ZLM-
manifestatie
Zonzee en de geur van vee en dieselolie
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 21 juni 1988 Nr. 24358
Niemand, hoefde honger te lijden.
maar ik wil toch proberen om nog
een gaatje in het programma te
vinden".
Op het manifestatieterrein is veel
ruimte uitgetrokken voor bedrijfs-
en produktinformatie.
Kweekbedrijven tonen er hun
nieuwe rassen, banken proberen
potentiële cliënten duidelijk te
maken'dat een lening bij hun bank
toch het voordeligste uitpakt en
Weer anderen wijzen de bezoekers
op de mogelijkheden van een
computer in het boerenbedrijf.
Verschillende adviesbureaus zijn
present evenals een aantal
belangenorganisaties. Waaronder
uiteraard de ZLM zelf die in een
aparte tenthal haar verschillende
takken heeft ondergebracht. Ook
het Zeeuws Agrarisch Jongeren
Kontakt (ZAJK) en de Nederlandse
Bond van Plattelandvrouwen
(NBvP) hebben in de tenthal een
plaatsje gevonden evenals de
Plattelands Jongeren Zuid (PJZ).
Verder in de verschillende
tenthallen een groot aantal
bedrijven, waaronder sommigen die
je niet direct op een manifestatie
van een landbouwmaatschappij zou
verwachten. „En waarom zou je
hier niet staan met een stand met
naaimachines? De boerenvrouwen
horen er toch net zo goed bij?". Er
is nog geen naaimachine verkocht
maar ook-hier geldt weer dat men
van de manifestatie geen direkte
revenuen verwacht. „Maar je maakt
wel afspraken om bij mensen thuis
te komen, dus uiteindelijk hou je er
toch wel orders aan over".
Eenzelfde geluid komt van een
gereedschappenfabrikant. „We
hebben een uitgebreid assortiment
meegebracht en ik moet zeggen dat
de belangstelling boven verwachting
is. Je moet natuurlijk ook bedenken
dat landbouwmachines duur zijn.
Het zijn echt behoorlijke
investeringen en dan is de boer er
zeker bij gebaat dat hij zijn
apparatuur goed onderhoudt. En
daar proberen wij zo goed mogelijk
op in te spelen".
Overigens niet alleen commmerciële
stands op de manifestatie. Zo is er
een plaatsje ingeruimd voor het
ontwikkelings
samenwerkingsproject Trekkracht
in Kenia. Een gezamenlijk project
van ZLM, CBTB en NVB. Zij
presenteren zich in een aparte tent
met een fototentoonstelling,
werktuigen voor dierlijke
trekkracht (Wat heb je aan een
prachtige tractor als er geen
monteur en reserve-onderdelen
bijgeleverd worden?) en een in
Kenia gemaakt tuig voor ezels. Op
een heel ander gebied beweegt zich
de Stichting Landschapsverzorging
Zeeland. Zij zet zich in voor het
behoud van kleine
landschapselementen. Ook
vertegenwoordigd is de
boerderijenstichting. Zij is al
geruime tijd bezig karakteristieke
boerderijen op onder andere
Schouwen-Duiveland te
inventariseren. Er wordt dan aan de
hand van die inventarisatie
geprobeeerd om de boerderijen te
behouden en om een goede
streekeigen agrarische bouwstijl te
bevorderen.
Wie eenmaal op de manifestatie is
aangeland komt er de eerste paar
uur niet meer weg. Het voert te ver
om alle organisaties en bedrijven
hier op te noemen maar de stelling
dat er voor elk wat wils is gaat hier
zeker op. We eindigen de rondgang
waar we deze begonnen zijn: bij de
vliegers. Helemaal vooraan het
terrein is een flink stuk weide
vrijgehouden voor de mensen van
de Vliegerkring van Midden-
Zeeuwse Vliegervrienden. Algemeen
coördinator is P. W. H. Kranendonk.
