DE HARTENJAGERS
VAN DEZE WEEK
Nog meer V Hartenjagers
musicolumn
berichten
POSTZEGELRUBRIEK
Postzegels
en het milieu
Plus vijf
min drie
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 5 januari 1988 Nr. £4263
5
We beginnen dit jaar op'muzikale
wijze en daarom nodig ik u allen ten
dans uit. Het is een eenvoudige dans
die uit te voeren is door iedereen die
tot vijf kan tellen. Ik stel u voor dat
we met een kleine vooroefening be
ginnen. Het beste kunt u deze blad
zijde in de hand nemen en met krant
en al bij het raam gaan staan. Staat
u allemaal klaar? Wacht, wil die me
neer uit de Irenestraat in Haamstede
even uit zijn luie stoel komen? Dank
u: We staan met de rug naar het raam
gekeerd en lopen langzaam de kamer
in en beginnen met de rechtervoet.
Eén twee drie vier
vijf. Stop. Als het goed is staat u nu
allen in een soort ooievaarshouding
rechtervoet op de grond en het lin
kerpootje zwevend in de lucht. Be
ginnend met de linkervoet gaan we
nu drie stappen terug. Eén...
twee drie. En nu beginnen we
weer van voren af aan met vijf pas
sen vooruit en dan weer drie achter
uit. Nee, meneer in de Laone te Re-
nesse, u loopt te snel en u, mevrouw
uit de Kerkstraat te Oosterland, u
neemt te grote passen. Men neme de
passen op plechtige wijze. Goed, nu
verzoek ik u de overige huisgenoten
en eventueel de buren die de Nieuws
bode niet lezen erbij te halen. Ik
wacht wel even Welkom alle
maal, u gaat bij het raam staan in
een lange rij achter elkaar. U kijkt
op eikaars rug en geeft degene die
voor en achter u staat een hand. In
optocht gaan we nu steeds vijf pas
sen vooruit en dan weer drie achter
uit. Wil die jongen uit de Kram
merstraat in Zierikzee ogenblikke
lijk de radio uit doen. Bij deze dans
past geen discomuziek. slechts mu
ziek uit onheuglijke tijden kan bij
deze dans tot klinken gebracht wor
den. Vijf vooruit en dan weer drie
achteruit. Het gaat uitstekend. Mor
genavond verwacht ik u allemaal om
acht uur voor het gebouw van de
Nieuwsbode. We nemen dan de vol
gende route: Jannewekken - Lange
Nobelstraat - Hoge Molenstraat en
we stoppen bij de Willibrorduskerk.
De politie leidt het verkeer om, want
bij een Middeleeuwse optocht van
duizenden mensen mag geen snelver
keer gezien worden.
Voor het eerst in de geschiedenis
wordt dan de Zierikzeese springpro
cessie' gehouden naar het voorbeeld
van het Luxemburgse Echternach
waar al sinds mensenheugenis op de
dinsdag na Pinksteren dit merk
waardige gebeuren plaats vindt. Om
negen uur 's morgens verzamelen
zich duizenden vromen bij de Echter-
nacher Brücke en onder het motto
van plus vijf min drie' beweegt zich
de menigte in lange rijen als in een
heilige dans naar de twaalfhonderd
meter verderop gelegen Sint Willi-
brordusbasiliek. Muziek waarvan
niemand weet hoe oud die is bege
leidt de processie op weg naar het
graf van de heilige Willibrordus,
apostel der Friezen, die in de crypte
van de kerk zijn laatste rustplaats
heeft.
Als we morgenavond op pad gaan,
wie weet voorafgegaan door de com
plete redactie van de Nieuwsbode,
hoe laat zijn we dan in ónze Willi-
brordusbasiliek. Als onze tocht een
kilometer lang is dan duurt dezelfde
afstand die we normaal in tien minu
ten afleggen ditmaal vier uur. Te
middernacht arriveren we in de
kerk, ook genoemd naar de heilige
Willibrordus. Wat zegt u, meneer uit
de Schoolstraat te Bruinisse, dat het
gewoon lopen toch wel eenvoudiger
is? En u, mevrouw uit de Drilhoek te
Brouwershaven, waarom die omweg
nodig is? Uw vragen verraden een
kritische instelling of een nuchter
Nederlanderschap of, nog erger, u
bent te beroerd om mee te lopen.
Mensen uit de Schoolboek of de
Drilstraat, er zijn in dit ondermaan
se gelukkig nog zaken die niet te ver
klaren vallen. Waarom geven wij el
kaar de hand en drukken wij niet
onze oren tegen elkaar? Waarom eten
we oliebollen op oudjaar en niet
spruitjes met poedersuiker? Sommi
ge zaken zijn nu eenmaal zo en blij
ven hetzelfde. Vijf passen vooruit en
drie achteruit.
