Vierde toeristendag met
mooie helicoptervluehten
Kees Pilaar houdt dag in dag
uit de wacht in Dikke toren
liavansa
GAS
WATER
ui
H-
CE
Journaliste Van Deursen
heeft paspoort weer terug
Verkoop Reparatie
Op alles
gerekend,
behalve op
de politie
Vernielingen
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 31 juli 1987 Nr. 24175
3
Toren moet leukere aankleding krijgen
r lijkt geen
zoetwaterperikelen en eerlijk gezegd
is de discussie niet al te interessant
meer. De voorstanders hebben hun
zegje gedaan en ook de tegenstan
ders hebben overduidelijk van zich
laten horen. Nu de actie tegen de
zoetwaterpijp in een impasse dreigt
te raken doen enkele boeren een po
ging door middel van het zoeken van
publiciteit de bal rollende te houden.
In het belang van de actie een accep
tabele handelswijze, maar de wijze
waarop stemt tot nadenken. De zake
lijke argumenten, die eerder nog ge
geven werden hebben plaatsge
maakt voor verdachtmakingen.
Hoofdingelanden, die baantjeslo
pers zouden zijn bijvoorbeeld. Het
zijn niet gestaafde beweringen, die
niet bijdragen tot een zinvolle dis
cussie met provinciale staten. Derge
lijke uitlatingen werken averechts.
Het is begrijpelijk, dat hoofdinge
landen zich hierdoor persoonlijk
aangevallen voelen en geen trek
meer hebben in een gesprek. Dat wa
ren ze overigens niet meer van plan,
want de beslissing is genomen en het
wachten is op het geld van de provin
cie. In dat opzicht is de brief van te
genstander Padmos aan provinciale
staten een betere actievorm. Met za
kelijke argumenten geeft hij aan,
waarom de zoetwaterpijp met bijbe
horende kosten er volgens hem (en
vele boeren) niet hoort te komen. Of
iemand zich nu in zijn standpunten
kan vinden of niet... het is op zakelij
ke gronden gebaseerd. De ingezon
den brieven in deze krant van deze
week moeten wat de aangedragen
argumentenaangaat niet al te se
rieus genomen worden. Waarom dan
toch geplaatst door de redactie van
dit blad? De brieven hebben een be
langrijke functie en dienen als zoda
nig gezien te worden. De inhoud
geeft de frustratie en angst van een
grote groep boeren aan, die bang zijn
voor de financiële consequenties van
de pijp. Daarnaast is de terminologie
van briefschrijvers uniek voor
Schouwen-Duivelandse begrippen.
Niet eerder werd er in het openbaar
zo fel uitgehaald naar zittende bestu
ren. In een enkel geval zelfs naar de
eigen standsorganisatie, die tot voor
enkele jaren terug van de eigen
groep niet of nauwelijks kritiek
heeft gehoord. De reacties van de
standsorganisaties zijn koel en zake
lijk. Niet dat de bestuurders het per
soonlijk koud zou laten hoe de boe
ren over hen denken, maar waar
schijnlijk omdat er nog geen erva
ring met felle reacties in huis is. Laat
de actievoerende boeren een stapje
terug doen in een verdachtmakingen
in het belang van de actie, want niet
alle tegenstanders zullen zich met de
briefschrijvers willen identificeren.
Hoe begrijpelijk de inhoud ook is
met de wetenschap van het vooraf
gaande, het mag niet de weg zijn an
no 1987. De politieke strijd dient ge
leverd'te worden in het provincie
huis. waar volwassen mensen tegen
over elkaar hun argumenten kunnen
aandragen.
AvdW
ZIERIKZEE - „Mijnheer wat verkoopt u hier allemaal,
mijnheer waar zijn de toiletten?" Voor de bezoekers van
de Dikke toren blijkt Kees Pilaar een wandelende vraag
baak te zijn. Niet alleen voor de gebruikelijke huis-tuin
en keuken vragen, maar ook voor opmerkingen van
meer historische aard wordt Pilaar, die het gehele sei
zoen als torenwachter fungeert herhaaldelijk aangespro
ken.
