Liefde en boerentrots
All that jazz in Concertzaal
Zierikzee-buiten-de-veste
op zeventiende-eeuwse kaart
Operette My Fair
in De Schutsè
Recreatievaart
gebukt onder
slechte zomer
4
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 29 oktober 1987 Nr. 24228
9
ROTTERDAM - Naast het museum
Boymans-van Beuningen in Rotter
dam zal een museum voor architec
tuur worden gebouwd. De ministers
Brinkman (wvc) en Nijpels (vrom)
hebben hiertoe besloten. De beide
ministeries hebben voor de bouw 25
miljoen gulden beschikbaar gesteld.
Rotterdam zorgt voor de grond en het
bouwrijp maken daarvan. Een
woordvoerder van vrom heeft dat be
vestigd.
ZIERIKZEE - De slechte zomer van
1987 heeft ook zijn sporen nagelaten
in de recreatievaart. Rijkswaterstaat
telde van mei tot en met september
op zeventien plekken hoeveel recrea
tieschepen er over de doorgaande
vaarwegen passeerden en legde de
cijfers naast die van 1986. Het bleek
dat er 6 procent minder pleziervaar
tuigen passeerde dan in 1986.
Op twaalf plekken waar geteld
werd bleek die daling. De drukte ver
minderde het sterkst bij de sluizen
rond het IJsselmeer/Markermeer en
in het Deltagebied. De dienst Ver
keerskunde van Rijkswaterstaat
noemt met name de Grevelingensluis
in Zeeland (naar de Grevelingen) en
de grote zeesluis bij Muiden (15 pro
cent teruggelopen).
De drukste sluis voor de recreatie
vaart in Nederland is de Krabbers-
gatsluis in de dijk Enkhuizen-
Lelystad, met bijna vijftigduizend
passanten (49.594) van mei tot en met
september 1987. De Volkeraksluizen
(toegang tot Zeeuwse wateren) nam
de tweede plaats in met 41.446 passe
rende pleziervaartuigen en de Greve
lingensluis - in 1986 nog de drukste
sluis van het land - kwam nu op de
derde plaats met 41.190 passanten.
Druk was het ook bij de Oranjeslui
zen, de toegang tot het IJsselmeer
van Amsterdam (36.373 schepen) en
de Johan Frisosluis in Staveren
(33.715 passerende schepen, voor ve
len na de oversteek uit het westen het
uitgangspunt voor tochten naar het
noorden of Friesland in).
Rijkswaterstaat tekent hierbij aan
dat, ondanks de afname in 1987, de
drukte van de recreatievaart als ge
heel sinds 1970 vrijwel voortdurend
groeide en nu ongeveer vier keer zo
groot is. De groei zat vooral op het
„grote water": Waddenzee, IJssel
meer/Markermeer en Deltagebied en
ook op de doorgaande hoofdroutes.
ZIERIKZEE - Met uitzondering van een enkele gegraveerde oude kaart tonen vrijwel
alle historische stadsplattegronden van Zierikzee alleen het stedelijk domein zoals
dat omsloten werd door muren (later bolwerken), poorten en grachten. Fraaie exem
plaren bieden op die wijze een goed overzicht van het oude Zierikzee ,,binnen-de-
veste". Toch hield het stedelijk leven en bedrijf niet op bij de poorten maar zette zich
voort in het buitengebied. Het was zelfs zo dat buiten de stadsgrachten hier en daar
de grootste activiteit werd ontplooid. Er bevindt zich in de zogenaamde Bodel Nijen-
huisverzameling van de bibliotheek der rijksuniversiteit te Leiden een zeer zeldzame
getekende stadsplattegrond van Zierikzee uit omstreeks 1660, die ons een blik gunt
niet alleen binnen de grachten en omwalling maar óók daarbuiten
Zierikzee buiten de veste omstreeks 1660, getekend op een kaart door Zacharias Roman. Links de Noord- en Zuidha
venpoort; rechts bedrijvigheid aan het Dijkwater.
