Weersver(w)achting
4
Natte en koude weer beïnvloedt landbouwtoerisme en
koopgedrag burgers
ZIERIKZEE - Juni 1987.
Enkele dagen voordat de
zomer officieel zijn
intrede doet lopen de
toeristen op Schouwen-
Duiveland gekleed in
truien of regenpakken
langs het strand of de
bezienswaardigheden in
de steden en dorpjes, 's
Avonds wordt in vele
huiskamers de
thermostaat van de
centrale verwarming maar
weer op 20 graden gezet
omdat het anders zo kil is
in huis en de landbouwers
kunnen het onkruid
tussen hun gewassen niet
of alleen met de hand
wieden omdat de grond zo
nat is dat de machines
wegzakken. Na de
extreem lage
temperaturen (en alle
gevolgen van dien) die we
deze winter kregen te
verwerken is het weer
opnieuw een veelgebruikt
onderwerp van gesprek.
Al ruim anderhalve
maand is het te koud en
te nat voor de tijd van het
jaar. „Het is lente maar
het lijkt wel herfst", is
een veelgehoorde
uitspraak wanneer men
elkaar tussen de buien
door op straat of in de
winkels treft.
Bij de weerdienst van het KNMI
in het gebouw aan de Van Veenlaan
in Zierikzee zitten de deskundigen.
Meteorologen die in wisseldienstea
werken om dagelijks de
weersverwachting op te stellen die
is gericht op de kust en het
watergebeuren waaronder ook
Schouwen-Duiveland valt. Een van
hen is G. J. Meeuwes. Hij kan niet
anders dan bevestigen wat we mét
zijn allen al op onze paraplu
hoorden neerkomen. ,,De
hoeveelheid' neerslag die normaal
gesproken in juni neerkomt is op
dit moment al fors overschreden en
de temperatuur buiten ligt
gemiddeld drie graden onder de
normale hoogte voor juni".
'l'if'J'OT"
Bij het KNMI wordt.dat. allprag^l.
van uur tot uur bijgehouden via.
satellietfoto's die men ontvangt- uit;
De Bilt. En op weerkaarten waarop
de weersveranderingen worden
aangegeven die stations in heel
Europa waarnemen. Een nieuw
apparaat dat sinds drie maanden in
het weerstation te Zierikzee staat is
de buien-radar. Een
computerscherm waarop wordt
aangegeven waar het in Nederland
regent, hoe hard het regent en waar
de regengebieden naar toe trekken.
De intensiteit van de regenbuien
wordt uitgedrukt in verschillende
kleuren. Het laat .zich dan ook
raden dat er de laatste maanden,
heel wat blauw en roze
(neerslagintensiteit van één tot 10
millimeter) en zelfs rood en geel
(van tien tot 30 millimeter) over het
scherm is gegaan.
Veel te nat
..Het is duidelijk dat juni veel te
nat is. Vanaf één tot en met 17 juni
is hier in Zierikzee al 76 millimeter
regen gevallen. Terwijl hier
normaal gesproken in de héle
maand juni gemiddeld 59
millimeter neerkomt. Een forse
overschrijding dus want we zitten
pas op de helft van de maand". De
natste dag in juni was de achtste
toen er in één keer 29 millimeter
hemelwater naar beneden kwapi.
aangepast. Als het warmer zou
worden in de komende tijd zijn ze
niet in staat om vocht uit de diepere
grondlagen te halen. Het gewas is
daardoor zwakker en
kwetsbaarder", aldus de 34-jarige
landbouwer Han Beeke uit
Brouwershaven. Hij is al bijna
twintig jaar werkzaam op het
boerenbedrijf dat hij en zijn vader
runnen. Hij vertelde dat ook de
peulvruchten en dan vooral de witte
en bruine bonen bijzonder
kwetsbaar zijn voor het weer van de
laatste tijd. ,,Dat zijn zonplanten".
Een ook de snijmais is een
subtropisch gewas dat niet goed
gedijt met het huidige weertype.
Evenals het vlas dat zeer kwetsbaar
is. De tarwe heeft er volgens Beeke
niet veel last van en ook de
aardappelen lijden maar in
beperkte mate schade.
Een van de grootste euvels van de
grote hoeveelheden vocht die vielen
is het feit dat de onkruidbestrijding
niet kan worden uitgevoerd. ,,We
kunnen niet met de machines op het
land omdat die door hun gewicht
een enorme ravage zouden
aanrichten in de natte, zachte grond.
