<71
Boekje over scheidend
pontje Zijpe in de maak
Zierikzeese lepeltjes
van eigen fabrikaat
berichten
RESERVE BEZORG(ST)ERS
'MOV
t
Mogen verwacht
doorbraak in
bestrijding
ziekten
Mutaties binnen
rundvee
syndicaat
Benoeming
ZIERIKZEE - Bijna alle voor
werpen vervaardigd uit edelme
taal zijn gemerkt. Op oude objec
ten zien wij in de eerste^plaats
naar het meesterteken, vervol
gens naar het gehaltemerk en ten
slotte naar de jaarletter die naar
het tijdstip van ontstaan wijst.
Bovenstaande merktekens teza
men of afzonderlijk maken het
doorgaans mogelijk om een an
tiek stuk zilver of goud te identi
ficeren en te determineren. In
zeer zeldzame gevallen ontbreken
om de een of andere reden die te
kens. Dan wordt het moeilijk om
de herkomst van het voorwerp te
achterhalen. Tot de kleine catego
rie ongemerkt zilver behoren zes
zilveren theelepels die bijna twin
tig jaar geleden aan het gemeente
lijk stadhuismuseum werden ge
legateerd. Hoewel in de lepels het
jaartal 1817 en enkele initialen
waren gegraveerd bleek het toch
nog een hele puzzel om de „ach
tergrond" van de fraaie lepels op
te diepen.
Iedere aanwijzing kan bij een
dergelijk onderzoek van belang
zijn; er was bij de theelepels een
overlevering als zouden deze
exemplaren oorspronkelijk af
komstig zijn van de bekende Zie
rikzeese familie Groeneveld de
Kater. Het was een prettige bij
komstigheid dat de genealogie
van dit geslacht al eens in druk
was uitgegeven. Aldus was het
mogelijk om in betrekkelijk korte
tijd een groot aantal van genoem
de familie de revue te laten passe
ren.
Al spoedig kon worden vast-
gestesteld dat de initialen zonder
twijfel betrekking hadden op res
pectievelijk Matthijs Groeneveld
de Kater en Adriana Gaanderse,
die op 26 september 1817 te Noord-
gouwe in het huwelijk waren ge
treden, op de datum dus die in de
steel van de lepels was aangege
ven.
Genoemde Matthijs werd te Zie-
rizkee geboren en aldaar gedoopt
op 21 november 1-794 als zoon van
Christiaan Groeneveld de Kater
(klerk ter secretarie van Zierik-
zee) en Willemina de Cock. Hij
werd naderhand wethouder te
Noordgouwe en overleed aldaar 10
december 1889.
Adriana Gaanderse was de
dochter van Reinier Gaanderse en
Maatje Hocke. Uit het huwelijk
Groeneveld de Kater-Gaanderse
werden maar liefst negen kinde
ren geboren. Onder hen Reinier,
de latere burgemeester van Noord-
gouwe (sinds 1865).
Bewijzen
Nu wij dit weten mogen we - ook
zonder de aanwezigheid van mer
ken die als bewijzen zouden kun
nen dienen - veilig aannemen dat
de lepels werden gemaakt door
een familielid: Marinus Groene
veld de Kater (ged. Zierikzee 21 fe
bruari 1770, overleden aldaar 17
maart 1831), zilversmid te Zierik-
Laatstgenoemde was driemaal ge
trouwd geweest, respectievelijk
Een van de zes lepeltjes.
met Cornelia Bakker (1773-1799),
met Anna Hillegonda Connée
(over. 1804) en met Wilhelmina
Brandenburg (1784-1856). Laatst
genoemde echtgenote liet zich
scheiden.
Nu terug naar de theelepels, die
in het begin van de 19de eeuw wer
den vervaardigd en van het toen
maals gebruikelijke royale for
maat waren. Al dan niet in een
étui geborgen zullen deze zes
fraaie exemplaren die aan de bo
venkant van een rankmotief wa
ren voorzien als huwelijksge
schenk hebben gediend.
Omdat Marinus Groeneveld de
Kater een oom van de bruidegom
was heeft hij het kennelijk nodig
gevonden om de werkstukken van
zijn hand ter keurkamer aan te
bieden. Ook zijn meesterteken
bleef achterwege
Iedereen wist immers toch wel
wie de kunstzinnige maker was!
Wiebe Keikes
Gereformeerde Gemeente
OOSTERLAND - Donderdag 14
april, 19.30 uur ds. M. J. van Gelder,
Geldermalsen.
