Kruisvereniging verzorgt
cursus hyperventilatie
101-
Leesbibliotheek Nieuwerkerk
Vereniging wil in jubileumjaar
extra aandacht voor molenbehoud
Geld
IQVQnSQ
Verkoop Reparatie
Deuken in
geparkeerde
auto
Verkeer op
rotondes
in 1990 voorrang
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag U maart 1988 Nr 24301
3
Na Sc haren dij ke nu ook in Zierikzee
ZIERIKZEE - Het zweet breekt je aan alle kanten uit,
terwijl je hart als een gek tekeer gaat en je adem lijkt te
stokken. Een aantal Schouwen-Duivelanders zal maar al
te goed weten wat dat betekent: hyperventilatie. Een op
zich onschuldige maar daarom niet minder hinderlijke
en nare kwaal, waarvoor weliswaar geen doeltreffend
medicijn bestaat, maar sinds kort wel een speciale cur
sus van de kruisvereniging. Deze wordt na Scharendijke
nu ook in Zierikzee gegeven.
Bij degene die ooit een aanval van
hyperventilatie heeft meegemaakt
zit de schrik goed in de benen. Dat be
klemde gevoel in de hartstreek, het
als een idioot bonzende hart, duize
lingen, het idee hebben te stikken.
Dat alles tezamen zorgt voor een be
hoorlijk traumatische ervaring. De
angst voor herhaling zit er bij diege
ne die ooit zoiets heeft meegemaakt
dan ook vaak diep in.
Ook voor diegenen die geconfron
teerd worden met zo'n moment van
malaise betekent het de nodige
schrik. Vaak wordt op zo'n moment
aan een hartaanval gedacht. Wanneer
er een geneeskundig onderzoek
plaatsvindt blijkt er geen sprake te
zijn van lichamelijke afwijkingen die
deze klachten veroorzaken. De pa
tiënt hyperventileert alleen maar, dat
wil zeggen dat hij te diep en te snel
uitademt waardoor hij te veel kool
zuur kwijtraakt.
Isolement
Alhoewel „alleen maar". Die hyper
ventilatie bezorgt „het slachtoffer"
behoorlijk wat ongemak. De angst
om zo'n aanval bij voorbeeld ergens
op een fèestje of tijdens een belang
rijke vergadering te krijgen kan al de
ooi-zaak zijn van een nieuwe aanval.
Zo kan het gebeuren dat diegene die
hyperventilatie heeft dergelijke bij
eenkomsten als voorzorgsmaatregel
gaat mijden. Het begin van een so
ciaal isolement, dat in een aantal ge
vallen nog wordt versterkt door de
houding van de omgeving.
In het begin wanneer familie, colle
ga's en vrienden denken aan een hart
infarct toont de omgeving nog wel be
grip voor dit ongemak. Wanneer
echter blijkt dat er lichamelijk niets
aan de hand is, is het in sommige ge
vallen gauw gedaan met die bezorgd
heid. „Flink zijn, doorzetten en je
niet aanstellen" dat is ruwweg ge
zegd nogal eens de goede raad van de
omgeving. Raadgevingen waaraan de
hyperventilant weinig heeft.
Spanning'
Diegene die door een aanval van
hyperventilatie wordt geplaagd heeft
weinig profijt van die op zich goedbe-
De afdeling Zeeland van de Maat
schappij voor Nijverheid en Handel
heeft het provinciaal bestuur deze
week tijdens een bijeenkomst in het
Brouwse Tonnenmagazijn kortzich
tigheid verweten. Volgens voorzitter
Kannekens getuigt het niet van rea
liteitszin dat gedeputeerde staten
denken dat het bedrijfsleven geld
vrijmaakt voor de invulling van
Neeltje Jans. Volgens Kannekens ko
men er pas financiers op de proppen
als 'zijn' plannen worden uitgevoerd.
En die plannen zijn op zijn zachtst
gezegd groot; veel te groot. Terras-
flats op Neeltje Jans druist tegen ie
dere vorm van weldenkendheid in.