Het is een voorrecht om de verschil
lende stadsplattegronden van Zierik
zee, die in de loop der tijden werden
gemaakt, te bestuderen. Deze kaar
ten leveren talrijke gegevens op die in
de archiefstukken vaak niet worden
vermeld. Genoemde kaart uit Leiden
is in veel opzichten belangwekkend.
Men raakt op deze vogelvlucht-kaart
van Zacharias Roman niet gauw uit
gekeken. Laatstgenoemde werd in
Zaterdag 14 november
BURGH-HAAMSTEDE - In De Schutse te Haam-
1595 te Haarlem geboren en vestigde
zich naderhand in Middelburg. Het
bijzondere van de betrouwbaar ogen
de en artistiek uitgevoerde platte
grond van Zierikzee is de aandacht
die is geschonken aan de langgerekte
bebouwing buiten de poorten. Aan de
ene kant, beginnende bij de Noordha-
venpoort, zien we huizen en bedrij
ven langs de Scheepstimmerdijk, aan
de andere zijde allerlei opstallen aan
de Vissersdijk. De bedrijvigheid
moet op die locatie bijzonder groot
zijn geweest; er is veel variatie van
scheepswerven, meestoven, molens
en zoutketen. Tegenwoordig is het zo
dat verkeersproblematiek, lawaai en
eventuele stankoverlast tal van fa
brieken en bedrijven uit de bin
nensteden naar het buitengebied
doen verhuizen. Vroeger ging het in
hoofdzaak om de gemakkelijke be
reikbaarheid via het water en niet te
'""vergeten om reden'èh vaii veiligheid".
Daarbij moet in de eerste plaats wor
den gedacht aan het verhoogde
brandgevaar voor scheepswerven en
meestoven.
de houtkoperij) op de achtergrond en
enkele „nieuwe" tweemasters (onder
meer van Loubert) op de voorgrond
valt er in dit gedeelte van het Zierik-
zeese buitengebied toch nog veel te
genieten. Met enige fantasie kan men
het verleden weer even „terughalen".
Wiebe Keikes
Vrijdag 30 oktober
Nederland 1
09.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
14.00 uur Oud genoeg om zelf te be
slissen, 3-delige informatieve serie,
afl. 1.
14.30 uur De avonturen van Huckle
berry Finn, Amerikaanse speelfilm
uit 1960 van Michael Curtiz.
16.15 uur Sport op vrijdag, maande
lijks sportmagazine.
17.30 uur Journaal.
17.46 uur Alvin en z'n boefjes, teken
filmserie.
18.11 uur KRO's tekenfilmfestival.
18.30 uur Cursus Handwerken, les 5.
19.00 uur Mini-playbackshow gepre
senteerd door Henny Huisman.
20.00 uur Journaal.
20.28 uur Hints, spelprogramma.
21.00 uur Miss Marple, Engelse mis
daadserie naar de verhalen van Aga
tha Christie.
22.00 uur Brandpunt, actualiteiten
rubriek.
23.00 uur In 't holst van de nacht, Ca
nadese politieserie.
23.55 uur Journaal.
00.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
00.05 uur Studio Sport extra: Jum
ping Amsterdam.
Nederland 2
9.00 uur Herfst herfst. Afl. 2.
9.30 uur Grabbelkast, afl. 4.
10.00 uur Nieuws uit de natuur. Afl.
6.
11.00 uur Schooltv-weekjournaal.
Afl. 7.
11.30 uur Brandpunt in de school.
Afl. 2.
13.00 en 18.15 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
17.00 uur Studio Sport Extra met
W.K.turnen
18.20 uur Paspoort voor Spanjaar
den.
18.30 uur Sesamstraat.
18.45 uur Jeugdjournaal
19.00 uur Journaal.
19.12 uur Prijs je rijk, spelprogram
ma.
20.03 uur AVRO's Sportpanorama,
aandacht voor minder bekende spor
ten.
20.18 uur V, Amerikaanse sf-serie.
21.06 uur Reis om de wereld in 80 vra
gen, spelprogramma.
22.12 uur Gesprek met de minister
president, door Herman Dirk.
22.30 uur Journaal
22.45 uur Kenmerk-special: Winti,
een Surihaams-Creoolse religie in
Nederland, documentaire.
