Oosterland mmiw £1 OOSTERLAND - Het ene dorp is het andere niet. Het klinkt zo vanzelfsprekend, maar is het dat eigenlijk wel? In welk opzicht kunnen twee dorpen, die slechts een steenworp van elkaar liggen zo van elkaar verschillen, dat een buitenstaander zich in het ene wél en in het andere niét thuis zou voelen? We hoeven er niet omheen te draaien. Als nieuwkomer op Schouwen-Duiveland lijk je sneller je draai te kunnen vinden in het wat 'opener' ingestelde westelijke deel van het voormalige eiland, dan in bijvoorbeeld Bruinisse, Kerkwerve, Dreischor of de Duivelandse kernen, waarvan Oosterland er een is. Wanneer je evenwel wat langer op het meest noordelijke deel van Zeeland je activiteiten ontplooit, dan moet je gaandeweg erkennen, dat het een kwestie is van 'hoe benader je elkaar'; hoe bénader je ids nieuwkomer de autochtone bevolking. Stel je je open voor hun denkbeelden en predik je vooral maar niet, dat jij de wijsheid in pacht zou hebben. Het zou ook belachelijk zijn, al is het mogelijk wel zo, dat de doorsnee Oosterlander een 'andere' wijsheid erop na houdt. Na een korte gewenningsperiode is het alles bijeen wel degelijk zo, dat het prima toeven is voor de Hollander, de Brabander, de Groninger of de Limburger in Oosterland. Akkoord, het is allemaal niet zo gemaakt spontaan als in veel streken van ons land, of zelfs als een steenworp verderop. Maar als die Oosterlander eenmaal los is, waak je dan maar.... We gingen met enige argwaan naar de Duivelandse kern om aan de hand van wat plaatjes en praatjes een summier beeld te scheppen van Oosterland. Het gekoes terde vooroordeel bleek volledig misplaatst. We willen het hierbij dan ook graag herzien. Oosterland is via diverse invalswegen bereikbaar, maar het meest voor de hand ligt de binnenkomst over de inmiddels om uiteenlopende redenen befaamde rijksweg 18. We kiezen voor het binnenrijden van Oosterland bij de afslag bij de Pleisterplaats en de weegbrug. Het is nog vrij vroeg op de dag, maar dat neemt niet weg. dat er reeds enkele dag tevoren, toen op het Zicrikzcese sportpark Den Hogen Blok 'geschoolvoetbald' werd. Het team van De Oosterburght bereikte tot ieders verrassing zowaar de finale, ondanks het feit dat een groot aantal meisjes deel uitmaakte van het team In de slotwedstrijd moest de Oosterlandse toekomst het afleggen togen de Renesser leeftijdsgenoten van 't StaepcTof. Op voetbalgebied kan Oosterland in de komende jaren overigens best wat gebruiken, want de plaatselijke voetbalclub Duiveland is sinds kort bezig aan een serie magere jaren. De hoofdmacht moet zich tevreden stellen met een middenmootpositie in de tweede klas van het afdelingsvoetbal, het tweede team dreigt te moeten degraderen en voor de derde formatie viel het doek reeds. „Daar heb je in dergelijke kleine kernen mee te maken", laat Duiveland-trainer Ed van Lent weten. „Het is allemaal niet eenvoudig geweest dit seizoen, maar over het algemeen staat iedereen zo goed en zo kwaad als het gaat positief tegenover de problematiek waar we mee te maken hebben We hebben steeds met z'n allen hard gewerkt om er het beste van te maken. Dat is niet gelukt. Jammer, maar we hebben elkaar niets ie verwijten". Het vrij nieuwe Oostersportpark is gelegen in de hoek van een nieuwbouwwijk met naast een aantal 'rijtjeshuizen' ook een serie fraaie bungalows. Het is een nieuwbouwwijk, zoals die overal op Schouwen-Duiveland voorkomen. Niets specifieks Oosterlands derhalve. Via de wijk bereiken we de Oudheiligcweg Recht tegenover de woning van fotograaf Ben Seelt staan twee zuilen, die in vroeger tijd nog eens ^erden verbonden door een grote Soort. Op iedere zuil een opzittende ;euw en in de schildjes eronder in twee deien het woord 'Oosterland' Om de zuilen wat dichterbij te willen bekijken moeten we over een hek klimmen en een bordje met 'Beschermd Natuurgebied' passeren. In het fraaie waterrijke gebied grazen volop schapen en klinken tal van niet-alledaagse vogelgeluiden. Het blijkt een oase van rust, een verademing in onze vluchtige sleur van iedere dag. Wanneer we