De lotgevallen van de
oude Noordhavenpoort
Op de 'omme en vromme' -
Met buizenconstructie het
luchtruim tegemoet treden
HAARDEN-KACHELS
DEURLOO B.V.
Oudste inwoner
Nederland
woensdag
110 jaar
Commissie buigt
zich over een
nieuwe stijl
voor het CBR
Hoogleraar
pleit voor
voorbewerkte
belastingopgave
DORDRECHT - Jean Mi
chael Reyskens uit Dordrecht
wordt woensdag 110 jaar. Het
is voor het eerst sinds 90 jaar
dat een man in Nederland deze
leeftijd bereikt. Dit zegt ge
meente-ambtenaar Fred van
Dam uit Barnevcld die de ge
gevens van alle 100-jarigen en
ouder bijhoudt. Volgens hem
zijn er in Nederland ongeveer
650 eeuwlingen.
Reyskens werd op 11 mei 1878
in het Belgische Genk geboren.
In 1897 verliet hij zijn vader
land en kwam (lopend) naar
Nederland om werk te zoeken.
Na enkele jaren te hebben ge
werkt in Eindhoven, kwam hij
in 1917 naaar Dordrecht. Tot
zijn pensionering in 1947 is hij
werkzaam geweest bij het in
Zwijndrecht gevestigde bedrijf
Albatros, nu bekend onder de
naam Unie van Kunstmestfa-
brieken. De (bijna) jarige
woont momenteel in Huize
Avondzon. Hij maakt het goed,
aldus een woordvoerder van
het bejaardenhuis. Op 14 mei
wordt Jaan Pex uit Heerlen 107
jaar. Hij is de op een na oudste
man van Nederland en tevens
de oudste inwoner van de pro
vincie Limburg.
'iKÜOl S. r.
.'.'^lERIKZEE - Hoewel de Noord- en Zuidhavenpoorten te Zierikzee doorgaans
itf'éën adem worden genoemd omdat de twee historische monumenten als het
ware één geheel vormen, tóch verdient met name de Noordhavenpoort afzonder
lijk extra aandacht vanwege haar unieke samenstelling. Het is niet zomaar een
poort maar een gebouw met een kasteelachtig karakter. Zij die deze poort voor
de eerste keer passeren ervaren tot hun verrassing dat na de eerste doorgang
een soort binnenplein zichtbaar wordt en daarna nog eens een poort aan de
stadzijde.
Men mag er van uitgaan dat de
ze samengestelde poort niet in
korte tijd tot stand is gekomen
maar in de loop der tijden geleide
lijk is gegroeid". In de jaren 1961-
1967 werd een zorgvuldige en zeer
uitgebreide restauratie uitge
voerd. Het bleek geen overbodige
luxe te zijn. Het ingewikkelde
complex wasx op tal van plaatsen
uitermate bouwvallig geworden;
verschillende zeer uiteenlopende
bestemmingen, variërende van
brandspuitonderdak tot particu
liere woning" hadden het
eeuwenoude gebouw geen goed
gedaan.
De oudste gedeelten van de
Noordhavenpoort moeten dateren
uit het laatst van de veertiende
eeuw. De eerste betrouwbare
schriftelijke mededeling betref
fende deze poort stamt uit 1407.
De verdere ontwikkeling van
dit grootschalige verdedigings
werk met zijn talrijke schietgaten
valt uit archiefstukken nauwe
lijks te reconstrueren om de dood
eenvoudige reden dat desbetref
fende archivalia ontbreken.
In het begin van de zestiende
eeuw werd de poort-met-toebeho-
ren omgebouwd tot de gedaante
zoals Wij die in grote trekken
thans kennen. Was de poort aan
vankelijk een soort ..blockhuys"
tot legering van soldaten die de
stad tegen de vijand moest be
schermen, na 1500 kreeg het ge
heel door verfraaiing een vriende
lijker aanzien. Vooral de in
Vlaamse stijl opgetrokken gevels
aan de stadzijde, tot stand geko
men in 1559, zijn van een unieke
schoonheid.
^He.t is bekend dat in de vorige
vtffcuw betrekkelijk weinig aan-
SSwIii onderhoud is geschonken
rjSkn "de historische monumenten
kyïih stad en land. Ook het Zierik-
•/eese havenpoortencomplex deel
de in die algemene misère. Gelei
delijk i-aakten de gebouwen min
of meer bouwvallig; aan het uit
wendige werd vrijwel niets ge
daan en de interieurs maakten een
uitgewoonde indruk.