23.28 uur Een bericht van de Wilde
Ganzen.
23.30 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
23.35 uur The Big fix, Amerikaanse
speelfilm uit 1978 van Jeremy Paul
Kagan.
BRT 1
14.00 en 17.00 uur Schooltelevisie
17.55 uur Nieuws.
18.00 uur Tik Tak, kinderserie, herh.
18.05 uur De tovenaar van Oz (The
wizard of Oz), serie naar de boeken
van Frank Baum. Afl. 32.
18.30 uur Bingo, hitparadeprogram
ma.
19.15 uur Uitzending door derden:
Programma van de christen
democratische omroep.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Nieuws.
20.10 uur Weerbericht.
20.20 uur Première, filmnieuws met
Jo Röpcke.
20.50 uur De jongens van Compagnie
C, Amerikaanse speelfilm uit 1978
van Sidney Furie.
22.50 uur Filmspot, achtergrondin
formatie bij de filmactualiteit.
23.10 uur Nieuws en Coda: Sterven te
Antwerpen, van Maurice Gilliams.
BRT 2
14.55 uur ECC-Tennistoernooi uit
Antwerpen, rechtstreekse reportage.
18.45 uur Babel, migrantenmagazine
voor Turken.
19.00 uur Zonen en dochters (Sons
and daughters), Australische serie
met Peter Phelps, Pat McDonald,
Tom Richards, e.a.
19.25 uur Oshin, Japanse serie van
Yikiko Okamoto en Sugoko Hashida.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht
19.45 uur Nieuws
20.10 uur Weerbericht en Kwidam,
videospelletje met Marleen Gordts.
20.15 uur ECC-Tennistoernooi uit
Antwerpen, rechtstreekse reportage.
De Goese Operette Vereniging is
een amateurgezelschap dat wordt
ondersteund door professionele
krachten. Zo is de regie van de
operette in handen van de be
roepsregisseur Jean Frangois
D'hondt uit Antwerpen (België)
die voorheen assistent-regisseur
bij de Opera van Vlaanderen was.
Het, eveneens Belgische, begelei
dingsorkest dat de live-muziek bij
de operette verzorgt staat onder
leiding van beroepsdirigent Hans
Swinnen.
Will Ferdy
De operette My Fair Lady wordt
verder opgevoerd met medewer
king van twee professionele zan
gers die als gastsolisten optreden.
Het zijn Will Ferdy en Eric Smets
die respectievelijk de rol van Al
fred Doolittle en Zoltan Karpathy
vervullen. De rol van Eliza Doo
little wordt vervuld door Paula
van Rijsbergen. Henry Higgins
wordt gespeeld door Jac Hop en
kolonel Pickering door Johan Bo-
drij.
De Goese Operette Vereniging
bestaat uit vele tientallen enthou
siaste amateurs die onder de pro
fessionele leiding de laatste jaren
tot grote prestaties kwamen. De
Goese Operette Vereniging treedt
jaarlijks in verschillende plaat
sen in Zeeland op. Mede op initia
tief van de Stichting Westerschou-
wen Kultureel is daar nu voor het
eerst ook Schouwcn-Duivcland
bij. De voorstelling van My Fair
Lady in Haamstede is de laatste
van zes voorstellingen waarbij
het gezelschap ook Goes, Kruinin-
gen en Heinkcnszand aandoet.
Mensen die belangstelling hebben
om het spektakel bij te wonen
kunnen kaarten bestellen via de
VVV Zierikzee, Ronesse of Burgh-
Haamstcdc. De opcrettevoorstcl-
ling in De Schutse begint om 20.00
uur.
