'Ik zeg met veel nadruk
dat het ziekenhuis Zierikzee
blijft bestaan'
4
Het Zweedse Rode Kruisziekenhuis anno 1987.
Zweedse Rode Kruisziekenhuis dertig jaar
In totaal werd de stichting 385 bed
den toegewezen die werden verdeeld
over de drie gebouwen. Zierikzee be
hield daarbij zijn 80 bedden. Bouw
man sluit niet uit dat daar in de toe
komst onder invloed verandering in
komt onder invloed van de nieuwe re
geringsplannen in de gezondheids
zorg. ,,We hebben nu in Zeeland 3,7
ziekenhuisbedden per duizend inwo
ners ter beschikking. Volgens het
plan Dekker zou dat 3 per duizend
moeten worden". Bouman denkt dat
in dat geval ook het ziekenhuis van
Zierikzee een aantal bedden zal moe
ten inleveren. „Maar we houden voor
Zierikzee een ondergrens aan van 60
a 70 bedden. Minder mogen het er
nooit worden anders zijn de bijbeho
rende medische voorzieningen niet
meer rendabel. Dan moeten er in
Goes maar een paar bedden minder
komen". Bouman benadrukt hierbij
opnieuw dat het ziekenhuis in Zierik
zee sowieso blijft en dat de Nationale
Ziekenhuisraad heeft geadviseerd
om die plannen voorlopig op te schui
ven naar 1990/199,5.
Toekomstplannen
Bouman ziet in de toekomst geen
uitbreiding van het aantal bedden en
ook geen uitbreiding van het aantal
specialismen. In het klinische gedeel
te van het ziekenhuis, de afdelingen
waar de mensen worden opgenomen,
zijn drie specialismen; interne ge
neeskunde, chirurgie en gynaecolo
gie/verloskunde. In de polikliniek
zijn alle 17 specialismen uit Goes ver
tegenwoordigd. Bouman ziet in de
toekomst wel een 'verdieping' van de
handelingen die deze specialismen
met zich mee kunnen brengen. Met
andere woorden: Er zullen hier be
handelingen mogelijk worden waar
voor men nu nog naar Goes moet.
Bouman noemt daarbij met name
urologie en orthopedie. „Bijvoor
beeld operaties voor versleten heu
pen leidden soms tot lange opnames
buiten het eiland terwijl de mensen
niet echt ziek zijn. Ze missen dan het
sociale contact met de eilandbewo
ners dat toch heel belangrijk is. Dat
willen we hiermee veranderen". Ver
der streeft de stichting ernaar om (in
het kader van het regeringsbeleid)
het aantal verpleegdagen terug te
brengen door kleine ingrepen en in
gewikkelde onderzoeken via polikli
nische dagopnames uit te voeren.
„Tot nu toe werden de mensen 3 a 5
dagen opgenomen". Men denkt daar
voor drie dagverblijfbedden te creë
ren ten koste van 6 ziekenhuisbed
den. „Dit voorstel is opgenomen in
het beleidsplan dat nu ter goedkeu
ring bij gs ligt".
Renovatie
Als onderdeel van de ingrijpende
renovatie van het ziekenhuis die in
1980 een aanvang nam, zal naar ver
wachting begin 1988 worden begon
nen met de nieuwbouw van de opera
tie-afdeling die twee operatiekamers
omvat. Dat aantal blijft zo, maar ze
worden beter geoutilleerd. Er komt
een ï'ecoverykamer waar patiënten
uit narcose kunnen ontwaken en een
medium care-afdeling waar een in
tensieve bewaking en verpleging van
operatie-patienten plaatsvindt. Ver
der omvat de renovatie het bouwen
van een centrale sterilisatieruimte,
een scopiekamer en een telefooncen
trale. Bouman verwacht dat dit alles
zes a acht miljoen gulden gaat kos
ten. Dat bedrag wordt door de parti
culiere non-profitorganisatie die de
stichting is in zijn geheel geleend en
over veertig jaar afgeschreven.