Vorige week had ik gelegenheid
een bezoek te brengen aan het mo
menteel toeristloze Echternach. On
wetend liepen we vanaf de Echtema-
cher Brücke in wandelpas naar de
Sint Willibrordus Basiliek. Daar
vernamen we het verhaal van die
vreemde optocht eens per jaar. Plus
vijf min drie. Ik bedacht dat daar
wel eens een filosofische gedachte
ter gelegenheid van het nieuwe jaar
aan gewijd zou kunnen worden. Een
voor alle muziek-, dans- en volks-
kundegeleerden wellicht vrijzinnige
opvatting, maar ik waag het maar.
Plus vijf min drie. Het staat haaks
op de wereld van vandaag waarin al
les draait om hogere snelheid, meer
records en grotere efficiency, een we
reld waarin een stapje terug doen
niet kan. Plus vijf min drie. Het is
dichterbij dan je denkt. Hoe vaak
moet je niet acht stappen doen om er
slechts twee vooruit te komen. In de
voortdurende afwisseling van wind
mee en wind tegen is'het leven vaak
anders dan de nieuwjaarskaarten
ons toewensen. Plus vijf min drie.
Vijf passen zijn nodig om vooruit te
komen, wie twee wel genoeg vindt
wordt door het 'ga drie plaatsen te
rug' achteruit op het spelbord gezet.
Plus vijf min drie. Het moeilijkste
zijn de drie passen terug. Je kunt je
er blind op staren. Altijd maar die
drie passen terug. Ik hoop dat we
aan het eind van het jaar kunnen zeg
gen: Het kostte veel stappen en we
moesten vaak terug, maar toch zijn
we een beetje vooruit gekomen, dich
terbij de vrede, het geluk en welzijn
voor iedereen.
De 'Springprocessie' in Echternach
eindigt altijd in een geweldig feest.
In dat licht wens ik u dllen een
feestelijk jaar toe. Zullen we nu nog
even oefenen? Vijf passen vooruit en
dan weer drie achteruit. Ik zie dat er
nog een meneer uit de Unastraat in
Nieuwerkerk is bijgekomen. Doet u
ook meeVijf vooruit, drie achter
uit, plus vijf min drye, vijf, drie
Tot morgenavond, nou nee. laten we
Echternach niet platen, tot volgende
week. MAIiZAS
WOENSDRECHT - Voor het eerst
sinds 26 maanden hebben vredesacti
visten op de eerste maandag van de
maand die ze .sirenemaandag" ple
gen te noemen geen blokkade gehou
den van de hoofdpoort van de vlieg
basis in Woensdrecht. Ze hebben de
politie gezegd dat ze voorlopig tot de
ratificatie van het INF-akkoord door
de Amerikaanse senaat afzien van
hun maandelijkse blokkade-acties.
DE BILT - Het abnormaal zachte
weer heeft ertoe geleid dat het maan
dag flink onweerde. Volgens het
KNMI in De Bilt onweert het in Ne
derland nooit in januari. Uit waarne
mingen de afgelopen dertig jaar is ge
bleken dat het gemiddeld in een
winter vijf dagen onweert, maar dan
uitsluitend in december en februari.
Nedlloyd Hollandia, 2-1 600 zo Ber
muda naar Felixstowe
Aardappelbeurs
ROTTERDAM, 4-1. Consumptie
aardappelen, los verladen af bedrijf,
per 100 kg, exclusief BTW.
Klei-aardappelen: Bintje 40-50 mm
9,50-/ 10,00; Bintje 40-55 mm
12,00-/ 12,50; Bintje 50 mm op
waarts, vrij van grond, 15,50-
16,00; Bintje 50 mm opwaarts (fri
tes) 16,00-/ 16,50; Eigenheimer 40
mm opw. in zakken 27,00-/ 29,00.
Zandaardappelen: Bintje 40-50 mm
8,00-/ 9,00 en Bintje 50 opwaarts
14,50-/ 15,00.
Exportaardappelen: Bintje klei 45
mm opw. in zakken 14,00-/ 14,50.
Voeraardappelen 3,50-/ 5,00.
Stemming: rustig.
Themazegelsdeel 4 en slot
BRUINISSE - Het milieu in de breedste zin van
het woord is niet alleen de biologische benaming
voor een verzameling van complexe factoren waar
mee organismen in wisselwerking met elkaar staan
maar in wezen ook de sociale, culturele en geografi
sche omgeving waarin men leeft. Alle organismen,
plant, dier en mens, kunnen optimaal leven wan
neer de levensomstandigheden voor hen gunstig
zijn, voldoende licht, temperatuur, vochtigheid, voe
ding, lucht en leefruimte naast beschutting tegen
vijanden.* Vooral de mens heeft de levensgemeen
schap overal op aarde sterk beïnvloed en daarmee
het milieu negatief veranderd.
tegen de ultra-violette straling
vanuit de ruimte.