De maatschappij denkt dat de totale
invulling zo'n 700 miljoen gulden
gaat kosten en dat is een.veelvoud
van het bedrag dat de provincie voor
ogen heeft met het plan van Louis
van Gasteren. Kannekens beweert,
dat alleen al de aanleg van elektrici
teit bij het uitblijven van verblijfs-
recreatie vijftien miljoen gulden
kost!! Daar kun je een mooie zoetioa-
terpijp voor aanleggen. Gedeputeer
de Barbé (CDA) verklaarde deze
week in Zierikzee, dat de provincie
vier miljoen gulden gereserveerd
heeft voor de infrastructurele aan
passingen op Neeltje Jans. Daarvoor
kun je dus blijkbaar niet meer reali
seren dan een kwart van de elektrici
teitsleiding. Het is de vraag of Kan
nekens gelijk heeft en met zijn grote
bedragen niet anders doet dan het
forceren van een pretparkachtige in
vulling. Dat (on)gelijk van hem zal
blijken als gedeputeerde Ventevogel
(toerisme) een einde maakt aan zijn
stilzwijgen. Hij zegt wel kans te zien
voldoende bereidheid bij het be
drijfsleven te kunnen vinden. Feit is
echter wel, dat gs nu wel erg lang
achter gesloten deuren onderhande
len en dat terwijl Kannekens met
een grote buidel staat te zwaaien. Te
vrezen valt dat Kannekens gelijk
heeft. Invulling van Neeltje Jans
zonder geld opbrengende verblijfsre-
creatie is onmogelijk. Consequentie?
Alles behalve het veel te grote plan
van de maatschappij uitvoeren. Dan
kan beter overwogen worden om de
Zeeuwse Milieu Federatie te volgen,
die in het handhaven en stimuleren
van de unieke flora en fauna kansen
ziet voor het toerisme. Het grote plan
van Kannekens houdt niet alleen het
einde van het unieke Oosterschelde-
gebied in, het schaadt zonder twijfel
ook de toeristische bedrijvigheid op
Schouwen-Duiv eland. De restau
rant-eigenaar van nu, mag straks
zijn zaak opdoeken en in dienst tre
den bij een of ander pensioenfonds,
dat een deel van Neeltje Jans heeft
opgekocht.
AvdW
Vervolg van pagina 1
ken samen boven de leesbibliotheek.
De bibliobus begon over het eiland te
rijden en de leesbibliotheek in Nieu
werkerk zag haar aantal uitleningen
fors dalen. „Er zijn toen een heleboel
van die kleine bibliotheken verdwe
nen, en dat is eigenlijk toch zonde".
De inzinking bleek echter tijdelijk
en een paar jaar later, in '77/'78, haal
de men een top-aantal uitleningen
van 6414. Daarna trad een lichte da
ling in. De laatste jaren vertoont het
aantal uitleningen elk jaar weer een
lichte stijging. De kleine bibliotheek
blijkt nog steeds in een behoefte te
voorzien. Ondanks het feit dat er op
het dorp ook een bibliobus komt en
er zich in Zierikzee een riante biblio
theek bevindt.
Boekenbestand
Het boekenbestand van de Nieu-
werkerkse bibliotheek groeide ook
gestadig. Als de financiële toestand
ook maar enigszins ruimte bood wer
den er nieuwe boeken aangeschaft en
op gezette tijden werden sterk verou
derde boeken op rommelmarkten aan
de man gebracht om de kas van de bi
bliotheek een extra injectie te geven
en tegelijkertijd het boekenbestand
up to date te houden. Het boekem
bestand telt momenteel bijna 4000
boeken.
Wie een kijkje neemt in Rehoboth
op de vaste donderdagavond ziet dat
Tolstoi broederlijk vlak naast Aga
tha Christie staat. Werken van Rie
van Rossum en Gerda van Wagenin-
gen zijn er te vinden, maar ook John
Irving's De Wereld volgens Garp,
boeken van John le Carré en werken
van Simone de Beauvoir.
Wie naar Rehoboth komt zal op
merken dat deze ruimte op donder
dagavond niet alleen een plaats is
waar men boeken in kan leveren en
weer nieuw leesvoer mee naar huis
kan nemen, maar zeker ook een so
ciale functie heeft. De laatste nieuwt
jes worden uitgewisseld en als daar
aanleiding toe is blijft ook de plaat
selijke politiek niet onbesproken.
Niet alleen
Goudzwaard hecht eraan te bena-
drukken dat zij niet alleen samen
met haar man, maar ook met andere
vrijwilligers die bibliotheek runt.