Brandende boog
Naar aanleiding van het afronden
van het eerste deel van de renovatie,
dat de nieuwbouw van de röntgenka-
mer, een gedeelte van het laboratori
um, de dien- en spoelkeukens op de
afdelingen omvatte. Plus een nieuwe
ambulance, de aanleg van een teletra-
cerinstallatie en brandpreventieve
maatregelen, hield men op de jubi
leumdag een korte plechtigheid bij
het ziekenhuis. Als symbool werd een
ereboog in brand gestoken en daarna
geblust door de Zierikzeese brand
weer. Behalve het ziekenhuisbestuur
en personeel waren bij de plechtig
heid bestuurders van alle gemeenten
op het eiland aanwezig. Namens hen
benadrukte burgemeester mr J. J. P.
M. Asselbergs de betrokkenheid van
de gemeentebestuurders bij het zie
kenhuis. Die kwam al in 1954 tot
uiting via de gemeenschappelijke re
geling waarmee de gemeenten beloof
den te voorzien in eventuele tekorten
in de exploitatie. „In de beginfase
werd soms 10 a 15 gulden per inwoner
per jaar bijgepast". Dat is nu terugge
lopen tot 4 gulden per inwoner, een
bedrag dat in een reservepot wordt
opgeslagen. Algemeen directeur Bou
man benadrukte dat de activiteiten
van de Stichting Oosterscheldezie-
kenhuizen met de bouw van een
nieuw ziekenhuis in Goes en het gro
te renovatieprogramma in Zierikzee
niet gering zijn. „In een tijd dat alles
wat minder moet". Hij wees op het
belang van een duidelijke standpunt
bepaling van de Stichting Ooster
scheldeziekenhuizen ten aanzien van
de toekomst.
De Stichting Oosterscheldczickcn-
huizen heeft een samenwerkings
overeenkomst niet alle verpleeghui
zen in haar gebied die volgens
Bouman steeds belangrijker zal wor
den. „Dat vraagt de overheid". In
Zierikzee kan daar met de bouw van
de nieuwe Corncliastichting op een
goede manier op worden ingespeeld.
De algemeen directeur denkt daarbij
onder andere aan de fysiotherapie en
laboratoriumvoorzieningen. „Onze
fysiotherapie-afdeling is beperkt
terwijl die van het nieuwe verpleeg
huis juist zeer uitgebreid en modern
is. Wij zoeken contact met het be
stuur van de Cornelia om hierin tot
een nauwere samenwerking te ko
men. Omgekeerd zou men van ons la
boratorium gebruik kunnen maken".
Het is de algemeen directeur be
kend dat het verplegend personeel
van het Rode Kruisziekenhuis van
mening is dat zij met te weinig men
sen zijn om de patiënten een adequa
te verpleging te geven. „Dat is zo
maar als ik naar de koele cijfers kijk
en een vergelijking maak met andere
instellingen moet ik vaststellen dat
we in Zierikzee wat dat betreft nog
goed in onze jas zitten. Dat doet na
tuurlijk niets af aan de gevoelens
daarover van mensen die er recht
streeks mee worden geconfronteerd".
Bouman ziet in de toekomst nog geen
verbetering van die situatie ontstaan.
Hij staat positief tegenover het idee
om vrijwilligers in te zetten voor een
aantal 'extra's' waar het personeel
niet aan toekomt. „Een eindje wan
delen met de patiënten, de begelei
ding van kerkbezoek of het verzorgen
van bloemen en fruit". De algemeen
directeur benadrukt dat het niet de
bedoeling is dat ze het essentiële
werk van het personeel overnemen.
De bezetting van de ziekenhuisbed
den in het Rode Kruisziekenhuis
schommelt de laatste jaren constant
tussen de 85 en 90 procent.
