Huize 't Hof al bijna 95 jaar
in gebruik als dokterswoning
Uienexporteurs willen hun
exportpositie verstevigen
4
Tijdelijke
regeling
huisartsen
Bruinisse
Af en toe
nog een
mus voor
gilde Renesse
Half miljard
gevraagd voor
fileprobleem
Randstad
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
Sü/128. Landelijke rust en schoonheid aan de Kuijerdamseweg bij Ellemeet. Rechts van ae weg woonde eer
tijds landbouwer Dalebout, die nog in de vorige eeuw werd opgevolgd door M. Gast uit Brouwershaven.
Diens zoon, P. Gast liet in 1914 het oude woonhuis, dat tegen de landbouwschuur was aangebouwd, afbre
ken. Het hier afgebeelde huis, rechts, van C. D. Gast kwam er voor in de plaats. Links van de weg zien we
de dubbele knechtswoning. Aan dezelfde kant zien we nog juist in de verte de knechtswoningen van land
bouwer A. van der Weijdc en deze werden Slavenburg genoemd. De man met het donkere pak. bolhoed en
witte baard is uitgever R. W. J. Ochtman uit Zierikzee. Deze kaart werd op 5 juli 1917 vanuit Tiengemeten
verzonden door J. P. Kooman en mejuffrouw J. C. Linders te Serooskerke - Schouwen
Correspondentie over deze rubriek: Cor Pols. Postbus 30. 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754
Laatste herenhuis in Bruinisse zwaar beschadigd door
brand
Huize 't Hof in 1936. Toen werd-het bewoond door dr. A. J. de Koek. Later zou er een straat naar hem ver
noemd worden.
Huize 't Hof na de brand; bovenverdieping en zolder geheel uitgebrand.
BRUINISSE - Door brandschade is
de apotheek van de huisartsenprak
tijk in Bruinisse tijdelijk onderge
bracht in het Groene Kruisgebouw
aan de Wilhelminalaan 13 in Bruinis
se. De telefoonnummers blijven on
gewijzigd; 01113-1280 en 01113-2120.
Het kan zijn dat men door een ant
woordapparaat doorverwezen wordt
naar een ander telefoonnummer
Vervolg van pagina 1
schouwde mussen als schadelijke die
ren omdat ze kippenvoer en graan
van het land opaten en veel herrie
veroorzaakten door het geritsel in de
dakgoot. Tegenwoordig zijn er bijna
geen rpussen meer. Niemand loopt er
nog achter omdat ze weinig last ver
oorzaken".
Als kind mocht Van de Hoek wel
mussen vangen voor zijn vader maar
zeker niet mee naar de jaarvergade
ring. „Dat was iets voor grote man
nen. In de statuten staat dat er ook
geen vrouwen lid kunnen worden en
net als alle' andere tradities is ook
dat zo gebleven tot op de. dag van
vandaag. Ik weet nog dat de vrouw
van een vroegere voorzitter die was
overleden het lidmaatschap van haar
man wilde overnemen. Maar dat
mocht niet hoor". Zelf deed Van den
Hoek op zijn twinstigste zijn intrede
bij het Mussengilde. Hij is inmiddels
bijna 25 jaar bestuurslid waarvan
tien voorzitter. „We kunnen nog best
wat nieuwe leden gebruiken hoor",
zegt hij naar aanleiding van de ver
gadering van volgende week. Het is
heel gezellig. Ik heb vorig jaar mijn
schoonzoon nog overgehaald en die
heeft inmiddels al vijf vrienden en
kennissen meegebracht. De jaarver
gadering in café Vlaanderen begint
om 20.00 uur.
ZIERIKZEE - De overheid moet in
de Randstad jaarlijks vier- a vijfhon
derd miljoen gulden investeren in
het rijkswegennet, de verkeers- en
parkeervoorzieningen rond de grote
stéden en het openbaar vervoer. Als
de financiering van projecten als oe
ververbindingen niet met particulier
kapitaal lukt, moet de regering ook
daarvoor middelen vrijmaken.
Dat schrijven J. Groenendijk en
drs. S. Orlandini namens de Stich
ting Nederland Distributieland aan
de Tweede Kamer, die volgende week
de begroting van verkeer en water
staat behandelt. De stichting is een
vorig jaar opgerichte organisatie van
overheid en bedrijfsleven met het
doel de internationale vervoersstro
men via Nederland en de distributie
functie van ons land te vergroten.
De overheid moet de plannen voor
de Randstad zelf financieren vindt de
stichting.
