Het historische plaveisel van Zierikzee
Vele mensen bezoeken
Bruse CJV-jaarfeest
BEZORG(ST)ER
Onderling Sterk treedt
naar buiten tijdens
landelijke ontmoetingsdag
Verbod af
spraken
aannemers
gewenst
Aandacht voor
slachtoffers
nu verplicht
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 31 maart 1987 Nr. 24109
5
ZIERIKZEE - Nog altijd zijn er in de historische
binnenstad van Zierikzee straatgedeelten waar
vrouwen met naaldhakken beter weg kunnen
blijven. Een jaar of twintig geleden was de
begaanbaarheid hier en daar zelfs erbarmelijk: op
de aan Vlaanderen herinnerende spekgladde
kasseien verstuikte menigeen zijn of haar enkel
om over slippartijen tijdens nat weer maar te
zwijgen In de loop der jaren heeft het
stadsbestuur van Zierikzee er voor gezorgd dat die
situatie aanmerkelijk is verbeterd. Daarbij is zeer
zorgvuldig te werk gegaan. Het karakteristieke
straatbeeld van de oude stad verdraagt nu
eenmaal geen asfalt.
Tben langs Havenpark en
Havenplein destijds de originele
maar ongemakkelijke keien
werden „opgenomen" hebben
sommigen dat betreurd en ook
de Vereniging Stad en Lande
heeft gewaarschuwd voor verlies
aan historisch stadsschoon. De
koperslakkeien die een goed
begaanbaar straatoppervlak
waarborgen zijn aangebracht als
een soort compromis.
Thans heeft de commissie
publieke werken van Zierikzee
zich dezer dagen opnieuw
gebogen over het probleem van
de herbestrating; de
verkeersdruk wordt met de dag
groter zodat een goed wegdek
dringend gewenst is.
Kasseien en schampstenen in oud-Zierikzee (hoek Hoge Molenstraat/
Schuithaven).
In verschillende verslagen
betreffende de
commissievergaderingen en ook
in het spraakgebruik valt
herhaaldelijk de uitdrukking
„stratenpatroon". Dit kan
gemakkelijk leiden tot
verwarring want wanneer men
het heeft over de noodzakelijke
herbestrating van bv. Nieuwe
Bogerdstraat, Korte- en Lange
Sint Jansstraat en
Verrenieuwstraat dan heeft dat
niets te maken met het
stratenpatroon.
Zowel wethouder De Rijke als
de Zierikzeesche Nieuwsbode
(dd. 12 maart) hebben
abusievelijk het woord
„stratenpatroon" gebruikt.
Immers, onder dit laatste wordt
algemeen verstaan de unieke,
historisch gegroeide
stadsplattegrond van Zierikzee.
Dat stadsplan is een
aaneenschakèling van
ruimtelijke vormen: straten,
stegen en pleinen, zoals prof.
Van Swigchem in „Zierikzee,
vroeger en nu" heeft geschreven.
Gelukkig wordt het
onvervangbare stratenpatroon
momenteel niet bedreigd door
voorgenomen doorbraken. Dat is
wel eens anders geweest!
Veldkeitjes
Het is verbluffend te zien op
hoeveel verschillende manieren
wegen, paden, straten en stegen
verhard kunnen worden.
Zierikzee is er een goed
voorbeeld van.
Tijdens de vroege
Middeleeuwen was het in onze
steden en dorpen bij regenachtig
weer doorgaans één grote
modderpoel waarin varkens en
kippen zich wonderwel op hun
gemak voelden. De stads- en
dorpsbewoners, in die tijd heel
wat gewend, waren er minder
gelukkig mee. Geen wonder dat
geleidelijk aan de voornaamste
modder- en zandpaden enigszins
werden verhard, hetzij met puin
of keitjes.
Er is van die heel vroege
bestratingen bijzonder weinig
bewaard gebleven. Een klein
interessant stukje kwam voor de
dag tijdens de
stadhuisrestauratie. Bij het
uitgraven van de ruimte van de
Vierschaar verscheen plotseling
een fragment van zeer vroeg
plaveisel, bestaande uit
authentieke veldkeitjes van
klein formaat. Men heeft de
vondst op foto vastgelegd en
vervolgens met zand bedekt; nu
liggen er de grote hardstenen
plavuizen overheen
Een andere dergelijke vondst
werd gedaan tijdens de
spectaculaire opgravingen naar
de funderingsresten van de in
1832 afgebrande Sint Lievens
Monsterkerk in de zomer van
1979.