Feestelijkheden
Naar aanleiding van het dertig
jarig jubileum van het ziekenhuis is
er vrijdag een personeelsfeest dat
wordt gehouden aan boord van de
rondvaartboot Christiaan B. Zater
dag wordt hot jubileum gevierd met
een sportief evenement op het gras
veld achter het ziekenhuis dat werd
georganiseerd door het zieken
huispersoneel in samenwerking met
vertegenwoordigers van De Wieken
en de rijkspolitie. De 15 deelnemende
ploegen worden gevormd door perso
neel van diverse zorginstellingen op
het eiland en instellingen als PTT en
brandweer. Van 8.00 tot 16.00 uur hou
den de 200 deelnemers zich bezig met
sportieve activiteiten waaronder vol
leybal en een hindernisbaan. Tfen be
hoeve van de patiënten en de deelne
mers doet de ziekenhuisomroep No
men Nescio de gehele dag verslag van
de gebeurtenissen. Tbr gelegenheid
van het jubileum wordt verder gedu
rende enkele maanden een expositie
gehouden van werk van 16 Schouwse
kunstenaars in de hal en de gangen
van het ziekenhuis.
Tbkst: Marijke Vael
De eerste steen van het Zweedse Rode Kruisziekenhuis werd gelegd op 28 april 1955 door Z. Af. koning Gustaaf Adolf
VÏ van Zu>eden.
ZIERIKZEE - Gebak bij de koffie, een pasteitje bij de
thee en een uitgebreid diner met een glaasje wijn. Daar
op werden de patiënten van het Rode Kruisziekenhuis
maandag getrakteerd naar aanleiding van het dertigja
rig bestaan van deze gezondheidsinstelling. Een kroon
jaar dat voor het algemeen bestuur geen aanleiding is
voor zeer grote festiviteiten. Maar toch een reden om
even bij stil te staan. Temeer omdat het jubileum precies
halverwege de renovatie van het ziekenhuis valt die eind
1985 begon en naar verwachting begin 1988 zal worden
voortgezet met een nieuwbouw en uitbreiding van de
operatie-afdeling. Dertig jaar nadat het Rode Kruiszie
kenhuis werd gebouwd naar aanleiding van de noodlot
tige gebeurtenissen die voortvloeiden uit de watersnood
ramp ziet de toekomst er rooskleurig uit voor het
ziekenhuis van Schouwen-Duiveland. Ondanks alle ver
anderingen en bezuinigingen in de gezondheidszorg die
van regeringswege worden opgelegd of dreigen te wor
den opgelegd is algemeen directeur van de Stichting
Oosterscheldeziekenhuizen P. C. Bouman (waar het
Zweedse Rode kruisziekenhuis bijhoort) duidelijk in
zijn toekomstvisie betreffende het Zierikzeese zieken
huis.
„Ik zeg zonder meer en met nadruk
dat het Zweedse Rode Kruiszieken
huis in Zierikzee blijft", aldus de al
gemeen directeur. De basis van die
uitspraak ligt in de fusie die in 1980
werd aangegaan door het Protestants
Christelijke Bergzichtziekéhhuis, het
Rooms Katholieke ziekenhuis Joan
na, beide in Goes, en het Zweedse Ro
de Kruisziekenhuis. Daaruit kwam
in 1981 de Stichting Oosterscheldezie
kenhuizen voort. Dat betekende één
ziekenhuis van algemene signatuur
verdeeld over drie gebouwen. „Na de
fusie hebben we ons steeds als één or
ganisatie aan het ministerie gepre
senteerd. Daardoor hebben we één er
kenning en één budget gekregen. We
kunnen zelf invullen hoe het totale
aantal bedden over de drie ziekenhui
zen wordt verdeeld. Omdat het Zie
rikzeese ziekenhuis een onderdeel is
van de Stichting Oosterscheldezie
kenhuizen loopt het geen risico bij de
plannen van het ministerie om in
1990 een aantal kleine ziekenhuizen
af te stoten". De toekomst van het
Zierikzeese ziekenhuis ligt dus voor
een belangrijk deel in handen van de
het bestuur van de Stichting Ooster
scheldeziekenhuizen. En aan de uit
spraken van Bouman te horen zit dat
wel goed.