Als daarbij een bijdrage van de
weggebruiker nodig is kan dat vol
gens het voorstel door de motorrijtui
genbelasting met 25 gulden voor per
sonenauto's en met 50 gulden voor
vrachtauto's en bussen te verhogen.
De stichting doet verder het voorstel
boven de minimale 400 miljoen aan
investeringen jaarlijks 100 miljoen
gulden extra hiervoor in te zetten wat
via de terugploegregeling uit de
werkloosheidsfondsen moet komen.
BRUINISSE - Het is op dit moment nog' onzeker
of Bruinisse een van haar fraaiste huizen kan behou
den. Huize 't Hof aan de Dorpsweg' raakte zondag
avond bij een brand zwaar beschadigd. Het huis
werd in 1868 gebouwd voor landbouwer Lambertus
van Vessem. Na zijn overlijden in 1893 werd het huis
begin 1900 overgenomen door dokter Spruijt. Sinds
dien is het imposante herenhuis in gebruik als dok
terswoning. Die traditie is voortgezet door A. M.
Dorrestein die zich in 1982 als huisarts in Bruinisse
vestigde.
Wat eens ongetwijfeld de trots
was van Meneer Lambertus biedt
nu een desolate aanblik. Huize 't
Hof aan de Dorpsweg in Bruinisse
is een van de laatste herenhuizen
in Bruinisse en tevens een van de
fraaiste huizen. Waar de naam 't
Hof vandaan komt is niet bekend.
Wel is bekend dat de vader van
'Meneer Lambertus' in 1804 het ei
genlijke Hof in Bruinisse, de wo
ning van de ambachtsvrouwen en
ambachtsheren, heeft afgebroken.
Rijk
Lambertus van Vessem behoor
de tot de welgestelden. Hij maak
te deel uit van een rijke landbou
wersfamilie die tot in de zestiger
jaren in de polders Bruinisse en
Oosterland veel landerijen, en
ook een aantal hofsteden bezat.
Lambertus van Vessem was boer
op de hofstede van Dirk Kik. In
1868 besloot Van Vessem om naast
de schuren en stallen een groot
huis te laten bouwen. Omdat een
groot deel van de archieven van de
burgerlijke stand van Bruinisse
uit die tijd verloren is gegaan en
het resterende deel door water
schade moeilijk te ontcijferen is is
niet exact bekend hoeveel kinde
ren Lambertus van Vessem had.
Wel is te achterhalen dat Lam
bertus vlak nadat hij zijn Hof had
laten bouwen ook nog een huis
voor zijn zoon Cornelis liet bou
wen. Naar men zegt nog groter en
mooier. Hetgeen ook weer aan
geeft dat het Lambertus van Ves
sem niet aan geld ontbrak.
Lambertus en zoon Cornelis van
Vessem bemoeiden zich niet alleen
met het landbouwbedrijf. Zij kon
den zich ook eigenaar noeme'n van
de meekrabfabriek aan de Dorps
weg. Een fabriek die bij de Brue-
naars indertijd bekend was onder
de naam De Twee Gezusters.
Na de dood van Lambertus van
Vessem in 1893 werd Huize 't Hof
nog enige tijd bewoond door de di
recteur van het telegraafkantoor
in Bruinisse, de heer Waayard,
maar al heel snel werd het huis ei
gendom van dokter Spruijt. Daar
mee werd een traditie ingeluid,
want ook de volgende eigenaar
was een arts: Albertus Johannes
de Koek.
Dr De Koek kocht het huis in
1899 en liet het in 1920 een flinke
verbouwing ondergaan. Daarbij
werd vooral het middengedeelte
van het huis gewijzigd. De Koek
was een zeer populaire arts. Ruim
40 jaar hield hij praktijk in Brui
nisse. Hij overleed op 13 augustus
1955 op 87-jarige leeftijd. Later
werd er een straat in Bruinisse
naar hem vernoemd.
In 1939 verkocht De Koek huize
't Hof aan dokter M. P. Bruynzeel.
Na de oorlog kwam de dokterswo
ning in 1945 in handen van dokter
Quaak. Toen hij vertrok naar
Haarlem deed hij praktijk en wo
ning over aan dokter Van Leeuwen
die het pand tot aan zijn dood in
1971 zou bewonen. Zijn weduwe
bleef tot 27 maart 1972 in het huis
wonen en verkocht toen huis en
praktijk aan dokter J. de Bruin.
