. De raadsvergadering wordt
niet zoals gebruikelijk op een donderdag gehouden maar
vindt plaats op vrijdag 26 augustus en begint om 19.30
uur.
Steeds meer bedrijven en over
heidsinstellingen gaan er toe over
aan de medewerkers een personal
computer (PC) beschikbaar te stellen.
Achterliggende gedachte is dat privé-
gebruik van een PC een positieve uit
werking heeft op het werken met een
computer in de werkomgeving. Het
college van b en w onderschrijft die
gedachte en daarom wil men ook in
Bruinisse een PC-privéproject op
starten.
Secretariepersoneel
In het geval van de gemeente Brui
nisse wordt het project beperkt tot
het personeel van de secretarie. „Om
dat voor hen een privé-PC de meeste
voordelen levert in de werkomge
ving", aldus het college. Vijf perso
neelsleden hebben zich in principe
bereid verklaard om mee te doen aan
het project.
Voor hen koopt de gemeente een
vijftal PC's. De deelnemers nemen
die weer van de gemeente over en
krijgen behalve een eenmalige bij
drage in de aanschaf ook de moge
lijkheid de PC in termijnen af te be
talen. Totdat de laatste termijn
betaald is blijft de PC eigendom van
de gemeente.
De gemeente zorgt verder voor de
opleiding in de bediening van de PC.
Daarmee hoopt men te komen tot een
optimaal profijt van de investering.
Degenen die meedoen aan het project
krijgen dus een PC thuis en zijn ook
verantwoordelijk voor het onder
houd. „De medewerk(st)er is ver
plicht voor de apparatuur en pro
grammatuur zorg te dragen als een
goed huisvader", aldus het college.
Subsidies
Op de agenda van de raadsvergade
ring verder de subsidieverordening
voor plaatselijke verenigingen. Het
gaat in totaal om een subsidiebedrag
van 3212,83 gulden verdeeld tussen
vijf verenigingen. De hoogste subsi
die, 1173,03 gulden, gaat naar schaak
vereniging TOG. De Philatelistenve-
reniging is met een subsidie van
121,85 gulden de goedkoopste.
Ten behoeve van de aanleg van een
trottoir langs de Dorspweg vraagt
het college de raad een krediet van
487,50 gulden beschikbaar te stellen
voor aankoop van in totaal 65 centia
re grond.
Tijdens de raadsvergadering komt
ook de afwikkeling in verband met
het faillissement van EZKO bv. Het
college stelt de raad voor het perceel
grond dat eerder aan deze bv in erf
pacht werd gegeven nu voor 30 jaar in
erfpacht uit te geven aan Abreka BV.
De canon is bepaald op 4882,50 gul
den. Het gaat om een perceel grond
van 69 are en 75 centiare. Een bedrag
van ruim 12.000 gulden is gemoeid
met de verkoop van een perceel grond
van 319 centiare op het kleine lood-
senterrein aan Delta Onderhouds
dienst VOF.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
ZIERIKZEE
Vergadering
De Zierikzeese fractie van de PvdA
vergadert vanavond, donderdag, in
het stadhuis. De vergadering begint
om 19.30 uur.
Fietstocht
De leden van de Christelijke Platte
lands Vrouwenbond, afdeling Schou-
wen-Duiveland, starten het nieuwe
seizoen met een fietstocht. Onderdeel
van de tocht omvat een bezoek aan
meubelcentrum Paauwe te Zonne-
maire. Het vertrek is dinsdag 23
augustus om 13.30 uur vanaf Kort Au
toschade.
Verhuizing
Auto Louis Goedbloed gaat eind
1988, begin '89 verder in de bedrijfs
gebouwen van tractorbedrijf Kloet
aan de Oudeweg te Zierikzee. Goed
bloed heeft de gebouwen opgekocht
en verlaat zijn oude huisvesting.