Uit de woorden van Pilaar blijkt
dan ook de voorkeur voor een wat ou
der iemand, die zich de nodige kennis
over het verleden van de stad heeft ei
gen gemaakt. Pilaar behoort duide
lijk tot die categorie. In de tien jaar
dat hij nu onder de Zierikzeeënaars
vertoeft heeft hij alles wat los en vast
zit gelezen. Gedetailleerde vragen die
bij tijd en wijle op hem worden afge
vuurd doen hem niet met de mond vol
tanden staan.
Een ideetje van hém om het gehele
seizoen de wacht te houden in deze
mastodont van laat middeleeuwse
oorsprong, die zo nadrukkelijk zijn
stempel drukt op het stadsbeeld.
„Begin vorig jaar heb ik tijdens de
expositie van Anje Schoneman ook
als torenwachter gefungeerd en toen
leek het me een goed idee om dat nog
wat uit te breiden. Tbrenwachter zijn
is blijkbaar goed in de smaak geval
len bij Pilaar, die zich tijdens het ge
sprek ontpopt als een inventief mens
en een goed causeur
Dit jaar zwaait Pilaar voor het
eerst het gehele seizoen de scepter
over de toren. Tbt dusverre waren het
scholieren die in de vakantiemaan
den een centje bijverdienden door
achter de kassa plaats te nemen. „Dat
gaf vaak een wisseling van de wacht
te zien en het gebeurde bovendien re
gelmatig dat de jongeren geen raad
wisten met de vragen van de bezoe
kers, omdat ze de nodige achter
grondkennis en taalvaardigheid ont
beren", schetst Pilaar de situatie van
voorheen.
Aankleding
Met een gedegen ondergrond alleen
ben je er volgens Pilaar nog niet. Die
toren heeft een leukere aankleding
nodig. „Een prettige ambiance is echt
een eerste vereiste. Een expositie bij
de entree en een stemmig achter
grondmuziekje doen wat dat betreft
wonderen. Al vindt lang niet ieder
een deze stemmige klanken een wel
daad voor het gehoor. Een assistent
van Pilaar wipt even de loketruimte
binnen om te vragen over er niet iets
Kees Pilaar en Anje Schoneman.
Over het gehele eiland met 24 personen
ZIERIKZEE - Dinsdag 4 augustus wordt de vierde van de vijf toeristendagen gehou
den in de Zierikzeese binnenstad. Evenals de eerste drie keer is er weer een uitgebreid
aanbod van activiteiten, waarin zowel jong als oud zich zal kunnen vinden. Alles be
gint 's morgens om 10.00 uur en 'draait' door tot 17.00 uur. Een hele dag voor jong en
oud dus.
Om 10.00 uur begint op het Haven
plein een alternatief man/vrouw-spel
onder de naam Recordeo, dat tot 17.00
uur duurt. Om 13.30 uur is er een zo
genaamde motor-rail demonstratie
door Benelux-kampioen Frans Ver
hoeven. Deze herhaalt zijn stunts om
16.00 uur. Hoewel het nog niet zeker
is, is er misschien ook een demonstra
tie van de brandweer en/of een para-
sail-demonstratie.
Rijn en Trijn
Aan de Balie/Poststraat is er om
11.00 uur en 12.00 uur een optreden
van Rijn en Trijn, die ook tijdens de
vorige toeristendagen acte de présene
gaven. Dit duo is om 14.00 uur en
15.00 uur te zien in het Havenkwar
tier. In de middaguren is er aan de
Balie/Poststraat (en in de ochtend
uren in het Havenkwartier) een con
cert van het rondlopende gezelschap
Achterste Veure.
Aan de Mol/Melkmarkt is clown
Coco prensent met zijn grote sjoel
bakken en kunnen kinderen hun ge
zicht laten schminken. Organist
Heijermans speelt aan de Schuitha-
ven/Nobelstraat en Cowboy Mein-
dert treedt in de Korte Sint-Jan
straat op.
In de Lutherse kerk is er om 13.00
uur weer een toeristenconcert, dat de
ze keer verzorgd wordt door Karin
Haak (viool) en Wim Boer (orgel). Dit
concert wordt om 13.45 uur gevolgd
door een orgelwandeling door Zierik-
zee. En verder is de gehele stad uiter
aard gevuld met standjes, zijn er zeil
tochten vanaf de Nieuwe Haven, rijdt
de paardentram met een gids en kan
er pony worden gereden op de Balie.