Deze vertrok in 1973 weer en dok
ter F. Buijtendijk deed zijn intre
de in Bruinisse. A. M. Dorrestein,
de huidige bewoner van Huize 't
Hof, betrok de woning op 1 sep
tember 1982.
Veranderingen
In de loop der tijden ondergin
gen zowel het statige herenhuis
aan de Dorpsweg als zijn omge
ving de nodige veranderingen. De
annalen vermelden niet of de oor
spronkelijke eigenaar en bewoner
Lambertus van Vessem het huis
Niet meer op opbrengst, maar op
kwaliteit telen
ZIERIKZEE - Uien die op het land
te drogen liggen, terwijl door over
matige regenval van drogen geen
sprake is, dit beeld dat in de nazomer
zo vaak te zien is gaat tot het verle
den behoren. De afkalvende uienex-
port, een export die voor de Neder
landse boer van eminent belang is
heeft de uienexporteurs wakker ge
maakt en vier van hen Mo, Agrico,
Meijer en Pakomi hebben de handen
ineen geslagen en gesteld dat er een
betere kwaliteit Nederlandse ui
moet komen, die kan concurreren te
gen het Duitse en het Engelse pro-
dukt. Juist dat zijn onder meer de
landen, waarnaar de export altijd
goed is geweest. In vijf jaar wil men
bereiken dat de Nederlandse ui, op
de exportmarkten een eerste plaats
in neemt.
Men wil dat voor elkaar krijgen, in
de eerste plaats door de medewer
king van de boer. Het is diens belang,
dat hij niet jaar op jaar verlies lijdt
op het gewas, dat vroeger in bepaalde
seizoenen mee werkte, om het jaar tot
een financieel goed jaar en het be
drijf tot een rendabel bedrijf te ma
ken.
Uien moeten voortaan niet meer op
de opbrengst, maar op de kwaliteit
worden geteeld. Er moeten betere
sorteermachines komen.
Kwaliteit
Men heeft berekend dat een ui ge
middeld 35 keer is gevallen eer hij
verpakt in de zakken gereed staat
voor export. En bij iedere val wordt
de kwaliteit aangetast. Daarop zal
moeten worden gelet.
De uien moeten groen worden ge
rooid en daarbij wordt de velddroog-
periode geschrapt. Aan de bewaring
moeten stringente eisen worden ge-
l
steld en dat betekent een minimale
droogcapaciteit van 160.000 calorieën
per 100 ton uien en 200 kubieke meter
lucht per kubieke meter produkt per
uur.
In de bewaarcapaciteit moet dus
flink worden geïnvesteerd, men moet
hier rekenen op 15.000,- per 100 ton
uien.
Met bona fide landbouwers moeten
meer jarige contracten worden afge
sloten waarin een vergoeding voor de
bewaring is opgenomen, de contracte
rende landbouwer weet dan voor een
aantal jaren tegelijk waar hij aan toe
is.
Boeren met goede oogstresultaten
en een goede manier van drogen moe
ten een kwaliteitspremie ontvangen
die contractueel moet worden vastge
legd, zodat men een produkt krijgt
dat in Klasse I kan worden gerang
schikt. Klasse N. 2 moet verdwijnen
en mengen moet worden verboden.
Wat niet in Kwaliteitsklasse I kan
worden gerangschikt moet voor in
dustriële doeleinden worden afge
voerd.
Consumptie
Voor consumptie moet alleen de
Klasse I, dat is de harde ui, in aan
merking komen. De consument wil
nu eenmaal het gehele jaar door een
harde ui. Een onafhankelijk kwali
teitsinstituut moet gaan zorgen dat
slechte uien de markt niet meer be
reiken.
Mol uienbedrijf te 's-Gravenpolder
sluit de sorteerbedrijven in de Noord
oostpolder en de Flevopolders, maar
de teelt van uien in de Zuiderzeepol-
deres wordt niet gestopt. In 's-Gra
venpolder, in het moederbedrijf van
Mol, vorig jaar overgenomen, wordt
15 miljoen gulden geïnvesteerd.
ZIERIKZEE
Bestuurswisseling
Mr. H. van Pijkeren is de nieuwe
voorzitter van de afdeling Zierikzee
van het Nederlandse Rode Kruis. J.
Hoekman is nu de vice-voorzitter.
Aan J. K. Joppe werd op de laatste af
delingsvergadering de gesp en oor
konde voor 30 jaar trouwe dienst aan
het Rode Kruis overhandigd.