Trap
De eerste trap in de voedselke
ten, de algen, worden daardoor di
rect in gevaar gebracht. Het che
misch afval vormt ook een enorm
probleem. Alleen Nederland al zit
jaarlijks met een klein miljoen
ton chemisch afval opgescheept.
Letterlijk opgescheept want deze
moeilijk of helemaal niet afbreek
bare - stoffen, zoals gechloreerde
koolwaterstoffen die zeer giftig
zijn, worden op zee verbrand.
Het gevolg, zeker na de in
dustriële revolutie, is dat op tal
van plaatsen erosie, woestijnvor
ming, verarming en op sommige
plaatsen een enorme vervuiling
optraden zodat de biologische
rijkdom achteruit ging. Lucht, wa
ter en bodem zijn door menselijke
activiteiten op veel plaatsen danig
verziekt. De Rijn is het open riool
van Europa geworden waarin
jaarlijks vele duizenden tonnen
olie, chemisch afval en zware me
talen naar zee worden getranspor
teerd. Nucleare lozingen of onge
lukken met kernenergie vormen
een rechtstreekse bedreiging voor
alle leven op aarde. De ramp met
de op de rotsen van zuid-Engeland
gelopen super-tanker Torrey-Can-
non waarbij tienduizenden tonnen
zware olie op de stranden een wa
re ramp was voor vogels en andere
kustdieren heeft voor het eerst de
ogen geopend voor die milieu-
bedreigende gevaren.
i
De intensieve landbouwmetho
den, het overmatig gebruik van
bestrijdingsmiddelen, de mesto
verschotten vormen tevens een
aanslag op het milieu, terwijl de
uitstoot van verontreinigde lucht
van sterk geïndustrialiseerde ge
bieden en het wegverkeer het zo
genaamde .broeikaseffect" ver
oorzaakt. De temperatuur op
aarde wordt hoger waardoor o.a.
de ijskappen van de polen lang
zaam smelten en het zeewater on
rustbarend stijgt. Door het veel
vuldig gebruik maken van chloor
fluorkoolwaterstoffen die onder
andere worden toegepast in be
paalde spuitbussen en piepschuim
wordt de ozonlaag boven Antarcti
ca aangetast. Die ozonlaag rond
om de aarde, tussen de tien en vijf
tig kilometer hoog. beschermt ons
NEDERLAND
Maar omdat van die cocktail van
verschillend chemisch afval geen
volledige verbranding plaats
vindt komt een groot gedeelte van
die uiterst giftige en kankerver
wekkende stoffen toch weer in zee
en dus in het milieu terecht, zoals
zware metalen en zoutzuur.
De mens heeft de natuur in
vroeger eeuwen gebruikt en er
van geleefd zonder de natuur te
kort te doen. De laatste eeuw ech
ter is de schaal waarop de mens de
natuur gebruikt zó intensief en
verkeerd dat het gebruik vaak
ontaardt in misbruik. Onze eco
nomische welvaart ontstond ten
koste van de vernietiging van veel
natuurlijke rijkdommen. Erosie,
vervuiling van water en bodem,
luchtverontreiniging, zure regen,
milieuvreemde stoffen zoals
PCB's, het zijn allemaal onderde
len van de prijs die wc met z'n al
len moeten betalen voor die wel
vaart.
We willen en moeten niet terug
naar de Middeleeuwen maar juist
met behulp van die moderne we
tenschap en technologie moet het
mogelijk zijn te komen tot een
evenwiohtige samenleving van
mens en natuur. Of zoals prins
Claus dit najaar zei in het maand
blad van het Wereld Natuur Fonds
dat o.a. met Greenpaece ijvert
voor een beter milieu: ,,Je kunt de
natuur niet opdelen in mensen en
andere soorten. De mens komt
eerst, maar de mens kan niet leven
zonder evenwicht in de natuur. De
mens is een integraal deel van de
natuur. Ik denk dat de betekenis
van de schepping is dat de mens
mét de natuur, met de dieren sa
men, in de wereld is geplaatst. En
het is in het belang van de mens
om de natuur niet te misbruiken.
Dat is niet alleen een kwestie van
ethiek, maar ook een levensnood
zaak".
Mechanische wekkers
in diverse modellen
en kleuren. 18.75
en 19.75
NÜ3.-
GOEDKOPER
{BQ HEMA
jw
Aardewei
borden met fantasie
decor. Plat of diep. 2.-
NU 6 VOOR 10.-
Ontbijt/dessert. 1.50
NU 6 VOOR 7.75
'Autowijzer 1988".