En ook het spuiten zelf heeft geen
enkele zin omdat de regen het
spuitmiddel er binnen korte tijd
weer zou afspoelen". Het uitstel
betekent een achterstand van twee a
drie weken in de werkzaamheden.
„Er zit vooral veel onkruid tussen
de uien". Toch blijft Beeke
optimistisch. ,,Als het weer nu zou
omdraaien blijft de schade nog
beperkt. Dan is het achteraf gezien
alleen wat hinderlijk geweest. Maar
het is wel een dubbeltje op zijn
kant. Bijna alle akkerbouwers
hopen nu op een droge warme
zomer zodat het gewas nog goede
prijzen oplevert. Daar hebben we
dit jaar geen zoetwaterpijp voor
nodig". Volgens Beeke zijn vooral de
vooruitzichten voor de prijzen van
uien gunstig omdat er in Noord-
Amerika een tekort is aan dit
gewas.
Ook in het koopgedrag van de
burgers op Schouwen-Duiveland is
de invloed van het weer te merken.
Zowel in kleding als eten heeft men
behoefte aan warme dingen. Bij de
groenten- en fruitafdeling van de
MCD supermarkt aan de
Varremarkt te Zierikzee is dat te
merken aan de constant blijvende
verkoop van 'gewone soorten
groenten' zoals kolen en bonen.
„Normaal gesproken kopen de
mensen in juni veel meer sla,
tomaten en komkommem", aldus
supermarkteigenaar W. Boon. Een
ander gevolg van het natte en koude
weer zijn de prijzen van de groenten
die veel hoger liggen dan anders in
juni. ,,De andijvie en spinazie die
van de volle grond komt blijft duur.
De prijs ligt ruim een derde hoger
dan vorig jaar". Ook de prijs van
bloemen blijft hoger dan normaal.
„Bijna vijf gulden per bos. Maar de
laatste dagen is het aan het zakken
omdat er beter weer aankomt".
Een andere branche waarin de
weersinvloeden direct doorklinken
is de confectie. „Wij zijn net een
barometer die met het weer op en
neer gaat", aldus de heer Holty die
op de Dam in Zierikzee een
modezaak heeft. Vanwege het
Hollandse klimaat wordt daarom
altijd een breed assortiment
kleding ingekocht. Rondom Pasen
werden daarvan de typische
zomerartikelen zoals korte broeken,
topjes en zomerjurken goed
verkocht. Maar met het 'inzakken'
van het weer was daarna duidelijk
te merken dat de voorkeur van het
publiek meer uitging naar de iets
warmere kleding. „De verkoop van
'blote' kledingstukken heeft een
poosje stilgelegen", vertelde
verkoopster Marian Muste die al
zeven jaar in Holty's Young shop
werkt. Zij heeft wel de ervaring dat
de verkoop bij de eerste
zonnestralen die doorbreken
onmiddellijk weer aantrekt.
Wat dat betreft ziet het er goed
uit. Hoewel het eerst nog kletterde
van de regen ging het schrijven van
dit artikel vergezeld van een vrolijk
zonnetje dat door de ramen scheen.
Daarom om de moed erin te houden
tot slot een spreuk uit de almanak
die ze bij het KNMI in Zierikzee
(voor alle zekerheid?) bij de
satellietfoto's en computers hebben
liggen: 'Juniregen is Gods zegen
Komt zonneschijn erbij dan maakt
hij boer en stadslui blij'.
Tekst: MARIJKE VAEL
Foto's: JOHAN JUNIOR
Toch vormt deze dagnög"fïiét"fe'ét>'K'
record in de juni-waarnemingen van
het KNMI Zierikzee. Het kan no£ i,.
erger. „Op 18 juni 1966 viel er in éen"
dag 40 millimeter.
Aan de hand van waarnemingen
door vrijwilligers heeft men ook de
neerslagcijfers van diverse andere
plaatsen'op het eiland. Bij
pompstation de Blinkert in de
dominiale duinen in'
Westerschouwen viel in de maand
mei in totaal 86 millimeter regen
waarvan 51 millimeter in de laatste
tien dagen. Nog meer dan in
Zierikzee dus. „Een uitzondering,
want over het algemeen is het in de
Westhoek wat droger". Dat blijkt
ook uit de cijfers van 11 tot en met
17 juni toen daar 9 millimeter viel
tegenover 26 millimeter in
Zierikzee.