NIEUWERKERK
Land bouwvereniging
Landbouwvereniging Eendracht
Bindt uit Nieuwerkerk houdt op
dinsdag 9 februari een ledenvergade
ring in de grote zaal van Ons Dorps
huis in Nieuwerkerk. Na het huis
houdelijke gedeelte is het de beurt
aan akkerbouwvoorlichter W. J. in 't
Veld. Hij spreekt over de rentabiliteit
in de landbouw, het AM-beleid,
brouwgerstteelt alternatief?, de teelt
van kwaliteitstarwe en grondbewer
king en aardappels poten in een
werkgang. Aansluitend is er gelegen
heid tot discussie. De vergadering be
gint om 19.30 uur.
OOSTERLAND
Oud papier
Ten bate van de zending van de Ge
reformeerde Gemeenten wordt zater
dag 6 februari oud papier en vodden
opgehaald. De actie start om 9.30 uur.
Verzocht wordt het papier gebundeld
gereed te zetten.
BRUINISSE
Proefvaart BR 14
De BR 14 Cornelia-J wordt zater
dag 6 februari door Maaskant Ship
yards overgedragen aan de fa. J. Fe-
nijn uit Breskens. Maaskant bouwde
deze 46 meter lange kotter in Bruinis
se af en plaatste er een 4000 pk sterke
hoofdmotor in. De technische proef
vaart is inmiddels succesvol verlo
pen.
GOES
Samenkomst
De leden van de afdeling Goes van
de Women's Aglow Fellowship hou
den woensdag 10 februari een bijeen
komst in hotel Terminus (naast het
NS-station) in Goes. Tijdens deze sa
menkomst die om 9.45 uur begint
spreekt Mariëtte Jansen over het the
ma God, onze rots. Mariëtte Jansen is
verbonden aan de Stichting Getuige
nis van Gods Liefde in Eindhoven. De
bijeenkomst staat verder in het teken
van gebed en zang. Vanaf 9.15 uur
staat de koffie klaar, ook is kinderop
pas aanwezig. Women's Aglow Fel
lowship is een interkerkelijke bewe
ging met een charismatisch karakter
die ernaar streeft om de geestelijke
eenheid tussen hen die geloven te be
vorderen.
heeft verbouwd. Genoemd is reeds
de grondige verbouwing in 1920,
op initiatief van dokter De Koek.
Het herenhuis van Cornelis van
Vessem werd in 1917 afgebroken
en op de plaats waar dit heren
huis stond bouwde aannemer S.
Capelle het zogenaamde tuin
dorp. Oorspronkelijk was het
huis omgeven door een groot aan
tal forse bomen. In de oorlog van
1914-1918 sneuvelde een aantal
van die bomen. Het hout was no
dig om geweerkolven te maken.
Toen de Tweede Wereldoorlog op
haar einde liep en de bevrijding
door de geallieerden voor de deur
stond staken de Duitse bezetters
de dijken door en zetten Schou
wen-Duiveland onder water. Deze
inundatie deed de natuur op het
eilarid geen goed, en het zoute wa
ter eiste ook zijn tol in Bruinisse.
De bomen die de Eerste Wereld
oorlog hadden overleefd sneuvel
den alsnog als gevolg van de in
werking van het zoute water.
Rustiek
Oude foto's tonen hoe rustiek
het herenhuis indertijd gelegen
was, omzoomd door bomen en met
een oprijlaan, toegankelijk via
een fraai hek. Foto's van na de wa
tersnoodramp in 1953 laten een ge
bouw zien dat niet beschut wordt
door geboomte, maar constant
bloot staat aan de inwerking van
de elementen. Inmiddels zijn de
bomen weer wat gegroeid en
krijgt het aanzien van Huize 't
Hof weer wat van zijn oude luister
terug.
Of het herenhuis aan de Dorps
weg voor Bruinisse behouden kan
blijven is op dit moment nog niet
te zeggen. De brand heeft een
schade van naar schatting enkele
tonnen veroorzaakt en het huis is
op dit moment onbewoonbaar. De
brand verwoestte bovenverdie
ping en zolder. De rest van het
huis liep ernstige waterschade op.
Of het monument voor Bruinis
se behouden kan blijven is op dit
moment nog niet duidelijk. De
praktijk wordt voorlopig voortge
zet in het Groene Kruisgebouw
aan de Wilhelminalaan in Bruinis
se. Het gezin Dorrestein ziet zich
gedwongen tijdelijk naar andere
woonruimte in Bruinisse om te
zien. De technische recherche is
bezig met een onderzoek naar de
oorzaak van de brand.