Extraatje
Als extraatje heeft de organisatie
voor de vierde toeristendag de moge
lijkheid gecreeërd om met een heli
copter over de stad en het gehele ei
land te vliegen.Dit wordt op poten
gezet door een shag-fabrikant en de
KLM. Het betreft een twee-motorige
helicopter, waarin plaats is voor 24
passagiers. Naast de Dikke Toren en
later op het Havenpark is er een pro
motiebijeenkomst over de korfbal
sport en het poppentheater Alteklein
geeft haar wekelijkse voorstelling dit
keer om 14.30 uur in de Sint-Domus-
straat.
anders dan die op kattengejammer
klinkende klanken gespeeld kunnen
worden. Een karakterisering waar
mee Pilaar het absoluut niet eens
blijkt te zijn: „de jazz komt straks en
deze muziek is grandioos". Het draai
en van zo'n achtergrondmuziekje is
niet alleen sfeervol maar ook functio
neel. Het zorgt er namelijk ook voor
dat de bezoekers wat minder lawaai
produceren
Tbch kan het allemaal beter en aan
trekkelijker blijkt uit de woorden
van de torensupervisor. Nu het toe-
ristenseizone in volle gang is en de
fransen, duitsers, engelsen, Canade
zen en ook finnen en noren over de
drempel stappen zit Pilaar zonder
folders. De Nederlandse folder is op
en folders in het frans en engels heeft
hij zelfs helemaal niet in huis gehad.
De VW heeft het een beetje laten
sloffen blijkt uit zijn relaas.
„De Toren zou veel meer gebruikt
kunnen worden bij muziekevenemen
ten. Ik denk hierbij aan concerten.
De akoestiek is hier namelijk grandi
oos. De musici zouden vanaf de ba
lustrade hun muziek kunnen laten
horen. Dat behoeft niet alleen klas
siek te zijn, dixieland is net zo goed"
zet Pilaar zijn ideeën uiteen, die naar
zijn zeggen tot nu toe weinig bijval
heeft gekregen van gemeentezijde.
„Ik heb de indruk dat ze het een beet
je laten voortsukkelen.
Voorziening
Wat die aantrekkelijkheid aangaat
moet er volgens de torenwachter nog
meer worden gedaan. „Wanneer het
waait tocht je hier echt weg. Een
luchtsluis is dan ook hard, bitterhard
nodig en ook een toiletvoorziening
zou niet voor zijn tijd zijn". Heel wat
keren is hem door de bezoekers al
naar het toilet gevraagd. Die sanitai
re voorziening moeten ze elders in
een horecagelegenheid zoeken. „Ik
heb al eens voorgesteld om net zoals
in Westerschouwen een toiletcabine
te plaatsen naast de toren. Tever
geefs, want er bleek voor dit plan
geen gehoor te vinden".
Steengruis
Het interieur van deze 58 meter ho
ge toren is en blijft een permanente
bron van zorg, doordat de tand des
tijds onvermoeibaar zijn werk doet.
„Op momenten dat het hier rustig is
hoor je soms het steengruis naar be
neden komen. Of dat nog een gevolg
is van de ramp kan Pilaar niet zeg
gen. Hij schrijft dat afbrokkelen
meer toe aan het weer. Hoe het ook
moge zijn, het is volgens hem voor de
gemeente dan ook zaak om het monu
ment regelmatig te onderhouden..
Publiek
Gedurende de tijd dat Pilaar de be
zoekers van de toren ontvangt heeft
hij heel wat ervaringen opgedaan
met zijn klanten. „Met name in het
voorseizoen krijgt je nogal eens men
sen die echt geïnteresseerd zijn in de
historie van deze nooit geheel afge
bouwde toren. Momenteel komen er
mensen die gewoon naar boven wil
len om te genieten van het uitzicht".
Dat uitzicht reikt bij uitzonderlijk
helder weer tot Rotterdam. Meestal
kunnen de torenklimmers vanaf de
toren het gehele eiland overzien.