Bruinisse beroept ds. W. Verhoeks
BRUINISSE - Ds. W. Verhoeks, pre
dikant van de Gereformeerde Ge
meente in Nederland te Arnemuiden,
is beroepen door de gemeente van
Bruinisse.
Ds. Verhoeks die 1 juni 1930 werd
geboren is sinds 29 september 1983
predikant te Arnemuiden.
De gemeente van Bruinisse, waar
onder Zierikzee ressorteert, is vacant
sinds 1977. Ze telt ca. 600 leden.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Hendrik Ido Ambacht
(toez.): B. Gijsbertsen te 's-Graven-
deel; te Baarn: W. L. Pera te Zoeter-
meer; te Hasselt (deelgemeente De
Baak): J. Folkertsma te Leeuwar-
den-Huizum en Goutum-Swichum; te
Amsterdam: S. L. S. de Vries, eervol
ontheven predikant wonende te Am
sterdam, die dit beroep heeft aange
nomen; te Meppel (toez.): B. Metse
laar te Leeuwarden; te Wierden
(toez.): J. Plomp te Barendrecht (bui
tengewone wijkgemeente); te Zeist: J.
C. den Toom te Ernst.
Bedankt voor Ede en voor Harder
wijk (toez.): W. Arkeraats te Giessen-
dam-Neder-Hardinxveld.
Gereformeerde Kerken
Benoemd tot industriepredikant
bij de interkerkelijke stichting Evan
gelie en Industrie in Gelderland
(part-time): drs. H. T. Wolters te Na-
gele en Tollebeek (NOP) (part-time),
die deze benoeming heeft aangeno
men.
Beroepen te Doesburg (part-time):
mevr. drs. C. Wolters-Berghout te Na-
gele en Tbllebeek (NOP) (part-time),
die dit beroep heeft aangenomen.
Aangenomen naar Emmeloord: B.
K. Breeman te Onderdendam en Be-
dum.
Bedankt voor Tiel: mevr. drs. N. J.
de Jong-Dorland te Oostvoorne.
Gereformeerde Gemeenten
Bedankt voor Rotterdam-I Jssel-
monde: Chr. van der Poel te Yerseke.
Gereformeerde Gemeenten
in Nederland
Beroepen te Bruinisse: W. Verhoeks
te Arnemuiden.
Bedankt voor Ederveen: F. Mallan
te Alblasserdam.
Evangelisch Lutherse Kerk
Beroepbaarstelling: drs. A. Wöhle,
Stuyvesantstraat 1511, 1058 AJ Am
sterdam, tel. 020-166698.
Beursbericht Markt Goes
dinsdag 12 april 1988
Aardappelen
Prijzen exclusief BTW: Bintje, veld
gewas, op auto geleverd, directe leve
ring, droog uit de schuur 7 tot 10xh
cent per kg; voeraardappelen 5V2 cent
per kg.
Notering Rotterdamse beurs d.d.
11-4-1988: Bintje 40-50 mm 8V2 tot 10
cent per kg; Bintje 50 mm opwaarts
14 tot 14V2 cent per kg.
Uien
Op auto geleverd en exclusief BTW:
directe levering klasse I, 35 mm op
waarts, 12 tot 20 cent per kg. Directe
levering klasse II NL, 35 mm op
waarts, 2 tot 10 cent per kg.
Vlas
Prijzen per kg en exclusief BTW: di
recte levering 0,30-/ 0,40; afwijken
de partijen 0,20-ƒ 0,29.
Granen, zaden en peulvruchten
Prijzen per 100 kg en exclusief
BTW: Tctrwe (16% vocht) uit opslag
handel en coöperatie 40,25-/ 42,50;
tarwe (16% vocht) -uit eigen opslag
43,50-/ 44,00; brouwgerst (ge
schoond) 16% vocht 52,50; voergerst
(uitmaal) 38,00; haver (16% vocht)
46,25; erwten, kleine groene 69,00-
72,00; Capucijners 69,00-/ 105,00;
bruine bonen, vrij van grond en hal
ve, basis 18%, 195,00; Karwij, boe-
renschoon 147,50; Karwij, prima
doorsneekwaliteit 167,50; Blauw-
maanzaad, boerenschoon 205,00;
Blauwmaanzaad, prima doorsnee-
kwaliteit 240,00.