Brandspuit
De stalling van een brandspuit
in een gedeelte van de Noordha
venpoort maakte een ruwe in
greep in de muur aan het binnen
plein noodzakelijk. Ook de bouw
van een koetshuis bij de imposan
te woning van de familie Van der
Lek de Clercq, hoe sober ook van
uiterlijk, nam gedurende vele ja
ren het zicht op een der prachtige
poortgevels weg. Op ongevoelige
wijze werden vaak enorme recla
meborden en -plakkaten op de ge
vels aangebracht zoals oude prent
briefkaarten duidelijk laten zien.
Het herstel in de zestiger jaren be
tekende behalve de noodzakelijke
conservering ook eerherstel van
het unieke monument. Het com
plex dat ten dele nog als behuizing
had gediend voorpoortsluiter Wil
lem Juijn (ondanks deze vochtige
en donkere woonomgeving werd
hij honderdéén jaar oud!) kreeg na
voltooiing van de restauratie ook
een andere bestemming. Beter ge
zegd.' andere bestemmingen.
Aanvankelijk lag het in het
voornemen om in hcfr begin van <le
zeventiger jaren het gehele
Noordhavenpoortcomplex te be
stemmen tot maritiem museum.
De ingang was geprojecteerd bo
ven het bordesje van het huis, dat
in 18de ceuwsc trant was her
bouwd op de plaats waar tiental
len jaren lang de woning van de
directeur van de gasfabriek had
gestaan. De situering van deze
voorname behuizing met uitzicht
naar alle kanten is uniek te noe
men.
Het was oorspronkelijk de be
doeling om hier zowel een (mari
tieme) museumpresentatie tot
stand te brengen en er tevens een
bescheiden koffieschenkerij in te
richten. Directeur Arkenbout van
..Mondragon" had daartoe reeds
de nodige stappen ondernomen.
Meubilair was besteld en in over
leg -met Monumentenzorg extra
toilettenaccommodatie aange
bracht in de kelderruimte.
Maar de mens wikt, de bur
gemeester beschikt. De toenter
tijd nieuwe burgemeester, kers
vers uit Markelo gekomen, kwam,
zag en overwon. Met welgevallen
nam hij het fraaie pand in ogen
schouw en achtte een bestemming
als ambtswoning voor de burge
meester te verkiezen boven een
museale bestemming. Om een
lang verhaal kort te maken; bin
nen een paar maanden waren de
overbodig geworden toiletten
weer uitgebroken en de transfor
matie tot burgemeesterswoning
voltooid. Noodzakelijkerwijze
moest toen een andere ingang
voor het maritiem museum in de
lange gebogen poortvleugel wor
den gezocht. Vele tienduizenden
hebben het museum aldaar be
zocht; een jaar of vijf geleden
werd gekozen voor het Graven
steen.
Inmiddels had de in de poort
woonachtige burgemeester voor
een moderne bungalow gekozen
zodat een geïnteresseerde particu
lier de kans van zijn leven kreeg
onT het „historische" huis te bewo
nen.
Dat de poort sinds kort ander
maal burgemeesterwoning is ge
worden mag als een gelukkig toe
val worden beschouwd.
Wiebe Keikes
':j^iNTELSAS - Een grote muggen-
plaag teistert momenteel het West-
bratmntse gebied rond de I£rammer
eO|P^ Volkerak. Recreatie- en be-
nM»J'hlppuri» mijden de wateren,
die door de bouw van de Philipsdam
vorig jaar lente in ijltempo aan het
verzoeten zijn. De chironomus annu
laris degeer, de zogenaamde pluim- of
vedermug, is de grote schuldige.