Wie van dat verre uitzicht wil ge
nieten zal eerst de tanden even op el
kaar moeten zetten. Maar lieft 281
treden resten tussen begane grond en
torenspits. Een schrale troost voor de
minder sportief aangelegden onder
ons moeten voor het bereiken van de
begane grond twee treden minder
worden afgelegd. „Dat komt omdat
we twee verschillende trappen heb
ben. Die rechts is om te klimmen en
de andere is voor de afzakkers". Niet
iedereen is overigens berekend op
zo'n fikse klimpartij. Er wordt nog
al eens gevraagd waar de lift is. Dan
zeg ik maar dat men 550 jaar geleden
nogal wat moeite met het aanleggen
van een dergelijke voorziening had.
Dan kan het gebeuren dat men op zijn
schreden terugkomt" aldus de toren
wachter.
Ook gebeurt het wel dat een enke
ling halverwege tot de conclusie
komt dat de weg naar de top eigenlijk
een brug te ver is. Die maakt dan on
derweg rechtsomkeerd. Een enkele
keer gebeurt het ook dat Pilaar zelf
de bezoeker ontraadt om aan de klim
partij te beginnen. „Als ik ouderen
zie waarvan ik denk dat ze het niet
halen dan adviseer ik hen om er niet
aan te beginnen".
Er blijven echter altijd verrassin
gen. Zo leverde een minder valide
een opmerkelijk huzarenstukje door
onder begeleiding de reis naar boven
af te leggen. Ook een aantal onderne
mende jongeren zorgde voor sensatie
door a la Tijl Uilespiegel over de to
rentrans te balanceren, een bezig
heid die menigeen die daarvan getui
ge was de adem benam.
Van die bezoekers is Pilaar niet erg
gecharmeerd. Dat geldt ook voor en
die zonder betalen naar boven te glip
pen. Dat komt een wanbetaler wel-
eens duur te staan. Dat ervoer een
Duits gezin dat door de controle pro
beerde te glippen via de trap om af te
dalen. Pilaar: „De laatste bezoeker
die op de dag naar boven gaat wordt
genoteerd. Daar maken we een noti
tie van, zoiets van man in groen
jack.Dan weten we tenmninste wan
neer we kunnen afsluiten. Doordat
die Duitsers de verkeerde trap namen
sloten we af". Het gevolg laat zich ra
den. De Duitsers moesten door de po
litie uit hun benarde positie worden
bevrijd.
Wat de bezoekers aangaat heeft Pi
laar het liefst te maken met Duitse
toeristen. „Die zijn wat meer geïnte
resseerd en vaak ook wat beter on
derlegd. Datzelfde geldt ook voor de
Engelsen. De Belgen daarentegen
scoren qua belangstelling niet hoog.
Die stappen regelrecht vanuit de bus
naar binnen. Meer om zich te vertre
den dan om zich te informeren over
de historie van de Sint Lievenstoren.
De Nederlandse toeristen blijken
zich in tegenstelling tot wat vaak
wordt beweerd, behoorlijk te gedra
gen. „Alleen groepen opgeschoten
jongeren moeten weieens terecht
worden gewezen" meldt Pilaar die
tijdens de laatste toeristendag vijf
honderd trappenklimmers telde. Tot
nu toe ben ik er nog niet toe gekomen
om de bezoekersaantallen bij te hou
den. Dat is wel de bedoeling om zo
doende uiteindelijk tot een evalua
tierapport te komen.
Advertentie
EINDHOVEN - Nihal-van Deursen
Dogan (41), de Nederlandse-Turkse
journaliste die in Turkije werd aan
gehouden en een dag werd vastge
houden, heeft haar - Turkse - pas
poort teruggekregen. Dat heeft naar
echtgenoot verklaard.
Volgens haar collega van het NOS-
programma Paspoort, Rolan Hurig-
lu, was Van Deursen in Turkije voor
een documentaire over remigratie in
opdracht van het ministerie van so
ciale zaken. Een gedeelte van de op
namen wordt in Nederland gemaakt,
voor het andere gedeelte (reacties van
teruggekeerde Turken) wa van Deur
sen in Turkije.
Volgens de echtgenoot is nog steeds
niet duidelijk op welke gronden de
aanhouding is verricht. „Mijn vrouw
heeft de indruk dat men dat in Izmir,
de plaats waar zij werd aangehouden,
ook niet wist, maar alleen op bevelen
vanuit Ankara moest afgaan. Zij
heeft woensdag en donderdag ruim
24 uur vastgezeten, maar hoefde niet
in een cel. Zij kreeg in het politiebu-
TECHNISCH INSTALLATIE BURO
Elektrische apparaten
Televisie - Video
HiFi - Huishoudelijk enz.