na een half uurtje door het natuurgebied slenteren besluiten Oosterland binnen te rijden, worcff onze aandacht getrokken door een opmerkelijk aangekleed balkon. Het voorjaar kondigde zich aan en prompt reageert de mens. De winterse kleding wordt gelucht. Onder het fraaie tafereel huppelt een groot aantal kippen rond. Een kastje met een aantal gewasbestrijdingsmiddelcn geeft aan, dat er nog iets meer dan recht vooruit te doen is in huize 'Dorpzicht', zoals het statige huis in 1949 werd gedoopt. „We hebben een winkeltje, waarin we die middelen aan de man brengen", vertelt Trudy Dorst even later, wanneer wc om het huis heen zijn gewandeld. „Ik zal mijn man even roepen. Die kan er veel meer van vertellen". Johannes Dorst runt een loonspuitersbedrij! „Ik ben de grootste afnemer van mezelf", legt hij uit, wanneer we eenmaal temidden van een enorme vracht dozen, blikken, potten en flessen zijn aangeland. „Je moot maar niet te veel op de rommel letten, want het is hoogseizoen. We komei} op het ogenblik gewoon niet aan opruimen toe" De in de schuur ondergebrachte winkel is onderverdeeld in twee groepen. „De gewone huis-, tuin- en keukenmiddoltjes worden door mij behandeld. Het groffere werk komt voor rekening van Johannes", legt Trudy Dorst. „Het zijn vaak erg dure potjes en giftig zijn sommige ook Vooral die spullen met een doodskop erop mogen gerust met enige zorg behandeld worden. Als je daar vijf korreltjes van necnit, dan lig je binnen twee uur gestrekt. Aan de andere kant zijn er evenwel ook volop dingen, die niks om het lijf hebben", onderkent Dorst. De Oosterlandse loonspuiter stelt vast, dat de samenleving anno 1987 niet meer buiten al de middeltjes kan, die hij en zijn vrouw verhandelen. „Als ze dit spul allemaal zouden verbieden, zouden we niet meer kunnen leven. Gelukkig gaat de ontwikkeling van de giften echter steeds verder. Neem nou een luizenbestrijdingsmiddel van een aantal jaren geleden. Daarmee werden niet alleen de luizen, maar ook de lieveheeïbeestjes, die luizen eten, gedood. Sinds kort is er een vrachtwagenchauffeur de kans te baat hebben genomen om bij de Pleisterplaats een kop koffie te nuttigen. Bij de weegbrug wordt naarstig gewerkt om de gewichtige zaken omtrent een vrachtwagencombinatie af te handelen. Er wordt vluchtig een hand naar ons opgestoken als we passeren. We gaan Oosterland binnen. Het valt ons op, dat aan de hand van keurige richtingwijzers naar iedere Oosterlandse activiteit wordt verwezen. Het sportveld, Freriks bv. de sportzaal, slagerij Geelhoed. Een klein aantal werkplaatsen is bij elkaar verzameld op een heus industrieterreintje aan de Van den Abeelestraat. Een eindje verder staat de gemeentelijke sportzaal, een accommodatie waar Oosterland terecht aardig trots op is. We treffen het niet echt. want op de dag. dat wc Oosterland bezoeken, zijn er geen activiteiten in de sportzaal Normaliter zouden er gymnastische activiteiten geweest zijn van een aantal leerlingen van een van de basisscholen, maar de kinderen genieten van de paasvakantie. Een aantal van hen rust bovendien nog uit van de vermoeienissen van een terdege leeft en 'bouwt aan zijn toekomst', zoals een gevleugeld woord dat wil Aan de zijkant van de kerk staat een monumentje in de vorm van een kruis "Tbr herinnering aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog' vermeldt het temidden van uit de kluiten gewassen struiken geplaatste monument. Over enkele dagen zullen vele Oosterlanders er weer bij stilstaan, wanneer we onze bevrijding vieren. We besluiten ter afsluiting van onze tocht door Oosterland nog een bezoekje te brengen aan 'Het Beusje' aan het Hofplein. Het loopt tegen twaalf uur als we arriveren. Gedreven door de warme voorjaarszon zijn diverse oudere bewoners van de woninkjes aan het Hofplein driftig bezig in hun tuintjes. 