Een ander uitzonderlijk feit in het
weerbeeld van de laatste maanden
is volgens Meeuwes dat de maand
april warmer was dan mei. „In De
Bilt was mei dé koudste maand van
deze eeuw. Maar hier op Schouwen-
Duiveland niet. Met een gemiddelde
van 10,2 graden Celcius was het hier
ook wel koud maai" in 1962 was het
nog erger met een gemiddelde van
10 graden".
Vulkaanuitbarsting
De eerste tien dagen van juni was
de géjttiddeitfeTtempbr&tüür in" l'
Zié'rikz'ee 16' grad'err Célcius terwijl'
dat normaal 19 graden is. Ondanks
alle moderne appara'tüur''kunnen
ook de meteorologen van het KNMI
de reden van het extreme weer niet
aangeven. „Misschien is het de
invloed van ëen vulkaanuitbarsting
of de golfstroom. Maar dat wordt
altijd veel later pas duidelijk".
Wel duidelijk is dat de
temperatuur van hét zeewater die
momenteel 14 graden bedraagt ook
weer een sleèhte invloed heeft op
het 'slechte', weer zodat een soort
vicieuze cirkel ontstaat. „De
temperatuur'van de zee is drie
graden lager dan het normale
gemiddelde. Doordat er in mei veel
noordenwind was en nu veel
westen- en noordwestenwind wordt
vanaf de Noordzee continu een
koude stroom aangevoerd. Ook al
omdat door dé wind meer water
vanuit de diepere' en koudere delen
van de Noordzee naar de kust
stroomt".
Wanneer in de komende tijd de
temperatuur buiten wat zou stijgen
(zoals de verwachting is) heeft dat
alö nadelig effect dat het hoge
luchtdrukgebied boven het land de
koelere lucht boven zee aanzuigt.
Daardoor krijgt men op het strand
het effect van een invallende
zeewind die het daar al vroeg in de
middag koel kan maken. Volgens
weekend blijkt dat het inderdaad
iets zachter en droger wordt. „Maar
het echte droge en warme
zomerweer kunnen we nog niet
aankondigen", zeggen ze bij het
KNMI in Zierikzee.
Weer of geen weer
Dat is erg jammer voor de
toeristen die in steeds groteren
getale Schouwen-Duiveland
bevolken. Want ze komen; weer of
geen weer. Volgens Mary Dalebout
van de VVV Renesse zijn de hotel-
en pensionaccommodaties, kamers
met ontbijt, en zomerhuisjes in de
Westhoek momenteel voor 98
procent vol. „Het is momenteel erg
druk omdat de Duitsers een dag
extra vrij hebben vanwege de Dag
van de Duitse eenheid". Mary heeft
de indruk dat men niet thuis blijft
vanwege het slechte weer. „Het is
overal slecht, ook over de grenzen.
Het is wel zo dat de mensen een
accommodatie zoeken waar ze
binnen zitten. Ze willen een dak
boven hun hoofd. Wc zien veel
minder kampeerders dan anders".
Ze heeft niet de indruk dat de
toeristen veel mopperen over het
weer. „Ze vinden het niet leuk maar
ze accepteren het omdat er nu
eenmaal niets aan te doen is. Ze
passen zich aan. In plaats van aan
het strand te liggen wordt er (tussen
de buien door) meer gewandeld,
gefietst en steden bezocht. Door het
regenachtige weer worden de
horecabedrijven wat meer bezocht
of men doet in caravan of huisje
gezelschapsspelletjes. Het slechte
weer betekent voor de mensen wel
dat de vakantie duurder is dan
anders".
De landbouwers op Schouwen-
Duiveland zijn ook niet echt blij
met de recente
weersomstandigheden. „De groei
van veel gewassen blijft achter en
door de regenval ontwikkelen
sommige structuurgevoelige
gewassen, zoals gerst, wortels die
erg bovenin de grond blijven.
Dergelijke wortels zijn niet
Meeuwes is er wel twee weken
warm en zonnig weer nodig om de 3
graden die de zee nu te koud is
weer in te halen. Maar toch blijft
hij optimistisch. „De zomer moet
nog beginnen. De natuur zoekt
altijd naar een evenwicht dus we
zijn niet pessimistisch. Er kan best
nog mooi weer komen". Uit de
weerkaart voor het komende