Hooi en stro
Op auto geleverd, exclusief BTW en
per 1000 kg: Weidehooi, le kwaliteit
210,225,weidehooi, 2e kwa
liteit 140,— - 160,—; dijkhooi
140,- 190,veldbeémdhooi
70,— - 100,roodzwenkhooi
60,85,—; raaigrassen 60,
85,—; gerstestro uit de schuur
100,125,00; erwtenstro 70,
100,—; tarwestro uit de schuur
90,- 120,bruine bonenstro
70,- - 100,-.
Veemarkt Den Bosch
DEN BOSCH, 13-4. Slachtrunde-
ren: (per kg geslacht gewicht).
Aanvoer 1876, waarvan 215 stieren.
Dikbillen 9,65-/ 13,50; stieren: le
kw. 7,20-/ 7,65, 2e kw. 6,10-/ 7,20;
vaarzen: le kw. 7,15-/ 8,05, 2e kw.
5,80-f 7,15; koeien: le kw. 6,65-
7,80, 2e kw. 5,70-/ 6,65, 3e kw.
5,05-/ 5,70; worstkoeien 5,00-
6,00. Stieren: handel rustig, prijzen
gelijk; koeien: handel flauw, prijzen
iets lager.
Gebruiksrunderen: (per stuk).
Aanvoer 1667, waarvan 432 graskal
veren. Melk- en kalfkoeien le soort
2150-/ 2800, 2e soort 1450-/ 2150;
melk- en kalfvaarzen: le soort 2200-
3000, 2e soort 1350-/ 2'200; guste
koeien le soort 1700-/ 2100, 2e soort
1350-/ 1700; enterstieren 1150-
1900; pinken 1200-/ 1800; graskal
veren 850-ƒ 1300. Koeien: handel
willig, prijzen hoger; kalveren: han
del redelijk, prijzen gelijk; pinken:
handel willig, prijzen hoger; en
terstieren: handel redelijk, prijzen
gelijk.
Vleeskalveren: (per kg levend ge
wicht).
Aanvoer 60. le soort 5,80-/ 6,10, 2e
soort 5,20-/ 5,80, 3e soort 4,50-
5,20. Handel: vlot, prijzen gelijk.
Nuchtere kalveren: (per stuk).
Aanvoer roodbont 1123. Stierkalf
360-/ 590, stierkalf extra kw. 600-
710; vaarskalf 270-/ 450. Aanvoer
zwartbont 946. Stierkalf 280-/ 475,
stierkalf extra kw. 475-/ 560, vaars-
kalf 245-/ 350. Roodbont: handel
rustig, prijzen gelijk; zwartbont:
handel rustig, prijzen gelijk.
Varkens: (per kg levend gewicht).
Aanvoer 928. Slachtvarkens 2,12-
2,20; zeugen extra kw. 2,22-/ 2,30,
le kw. 2,12-/ 2,22, 2e kw. ƒ2,02-
2,12. Handel rustig, prijzen gelijk.
Slachtschapen- en lammeren: (per
kg geslacht gewicht).
Aanvoer: 798. Schapen 4,00-/ 5,60,
lammeren (rammen) 8,50-/ 10,25,
lammeren (ooien) 7,25-/ 8,50 en
zuiglammeren 10,00-/ 12,50.
Slachtschapen- en lammeren: (per
stuk).
Schapen 150-/ 200, lammeren
(rammen) 200-275, lammeren (ooi
en)/ 150-/ 190 en zuiglammeren 140-
190. Schapen: handel willig, prijzen
gelijk; lammeren: handel willig, prij
zen gelijk.
Gebruiksschapen-, lammeren en
geiten: (per stuk).
Aanvoer gebruiksschapen- en lam
meren 588, schaap met 2 lammeren
325-/ 400, weidelammeren 110-
200. Schapen: handel willig, prijzen
gelijk; lammeren: handel willig, prij
zen gelijk.
Aanvoer geiten 88. Geiten 30-/ 90.
Handel willig, prijzen gelijk.
Tbtale aanvoer 8076 stuks.
Eierveiling Eiveba b.v.
BARNEVELD, 13-4. Aanvoer
2.257.200 stuks. Stemming: flauw.
Prijzen per 100 stuks: eieren 55-56
gram bruin 6,81-/ 6,84; 60-61 gram
wit 7,73-/ 7,89, bruin 8,11-/ 8,37;
65-66 gram bruin 8,70-/ 9,29.
De Eierveilingen
BARNEVELD, 14-4. Eierveiling Ei
veba BV. Aanvoer 3.914.880 stuks.
Stemming: kalm.