Hij is bezig zijn eigengemaakte
vlieger in elkaar te zetten. Een
Deltavlieger met een spanwijdte
van bijna 5 meter. De vereniging is
met tien man sterk naar Neeltje
Jans gekomen en ze hebben het
bepaald getroffen met het weer.
Zon, maar ook wind. Een flink
aantal vliegers staat dan ook in de
lucht. De grote hexagons, maar ook
de kleinere sleetjes en een aantal
.doosvliegers. Een eind van
Kranendonk verwijderd zijn een
paar vliegerenthousiasten bezig met
hun stuntvliegers. Duidelijk is dat
zij het vaker gedaan hebben. „Wist
je dat de vliegers waar ze daar mee
bezig zijn snelheden van bijna
honderd kilometer kunnen bereiken
bij het stunten. Daar moet je echt
wel een beetje bij uit de buurt
blijven hoor".
Kranendonk benadrukt dat het
allemaal zelfgemaakte vliegers
betreft en wie een beetje thuis is in
het vlieger wereld je weet dat het
tegenwoordig niet meer gaat om
papieren kruisvliegers, maar om
veelkleurige en vaak van
parachutestof of spinnakerdoek.
Licht maar tegelijkertijd ijzersterk
materiaal dat gebruikt wordt in
combinatie met fiber stokken voor
de kleinere en houten stokken voor
de grotere vliegers. Kranendonk
mag met zijn 150 vlieger met gerust
hart tot de de vliegerenthousiasten
gerekend worden. „Ik vind het
gewoon een mooie hobby", aldus
Kranendonk, die benadrukt dat je
met een vlieger ook alle kanten
uitkunt. „Ik vind het zelf altijd het
leukst om een paar stabiele vliegers
in de lucht te zetten en dan met een
stuntvlieger aan de gang te gaan.
Het mooiste vind ik een
bestuurbare Delta-vlieger met een
lange staart. Dan zwiert die staart
er zo mooi achteraan"
Voor het eerst in de lange en rijke
geschiedenis van de ZLM-
tentoonstellingen en manifestaties
is er ook voorzien in een
avondprogramma. Dit is onder meer
gedaan ten gerieve van mensen die
overdag niet in de gelegenheid zijn
om de manifestatie te bezoeken. Zo
was er gisteravond, donderdag, de
ZLM-Neeltje Jansloop,
georganiseerd in samenwerking met
de atletiekvereniging AV '56 uit
Goes en verzorgde de Koninklijke
Zuid-Hollandsche Maatschappij tot
Redding van Schipbreukelingen een
spectaculiare reddingsdemonstratie.
Overigens bleek de belangstelling
voor de avondlijke evenementen
tamelijk gering. „Maar we hebben
wel gemerkt dat er tot laat in de
middag nog kaartjes werden
verkocht, dus ik denk wel dat het
een positief effect heeft op het
aantal bezoekers", aldus ZLM-
zegsman Oggel. Hij weet tenslotte
nog goed nieuws te melden voor
diegenen die aarzelen tussen een
bezoek aan de ZLM-manifestatie en
de finalewedstrijd tussen de
Nederlandse nationale voetbalploeg
en die van de Sovjetunie. „Het is
niet zo dat we er evenementen voor
verzetten, maar we spelen er wel
een beetje op in. In de kantine
komt een grootbeeld televisietoestel
zodat de voetballiefhebbers naar de
manifestatie kunnen komen en toch
hun voetbalwedstrijd niet hoeven te
missen".
Tbkst: Piet Kleemans
Foto's: Johan Junior
Oud en nieuw naast elkaar.
NEELTJE JANS - Zon,
zee en de geur van vee en
dieselolie. Dat zijn een
paar van de ingrediënten
van de driedaagse ZLM-
manifestatie die gisteren,
donderdag, van start ging.
Op de eerste dag kon men
ruim drieduizend
bezoekers verwelkomen.