Aan de Meelstraatzijde van het
kerkplein werd onverwacht een
vele eeuwen oud keienstraatje
aangetroffen, zelfs voorzien van
een gootje voor afvoer van
overtollig hemelwater.
Variatie
Wie belangstelling heeft voor
de gevarieerde bestratingen die
vroeger binnen het Zierikzeese
stadsdomein zijn aangebracht
kan te kust en te keur gaan.
De eerder genoemde
koperslakkeien zijn een
hedendaags fabrieksprodukt; de
keien van natuursteen die
voorheen werden gelegd kunnen
zeer uiteenlopend van formaat
en vorm zijn. Wanneer zo'n stuk
straat later met klinkers wordt
„belegd" dan kunnen de
uitkomende antieke keien nog
heel waardevol zijn om elders te
worden toegepast.
Vooral in de omgeving van
historische monumenten zijn
deze originele keien als
bestrating onmisbaar en
sfeerverhogend, zoals bij het
Havenpoortencomplex duidelijk
wordt aangetoond.
Een aangename afwisseling
kan worden verkregen wanneer
in een straat (Venkel!) naast een
pad van keien ook klinkers
worden gelegd.
Hoe dan ook, Zierikzee is ook
wat de bestratingen betreft, heel
bezienswaardig. Met name
wanneer men nog wel eens in het
straatoppervlak bij wijze van
versiering een „patroon"
aanbrengt!
Wiebe Keikes
ZIERIKZEE
Zelfhulpgroep
De zelfhulpgroep MBD Schouwen-
Duiveland organiseert op donderdag
16 april een gespreksavond in De
Driehoek te Zierikzee. Tijdens deze
bijeenkomst zal informatie worden
gegeven over het MBJD-verschijnsel
waarbij de hersenen iets anders en
soms minder goed functioneren dan
wat men normaal noemt. De bijeen
komst begint om 20.00 uur.
RENESSE
Kinderbescherming
De collecte ten bate van de Kinder
bescherming heeft 893,15 opge
bracht. Gevers en collectanten wor
den namens de organisatie bedankt.
NOORDWELLE
Om den Broode
Ruim dertig dames van de afdeling
Noordwelle en omstreken van de
NBvP brachten een bezoek aan het
bakkerijmuseum Om den Broode van
Zeelandia bv te Zierikzee. Na een ont
vangst met koffie en bolussen vertel
de D. van der Linde over het ontstaan
van het museum in het pand dat voor
heen in gebruik was als bakkerij. Dat
laatste kwam ondermeer tot uiting in
de oven in de muur en de katrollen
aan het plafond. Naar aanleiding van
de rondgang door het museum herin
nerden velen zich weer hoe het vroe
ger was. Ook de foto's en gebruiksar
tikelen gaven daarvan een uitsteken
de weergave. Mede door de informa
tie van Van der Linde spraken de le
den van een 'genoeglijke ochtend'.
Strao/Welfare
De verkoop van Welfare-artikelen
tijdens de Strao-festiviteiten in Se-
rooskerke en Noordwelle hebben ach
tereenvolgens 308,30 gulden en 314,35
gulden opgebracht. De deelnemers
aan het raden van de naam van de
pop 'Janneke' kwamen niet achter de
juiste naam. Eerder slaagden de deel
nemers er niet in in Renesse. Me
vrouw De Ruiter-De Feiter heeft de
pop na de verloting gekregen.
BRUINISSE
Boomplantdag
Morgen, woensdag, zal een vijftig
tal leerlingen uit de bovenbouw van
de beide basisscholen 28 eiken plan
ten langs de Molenweg. De laatste da-
?en zijn er op de scholen projecten
iver geweest met door de gemeente
beschikbaar gesteld materiaal. De
bomen komen te staan aan weerszij
de van de Molenweg vanaf de paral
lelweg tot de gemeentewerften einde
in de toekomst van de Molenweg een
laanachtig idee te krijgen. Om half
elf komen leerlingen, leerkrachten en
gemeentebestuur in het Dorpshuis
bijeen voor koffie en limonade en en
kele educatieve woorden van de bur
gemeester waarna om ongeveer elf
uur het bomen planten begint.