Volwaardige partner
„Het Zweedse Rode Kruiszieken
huis vormt een wezenlijk onderdeel
van de stichting. Het is met zijn 80
bedden wel het kleinste ziekenhuis
maar niettemin een volwaardige
partner in het hele gebeuren. Het zie
kenhuis vormt een belangrijke basis
voorziening voor de bevolking op
Schouwen-Duiveland waarvan wij
zonder meer vinden dat die moet blij
ven". Bouman is namelijk van me
ning dat de basisvoorzieningen zo
dicht mogelijk bij de bevolking moe
ten liggen. Een ander belangrijk as
pect voor het voortbestaan van het
ziekenhuis in Zierikzee is het toe
risme op Schouwen-Duiveland. „De
bevolking op het eiland is in het zo
merseizoen verveelvoudigd. Het is
een essentieel onderdeel van onze
taak om ook al deze mensen zonodig
op te vangen met medische hulp. Dat
houdt weer in dat er voldoende voor
zieningen moeten zijn. Als derde re
den voor het in stand houden van het
ziekenhuis in Zierikzee noemt Bou
man de aard van een groot deel van
de bevolking van het voormalige ei
land. „Men is vaak sterk gebonden
aan zijn omgeving. De mensen willen
liever niet van het eiland als zij naar
het ziekenhuis moeten. Daar willen
we rekening mee houden".
Geschiedenis
De binding van de eilandbevolking
met het Rode Kruisziekenhuis is van
af het begin van de bouw in 1955 zeer
hecht geweest. De plannen voor een
nieuw ziekenhuis op Schouwen-Dui
veland bestonden al geruime tijd
voor de watersnoodramp in 1953.
Aanvankelijk leek de ramp alle illu
sies de grond te hebben ingeboord
maar uiteindelijk bleek het toch de
reden dat het ziekenhuis er inder
daad kwam. Het Zweedse Rode Kruis
stelde uit zijn fondsen en via giften
van de Zweedse bevolking 13 miljoen
kronen ter beschikking voor hulpver
lening, herstel en wederopbouw.
Overleg tussen het Nederlandse en
Zweedse Rode Kruis leidde tot de be
slissing dat vier miljoen kronen hier
van zouden worden bestemd als bij
drage aan de bouw van een nieuw
ziekenhuis. „Naar wij hopen zal het
ziekenhuis niet alleen een waardig
monument van grote symphatie van
het Zweedse volk aan het Nederland
se volk zijn doch ook een symbool
van hechte vriendschapsbanden tus
sen de Rode Kruisorganisaties van
beide landen". Deze woorden sprak
de consul-generaal van Zweden en ge
delegeerde van het Zweedse Rode
Kruis in Nederland W. E. W. Ekman
indertijd. De toenmalige burgemees
ter van Zierikzee en voorzitter van
het dagelijks bestuur van de Raad
van Bestuur van de Stichting Rode
Kruisziekenhuis Schouwen-Duive
land had daar de volgende mening
over: „Het merkwaardige feit dat
Schouwen-Duiveland toen het in
nood verkeerde een ziekenhuis ten
geschenke kreeg van een ander volk,
doet ons eens te meer beseffen dat wij
ook op dit eiland deel uitmaken van
een gemeenschap die zich niet aan
grenzen stoort. Het is zeker treffend
dat de wereldwijde organisatie die
het Rode Kruis is haar goede dien
sten bij dit alles heeft verleend. Moge
wij ons steeds opnieuw herinneren
dat ons nieuwe Zweedse Rode Kruis
ziekenhuis niet alleen wortelt in
Schouwse bodem maar evenzeer ver
daarbuiten".
Het ziekenhuis werd op 11 mei 1957
geopend door prinses Beatrix en in
gebruik genomen. Het telde ook toen
al 80 bedden waaronder vier kinder
boxen en twee couveuses. „Tot het
eind van de zeventiger jaren was er
een grote rust", aldus Bouman. Toen
kwam het adviescollege Ziekenhuis
voorzieningen van het ministerie van
volksgezondheid met de uitspraak
dat het wenselijk zou zijn dat een zie
kenhuis minstens 250'bedden heeft.
De ziekenhuizen die daaronder ble
ven zouden in 1990 worden gesloten.
In samenspraak met de bevolking en
de bestuurders van de gemeenten op
het eiland werd de samenwerking
met de ziekenhuizen op de Bevelan-
den intensiever. Dat leidde tot de fu
sie en het oprichten van de Stichting
Oosterscheldeziekenhuizen die het
behoud van het ziekenhuis bleek te
zijn.
Minder bedden?