Na de drukte en bedrijvigheid tij
dens de zeventiende en achttiende
eeuw bracht de Franse tijd een radi-
kale ommekeer. Handel en nijver
heid waren lamgelegd, scheepvaart
en visserij kwijnden. Als gevolg
daarvan viel er ook stilte op de wer
ven. Men kan niet zeggen dat het Zie-
rikzeese stadsbestuur bij dit alles
lijdzaam heeft toegezien. Bij herha
ling werden krachtige pogingen on
dernomen om leven in de brouwerij
te brengen. Tevergeefs. Een oude foto
van omstreeks 1886 geeft een verstild
beeld weer van de Vissersdijk met
gezicht op de „houtkoperij". Voor de
wal ligt heel schilderachtig een twee
master ter hoogte van de vroegere re
derswoning van De Crane (tegen
woordig Delta Elektronika). Het is
een zogenaamd „zoutschip" dat zout
uit Engeland aanvoerde. Op de ach
tergrond is de mcestoof „De Wereld"
zichtbaar. Het is een karakteristiek
en schilderachtig gezicht, dat herin
neringen oproept aan vroeger tijden
toen het daar nog een en al levendig
heid was. Na de teruggang in de vori
ge en in het begin van deze eeuw is er
in het oude havengebied gelukkig
toch weer vertier gekomen al is het
anders dan voorheen. Met enkele
historische panden (onder meer van
DEN HAAG - Minister Brinkman
van welzijn, volksgezondheid en cul
tuur (wvc) ziet geen mogelijkheid een
financiële bijdrage te leveren voor
het behoud van een Romeinse muur
in Nijmegen. Hij heeft dit aan de
Tweede Kamer meegedeeld, naar
aanleiding van vragen van het Ka
merlid Van der Vlies (SGP). Inmid
dels is de muur overigens al afgebro
ken.
44
,,Is u met alles klaar, pa?", vroeg
Kees ongeduldig.
„Ja, jongen." Pats. K^es knipte het
licht uit. Meteen voelde Betsie een
kus en de hand liet haar kin los. Die
man toch en hij had al vier kruisjes
achter de rug. Ze glimlachte.
En ingelukkig ging ze tussen man
en zoon haar huis binnen.
Hoofdstuk XI
Veertien dagen later belden Geerie
en Sjoerd bij Riekus Boot aan. Tben
Marijtje open deed, overhandigde het
meisje haar bloemen. „Alstublieft, er
zit een briefje in."
Weg waren ze. Stomverbaasd bleef
Marijtje staan.
„Wat zelle we nou ete," prevelde ze.
„Nou al bloemen, we benne toch nog
geeneens twaalfeneenhalf jaar
trouwd
Even later stond ze met de bloemen
bij Riekus in 't kantoortje.
„Nou moet je d'r es zien, zeg. Bloe
men van Brandsma. die benne zeker
in de war."
Hij nam het kaartje er uit en las:
„Hartelijk gefeliciteerd, Bruids-
'paar."
DE OVERKANT.
„Welnee, mens, ze zijn niet in de
war, in de stad doen ze dat altijd. Van
daag zijn onze bruidsdagen immers
begonnen." Zijn stem klonk nijdig,
zij snapte ook nooit iets.
door J. VISSER-ROOSENDAAL
Marijtje bleef staan, neerkijkend
op de bloemen.
„Maar wat moet dat nou, we had
den het zó stil houden en nou weten
ze het toch net evengoed."
„Wel, dan houden we'receptie en
ontvangen ieder, die komen wil."
„Maar dat is ook wat. Zo'n gesjouw
en geslob in mijn huis en dan die
drokte. 't Is wat moois. Alles wordt
zo'n dag verinneweerdjammerde
Marijtje.
„We hoeven het ook niet in huis te
hebben, 't kan in de herberg toch ze
ker net evengoed. Jij schreeuwt wa
rempel altijd voor je 't mes voelt," zei
Riekus kortaf nu.
„Ja zeker, maar dat geeft ok een
boek drokte en dan de kosten niet te
vergeten," begon Marijtje weer.
„Je bent nogal veranderd in ons hu
welijk, want toen we trouwden kon
het je niet te druk en geld speelde
geen rol".
Riekus sprak spottend, maar zijn
ogen waren hard.
„Tben, ja toen," de jonge vrouw, aar
zelde even, het bloed steeg haar naar
de wangen: „toen docht ik, dat alles
mooi en goed was met ons, toen was
ik blijd en uitgelaten; maar nou ken
't me niks schelen, helegaar niks".
„Heb je 't dan zo slecht hier?"