Boven verwachting
volgens mr. J. Oggel van
de ZLM. „Meestal komen
er minder op zo'n eerste
dag". Men kwam zeker
niet voor niets, want er
was van alles te beleven
op deze eerste dag.
Uiteraard present op de ZLM-manifestatie: vee.
men van een kip mag verwachten,
maar de kop is getooid met een
flinke bos wijduitstaande veren.
Een waar punkkapsel. Wat minder
tot de verbeelding spreken de
verschillende rassen varkens. Voor
de geïnteresseerden worden er op
gezette tijden demonstraties
gegeven. Eén voor één worden de
varkens in een grote box gelaten
waar ze geacht worden rond te
lopen zodat het publiek hen van
alle kanten kan bekijken.
Deskundig commentaar wordt
bijgeleverd, met name over de
voortplantingseigenschappen.
Veel bezoekers lopen er rond, maar
ook zijn er veel neergestreken op de
verschilllende terrasjes. Frisdrank
blijkt zeer in trek en ook aan de
bierpomp worden goede zaken
gedaan. Opvallend veel mannen
hebben zich verzameld rond de
bonte verzameling
landbouwwerktuigen. Oud en
nieuw kan vergeleken worden want
op een steenworp afstand van de
nieuwste creaties op het gebied van
tractoren en landbouwmachines
staat een aantal oude tractoren te
pronk. Voor het overgrote deel
opmerkelijk klein, tenminste in
vergelijking met de mastodonten
elders op het terrein. Hier en daar
wordt door de trotse eigenaren van
de oude tractors nog, driftig
gepoetst. Nog even en dan mogen
ze, onder het toeziend oog van een
deskundige jury, een rondje rijden
over het manifestatie-terrein.
De oude tractoren komen uit heel
Nederland en ook op Schouwen-
Duiveland blijken verschillende
liefhebbers van oude tractoren te
huizen. Het aanbod is gevarieerd.
Eén van de kleinste tractoren is de
Porsche diesel Junior uit 1958. De
Allis Chalmers uit 1954 is wat
groter en de John Deere uit 1938 is
zelfs groot te noemen. Voor de
liefhebbers is de Lanz Bulldog een
bekende verschijning. Minder
bekend is wellicht de Zweedse
Bolinder Munkell. Ford is
vertegenwoordigd met twee
exemplaren van de Fordson Major,
een tractor die indertijd het
koosnaampje 'blauwe reiger' kreeg.
Naast tractoren ook enkele fraai
gerestaureerde stationaire motoren
van het merk Lister. Bekend bij de
liefhebbers.
Het 'parkeerterrein' is overvol en
het eerste dat opvalt zijn de
kleurrijke vliegers in de lucht die
boven alles uit torenen. Zelfs boven
de enorme kraan van een Zierikzees
bedrijf dat tussen de
werkzaamheden door kans zag de
mobiele kraan veilig en wel naar
het manifestatieterrein te loodsen.
Voor de eerste keer wordt er op
Neeltje Jans iets anders gedaan dan
rondleidingen en wandelingen. Voor
de eerste keer wordt het terrein
benut voor een grootscheepse
manifestatie van de Zuidelijke
Landbouw Maatschappij.
Op het terrein vermengen
verschillende geuren zich met
elkaar. Wat allereerst doordringt in
de neusgaten is de geur van vlees
dat op een barbecue geroosterd
wordt. De organisatoren hebben
zich verzekerd van een grote
variëteit in hapjes en snacks. In een
speciaal ingericht paviljoen wordt
door chefkoks en slagers van het
bedrijfsschap slagersbedrijf een
aantal lekkernijen klaargemaakt
voor de bezoekers en voor de
fijnproevers is er een wedstrijd
uitgeschreven voor het braden van
rosbief en lamsbout. Maar er is ook
frites te krijgen en wie de voorkeur
geeft aan een sappige Hollandse
Nieuwe komt ook aan zijn trekken.
