Fikse winst voor PvdA
Westerschouwen geeft meeste
steun aan Zeeuwse liberalen
Fors verlies voor socialisten
en liberalen in Duiveland
Meeste stemmen in Bruinisse
naar de christen-democraten
Meeste Brouwenaren stemmen
volgens traditie op de PvdA
De meeste mensen in gemeente
Middensehouwen stemmen op CDA
4
Senaatsfracties: directe verkiezingen
V
Verkiezingsuitslag Zierikzee:
Lichte winst voor CDA
ZIERIKZEE - De provinciale statenverkiezingen heb
ben in Zierikzee in vergelijking met de vorige statenver
kiezingen een winst van 8.3% voor de PvdA opgeleverd.
Winst was er ook voor het CDA terwijl de VVD in verge
lijking met '82 176 stemmen minder kreeg. In totaal 5361
stemmen werden in Zierikzee uitgebracht.
Het percentage Zierikzeeënaars dat
zijn blauwe kaart bij een van de ze
ven stemlokalen inleverde lag welis
waar 0.8% lager dan het opkomstper
centage in 1982 (74%) maar is in
vergelijking met de landelijke cijfers
beslist niet tegenvallend, daar deze
over de gehele linie aan de lage kant
waren. In totaal 5361 geldige stem
men werden in de gemeente geteld.
Als grootste winnaar kwam de
PvdA uit de bus. Behaalde deze par
tij in 1982 nog 28,6% van de stemmen,
deze keer waren de sociaaldemocra
ten goed voor 36,9% van de stemmen.
Deze winst van 8,3% komt overeen
met de winst die deze partij in geheel
Zeeland behaalde. Het CDA behaalde
in Zierikzee meer winst dan in de to
tale verkiezingsuitslag in de provin
cie. Van het aantal geldige uitge
brachte stemmen waren er 1555 voor
het CDA.
Voor de VVD resulteerden deze ver
kiezingen in een verlies van 4,2%. In
vèrgelijking met de provinciale uit
slag lag dit verlies 1,4% lager. Klein
links (PSP/CPN en PPR), die in 1982
nog 5,1% van de stemmen kreeg, viel
terug tot 3,1%. Absoluut gezien bete
kent dat een kleine honderd stemmen
minder. Verlies was er ook voor
klein-rechts (SGP en RPF/GPV). De
ze orthodox confessionele hoek trok
1,1% minder stemmen dan bij de vori
ge verkiezingen. D'66 leed in Zierik
zee een fikse nederlaag. Liep het per
centage kiezers op deze partij in de
totaaluitslag van de provincie met
1,2% terug, in Zierikzee liep dat ver
lies voor de Democraten op tot 3,2%.
D'66 kreeg hier 281 stemmen.
Voor Schouwen-Duiveland bete
kende de verkiezingen ook dat de re
gio weer een afgevaardigde naar de
statenvergaderingen kan sturen.
Lukkie Nederhoed-Zijlstra, die als
derde op de kandidatenlijst van de
christendemocraten voorkwam, was
in feite al voor de verkiezingen nage
noeg zeker van een plaats in de sta
tenzaal, de spanning concentreerde
zich volgens haar dan ook rond de
nummers 14 en 15 van de kandidaten
lijst. Dat zij als nieuwkomer zo hoog
werd genoteerd schreef de huidige
voorzitter van de Speel-o-theek en
Stichting De Koepel toe aan het feit
dat ze vrouw is, jong (32 jaar) en af
komstig is van Schouwen-Duiveland.
Het aankomende statenlid stelt bij
haar politiek functioneren echter de
voorwaarde dat het niet ten koste
mag gaan van het gezin. Een verkie
zing biedt volgens Nederhoed-
Zijlstra de mogelijkheid om dit te
combineren, daar het een parttime
taak betreft.
Een parttime functie dat wel, maar
daarom niet minder veeleisend. De
provinejes krijgen immers steeds
meer taken vanuit Den Haag toege
schoven, met name op het gebied van
de milieuwetgeving. Een beleidson
derdeel waarvoor het debuterende
statenlid bijzonder veel belangstel
ling heeft. Ook zaken als ruimtelijke
ordening en economische zaken zijn
aspecten van het bestuur, waarvoor
zij een duidelijke voorkeur heeft.