Ruim 130 auto's,
technische gegevens,
kostprijs-
5' kalkulatie,
- autoprijzen
"enz. 8.75
Doosje met 50 baby-reinigings
doekjes. 3.50 NU 3.-
Doosje met 200 baby-
wattenstaafjes. 2.90
NÜ 2.40
Kanvas shopj^er met leren
hengsels. In diverse kleuren. 9.75 NU 8.75
Jumperwol, 100% wol.
In 8 kleuren. Bol over? Geld terug!
100 gram. NÜ4.25
Pakje met 2 rollen van 20 stuks
pedaalemmerzakken. 3.75
Vnü 3.25
Kleinbeeldfïlms,
100 ISO, 36 opn. 8.75
400 ISO, 36 opn. 9.75
nu 2.50
nü 8.50
Pakje met 2 stukjes baby-zeep.
1.75
nü 1.25
Baby-shampoo, 200 ml. 2.75
nü 2.25
Noorse sokken, 60% scheer
wol/40% polyamide. Mt. 37-48.
5.25
nü 4.50
Panties voor de gro/e
maten, 20 denier. Ongevormd.
Met ingezet tussenstuk,
mt. 44/46 en 46/50.2.50
nü 3 stuks 6.50
Voordeelpak met 3 ongevor
mde panties, 20 denier.
Kleuren Palma en grijs.
Mt. 36/40 en 40/44.
2.90
"Softy" breigaren, acryl/wol.
In 7 kleuren. Bol over? Geld terug!
50 gram. 1.75
nü 1.50
Sokkenwol, acryl/wol/-
polyamide in 6 kleuren. Bol over?
Geld terug! 100 gram. 4.25
nü 3.75 Echt Waar Voor Je Geld
Theeglas. 1.50
nü 6 voor 7.25
RVS bestek: tafelmes. 1.75
nü 4 voor 5.25
Tafelvork of -lepel. 1.10
nü 4 voor 3.25
Jus- of groentelepel. 2.75
nü 2.50
6 koffielepels. 3-
nü 2.50
Aanbiedingen geldig t/m 9 jan. '88
88/120. In de rampnacht klepte het kerkklokje van Sirjansland haar metalen noodroep over het verdrinken
de land. Duiveland stroomde vol zeewater. De Sirjanslanders werden opgeschrikt uit hun slaap. Maar het
wilde water liet zich niet afschrikken door klokgelui. Met brute kracht werden de landauwen overspoeld
en ook Sirjansland bleef niet gespaard en een aantal inwoners vond zijn graf in de golven. Toen de dijken
eenmaal waren gedicht en het zilte water werd gedwongen tot een smadelijke aftocht, keerden de berooide
bewoners terug. Velen waren alles kwijtgeraakt ofschoon de meeste huizen er nog wel stonden maar het zou
te water had zijn verwoestende werk overal aangericht. Talrijke gebouwen zouden nimmer meer dienst kun
nen doen en - we hoorden het al bij de vorige foto - ook het pittoreske kerkje van ,,Sir" zou geen lang leven
meer beschoren zijn. De muren, die de eeuwen hadden getrotseerd, hadden in hun grauwe ouderdom een
zware knak gekregen en het Nationaal Rampenfonds wilde niets liever dan een nieuwe kerk. Dat wilde men
nu eenmaal en het oude kerkje zuchtte! Op 31 augustus 1958 - een historische datum voor Hervormd Sirjans
land - werd voor de laatste keer een kerkdienst gehouden in het oude, vertrouwde bedehuis. Bij het verlaten
van de kerk keken de gemeenteleden nog eens om zich heen in deze ruimte en keken bij het uitgaan van de
kerk nog even om. Er hielp echter niets meer aan en op 11 oktober 1958 had de sloper zijn werk voltooid.
Reeds op 28 november 1958 legde president-kerkvoogd A. van der Maas de eerste steen voorde nieuwe kerk.
Op de lijst van predikanten die sinds 1871 de kerk als zodanig hebben gediend staan achtereenvolgens de
namen en dat zijn W. N. Wolterink, A. C. Kammerman, A. J. de Lint, J. H. C. Kamsteeg, J. C. Elenbaas. Ph.
Peter. O. G. Bunjes, H. Aalbers, D. Jacobs. P. Moerman, L. Boer, W. J. Sijthof, J. van Vliet, W. L. Tukker en
Chris van der Valk. Momenteel is ds. H. J. Boer hier sinds de Reformatie de drieëndertigste predikant. Op
bovenstaande fotokaart zien we de Hervormde pastorie aan de Lageweg 15. doch deze doet als zodanig geen
dienst meer. Een aantal jaren geleden werd aan de andere kant van het dorp een nieüwe pastorie gebouwd.
Correspondentie over deze ruoriek: Cor Pols, Postbus 30, 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754.