Hoe dichter men exposantenhal A
nadert hoe sterker de geur van vee
wordt.
Het reukorgaan bedriegt niet. In de
hal een fors aantal koeien.
Verschillende rassen zijn
vertegenwoordigd met namen als
Limousin en Nederlands Stamboek
De belangstelling- voor het défilé
blijkt bijzonder groot. Menigeen
veert op van zijn stoel als de bonte
stoet in een bedaagd tempo voorbij
trekt. Echt geruisloos is de stoet
niet, maar wel kleurrijk en
gevarieerd. Sommige van de
tractoren zijn uitgerust met een
ploeg of een ander
landbouwwerktuig. Ook J. Oggel is
het opgevallen dat de optocht van
de oude beestjes veel publiek trok.
„Ik vraag me af of we er op de een
of andere manier niet voor kunnen
zorgen dat die er morgen ook nog
zijn. Het staat wel niet gepland.
Verbeterd. De koebeesten vertonen
geen enkel spoor van nervositeit en
gedragen zich alsof het voor hen de
normaalste zaak van de wereld is
om door duizenden mensen van alle
kanten bekeken te worden. Een van
de koeien valt onmiddellijk op door
de bijzondere uitmonstering. In
sappig Belgisch, met een sterk
Frans accent, legt een jonge vrouw
uit wat een en ander betekent. „Dit
is een apparaat dat de
spieractiviteit van de koe meet over
een bepaalde periode. Die gegevens
stuurt het systeem door naar een
computer die deze analyseert. Ook
gemeten wordt de spieractiviteit
van de baarmoeder. Op die manier
kun je met dit apparaat precies zien
wanneer een koe op kalven staat"
De boer in kwestie luistert
geduldig. Zijn reactie is typisch
Hollands: „En wat moet dat dan
allemaal kosten, dat zaakje?".
Vooralsnog worden er geen zaken
gedaan. „Maar we doen op
manifestaties als deze wel contacten
op. Je kunt pas een hele tijd later
zeggen of het wel of niet zin heeft
gehad dat we hier naaf toe zijn
geweest".
Een eindje verder schapen. In niet
al te grote boxen zijn verschillende
rassen in verschillende leeftijden te
zien. Uiteraard ontbreekt de
overbekende Texelaar niet, maar er
is ook een plaatsje ingeruimd voor
het Zeeuwse Melkschaap. „Het is
inderdaad niet zo'n bekend ra/-
aldus een vertegenwoordigste'van
de Vereniging het Zeeuwse
Melkschaap, „En het is nog iinder
bekend dat je van schapem^k ook
heel lekkere kaas kunt ma£n>
maar toch is het zo". De scPtici
kunnen zichzelf overtuige/van de
kwaliteiten van de schapekaas. De
bezoekers wandelen lang/de
verschillende hokken etJe
kinderen die eerder watAngstig
naar de grote koebeest© keken
moeten en zullen een s/iaap aaien.
Niet ieder schaap is d«*rvafl
gediend, maar niettert" blijft een
schaap bij kinderen asociaties
oproepen met knuffePeesten. Het is
warm in de tenthal A de schapen
hebben daar met hu dikke vacht
duidelijk last van./Ja, eigenlijk
zouden ze voor zoi/s geschoren
moeten worden".
Ook goed in de ve®n zitten de
kippen die wat v/derop in hun
hokken zitten, „jet is eigenlijk
puur liefhebbery want deze kippen
worden niet gekweekt voor de leg.
Maar het zijn ode rassen en het
zou zonde zijn/hi die te laten
uitsterven", al/us de standhouder.
„De wyandot/s bijvoorbeeld
komen oorsp/>nkelijk uit Amerika.
Er zijn ook /ssen die uit
Nederland pmen. Het Hollands
Hoen bijvoorbeeld". De laatste zou
betiteld kiAnen worden als een zeer
eigentijds/kip- Voor het overgrote
deel ziet t verenpak eruit zoals