Minder stemmers voor klein-rechts opgekomen
BURGH-HAAMSTEDE - Hoewel er minder liberale
stemmen uitgebracht zijn dan bij de gemeenteraadsver
kiezingen in 1986, voert de VVD in de gemeente Wester
schouwen de lijst aan. Ruim 31 procent van de 3179 kie
zers gaf haar steun aan de liberalen. Opvallender
misschien nog was de winst in absolute stemmen voor
het CDA. Terwijl de christen-democraten evenals de ove
rige partijen met een lager opkomstpercentage hadden
te maken, kreeg het CDA er twee stemmen bij. In Wester
schouwen werd daarnaast ongeveer de helft minder
stemmen uitgebracht op de Partij van de Arbeid.
In de politieke krachtsverhoudin
gen veranderde echter niet veel. Kre
gen de socialisten bij de gemeente
raadsverkiezingen van 1986 nog 31,0
procent van de stemmen, nu was het
er ondanks de halvering in absolute
zin nog 27,2 procent. In de meeste ge
meenten heeft de PvdA moeten inle
veren, omdat de linkse kiezers bij de
provinciale staten een stem kunnen
uitbrengen op een alternatieve partij
van linkse signatuur.
PSP/CPN
Zo waren 19 Westerschouwenaren
van mening, dat de stem beter uitge
bracht kon worden op de lijstverbin-
ding PSP/CPN. Voorzichtig kan wor
den aangenomen, dat die groep bij de
gemeenteraad een stem had uitge
bracht op de Partij van de Arbeid.
Ook een deel van de D'66-aanhangers
(170 personen!!) had bij de lokale ver
kiezing wellicht de zijde van de socia
listen gekozen.
Klein-rechts heeft een verlies moe
ten incasseren. Tijdens de laatst ge
houden raadsverkiezing stemden 318
personen op de Reformatorische
Unie. Nu werden er in totaal 239
stemmen uitgebracht op de partijen
SGP, GPV en RPF. Percentage-
gewijs betekent dit een teruggang
van 9,8 procent naar 7,6 procent van
de kiezers. Mogelijk heeft een aantal
personen van deze politieke richting
een ommezwaai gemaakt naar het
CDA.
Verlies voor WD, RPF/GPV en PSP/CPN
SCHARENDIJKE - 75 Procent van de kiesgerechtig
den in de gemeente Middensehouwen maakte de gang
naar de stembus om haar voorkeur uit te spreken voor de
partijen in de provinciale staten. Het grootste gedeelte
van hen, 469 mensen, brachten hun stem uit op het CDA.
Deze partij groeide daarmee in de gemeente Midden-
schouwen ten opzichte van de Tweede Kamerverkiezin
gen in 1986 van 30,5 naar 33,6 procent. Tijdens de ge
meenteraadsverkiezingen vorig jaar kreeg het CDA 29,1
procent van de stemmen.
De PvdA kreeg gisteren 339 stem
men en daarmee 24,3 procent van de
kiesgerechtigde inwoners van Mid
densehouwen achter zich. Dat is abso
lute aantallen stemmen iets minder
dan bij de gemeenteraad en Tweede
Kamerverkiezingen in 1986 toen res
pectievelijk 402 en 345 mensen op de
PvdA stemden. Maar omdat de op
komstpercentages toen anders lagen
groeide de PvdA ten opzichte van de
Tweede Kamerverkiezingen toch met
24,3 procent.
De VVD kwam als grote verliezer
uit de stembus omdat nu 'slechts' 281
mensen hun stem op deze partij uit
brachten. Vorig jaar waren dat er nog
453 bij de gemeenteraad en 428 bij de
Tweede Kamerverkiezingen. De VVD
heeft nu nog 20 procent van de Mid-
denschouwse bevolking achter zich
terwijl dat vorig jaar nog bijna dertig
procent was.
De SGP had een goede verkiezings
dag. 162 Mensen spraken door middel
van het verkiezingsbiljet hun ver
trouwen uit in deze partij terwijl dat
aantal vorig jaar bij de Tweede Ka
merverkiezingen 123 bedroeg. Een
vergelijking met de gemeenteraads
verkiezing gaat niet op omdat toen
sprake was van een lijstverbinding
met de andere klein rechtse partijen.
De lijstverbinding RPF/GPV bracht
het er wat minder rooskleurig af met
18 stemmen minder dan bij de Twee
de Kamerverkiezingen. Deze partij
heeft nu 5,7 procent van de stemmen
terwijl dat vorig jaar nog 6,2 procent
was.