Vakbond
De FNV Schouwen-Duiveland
heeft 25 augustus een bestuursverga
dering in het Huis van Nassau te Zie
rikzee. De bijeenkomst begint om
19.30 uur.
RENESSE
Muziek
Muziekvereniging Luctor et Emer-
go uit Renesse verzorgt vrijdag 19
augustus een concert naast de plaat
selijke Nederlandse Hervormde
kerk. Het programma omvat licht po-
Vrijdag 2 september contactavond
BURGH-HAAMSTEDE - De Werkhondenvereniging Schouwen-
Duiveland houdt vrijdag 2 september een contactavond voor iedereen,
die met zijn of haar hond de cursus Gedrag en gehoorzaamheid wil vol
gen. De cursus is bedoeld voor alle grote honden van bouvier tot herder
en van boxer tot dobberman. De bijeenkomst aan de Hogezoom tegen
over tuincentrum Versluijs begint om 19.30 uur.
De eilandelijke werkhondenver
eniging is sinds korte tijd aan
gesloten bij de Nederlandse Ge-
bruikshonden Vereniging en heeft
wekelijks de beschikking over een
pakwerker. Tijdens de contact
avond is iedereen welkom mét
hond. Er kan dan ingeschreven
worden voor de cursus Gedrag en
gehoorzaamheid, waarvoor een
examen wordt afgenomen. Ook
zijn er de cursussen IPO 1, 2 en 3,
UV en VZH.
De cursus Gedrag en gehoor
zaamheid begint dinsdag 6 sep
tember. De cursus is iedere dins
dag- en vrijdagavond vanaf 19.30
uur. De honden hoeven geen ande
re cursussen gevolgd te hebben.
Open dag ZVU op saterdag 17 september
ZIERIKZEE - Vooral de buitenlandse talencursussen
van de Zeeuwse Volks Universiteit trekken steeds meer
belangstelling. Dat blijkt uit een toelichting van de ZVU
die, onder andere in Zierikzee, in september met een aan
tal nieuwe cursussen van start gaat.
Daarbij staat opnieuw een cursus
Russisch op het programma. Verder
kunnen cursussen Engels, Frans en
Duits worden gevolgd. Gezien de gro
te belangstelling in de andere regio's
van Zeeland start de ZVU dit jaar
ook in Zierikzee een cursus Duits
voor ondernemers (en/of hun werkne
mers). Het betreft een korte 'cursus
die speciaal is gericht op de omgang
met Duitse toeristen.
Filosofie en mystiek
Nieuw op Schouwen-Duiveland is
de cursus kunstgeschiedenis waarbij
de kunstgeschiedenis uit de 19e en
20e eeuw aan bod komt. De cursus fi-
pulaire muziek en begint om 19.30
uur.
BROUWERSHAVEN
Koor 1
Het Smalstad's Gemengd Koor te
Brouwershaven start vanavond, don
derdag, weer met de repetitie-avon
den in het plaatselijke Tonnenmaga-
zijn. Er wordt gezongen van 19.45-
21.45 uur. Nieuwe leden zijn welkom.
GOES
Borstkankeronderzoek
Om hetvoortijdig opsporen van
borstkanker te bevorderen heeft de
Stichting Kankerpreventie Zuidwest
Nederland in Goes een tweede
borstonderzoekcentrum geopend. Al
le vrouwen uit Zeeland die ouder zijn
dan veertig jaar kunnen daar terecht
voor een controle-onderzoek. Men
hoopt daarmee eventuele borstkan
ker in een vroegtijdig stadium op te
spogen en te behandelen zodat de
sterftfe aan deze ziekte afneemt. Dit
vroege opsporingsonderzoek loopt
vooruit op het bevolkingsonderzoek
naar borstkanker zoals dat in de ko
mende jaren zal worden opgezet van
uit de overheid. Daarom zijn de ver
goedingsregelingen met ziekenfond
sen en particuliere verzekerings
maatschappijen nog niet geregeld.