BRUINISSE - De pont van Zijpe vaart nog tot 6 juli. ,,Om half vier 's middags is de laatste afvaart vnaf Zij-
pe'\ vertelt kapitein C. de Keijzer op de veerboot van de ZWN. De Keijzer als kapitein op de veerboot is wel
bekend in de regio maar die is toch al bijna negen jaar met de VUT? Dat klopt maar de vervoersmaatschap
pij ZWN heeft in verband met overplaatsingen omdat de pont toch uit de vaart gaat acuut personeelsgebrek
gekregen onder haar kapiteins en daarom werden twee bekwame en betrouwbare paardenvan stal ge
haald. Kapitein C. de Keijzer (bijna 72 jaar) uit Bruinisse en Lieven Elvee (bijna 70 jaar) uit Middelharnis
draaien weer regelmatig mee in hel vaarrooster op het meest besproken overzetveer-van Nederlatid. De
Keijzer was al bijna negen jaar in de VUT terwijl Elvee al zeven jaar genoot van z'n rust na een lang en inten
sief leven op het water. Tot aan z'n vervroegde uittreding voer Lieven Elvee op Zijpe, daarvoor op de ponten
van Middelharnis naar Hellevoetsluis. ,,Toch is het weer leuk om enkele dagen in de week op de brug te
staan en het duurt maar tot begin juli", aldus De Keijzer.Bovendien heb ik toevallig vorig jaar m'n vaar be
wijsraten verlengen". Beide oude rotten in het vak zijn na een medische keuring volledig 'in takt' bevonden
voor dienst op de „omme en vromme". De Keijzer was in dienst op de ponten van 1933 tot 31 december 1979.
Even op herhaling bevalt hem prima. vJU',
'firu
'tim
ULV-club Brouwershaven na vijf jaar strijd een feit
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
SCHUDDEBEURS- TEL. 01110-16255
ZIERIKZEE - Minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) heeft na over
leg met het CBR-bestuur een com
missi e ingesteld, die voor haar een
aantal vragen moet beantwoorden
over de toekomstige rol, positie en
het functioneren van het Centraal
Bureau Afgifte Rijvaardigheidsbe
wijzen (CBR) in Rijswijk. Deze com
missie, die vóór 1 september 1988 met
een advies op tafel moet komen,
staat onder leiding van S. C. Tóth.
Verder maken deel uit van'deze com
missie: drs. T. C. Braakman, A. A.
Nagtegaal en mr. A. H. M. Stam.
Bij haar werk zal de commissie on
dermeer aandacht besteden aan za
ken als een meer bedrijfsmatige en
klantgerichte aanpak.
Gezicht op1 het Noordhavenpoortcomplexs kort na voltooiing van de restauratie.
ZIERIKZEE - De uitvoering van de
'belastingwetgeving kan aanzienlijk
worden vereenvoudigd door gebruik
te maken van voorbewerkte opgaven,
waarbij zoveel mogelijk gegevens au
tomatisch via computerbestanden,
worden aangeleverd. De fiscus doet
nu dubbel werk: controleren of de be
lastingplichtige zonder fouten de
hem verstrekte gegevens heeft inge
vuld. Dat heeft prof. dr. J. Bartel, be
lastingadviseur en hoogleraar aan de,
Erasmus Universiteit Rotterdam,
vandaag, vrijdag, gezegd tijdens de
31ste jaarvergadering van de Neder
landse orde van belastingadviseurs.
Plaatsvervangend directeur-gene
raal der belastingen van het ministe
rie van financiën, mr. J. N. van Lunte-
ren, zei in een reactie kansen te zien
voor de voorbewerkte opgave, mits er
nog flink in automatisering wordt
geïnvesteerd en men bereid is het
aanleveren van gegevens door derden
volledig te aanvaarden.
BROUWERSHAVEN - Voor wie in de toekomst wil
vliegen in een constructie van buizen met dacron-
bespanning en een leeggewicht van nog geen 150 kilome
ter is er goed nieuws. Na procedureel gehakketak sinds
augustus 1983 is er nu eindelijk de ULV-club Brouwers
haven. Deze ultra lichte vliegtuigjes met een maximum
snelheid van ongeveer 100 kilometer per uur hebben op
het sportieve deel van de samenleving een enorme aan
trekkingskracht. De nieuwe club, die dit weekeinde het
eigen veld in gebruik heeft genomen, lijkt wat dat aan
gaat een gouden toekomst tegemoet te gaan.
Dat heeft er de afgelopen jaren niet
altijd naar uit gezien. Maatschappe
lijke groeperingen, die zich inzetten
voor de instandhouding van flora en
fauna zien ULV's als een grote bedrei
ging. De Zeeuwse Milieu Federatie
bijvoorbeeld heeft samen met de
Stichting Natuur en Milieu alles in
het werk gesteld om de activiteiten
tegen te gaan. Tevergeefs, want de
Raad van State besliste anders.