D'66 boekte in Middensehouwen
een lichte winst. Met vier stemmen
meer dan vorig jaar kwam men van
3,0 op 3,7 procent van het totaal aan
tal uitgebrachte stemmen. Klein-
links is in Middensehouwen nog
steeds niet ruim vertegenwoordigd.
14 Mensen stemden op de PPR en pre
cies een op de PSP/CPN. In totaal na
men 1396 inwoners van de gemeente
Middensehouwen de moeite om de
gang naar de stembus te maken.
NIEUWERKERK - De uitslag van de provinciale sta
tenverkiezingen wijst in de gemeente Duiveland geen
duidelijke winnaar aan. Wel twee duidelijke verliezers.
Zowel de PvdA als de VVD moesten flink inleveren. Ver
der verlies voor klein-rechts, en een kleine winst voor
klein-links. D'66, een partij die overigens geen rol speelt
in de Duivelandse politiek, behaalde ten opzichte van de
Tweede Kamerverkiezingen vorig jaar een winst van 12
stemmen.
Altijd vermeldenswaard is de be
langstelling voor de PPR, die gere
kend mag worden tot klein links. Sa
men met PSP/CPN komt klein links
dan op 75 stemmen. De PPR behaalde
bij de kamerverkiezingen nog maar
43 stemmen, dus er is sprake van een
kleine groei. Wellicht kan dit effect
toegeschreven worden aan het lande
lijke promoten door lijstaanvoerder
Bas de Gaay-Fortman. Maar ook de
provinciale PPR heeft hard aan de
weg getimmerd.
Stembus
Zoals gemeld hebben 3179 mensen
in Westerschouwen de gang naar de
stembus gemaakt. Dat is een op
komstpercentage van 75,98 procent
en daarmee scoort Westerschouwen
behoorlijk goed; eilandelijk gezien,
maar ook provinciaal en zelfs lande
lijk. De bevolking van Noordwelle
bleek het trouwst aan de stembus.
Een percentage van 84,47 procent
kwam opdagen, tegen de laagste sco
re bij het gemeentehuis (72,77 pro
cent). Maar zelfs het gemeentehuis
scoort landelijk niet slecht.
Alles bij elkaar geteld kan worden
gezegd, dat verrekend met het op
komstpercentage de politieke ver
houdingen in Westerschouwen niet
bijzonder veranderd zijn. De WD
blijft de grootste en wordt achtereen
volgens gevolgd door PvdA en CDA.
Ondanks de winst van het CDA en
het verlies van de PvdA blijft de laat
ste de grootste partij in het Duive
landse. En dat terwijl de christen
democraten 11 stemmen winst boek
ten en de socialisten maar liefst 106
stemmen kwijtraakten. Bij de ge
meenteraadsverkiezingen vorig jaar
stemden 585 Duivelanders op het
CDA. Gisteren maakten 596 mensen
het hokje onder CDA rood. Overigens
behaalden de christen-democraten
vorig jaar bij de Tweede Kamerver
kiezingen nog 792 stemmen in Duive
land. De Pvd A-aanhang blijkt
constanter. Bij de tweede kamerver
kiezingen gaven 907 Duivelandere
hun stem aan de socialisten. Bij de
gemeenteraadsverkiezingen scoorde
de PvdA 15 stemmen minder. Giste
ren bleek het vertrouwen in de partij
echter drastisch gedaald. Zevenhon
derdzesentachtig Duivelanders stem
den op de PvdA, een verlies van 196
stemmen.
De VVD heeft in Duiveland een
flink verlies moeten incasseren. Ten
opzichte van de gemeenteraadsver
kiezingen vorig jaar verloren de libe
ralen 172 stemmen. Bij diezelfde ge
meenteraadsverkiezingen boekte de
VVD een winst van 70 stemmen ten
opzichte van de Tweede Kamerver
kiezingen vorig jaar. Deze voorzichti
ge stijgende lijn is nu dus weer omge
bogen in een dalende.
De SGP verloor in Duiveland 135
stemmen. Honderdenacht van die
stemmen zijn waarschijnlijk terug te
vinden bij RPF/GPV. Blijft over een
netto verlies voor klein-rechts van 27
stemmen. Bij de Tweede Kamerver
kiezingen vorig jaar stemden 855
Duivelanders op de SGP. Bij de ge
meenteraadsverkiezingen steeg dat
aantal met 170 tot 1025. RPF/GPV
vergaarde bij de tweede kamerver
kiezingen 125 stemmen. Gisteren
brachten 108 mensen in Duiveland
hun stem uit op deze combinatie. Een
verlies van 17 stemmen derhalve. De
SGP blijft overigens veruit de groot
ste partij in Duiveland.