Collecte Kinderbescherming
De vorige week in Bruinisse gehou
den collecte voor het Nationaal Fonds
Kinderbescherming heeft 1203,95
gulden opgebracht. Collectanten en
gevers hartelijk dank.
Knip-demonstratie
Bij goed weer zal de dorpsbarbier
Johannes de kapper morgen, woens
dag, een knipdemonstratie geven in
de muziektent op het Kerkplein om
twee uur. De demonstratie staat in
het teken van de actie Kijk eens wat
vaker in de spiegel van de kapper.
LEWEDORP
Ruilbeurs
De avondruilbeurs die tot voor kort
in café-restaurant Ruimzicht in Lewe-
dorp is gehouden wordt vrijdag 3
april in café-pension De Goede Ver
wachting eveneens in Lewedorp ge
houden. Vanag 19.15 uur kan men
hier terecht voor het ruilen van an
sichtkaarten, postzegels, sigaren
bandjes en munten en om contacten
te leggen met andere verzamelaars.
Wegens ruimtegebrek heeft men de
oude stek moeten verlaten.
MIDDELBURG
Conferentie
Het uitwisselen van inzichten en
ervaringen opgedaan in het educatief
werk met volwassenen. Dat is het
doel van de interprovinciale confe
rentie die woensdag 1 april in de
Zeeuwse bibliotheek wordt gehouden
en waaraan beleidsmedewerkers van
de provincies Oost- en West-Vlaande-
ren en Zeeland een bijdrage zullen le
veren. Deze conferentie die om 10.00
uur begint wordt geopend door gede
puteerde mr J. P. Boersma. Daarna
staan er twee inleidingen op het pro
gramma van mevrouw A. van der
Zwart, hoofd afdeling basiseducatie
van het ministerie van onderwijs en
wetenschappen en de heer H. Baert,
buitengewoon docent aan de Katho
lieke Universiteit Leuven. Het infor
matieve deel van de conferentie
wordt afgesloten met een paneldis
cussie onder leiding van de Commis
saris van de Koningin in Zeeland, dr
C. Boertien. Aansluitend hierop volgt
een receptie in het. Provinciehuis op
het Abdijcomplex.
Oprichting
De vrijzinnig democratische jonge
renorganisatie Jong Democraten
houdt vrijdag 10 en zaterdag 11 april
een oprichtingsweekend in het ge
bouw van het Zeeuwse Jeugd- en Jon
gerenwerk in Middelburg. Dit week
end begint vrijdagavond om 19.30
uur. Na de gebruikelijke oprichtings
formaliteiten volgt uiteraai'd het kie
zen van een bestuur. Het zaterdag-
programma begint om 10.00 uur met
een rondleiding in De Roompot. In de
middaguren staat er een forumdis
cussie over Recreatie op het program
ma. Het panel wordt gevormd door
leden van de Vereniging Kampeer-
boeren, Recron, Vlissingen Promotie
en een statenlid van D'66.
Expositie
In het Zeeuws Museum, Abdij 3 in
Middelburg is van vrijdag 3 april tot
9 juni de expositie „Aanwinsten 1986,
een keuze" te zien. Deze aanwinsten
zijn van archeologische, natuurhisto
rische en cultuurhistorische aard. Ge
deputeerde mr. J. P. Boersma verricht
vrijdag 3 april om 16.30 de officiële
opening van deze tentoonstelling.
DEN HAAG - Oud-staatssecretaris
van VROM mr. G. Brokx zal nagaan
in hoeverre banken, beleggers en be
drijven betrokken kunnen worden
bij het herstellen en verder ontwik
kelen van de Haagse binnenstad.
Ook moet hij een bemiddelende rol
tussen de gemeente Den Haag en het
rijk gaan spelen, want steun van de
vakdepartementen is onmisbaar. Dat
heeft de Haagse wethouder A. Dui-
vesteyn, coördinator voor de binnen
stad, bekendgemaakt.