Prijzen per 100 stuks: Eieren van
50-51 gram wit 6,22-/ 6,25; 55-56
gram wit 6,89-/ 6,92, bruin 6,74;
60-61 gram wit 7,69-/ 8,00, bruin
7,92-/ 8,25; 65-66 gram wit 8,54-
8,68, bruin 8,38-/ 8,75.
Eierveiling. Aanvoer 368.668 stuks.
Stemming: rustig.
Prijzen per 100 stuks: Eieren van
51-52 gram 6,45-/ 6,05; van 56-57
gram 7,00; van 61-62 gram 8,15-
8,30; en 66-67 gram 9,05-/ 9,10.
Eiermarkt. Aanvoer 1.400.000
stuks. Stemming: redelijk.
Eieren van 48-54 gram 6,50-/ 7,25
per 100 stuks, 1,35-/ 1,34 per kg; 57-
61 gram 8,00-/ 9,00 per 100 stuks en
1,40-/ 1,48 per kg; 64-67 gram 9,25-
9,50 per 100 stuks, 1,45-/ 1,48 per
kg en 67 gram 9,25-/ 9,80 per 100
stuks en 1,38-/ 1,46 per kg. Witte ei
eren van 55 gram 7,25. Scharreleie
ren 2,75-/ 3,50 per 100 stuks hoger
in prijs.
WENEN - Een van de belangrijkste
constateringen tijdens de tweedaagse
conferentie van mediaministers van
de raad van Europa over een conven
tie voor grensoverschrijdend televi-
sieverkeer, was voor minister Brink
man van wvc ,,de opschuiving van de
hoeveelheid reclame".
LEIDEN - Virusziekten bij bintjes-
pootaardappelen zullen binnen enke
le jaren, misschien al eerder, geen
kans meer hebben. Voor andere land
en tuinbouwgewassen zoals in eerste
instantie suikerbieten en tomaten
kan dit in een later stadium het geval
zijn. En ook tegen bacterie-,
schimmel- en door insecten veroor
zaakte ziekten zullen bij de gewassen
op wat langere termijn effectieve wa
pens zijn ingebouwd.
Als het aan de jonge onderneming
Mogen International in Leiden ligt,
zullen al deze revolutionaire doorbra
ken nog voor de eeuwwisseling hun
beslag hebben gekregen. Mogen
werkt er in elk geval bijzonder hard
aan. Volgens directeur Paul Smeets
gaan de ontwikkelingen sneller dan
werd verwacht. Nog deze zomer zul
len bij Dronten 1800 pootaardappel-
planten worden getest op hun weer
baarheid tegen virusziekten. Via
genetische manipulatie zijn deze
planten tegen deze ziekten bestand.
Zo zullen de bekende „blauwe plek
ken" in de bintjes niet meer voorko
men, terwijl smaak en andere goede
eigenschappen worden gehandhaafd.
Mogen is hard bezig een zogenaam
de kwekersrechtelijke bescherming
te krijgen, een soort octrooirecht.
Wanneer zou worden geconstateerd
dat door de inplanting van genen een
nieuwe variëteit is ontstaan, kan er
kenning nog wel tot 1992 duren, maar
wanneer men - en dat hoopt en ver
wacht Smeets - redeneert dat het ou
de bintje is gebleven met een nieuwe
eigenschap, mag erkenning al in 1989
worden verwacht.
ZIERIKZEE - In de top van het Ne
derlands Rundvee Syndicaat vinden
verschillende mutaties plaats. Als
voorzitter wordt voorgedragen
blaarkopfokker Henk Los, die sinds
vorig jaar een bedrijf in de Flevopol-
der exploiteert.
Vice-voorzitter wordt Germ. Land
man, voorzitter van het Fries Rund
vee Syndicaat. Hij volgt als zodanig
Evert Meilink op, die zijn zetel ver
ruilt voor de functie van het voorzit
ter van Coberco. Al deze benoemin
gen staan op de agenda van de
vergadering van het NRS in de Flevo-
hof.
Gulf Speed, 14-4 te Bremerhaven
Moordrecht, 14-4 te Lissabon
Nedlloyd Dejima, 13-4 te Lehavre
Nedlloyd Delft, 13-4 79 wnw Algiers
naar Suezkanaal
Moordrecht 12-4 520 w Lissabon
Nedlloyd Amersfoort 11-4 840 zw van
Long Beach naar Guaqayuil
Nedlloyd Dejima 12-4 p straat van Gi-
bratar naar Le Havre
Nedlloyd Hollandia 12-4 225 San Ju
an naar Felixstowe
Visten 13-4 van Holmsund
Amanda Smits 12-4 146 ono Cayenne
naar New York
Gulf Speed 12-4 te Rotterdam
Pacific Peeress 12-4 19 wnw van Ibe
ria naar Casablanca
Snoekgracht 12-4 22 no van Borkum
naar Hamburg
NAALDWIJK - Dr. ir. G. Weststeijn
adjunct directeur van het Proefstati
on voor Tuinbouw onder Glas in
Naaldwijk wordt per 15 juli secreta
ris van de sectorkamer Plantaardige
Productie van de Nationale Raad
voor Landbouwkundig onderzoek. In
die functie volgt hij ir. J. D. Bijl op.