D'66 blijkt licht in populariteit
gestegen bij de Duivelanders. De de
mocraten haalden gisteren 130 stem
men binnen. Dat is 12 meer dan vorig
jaar bij de Tweede Kamerverkiezin
gen.
De PPR kreeg gisteren 19 Duive
landse stemmen. Een winst van 11
ten opzichte van de Tweede Kamer
verkiezingen vorig jaar. De combina
tie PSP/CPN daarentegen moest 6
stemmen inleveren. Gisteren stem
den 16 mensen uit Duiveland op deze
communistisch-socialistische verbin
ding. Alles bij elkaar boekt klein
links netto een winst van 5 stemmen.
De opkomst in Duiveland was ove
rigens hoog: 80,4 Vorig jaar kwam
83,2 van de Duivelanders naar de
stembus voor de gemeenteraadsver
kiezingen en bij de Tweede Kamer
verkiezingen vorig jaar lag dat per
centage zelfs nog hoger: 91,2%.
ZIERIKZEE - De fracties van de
PvdA, D'66 en VVD in de Eerste Ka
mer geven voorkeur aan directe ver
kiezingen van dit huis van afgevaar
digden boven de getrapte verkiezin
gen, het systeem dat thans wordt ge
volgd. Die voorkeur werd uitgespro
ken in een commentaar om de resul
taten van de statenverkiezingen van
achtereenvolgens Vermeer, Vis en
Zoutendijk, respectievelijk fractie
voorzitter van PvdA, D'66 en VVD in
de senaat.
Vermeer meent dat de Eerste Ka
mer direct door de bevolking moet
worden gekozen. Het nu geldend sy
steem noemde hij volkomen uit de
tijd.
Zijn collega Vis (D'66) sloot zich
daarbij aan en noemde het systeem
van getrapte verkiezingen heel an
tiek.
Volgens Zoutendijk (VVD) heeft
dat systeem grote bezwaren en moet
over hantering ervan in de nabije toe
komst eens goed worden nagedacht.
Ook in het stembureau te Nieuwerkerk kwamen in de ochtenduren vooral ouderen stemmen.
Verlies voor PvdA en winst voor klein-links
BRUINISSE - De uitslag van de provinciale verkiezin
gen van 1987 laat in de gemeente Bruinisse een winst
zien voor het CDA. Ook een lichte winst voor klein-
links, terwijl aan de andere kant verlies voor de PvdA
geconstateerd kan worden. Klein-rechts is praktisch ge
lijk gebleven. Grote verliezer in Bruinisse is de VVD. Ten
opzichte van de gemeenteraadsverkiezingen verliezen zij
maar liefst 212 stemmen: 518 bij de gemeenteraadsver
kiezingen vorig jaar en nu 306.
Winst voor CDA, D'66 en de PPR
BROUWERSHAVEN - Ook bij de verkiezingen voor de
provinciale staten is opnieuw gebleken dat de politieke
voorkeur van de meeste kiesgerechtigde Brouwenaren
uitgaat naar de PvdA. Niet minder dan 826 mensen, goed
voor 40,4 procent van het totaal aantal uitgebrachte
stemmen, koos voor deze partij.
De WD bleef de tweede grootste
partij maar maakte in vergelijking
met de Tweede Kamerverkiezingen
van vorig jaar mei een flinke duik
naar beneden. Tben kozen 710 mensen
in de gemeente Brouwershaven voor
die partij, wat goed was voor 31 pro
cent van het totaal. Nu brachten 499
kiezers hun stem uit op de WD waar
mee zij op een percentage van 24,4
uitkwamen.
Winst CDA
Winst in de gemeente Brouwersha
ven voor het CDA dat nu 17 procent
van de stemmen kreeg terwijl dat vo
rig jaar respectievelijk 14,9 en 13,9
procent was bij de gemeenteraad en
Tweede Kamerverkiezingen. Ook
D'66 zat in de lift met de 145 stemmen
die op deze partij werden uitge
bracht. Bij de Tweede Kamer verkie
zingen vorig jaar waren dat er 101.