„Slecht niet, maar toch heel aars as
ik 't docht had. Riekus. Wat hewwc
we eigenlijk een beetje an mekaar, jij
zitte altijd hier teugenwoordig en ik
in de kamer. Je prakkezeere alleen
over je werk
„En jij over 't jouwe," viel hij haar
in de rede. „We moste mekaar maar
niks verwijte."
„En mijn leste verjaring hew je im
mers helegaar vergeten."
Ze snikte even.
Hij zag haar aan, zoals ze daar voor
hem stond in haar grijze japon, op
sloffen, een groot bont schort voor,
een paar slierten blond haar in 't ge
zicht. Hij keek naar haar fletse, iets
bolle ogen, de scherpe neus, de terug
wijkende kin. Wat liet ze zich toch
weinig aan haar uiterlijk gelegen lig
gen en wat was ze hem totaal onver
schillig. Ze irriteerde hem zelfs door
haar slonzig voorkomen en haar lijzi
ge spraak. En toch stond ze daar nu
als zijn bruid met bloemen in de hand
en hij - was de gelukkige bruidegom.
„Ik denk, vrouw, dat het ons bei
den niet meegevallen is," zei hij bit
ter. „Maar we zitten nu eenmaal in 't
schuitje en een receptie moet er wel
van komen, want niemand zal kun
nen zeggen, dat we een slecht leven
hebben, eerder andersom. We hebben
toch hooit ruzie. En wat je verjaardag
betreft, die zal ik niet vergeten dit
jaar. Kijk hier."
Hij lichtte een paar bladen van een
maandkalender boven het bureau op
en Marijtje zag. dat haar verjaarsda
tum aangestreept was.
„Ik heb nu maatregelen genomen,
snap je, dan heb ik dat gejank gere
geld niet meer te horen."
(wordt vervolgd)
stede wordt op zaterdag: 14 november de operette My
Fair Lady gepresenteerd door de Goese Operette
Vereniging. De voorstelling vindt plaats onder
auspiciën van de Stichting Westerschouwen Kultu
reel.
Haventjes
Heel opmerkelijk zijn de talrijke
kleine insteekhaventjes aan de kant
van de Scheepstimmerdijk. Deze wa
ren kennelijk gegraven om de sche
pen tijdens in- en uitladen enigszins
„beschermd" voor de wal af te me
ren. Dat brandgevaar niet denkbeel
dig was in dit buitengebied trad over
duidelijk aan het licht tijdens de
belegering van Zierikzee door Spaan
se troepen (1575/'76). Omdat het ter
rein buiten de poorten heel erg
kwetsbaar was wilde het stads
bestuur van Zierikzee ook daar (de
zogenaamde voorstad) een proviso
risch verdedigingswerk doen aanleg
gen.
Zoveel mogelijk burgers zowel oud
als jong werden verplicht om daar te
komen „bolwerken". Enkele soldaten
zagen kans om tussen de bedrijven
door de bloemetjes buiten te zetten!
Door grove onvoorzichtigheid ont
stond er een brand die moeilijk te
blussen bleek:
„Den 10 octobris (1575) is den brand
in de keeten gekoomen, aan de zuyd-
zijde van der havene en de noordzij
de, zulks datter aan huysen ende kee
ten verbrande omtrent vijftig keeten,
veel zouts ende turff ende wel twee
honderd huysen."
ZIERIKZEE - Jazzballetten in een veelvoud van stijlen. Variërend van Afrikaans primitief tot adagio's, experimente
le moderne jazz en musicalballetten met zang, tap en acrobatiek. Dat wordt op dinsdag 10 november in de Concertzaal
te Zierikzee via het dansfestival All that jazz gepresenteerd door Maria More Dynamisch Danstheater. Het gezelschap
bestaat uit twintig medewerkers die worden ondersteund door live muziek. Zij zijn het grootste jazzdanstheater van
Europa dat werd geformeerd naar een concept van Bob Bouber. Het gezelschap treedt in Zierikzee op onder auspiciën
van dc Stichting Uit op Schouwen-Duiveland. De voorstelling begint om 20.00 uur