Wij vragen voor de vakantieperiode juni t/m augustus, enkele
voor de bezorging van de „Zierikzeesche Nieuwsbode"
op Schouwen-Duiveland. Brommer vereist.
Aanmelden „Zierikzeesche Nieuwsbode", Jannewekken 11,
Zierikzee, tel. 01110-16551.
f
De eerste Zijpe na de oorlog in de havenmond van Zijpe.
Materiaal gevraagd aan lezers Nieuwsbode
BRUINISSE - De in Opperdoes woonachtige Willem J. J. Boot is begonnen
met het beschrijven van de geschiedenis van het pontje van Zijpe, dat dit jaar
■uit de vaart genomen gaat worden in verband met de ingebruikname van de
Philipsdam. Boot doet een beroep op de lezers van de Zierikzeesche Nieuwsbo
de om eventueel materiaal met betrekking tot dit veer aan hem in bruikleen te
geven. Het materiaal blijft op de redactie te Zierikzee en wordt zonodig gere
produceerd.
Het afscheid van het Zijpse veer
is een bijzonder afscheid. Niet al
leen wordt vaarwel gezegd van zo
maar-een-veer, dat meer niet dan
wel vaart. Ook betekent de ophef
fing dat de laatste fysieke herin
nering van het eiland-zijn van
Schouwen-Duiveland verdwijnt.
Het betekent verder een afscheid
van het laatste niet-provinciale
Noordzeeuwse 'zoute' veer, het
laatste deel van het varend bedrijf
van de vroegere Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij. Ook het
laatste veer dat nog tot voorin de
jaren zeventig volledig met stoom
schepen werd bediend.
RTM
De NV Streekvervoer Zuid-West-
Nederland, opvolgster van de ou
de RTM, laat dit afscheid niet on
opgemerkt voorbij gaan. Onlangs
kwam contact tot stand met Boot,
die het plan had opgevat het Zijp-
se veer nogeens te beschrijven als
het einde zou komen. Boot heeft al
eerder over de Schouwse veren ge
publiceerd. Zo verschenen Tram-
boten van de RTM en haar doch
terondernemingen, De vloot van
de provinciale stoombootdiensten
in Zeeland en - bij gelegenheid van
het 250-jarig bestaan van de Sla-
venkas het werkje De Zierikzeese
Stoomvaart.
Het is nu zeker, dat bij het af
scheid van de Zijpse boot een
boekje verschijnt, dat voorname
lijk in beeld de lotgevallen van en
op het veer nogeens voor het voet
licht zullen halen. Het werkje
wordt gedrukt bij drukkerij La-
kenman en Ochtman, uitgeefster
van ondermeer de Zierikzeesche
Nieuwsbode. Boot heeft inmid
dels vele afbeeldingen, maar ver-
,moedt dat er nog interessante
prenten/foto's 'in omloop' zijn.
In het algemeen vraagt hij ma
teriaal (foto's, voorwerpen) met
betrekking tot het veer. In het bij
zonder zoekt Boot foto's van de
Minister Ph. W. van der Sleyden,
die begin jaren vijftig als reserve-
boot op 't Zijpe voer; foto's van de
gehuurde reservcbotcn Gorin-
chem 2 en 4, die ook in die tijd
dienst hebben gedaan; foto's van
de motorbootjes Anna Jacoba/
Krabbekreek en Mosselkreek en
tenslotte foto's van aanvaringen
en andere bijzondere omstandig
heden.
Wie denkt interessant materiaal
te hebben en bereid is dit in uit
leen te geven, kan terecht bij de re
dactie van de Zierikzeesche
Nieuwsbode, Jannewekken 11 te
Zierikzee (postbus 1, 4300 AA Zie
rikzee). Het materiaal blijft zoge
zegd in Zierikzee en kan in uiter
ste gevallen direct mee terug
genomen worden na reproductie.
Krammerzomer 1971.