Vrouwen die zich willen laten onder
zoeken moeten uit zichzelf een af
spraak maken en de kosten a 55 gul
den betalen.
MIDDELBURG
Kunst
De in Vlissingen geboren kunste
naar Eddy Quite exposeert met zijn
recente tekeningen in het onderko
men van de Stichting Beeldende
Kunst Zeeland aan de Kuiperspoort
22 te Middelburg. Belangstellenden
kunnen er terecht van zaterdag 27
augustus tot en met 8 oktober. De
openingstijden zijn van dinsdag tot
en met zaterdag van 13.00-17.00 uur en
donderdagavond van 19.00-21.00 uur.
VLISSINGEN
Beelden 1981-1988
De tentoonstelling Beelden 1981-
1988 van de exposantén Gertjan
Evenhuis uit Vlissingen, Rien Hal
ters uit Etten-Leur en Gerhard Len-
tink uit Dordrecht in de Scheldesme-
derij in Vlissingen is twee weken
geprolongeerd. De zomertentoonstel-
ling is tevens een afscheidsten-
toonstelling van de voormalige
Scheldesmederij van KMS de Schel
de. De openingstijden zijn van dins
dag tot en met zondag van 11.00 tot
18.00 uur.
ZIERIKZEE - Wie dit jaar weer
eens met zijn neus boven de studie
boeken wil gaan zitten kan zich van
daag (donderdag 18 augustus) laten
informeren over de studiemogelijk
heden van de Zeeuwse Dag- en
Avondscholengemeenschap in Zie
rikzee.
's Morgens (tussen 9.00 en 12.00 uur)
en 's avonds tussen 19.00 en 21.00 uur
kan men zich in het gebouw aan de
Manhuisstraat laten inschrijven voor
een MAVO en HAVO-opleiding aan
deze scholengemeenschap voor vol
wassenen. Cursisten kunnen kiezen
uit het volgen van lessen in een vak,
dan wel het volgen van een complete
opleiding.
Alle vakken
In principe worden alle vakken ge
geven, al hangt dat af van de belang
stelling die er voor die verschillende
vakken bestaat. Ook kan men zich in
Zierikzee inschrijven voor opleidin
gen die de ZDASG elders geeft zoals
een MEAO en VWO. De ZDASG be
gint het nieuwe schooljaar goed
dankzij een aantal nieuwe computers
voor de diverse opleidingen (Prak
tijk-diploma boekhouden en ver
schillende computercursussen) die de
aan de school verbonden Stichting
Educatie Zeeland Noord verzorgt.
Aanmelding
Zij die zich voor een van de cursus
sen willen aanmelden dienen van
daag een identiteitsbewijs (paspoort
of rijbewijs) bij zich te hebben alsme
de een bank- of gironummer. De roos
ters en boekenlijsten worden woens
dag 24 augustus uitgereikt. De lessen
beginnen een dag later.
losofie en mystiek, een basiscursus
fotografie en een cursus creatieve fo
tografie. Verder tekenen en schilde
ren voor beginners, kinderpoppen
maken van kiei en een cursus schoon
heidsverzorging waarbij de verzor
ging van de huid centraal staat.
Belangstellenden die zich nader
willen informeren over een van voor
genoemde cursussen kunnen daar
voor terecht bij de open dag die op
zaterdag 17 september wordt gehou
den in de Prinses Julianaschool aan
het Jannewekken van 12.00 tot 15.00
uur. De docenten van de diverse cur
sussen zijn hier aanwezig om de be
langstellenden te informeren over de
inhoud van de cursussen.
4
Mits de gemeenteraad akkoord gaat
ZIERIKZEE - Indien- de gemeenteraad daarmee instemt wordt maandag
avond een waardevolle penning aan de collectie van het Maritiem Museum toe
gevoegd. Wijlen mevrouw Van der Have-Van Vliet schonk een koperen plaatje,
met daarop gegraveerd het stadswapen van Zierikzee en de aanduiding: gead
mitteerde loots. Uit archief-onderzoek kon worden vastgesteld dat het gaat om
een penning uit 1783, waarvan er 20 zijn vervaardigd.