- „Want alles bij elkaar gaat er nog be-
1 hoorlijk wat tijd inzitten hoor. Zon
der mevrouw Kik, Karin Kesteloo en
mevrouw Van der Male zou het toch
moeilijk worden".
In Rehoboth geen computers of
micro-fiches. Alles wordt met de
hand geregistreerd en de opbrengst
van de avond verdwijnt niet in een
moderne bliepende kassa, maar in
een simpel blikje. Wat geenszins wil
zeggen dat de administratie niet
nauwgezet zou zijn.
doelde adviezen. Hij of zij wil niets
liever dan gewoon doorgaan met dat
gene waarmee deze bezig was. Alleen
lukt dat niet altijd, omdat de span
ningen gewoon te groot zijn.
Hyperventilatie behoort tot de ca
tegorie psychosomatische ziekten.
Een categorie die de laatste jaren
steeds meer bekendheid heeft gekre
gen. Het bedrijf dat er niet zo best
voorstaat, een aflossing van een te
duur huis, dreigende werkloosheid,
een ongezonde onderlinge wedijver
op de werkvloer, relatieproblemen
en een slopende afwikkeling van een
echtscheidingsprocedure. Dit alles
kan evenals een in het verleden niet
goed verwerkte emotie oorzaak zijn
voor het ontstaan van hyperventila
tie.
Medicijn
Menigeen die bij tijd en wijle wordt
geveld door dit ademhalingsmanco
wenst zich een doeltreffend medicijn
om hyperventilatie te voorkomen.
Zo'n pilletje of drankje bestaat niet,
al bieden kalmeringsmiddelen wel
enig soulaas. Wie van zijn hyperven
tilatie af wil of het tot aanvaardbare
proporties wil terugbrengen zal dat
zelf moeten doen, hoe hard het ook
moge klinken.
Cursus
De kruisvereniging wil hierbij de
Schouwen-Duivelandse hyperventi-
latie-patiënten behulpzaam zijn door
speciaal voor deze groep een cursus
op te zetten. Nadat eerder dit jaar in
Alles gebeurt in de bibliotheek in
Nieuwerkerk in eigen beheer. „En ik
ben dan zo'n beetje de kafter en repa
rateur", merkt de heer Goudzwaard
lachend op. Het echtpaar Goud
zwaard kan omschreven worden als
verstokte lezers. Dat moet ook eigen
lijk wel als je al dertig jaar je vrije
tijd in een bibliotheek steekt. „Als
wij op vakantie gaan zouden we het
liefst een aanhanger vol boeken mee
nemen".
Krap
De laatste jaren heeft de biblio
theek wat krap in de centen gezeten.
In 1985 werden de statuten van de
Stichting Gemeenschappelijke Rege
ling Bibliotheekvoorziening Schou-
wen-Duiveland en kon de bibliotheek
in Nieuwerkerk gedag zeggen tegen
de bijdrage van 1000 gulden per jaar
die men eerst van de gemeente en la
ter via de gemeenschappelijke rege
ling kreeg.
,,Ik hou vol dat de gemeente op het
moment dat die statuten veranderd
werden had moeten ingrijpen", stelt
Goudwaard. „Indertijd is die bijdra-
Scharendijke een cursus werd gehou
den heeft de kruisvereniging nu ook
het plan opgevat om een soortgelijke
cursus in Zierikzee te geven.
Deze cursus waaraan maximaal
tien mensen kunnen deelnemen be
staat uit acht bijeenkomsten. Tij
dens deze lessen worden ademha
lingsoefeningen geleerd ter voorko
ming of verzachting van een aanval
van hyperventilatie. Verder wordt in
formatie over dit euvel gegeven en
kunnen de cursisten met elkaar van
gedachten wisselen over de proble
men die het hebben van hyperventi
latie met zich meebrengt.
Afgaande op de reacties blijken de
deelnemei's aan de eerste cursus er
wel baat bij te hebben. Alle cursisten
bleken door deze ademhalingsoefe
ningen hun probleem beter onder
controle te hebben of zelfs te kunnen
voorkomen. Ook bleek men achteraf
beter in staat te zijn om de eigen pro
blemen te relativeren.