01114-1368 - 01119-1634
AMSTERDAM - De verenigd Rom-
sinti en het internationale romanoco-
mite, twee belangenbehartigingsor-
ganisaties van zigeuners in Nede-
land, hebben geprotesteerd tegen de
weigering van minister van justitie
Korthals Altes om Koko Petaio in de
gelegenheid te stellen de dodenher
denking van zigeuners in Nederland
bij te wonen. Een woordvoerder van
de rom noemde de weigering om Pe
taio vier dagen uit de gevangenis te
laten een „politieke beslissing".
DEN HAAG - Vier Hagenaars wa
ren in de nacht van donderdag op
vrijdag nog maar net op weg naar
hun vakantiebestemming Tunesië,
toen ze met hun personenauto door
de politie van Den haag van de weg
werden gehaald. Het leek de dien
ders niet verantwoord de vakantie-
vierders hun reis te laten voortzetten
op de manier die ze zich hadden voor
gesteld: op het imperiaal van de auto
lag een stapel bagage van exact twee
en een halve meter hoog.
De lading was zo zwaar dat de bo
dem van de auto aan de achterkant
nog amper boven het wegdek hing.
Het viertal meende nodig te hebben
vijftien koffers, een aantal plunje-
zakken, een voorraad tassen, een
fiets, een gascomfc jr, een naaimachi
ne en een autoband.
Ze werden door de politie gesom
meerd naar huis te gaan en eens te be
kijken wat ze niet echt nodig hadden.
Vervolgens moesten ze de drastisch
beperkte bagage bij het bureau laten
keuren. Dat deden ze en dit keer kon
de lading de goedkeuring van de poli
tie wel wegdragen.
RENESSE - In de nacht van woens
dag op donderdag werden in Renesse
enige vernielingen aangericht. Zo
.moest, hei; muurtje bij rde WQÓipg.van
J. F. aan de Hogezoom in'Renesse het
ontgelden. Over eeri lengte van 'vier
meter werd het muurtje vernield. De
schade bedraagt 1500 gulden. Diezelf
de nacht werden ook een aantal fiet
sen vernield in Renesse.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
GAS, WATER, SANITAIR,
VERWARMINGS- EN
ELEKTRICITEITSTECHNIEK
SCHARENDIJKE
TELEFOON 01117-1760
reau een stoel en mocht gewoon met
het personeel televisie kijken. Haar
is verteld dat zij zichzelf als gast
moest zien".
Nihal van Deursen moet zich maan
dag melden bij het ministerie van
binnenlandse zaken in Ankara. „Dat
gaat zij 's morgens doen in het gezel
schap van een advocaat en met ie
mand buitne het ministerie die kan
waarschuwen als zij niet terugkomt",
aldus haar echtgenoot, ,,'s Morgens,
omdat wij dan nog de hele dag de tijd
hebben om eventueel actie te onder
nemen". Het is de bedoeling dat de
journaliste woensdag naar Neder
land terugkeert. Ook Hurioglu be
grijpt niet waarop de actie in Turkije
is gebaseerd. „Wij maken al jaren
programma's waarvan de Turkse re
gering zeker niet de grootste fan is. In
februari nog een programma over de
problemen met de koerden. Maar na
februari is Nihal al twee keer in Tur-
kuije geweest. Na het programma
krijgen we meestal een protestbrief
van de Turkse ambassade, maar dat
zijn we wel gewend", aldus Hurioglu.
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven
Chef-redactie:
M. Kaat
Waarnemend chef-redactie:
A. van der Wouden
Kantoor:
Jannewëkken 11, Zierikzee.
postbus 1, 4300 AA,Zierikzee;
telefoon: 01110-16551.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (van
18.00 tot 19.00 uur): 01119-1941.
Redactie (na 17.30 uur). 01110-15071
en 01110-12449.
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-16706
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
1 41,00; per jaar f 156.50; losse
nummers 1 0.80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
53 cent per mm; „succesjes" (1/m 4
regels) l 6,60.
Contracttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% B.T.W