Het loodsen van schepen op de
Oosterschelde schijnt aanvanke
lijk een particuliere zaak te zijn
geweest. Het stadsbestuur van
Zierikzee had hiermee geen recht
streekse bemoeienis. Oudere erva
ren zeelieden zullen de rol van
loods hebben vervuld.
In 1727 kwam bij het stads
bestuur binnen een verzoek van
Adam Mikhout en Simon Jans-
zoon. Ze verzochten een aanstel
ling als vaste loodsen vanwege de
stad. Hun werk wilden ze doen op
basis van een door de stad vast te
stellen reglement tegen een nader
overeen te komen loon. De beide
aanvragers hadden vele jaren
naar Holland en Walcheren geva
ren. ze brachten Engelse en andere
schepen vanuit zee, door storm
overvallen, naar Walcheren, Rot
terdam, Dordrecht of elders. Op
ervaring konden ze bogen. Maar
er waren ook vaak onbekwame
varensgezellen, die als loods
dienst deden, met alle gevolgen
van dien. Een aanstelling door het
stadsbestuur zou hen een officiële
status bezorgen.
Het verzoek werd in handen ge
steld van burgemeesters en the
sauriers voor advies. Ruim een
half jaar later brachten zij rapport
uit. Ze stelden voor om van stads
wege zes ervaren zeelieden als
loodsen aan te stellen. Loodsgeld
zou geheven kunnen worden. Dit
moest worden afgedragen aan de
Commissaris van het Rotterdamse
veer, die daarvoor een gedeelte als
vergoeding mocht behouden. Een
concept-reglement was opgesteld,
dat op 24 december 1727 door de
raad werd vastgesteld.
De raad benoemde tot loodsen:
Adam Mikhoud, Simon Janszoon,
Hendrik Simson. .Jacob Ruijten-
burg, Casper Buijtendijk en Jan
van Rosendaal.
Reglement
In het reglement werden de
plichten van de loodsen uitvoerig
omschreven. Tbt het loodsen van
schepen waren voortaan alleen de
zes benoemde personen bevoegd.
Artikel twee bepaalde dat de
Commissaris van het Rotterdamse
veer in zijn huis een lijst moest
hangen met de namen van de lood
sen. Een pennetje moest gestoken
worden voor de naam van de loods
wiens beurt het was. Het loods
geld werd gebaseerd op de grootte
van het schip.
Was de loods dronken of onwil
lig, dan moest hij weggejaagd
worden en was het de beurt aan
een collega. De boosdoener kreeg
een boete opgelegd van zes gul
den. De helft kwam aan degene
die de reis deed, de andere helft
was voor de armen van de stad.
Ging de loods zich tijdens de reis
te buiten aan sterke drank, dan
betaalde hij 25 gulden boete. Bij
herhaling kon ontslag vólgen of
een nog strengere straf. Het stads
bestuur aarzelde niet het artikel
toe te passen. In 1753 werd loods
Dirk Cornelisse Backer, bijge
naamd de Lange Dirk, door het
stadsbestuur ontslagen, evenals
Willem de Koning in 1762.
Vreemde schepen mochten de
diensten van de loodsen niet wei
geren. Deden ze het toch, dan
moest alsnog loodsgeld worden
betaald. In Zierikzee thuishoren
de schepen waren van deze bepa
ling vrijgesteld. Zierikzeese koop
vaarders moesten jaarlijks een
vast bedrag aan de loodsen beta
len.
De schipper, die de loods op
dracht gaf lang aan boord te blij
ven, moest een daalder extra beta
len naast eten en drinken. Kwam
het schip aan de grond te zitten en
was de loods daaraan schuldig,
dan kon schorsing of ontslag vol
gen.