Wij vragen op korte termijn
voor de bezorging van de „Zierikzeesche Nieuwsbode" in een ge
deelte van RENESSE.
Aanmelden „Zierikzeesche Nieuwsbode", Jannewekken 11, Zierik
zee, tel. 01110-16551 t.a.v. de heer J. van Loon.
BRUINISSE - De C van Christelijk wordt in Bruinisse nog intens beleefd.
En niet alleen in vrouwenverenigingen, kerkkoren of politieke partijen, ook
de jeugd draagt daarbij toe en is actief betrokken bij de geloofsbelevenis. Het
CJV-jaarfeest in het NH-verenigingsgebouw was daar weer een frappant
voorbeeld van. CJV-voorzitter Wim van Kooten kon dan ook een bomvolle
zaal begroeten en sprak van het feest dat ouders en jongeren samen mochten
vieren. Dominee A. ten Hove opende met gebed.
In z'n openingswoord sprak Van
Kooten over het Christelijk perspec
tief: „Het verleden, heden en toe
komst zijn onverbrekelijk met elkaar
verbonden. Je kunt niet over de toe
komst spreken als je niets van het
verleden weet. Sommigen denken
schepen achter zich te kunnen ver
branden. De waarden veranderen.
Ook Bruinisse is veranderd door in
vloeden van buitenaf, de Deltawer
ken en de media. Maar in het verle
den zijn de fundamenten, de bouw
stenen gelegd om, met de kennis die
je hebt opgedaan én met Gods steun,
iets zinnigs met je leven te doen".
De vijf jongerenclubs onder de
CJV-paraplu brachten samen met en
kele optredens van Peter Dieleman,
zanger van het Zeeuwse lied, een
prachtig avondvullend programma.
Het spits werd afgebeten door de jon-
gensgroep Benjamin die een min of
meer macabar schimmenspel opvoer
de. Achter het witte doek met de ster
ke lamp werd een operatie uitgevoerd
en alle onderdelen zag men er uit ha
len. De meisjesgroep De Kwakers
bracht een voorjaarssprookje en mis
schien wel als vreugde over de her
nieuwde invoering van de boom
plantdag in Bru van woensdag 1 april
draaide het in dit optreden rondom
een boom.
Journaal
Daniël bracht hpt journaal met
daarin verwerkt een mosselknisp-
wedstrijd tussen Yerseke, Zierikzee
en Bruinisse. Bru won op de valreep.
De meisjesgroep Rhde bracht „Wed
den dat" met leider Jos Brink en een
panel bestaande uit Vanessa, Nana
Mouscouri en Carry Tefsen, leuk ge
speeld en gebracht. Een andere act
die op de lachspieren werkte was die
van de 16-plus groep met haar grote
hoedennummer. Na de pauze stond
het programma geheel in hot teken
van het dialect. De bekende Zeeuwse
zanger Peter Dieleman, die in de be
ginjaren '80 samen met Jan Proos het
duo De Schampen vormde en waar
mee de langspeelplaat Zeeland Plat I
werd opgenomen, zong van die plaat
enkele liedjes en daarnaast eigen
composities.
De songs in het eigen dialect sloe
gen goed aan bij het publiek, dat
door de zanger spontaan bij het ge
beuren werd betrokken. Liedjes als
Arjoan op het naaktstand en over de
recreant bij de boer in herkenbare
taal. Peter Dieleman, die zichzelf be
geleidde op de gitaar, treedt de laat
ste jaren in hoofdzaak solo op. In die
hoedanigheid bracht hij de langspeel
plaat Goed Zeeuws, goed rond uit
waarmee hij in het televisieprogram
ma Van Gewest tot gewest kwam en
schreef hij een boekje met korte
Zeeuwse verhalen, Een Schomp op
schrift.
Dialect
Eveneens over het dialect ging de
quiz die Bram de Leeuw organiseer
de, en waar heel de zaal aan mee
deed. Typisch Zeeuwse of Bruse
woorden zoals esselingen (veters),
karpoes (muts), koppespinveager (ra
gebol) en dulleve (sloot) moesten ge
raden worden waarna de beste zeven
in een landelijke dialectronde verder
gingen. Jaap Dekker, die afscheid
nam als leider van de CJV, werd door
Van Kooten bedankt voor z'n inzet.