Op grond van die ervaringen heeft
de kruisvereniging besloten om deze
eerste hyper-cursus een vervolg te ge
ven. Deze maand gaat in het wijkge-
bouw in Zierikzee de tweede cursus
van start. De precieze datum wordt
in overleg met de deelnemers vastge
steld. Wie geplaagd wordt door hy
perventilatie en aan deze lessency-
clus deel wil nemen kan zich opgeven
bij mevrouw M. Kunst-Visser, In-
gridstraat 17, 4322 BR Scharendijke,
telefoon 01117-2148 ('s avonds), waar
na men een uitnodiging krijgt voor
een gesprek met de cursusleidster
mevrouw A. Renkema, GVO-consu-
lente van de kruisvereniging.
ge na overleg met ons tot stand geko
men en in 1985 kregen we ineens, zon
der dat daar met ons over gepraat
was, te horen dat die duizend gulden
voortaan niet meer voor ons was
weggelegd"
De kwestie werd onlangs aange
kaart in de welzijnscommissie van de
gemeente Duiveland en men besloot
toen het college te adviseren om een
gemeentelijke subsidie van 1000 gul
den beschikbaar te stellen aan de bi
bliotheek. Het idee om dat met terug
werkende kracht tot 1985 te doen
werd niet overgenomen. „Maar wij
hebben wel in die tijd minder boeken
kunnen kopen omdat we minder geld
tot onze beschikking hadden. Hele
maal fair vind ik het allemaal niet",
aldus Goudzwaard. „Want je moet
toch als bibliotheek boeken kopen
om je boekenbestand interessant te
houden".
LELYSTAD - Burgemeester Gruij-
ters van Lelystad heeft een filmploeg
van het NOS-programma Den Haag
Vandaag laten verwijderen van de
publieke tribune van de raadszaal.
Over smaak valt natuurlijk niet te
twisten en wellicht zijn er mensen
die een vervallen molen in het land
schap mooi en pittoresk vinden. Mo
lenliefhebbers denken er anders
over. Twee molens op Schouwen-Dui-
veland zijn in ieder geval dringend
aan een grondige restauratie toe: De
Lelie (1868) aan de Elkerzeeseweg bij
Scharendijke is er één van. De Ko
renbloem (1872) aan de Veerdijk bij
Zonnemaire is de andere.
Beide molens zijn er slecht aan toe.
De gemeente Brouwershaven is al ge
ruime tijd in onderhandeling met de
eigenaar van De Korenbloem, maar
vooralsnog is deze molen in particu- 4
lier bezit en gaat de conditie van de
molen er niet op vooruit. De Lelie is'
eveneens in handen van een particu
lier. Ook Aeolus (1739) bij Dreischor
en De Haan (1724) in Brouwershaven
zijn eigendom van particulieren.
Onmacht
Navraag leert dot gemeenten niet
veel meer kunnen doen dan proberen
om particulieren die een molen bezit
ten te bewegen om of de molen aan de
gemeente te verkopen of te (laten)
restaureren. Alleen als er gevaar voor
de omgeving dreigt mag een gemeen
te ingrijpen. Bij De Korenbloem bij
voorbeeld is dat niet het geval. Dom
weg omdat de molen op particulier
terrein staat.
Dc gemeente Brouwershaven is
Molen De Korenbloem aan de Veerdijk bij Zonnemaire is er op deze archieffo
to uit 1984 al niet al te best aan toe. De gemeente Brouwershaven is in onder
handeling met de eigenaar.
vooralsnog dientengevolge onmach
tig en moet lijdzaam toezien hoe De
Korenbloem steeds verder in het on
gerede raakt. Een toestand die ook
bij de gemeenteraadsleden dc nodige
vraagtekens oproept. Bij dc behan
deling van dc begroting werden door
verschillende fracties vragen gesteld
over de gang van zaken met betrek
king tot de molen. Waarop het colle
ge antwoordde dat al het mogelijke
in het werk wordt gesteld om dc mo
len van een zekere ondergang te red
den, maar dat dc onderhandelingen
met de eigenaar vooralsnog vast zit
ten.
Advertentie
TECHNISCH INSTALLATIE BURO
Elektrische apparaten
Televisie - Video
HiFi - Huishoudelijk enz.
01114-1368
01119-1634
ZIERIKZEE - Onbekenden hebben
gisteravond, donderdag, schade ver
oorzaakt aan de auto van A. v. D uit
Drachten. Dc auto stond geparkeerd
aan het Korte Groendal.
Volgens de benadeelde stond de
auto goed geparkeerd en leverde geen
hinder op voor het overige verkeer.