Naast plichten hadden de lood
sen ook een recht. Niemand
mocht hen in hun ambt bespotten,
beledigen of bedreigen. Wie zich
daaraan schuldig maakte kreeg
een boete van zes gulden. Het
stadsbestuur stelde graag oud
schippers als loods aan. Zij had
den veel ervaring opgedaan over
de stromen en zandbanken. Eén
van hen was schipper Jan Gerrit-
se Maatjes (1687-1736), die op 45-
jarige leeftijd loods werd. Hij
woonde in de Molenstraat, dicht
bij de haven. Zijn zoon was de chi
rurgijn Martinus Bruynvisch
De legpenning.
Maatjes. Dr. Adriaan Bruynvisch
Maatjes (1753-1817), arts, schepen
en raadslid was een kleinzoon van
de loods.
De Zierikzeese koopvaardij ken
de in de loop van de 18de eeuw een
flinke achteruitgang. De gewijzig
de situatie was aanleiding voor
het stadsbestuur het aantal lood
sen terug te brengen tot vier. Een
nieuw reglement werd in 1783
vastgesteld. Het oude was door ve
le wijzigingen achterhaald. In de
nieuwe ordonnantie werden de
plichten van de loodsen uitvoeri
ger omschreven.
Een nieuwe bepaling werd opge
nomen om de loodsen meer aan
zien te geven. Artikel twee bepaal
de dat zij van stadswege een
koperen plaatje kregen. Dit was
voorzien van het wapen van de
stad en de inscriptie: Geadmit
teerde Loots. Deze ambtspenning
moesten zij altijd bij zich dragen,
bevestigd op hun jas op borsthoog
te. Droegen zij het plaatje niet,
dan moest een boete worden be
taald. Het bedrag was voor dege
ne, die aangifte zou doen van de
overtreding. Bij overlijden of ont
slag moest het koperen plaatje "bij
het stadsbestuur worden ingele
verd.
Het stadsbestuur liet bij Johan-
nis Schouwenburg 20 koperen
plaatjes graveren voor een bedrag
van ruim 30 gulden. Mede gelet op
de plicht om bij ontslag of overlij
den de plaatjes weer in te leveren
mogen we veilig annemen dat er
nooit meer dan 20 van deze pen
ningen zijn geweest. Wellicht is de
op het stadhuis aanwezige voor
raad penningen later versmolten.
Zierikzeese loodspenningen zijn
dan ook zeer zeldzaam.
De loodsen kregen elk een zee-
rok, die kleermaker Heimig
mocht leveren. Later werden ze
ook voorzien van mutsen. De lood
sen kregen een reprimande dat ze
die op stadskosten hadden laten
maken. De zeerok en de muts
moest twee jaar meegaan. Vanaf
1783 kregen de loodsen ook een
vast loon: 150 gulden per jaar. Het
salaris werd betaald uit het legaat
van de in 1756 overleden mr. Pieter
Mogge.
Dc tarieven van de loodsgelden
waren zeer gevarieerd en afhanke
lijk van dc grootte van het schip.
Voor schepen die van Zierikzee
naar zee werden geloodst werd
voor kleine schepen 12 gulden be
taald, voor grote 18 gulden. Het
loodsen van een schip naar Mid
delburg of Vlissingen kostte voor
een poonschuit 7 gulden en voor
een jacht 10 gulden. Een reis naar
Vlaanderen kostte voor diezelfde
type schepen negen respectieve
lijk 13 gulden.
Om hun kennis van de stromen
op peil te houden moesten de lood
sen goed letten op de diepte. Wan
neer er bakens werden gelegd
moesten de loodsen meevaren.
Eventuele mankementen aan de
bakentonnen moesten worden ge
meld.
De thans geschonken loodspen-
ning is opnieuw een herinnering
aan het rijke maritieme verleden
van Zierikzee.
H. Uil