Als CJV-leiders van het eerste uur
waren aanwezig J. Jumelet, De Ko
ning en H. Schot.
ZIERIKZEE - Onderling- Sterk, de belangenvereniging
voor en door mensen met een verstandelijk handicap,
blijkt op landelijk niveau een pioniersrol te vervullen op
het gebied van de belangenbehartiging voor mensen met
een verstandelijk handicap. Dit bleek tijdens de lande
lijke ontmoetingsdag in gebouw De Veste waar een groot
aantal mensen uit de Randstad en Brabant aanwezig
was.
ZIERIKZEE - Zeven organisaties
van consumenten, huurders en huis
eigenaren vinden dat de regering
aannemers moet verbieden onder
ling af te spreken hoeveel nieuwe wo
ningen zullen gaan kosten. Die af
spraken leiden ertoe dat nieuw
bouwwoningen altijd duurder zijn
dan noodzakelijk is. Een gevolg
daarvan is dat de huren - en de prij
zen van koopwoningen - ook altijd te
hoog zijn.
De organisaties stellen dit in een
gepubliceerde verklaring. Minister
De Korte van economische zaken laat
1 april een maatregel in werking tre
den die het aannemers wettelijk mo
gelijk maakt om min of meer zelf te
bepalen hoeveel een bouwproject zal
kosten.
De daar tegen stelling nemende or
ganisaties zijn de Consumentenbond,
Konsumenten Kontact, de Vereniging
Eigen Huis, het Nederlands Verbond
van Huurders, het landelijk om-
budsteam stadsvernieuwing, de lan
delijke organisatie Belangengroepen
huisvesting, en het landelijk contact
Vrouwen Adviescommissies. Met z'n
zevenen vertegenwoordigen zij min
stens anderhalf miljoen mensen.
Wanneer een woningbouwvereni
ging of een andere opdrachtgever
nieuwe woningen wil< laten bouwen,
spreken aannemers vantevoren met
elkaar af wie van hen de laagste of
ferte zal uitbrengen. De aannemers
die het werk niet uitvoeren, krijgen
van hun collega en van de opdracht
gever een „schadevergoeding" voor
het indienen van de offerte. Alles bij
elkaar genomen kan dat in de tien
duizenden guldens lopen, die worden
verrekend in de uiteindelijke prijs
van nieuwbouw. Zelf spreken aanne
mers van het „opzct-stelsel".
Vorige maand uitten Konsumenten
Kontact en de Nederlandse Architec
ten Vereniging ook al kritiek op het
nu gelegaliseerde aannemerskartel.
Konsumenten Kontact stelde toen dat
de regering niet de belangen van de
bevolking behartigt maar de belan
gen van het bedrijfsleven dient.
Zij waren in de vroege uren naar
Zierikzee afgereisd om eens te horen
hoe Onderling Sterk is ontstaan en
wat deze belangenvereniging doet.
„Het idee van een belangengroep, ge
vormd door mensen met een verstan
delijk handicap zelf, is uit Engeland
overgewaaid", vertelt William West-
veer, tweede promotor van Onderling
Sterk. Dat idee van de People First-
beweging kreeg in Zierikzee vaste
voet aan de grond toen in maart '85
Onderling Sterk werd opgericht.
Deze belangengroep wil mensen
met een verstandelijk handicap ertoe
bewegen zich aan te sluiten en zo
doende samen met elkaar een betere
positie binnen de samenleving te be
werkstelligen. Als belangenvereni
ging van mensen met een verstande
lijk handicap vervult Onderling
Sterk een pioniersrol in Nederland.
Landelijk
Dit initiatief van de Zierikzeeë-
naars heeft inmiddels in den lande
bekendheid gekregen. Vragen uit het
gehele land over het oprichten van
een dergelijke vereniging en alles
wat daarbij komt kijken bereikten
het secretariaat van Onderling Sterk.
„Om alle vragen te beantwoorden
hebben we gekozen voor een ontmoe
tingsdag", waar mensen van soortge
lijke groepen in oprichting zich kon
den informeren over de werkwijze
van Onderling Sterk.