Niettemin wonden andere wegge
bruikers zich blijkbaar dermate op
dat men een aantal deuken in de auto
sloeg.
ZIERIKZEE - Het verkeer op ro
tondes krijgt in 1990 voorrang op het
verkeer dat zo een verkeersplein na
dert. Minister Smit heeft dit aange
kondigd.
Deze maatregelmaakt onderdeel
uit van haar nieuwe reglement ver
keersregels en verkeerstekens dat
over twee jaar wordt ingevoerd, en
dat aanzienlijk dunner zal zijn dan
het huidige verkeersreglement. In al
le andere landen van de Europese Ge
meenschap heeft het verkeer op ro
tondes al voorrang. De maatregel van
Smit houdt verband met het streven
om in 1992 in Europa overal dezelfde
verkeersregels te hebben. De ANWB
hacl de minister om deze maatregel
gevraagd. Het Zierikzeese verkeers
plein kent als geen ander de proble
men met de Duitse regels, die tegeno
vergesteld zijn aan de Nederlandse.
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redactie:
A. van der Wouden
M. Kaat.
Kantoor:
Jannewekken 11. Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (van
18.00 tot 19.00 uur): 01119-1941
Redactie (na 1730 uur): 01110-14417
en 01110-12449.
Fotograaf (na 1730 uur); 01110-16706
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 42,25; per jaar f 161,20; losse
nummers f 0,80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 6% BT W
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
58 cent per mm; ..succesjes" (t/m 4
regels) f 6,60,
Contracttarieven op aanvraag
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% BTW
Vereniging tot behoud van molens
in Nederland bestaat 65 jaar
ZIERIKZEE - De vereniging tot behoud van molens in
Nederland wil in haar jubileumjaar, de vereniging be
staat 65 jaar, het molenbehoud onder de aandacht van
een zo breed mogelijk publiek proberen te brengen. Mo
lens moeten volgens voorzitter R. van de Waal een alge
meen geliefd cultuurgoed worden. Wat dat betreft ligt er
op Schouwen-Duiveland zeker nog werk te wachten. Van
de elf molens die Schouwen-Duiveland telt zijn er min
stens drie die dringend aan restauratie toe zijn.
De vereniging tot behoud van mo- lens zijn erkende monumenten en de
lens in Nederland, kortweg ook wel neergang van ons nationale molen-
De Hollaridsche Molen genoemd, bestand is tot staan gebracht,
werd in 1923 opgericht door een klei
ne groep pioniers en telt nu 7000 le-
den. Van de Waal: „Het achterhoede- Decentralisatie
gevecht tegen de sloop en afbraak
van de molens ligt nu achter ons. Mo- In zijn jaarrede hekelde Van de
Vervallen
Molen De Lelie aan de Elkerzeeseweg bij Scharendijke is dringend aan een
goede restauratie toe.
Waal het monumentenbeleid. In het
kader van de decentralisatie is de
verantwoordelijkheid voor monu
menten van het rijk naar de gemeen-,
ten geschoven. „En het verdelen van
de toch al schaarse middelen bete
kent in feite niets anders dan het ver-
delen van de armoede", aldus Van de
Waal.
De uitvoering van de nieuwe subsi
dieregeling stemt volgens voorzitter
Van de Waal ook al niet vrolijk. „Veel
papieren rompslomp en bureaucratie
terwijl de molenwereld gewend is is
sober, snel en efficiënt te.werken. Nu
al duren de uitbetalingen van onder-
houdsubsidies veel te lang".
In de zeventiende eeuw telde
Schouwen-Duiveland niet minder
dan 15 molens. Daarvan zijn er nog
elf overgebleven. Een respectabel
aantal, zeker als men bedenkt dat de
ze molens in meerderheid in redelijke
tot goede staat zijn. Molen 't Hért
(1748) aan de Weelweg in Eikerzee
staat op de nominatie om in 1990 ge
restaureerd te worden evenals De
Zwaan (1886) bij Moriaanshoofd.
Een gemeente met bijvoorbeeld 40
monumenten ontvangt gemiddeld
per jaar een ton rijkssubsidie. Dit
terwijl een molenrestauratie al snel
enige tonnen kost. „Eigenaren van
molens zullen dan ook veel meer zelf
moeten doen", aldus Van de Waal.