'Het Beusje' staat er leeg en verlaten bij. „Als jullie er meer van willen weten, moeten jullie op nummer 13 zijn. Daar woont Van der Maas. Die heeft de sleutel", vertelt een vrouwtje. Enkele ogenblikken later zitten we met Kees van der Maas in 'Het Beusje'. Het voormalige stookkot werd op 27 november 1981 door de toenmalige wethouder A. L. Bakker van de gemeente Duiveland als 'vergaderruimte' voor de oudjes van Oosterland in gebruik gesteld. Frans van der Have was de gangmaker geweest achter het plan. „Tben we allemaal een afzonderlijke kachel kregen, kwam het stookkot leeg te staan. Van der Have vond het een aardig idee om het als ruimte voor ons in te laten richten. Beter Wonen werd benaderd en die reageerde spontaan. Sindsdien is 'Het Beusje' een feit", vertelt Kees van der Maas, die voor het schoonhouden van de ruimte van drie bij vier meter zorgdraagt en ook de sleutel beheert. Deze activiteiten bezorgden hem de bijnaam 'burgemeester van het Hofplein'. 'Het Beusje' is gezellig ingericht. Er staan twee gaskacheltjes en op de tafel prijkt middel, dat dit niet doet. Het is in dit geval niet meer zo, dat de goeden onder de kwaden moeten lijden". We verlaten het echtpaar Dorst en gaan weer verder. Het is opmerkelijk rustig in Oosterland. Opnieuw ligt hier voor een belangrijk deel de paasvakantie aan ten grondslag. De kinderen blijven binnenshuis of in de naaste omgeving van de ouderlijke woning. Incidenteel staan een paar oudere mensen met elkaar te praten. Een winkeldeur wordt geopend, een enkele auto rijdt door Oosterland. Via de fraaie Hervormde kerk met de vrijstaande toren en de in 1904 tussengevoegde 'Voorkerk' rijden we voor het in zijn laatste dagen zijnde Rabobank-kantoor aan het Tbrenplein langs. 'Dit kantoor is vanaf 27 april gesloten' staat er op een kaart op de deur. Vanaf die dag gaan de bankzaken verder in het nieuwe gebouw aan de Markt. De fraaie nieuwbouw wordt officieel in gebruik genomen op vrijdag 8 mei tijdens een feestelijk gebeuren in het plaatselijke verenigingsgebouw Oosterhof. De openingsdaad wordt verricht door de nieuwe Duivelandse burgemeester A. Bcrgshoeff, die een dag tevoren als zodanig wordt geïnstalleerd Schuin achter de Hervormde kerk zijn volop bouwactiviteiten gaande, hetgeen aantoont, dat Oosterland een fraaie petroleumlamp. „Er is geen elektriciteitsaansluiting. Als het 's winters vroeg donker is doen wc de petroleumlamp aan, maar we hebben ook al aardig wat licht van die lantaarnpaal daar", weet de 74- jarige 'burgemeester'. De wanden zijn flink behangen met posters, schilderijtjes en geschreven spreuken. 'Laten we het hier warm stoken, maar niet meer roken' vermeldt een van de met een viltstift gekrabbelde teksten. Het is overigens in tegenspraak met de diverse asbakken, die in de gezellige ruimte staan „We roken wel, maar als Frans van der Have komt stoppen we. Hij kan er niet tegen. Heeft last van bronchitis", legt Van der Maas uit. De oudjes komen op de maandag-, dinsdag- en woensdagmiddagen tussen een uur of vier en half zes in 'Het Beusje' bij elkaar. Op de donderdag blijft de ruimte leeg, want dan heeft de plaatselijke soos de voorkeur „Meestal zijn we mot een stuk of zes. zeven mannen Vrouwen mogen ook komen, maar ze doen het om de een of andere reden niet", zegt Van der Maas lachend „We hebben altijd wel wat te bepraten Vooral veel van vroeger, dat begrijp je". De oudjes zijn erg in hun sas met hun gratis onderkomen. „Het is alleen jammer, dat het zo in een hoekje staat en niet aan de weg. Maar och. je kunt niet alles hebben". We zeggen de 'burgemeester van het Hofplein' gedag onder dankzegging voor zijn uitleg. „Graag gedaan, hoor. Je mag vanmiddag gerust komen. Dan hoor je waar we het zo al over hebben", roept hij ons nog na We laten hem weten geen tijd te hebben, maar dat we de uitnodiging wel te goed houden. Even later zitten we weer in de auto. Wc verlaten Oosterland, zoals we binnenkwamen. Opnieuw gaat cr in het huisje bij de weegbrug een hand in de hoogte. Onze kijk op Oosterland is veranderd. Als je de mensen aardig benadert, zijn ze spontaan. Alle andere geluiden ten spijt. Het leek ook zo vanzelfsprekend, want in dat opzicht kan het ene dorp niet zo veel verschillen van het andere dorp.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1987 | | pagina 16