Deze landelijke ontmoetingsdag
werd om 11.00 uur door de voorzitter
Amelia Fiere geopend. Daarna kre
gen de aanwezigen, die hoofdzake
lijk uit de Randstad (Schiedam, Den
Haag) en Brabant kwamen het een en
ander te horen over de activiteiten
van de Zierikzeese groep.
Groepjes
Na de broodmaaltijd gingen de be
zoekers in kleine groepjes discussië
ren over de situatie van deze groepe
ring binnen de Nederlandse samenle
ving en over datgene wat een belan
genorganisatie voor de mensen zelf
kan doen om de positie van hen met
een verstandelijk handicap te verbe
teren. Ook het plan om in de toe
komst als landelijke federatie Onder
ling Sterk deel te gaan uitmaken van
de landelijke federatie van ouderve
renigingen kwam ter sprake.
Uit de gesprekken kwam naar vo
ren dat de man of vrouw met een ver
standelijk handicap nog steeds moet
knokken voor zijn of haar plaats in
de samenleving. Het vooroordeel
blijkt nog steeds te leven, ook bij on
der andere directies van tehuizen en
werkvoorzieningen en anderen die
beroepshalve contacten met deze
groep onderhouden. Volgens de be
stuursleden van Onderling Sterk is
het nog steeds nodig om in Nederland
voor jezelf op te komen. „Daarbij lo
pen mensen met een verstandelijk
handicap niet alleen tegen een muur
van onbegrip op. maar krijgen zij als
groep vaak te weinig aandacht en
krijgen zij te weinig steun bij het
oprichten van een eigen belangenor
ganisatie", aldus de bestuursleden.
Alleen al als steuntje in de rug
bleek deze eerste landelijke ontmoe
tingsdag een succes, dat voor herha
ling vatbaar is. Bovendien beperkt
de belangenorganisatie zich niet tot
Nederland. Er bestaan plannen om
volgend jaar zelfs deel te nemen aan
een conferentie in Engeland, waar
dit alles in feite begonnen is.
OUD-BEIJERLAND - De 86-jarige
G. Bisdom uit Oud-Beijerland is om
het leven gekomen door een verkeers
ongeval in zijn woonplaats. Volgens
de politie verzuimde de man, die op
de fiets was, op een kruising voor
rang te verlenen aan een personenau
to. Hij is overleden aan hersenletsel.
ZIERIKZEE - Met ingang van mor
gen, woensdag 1 april, kunnen
slachtoffers van misdrijven wette
lijk aanspraak maken op een aantal
vastoinschreven rechten. Vanaf die
datum behoort het tot de taak van de
politie om slachtoffers uitdrukkelijk
te vragen of zij een schadevergoeding
wensen en op de hoogte willen wor
den gehouden van het verloop van de
strafvervolging.
Verder moet de politie zo veel mo
gelijk bemiddelen bij een schadere
geling. Dat wil zeggen dat de slacht
offers attent gemaakt moeten worden
op de mogelijkheden een aanvraag in
te dienen bij het schadefonds ge
weldsmisdrijven of het waarborg
fonds motorverkeer. En tenslotte
moet in het proces-verbaal alle rele
vante informatie over het slachtoffer
worden opgenomen.
Dat volgt uit de richtlijnen van het
ministerie van jusititie inzake slacht
offerhulp (de zogenaamde vaillant-
richtlijnen), die per 1 april integraal
van kracht worden. De richtlijnen
golden al sinds 1 maart 1986 voor
slachtoffers van ernstige misdrijven.
De richtlijnen bevatten ook instruc
ties aan het adres van het openbaar
ministerie. Dat is nu verplicht slacht
offers die dat wensen op de hoogte te
houden van het verloop van de proce
dure. Bovendien moet het OM hen
schriftelijk vragen of zij tijdens het
strafproces een schadevergoedingseis
willen indienen (die mogelijkheid be
staat). en of zij prijs stellen op een ge
sprek met de behandelend officier
van justitie voordat de zitting begint.
De laatste geldt alleen in gevallen die
voor het slachtoffer ingrijpende ge
volgen hebben gehad.
De richtlijnen worden uitvoerig be
schreven in een brochure getiteld
„Slachtoffer van een misdrijf...en
dan?", die het ministerie van justitie
in samenwerking met het landelijk
buro slachtofferhulp heeft opgesteld.