Verlies voor
klein-rechts
De partijen van klein-rechts, de
SGP en de lijstverbinding RPF/GPV,
verloren licht in stemmen maar de
SGP ging in percentage toch eentien-
de procent vooruit ten opzichte van
de kamerverkiezingen. Dq PPR volg
de ook in Brouwershaven de landelij
ke trend van winst voor de kleine
linkse partijen. Dat ging niet op voor
de lijstverbinding PSP/CPN die tien
stemmen minder kreeg dan bij de
Tweede Kamerverkiezingen en daar
mee op 1,3 in plaats van 1,6 procent
van de stemmen uitkwam.
Opkomstpercentage
Het totale aantal kiesgerechtigden
in de gemeente Brouwershaven be
droeg 2747 mensen. Van hen kwamen
ook inderdaad 2044 gebruik maken
van hun stemrecht. Dat betekende
een opkomstpercentage van 74,4 pro
cent. Bij de gemeenteraad en Tweede
Kamerverkiezingen vorig jaar was
dat nog 81.8 en 87,9 procent. Maar
burgemeester C. Slabbekoorn herin
nerde zich nog dat de opkomst bij de
vorige statenverkiezingen ongeveer
op hetzelfde lagere niveau lag.
Het is moeilijk te achterhalen waar
die 212 VVD-stemmen gebleven zijn.
Wellicht is een klein aantal naar
klein-rechts gegaan, maar dan blijft
er nog altijd een fors aantal VVD-
afvalligen over. Verondersteld kan
worden dat er ook VVD-stemmen
naar het CDA zijn gegaan. Tijdens de
gemeenteraadsverkiezingen vorig
jaar stemden er in Bruinisse 518 men
sen op de VVD. Nu, bij de verkiezin
gen voor provinciale staten, schaar
den zich 306 Bruenaare achter de
liberalen. Ook ten opzichte van de
Tweede Kamerverkiezingen lijden de
liberalen een fors verlies: 95 stemmen
minder. Frappant is het feit dat de
VVD vorig jaar bij de gemeente
raadsverkiezingen juist een behoor
lijke winst boekte ten opzichte Van
de Tweede Kamerverkiezingen vorig
jaar. Om precies te zijn 117 stemmen
winst. Die opgaande lijn is nu duide
lijk omgebogen in een neergaande
lijn. Wat zeker ook in het nadeel van
de VVD heeft gewerkt is het lage op
komstpercentage (75,9%).
Verschuiving
Het CDA boekte in Bruinisse een
winst van 54 stemmen. De PvdA ver
loor er 58. Het gevolg hiervan: de
PvdA, cq Lijst van de Velde, is niet
langer de grootste partij in Bruinisse.
Het CDA heeft nu een voorsprong van
exact 10 stemmen op de socialisten en
is daarmee de grootste partij. Een
duidelijke verschuiving van de
machtsverhoudingen. In vergelijking
met de gemeenteraadsverkiezingen
van 1986 boekt het CDA een winst
van 54 stemmen. Tfen opzichte van de
Tweede Kamerverkiezingen leden de
christen democraten vorig jaar bij de
gemeenteraadsverkiezingen een fors
verlies: van 642 naar 403. Een verlies
van 239. Nu is dus weer een, in ver
houding, licht herstel te constateren.
Een herstel overigens dat gecombi
neerd met het verlies van de PvdA re
sulteert in het verlies van de koplo-
perpositie van de socialisten.
De SGP heeft in Bruinisse 79 stem-
♦men verlies geleden. Achtenzeventig
van deze stemmen vinden we terug
bij RPF/GPV, wat voor klein-rechts
inhoudt dat het slechts een stem ver
loren heeft. Bij deze provinciale ver
kiezingen stemden 369 mensen op de
SGP. Vorig jaar bij de gemeente
raadsverkiezingen waren dat er nog
448. Achtenzeventig Bruenaare brach
ten gisteren hun stem uit op RPF/
GPV.
Klein-links speelt nauwelijks een
rol in het Bruse politieke leven. Tbch
even de cijfers: PPR boekte een winst
van 14 stemmen en gaat van 11 naar
25 terwijl PS1P/CPN 7 stemmen ver
liest. Gisteren maakten slechts drie
mensen uit Bruinisse het hokje onder
PSP/CPN rood. Netto komt dat voor
klein links neer op een winst van 7
stemmen. D'66, evenmin een partij
van belang in het Bruse, verloor 2
stemmen. Drieënzestig Bruenaare
schonken hun vertrouwen aan de de
mocraten.