De organisatie van ULV-vliegers
wijst op een hardnekkig mis
verstand, dat gebaseerd is op de eer
ste ULV's die in de jaren tachtig zon
der enige beperkende maatregel het
luchtruim kozen. De beoefenaars van
het ULV-vliegen noemeij hun tak van
sport met uitzondering van het
zweefvliegen de minst lawaaiige
vliegsport die er bestaat. Een toestel
dat een overland-vlucht maakt op 300
meter hoogte zal vanaf de grond nau
welijks hoorbaar zijn. De milieu
organisaties zouden bang zijn voor
een surfplank in de lucht, maar daar
voor is geen enkele grond aanwezig,
zo luidt de reactie van de ULV-
vliegers.
In Nederland vliegen momenteel
zestig toestellen vanaf vijf velden.
Het overgrote deel op Budel en Le
lystad. Als het maximum aantal vel
den (24) zou zijn gerealiseerd dan nog
zouden er niet meer dan circa 250
ULV's kunnen worden gebruikt,
voornamelijk vliegend in clubver
band. Het aantal ULV-vliegers loopt
naar verwachting op tot meer dan
2000.
Al snel rijst de vraag of het ULV-
vliegen voor een ieder betaalbaar is.
Het antwoord moge duidelijk zijn.
Nee, dat is het niet. Maar de
deelname-prijzen zijn ook niet van
dien aard, dat het merendeel van de
Nederlandse bevolking buitengeslo
ten wordt op financiële grond. Er
moet - alvorens het brevet behaald
kan worden via een examen - vijfen
twintig uur gevlogen worden a 75 gul
den per les. Omgerekend lijkt het
ULV-vliegen niet veel duurder dan
het gemiddelde rijbewijs en daarvan
zijn er in de loop der jaren vele hon
derdduizenden afgegeven.
Om lid van de vliegclub te worden
is een eenmalig entreegeld vereist
van 300 gulden en een jaarlijkse bij
drage van 100 gulden. Het aantal per
sonen, dat lid kan worden is beperkt
omdat het aantal vliegtuigen beperkt
is. ,,We schatten dit voorlopig op 100
vliegende leden. Er is geen ballotage,
maar we eisen een absolute handha
ving van de regels, die gesteld zijn
door de overheid en, ,de^lub" ^ldus de
vereniging.
Behalve dat de vliegers veel plezier
beleven aan hun hobby is er volgens
de club nog een aardige en serieuze
bijkomstigheid. In Nederland is een
klimaat ontstaan dat zich richt tegen
de vliegerij, waardoor grote tekorten
zijn ontstaan aan bevoegde piloten.
Ook de vliegclubs kampen met tekor
ten wat het aantal leden en de finan
ciën aangaat. De ULV-clubs denken
hierin een rol të kunnen spélen. ,,Ze
kunnen een opstapje vorrhen voor
jonge mensen die op deze manier le
ren vliegen en daarna mogelijk van
hun hobby, hun beroep maken. Hier
door kunnen de ULV-clubs een maat
schappelijke functie vervullen .waar-
van het bélang ver uitreikt boVfen dat
waarvan bnze tegenstandersf.gegcn
de liefhebberij van enkelen".
k ;ri09
En tegenstand hebben de UL^ers
gekend. J. Gast uit Brou\versWaVeh
nam in augustus 1983 het eerste ini
tiatief door bij de Rijksluchtvaart
dienst een goedkeuring aan te vra
gen om een deel van zijn grond voor
de ULV-sport te gebruiken. Terwijl
de gemeente Brouwershaven te ken
nen geeft geen problemen met de
plannen te hebben, onthouden gede
puteerde staten van Zeeland hun me
dewerking in verband met de te ver
wachten geluidsoverlast. Ook dc
milieu-inspectie Middelburg schaart
zich achter het standpunt van gs.
In maart 1986 krijgt Gast in zijn
strijd steun van enkele gelijkgestem
den, die een club van dc grond willen
krijgen. Al in mei van datzelfde jaar
is de club een feit. Na een AROB-
procedure van Gast tegen dc tegen
sputterende overheden krijgt hij in
maart van dit jaar goedkeuring van
de Rijksluchtvaartdienst; geldig voor
één jaar. In april werden dc lessen ge
start en een laatste poging van enkele
milieu-organisaties en omwonenden
lopen stuk bij de Raad van State. De
ULV-club Brouwershaven is een feit.
Eerder tijdens een demonstratie te Brouwershaven bestond er veel belangstelling voor de buizenconstructie van krap
150 kilo.
h
