Historie klokkenmaker
De Looze uit Zierikzee
streeknieuws
^Intermedium
Poppenbeurs in Goes
berichten
Nu reeds aanmelden voor
cursussen POOC Zeeland
NU IN RENESSE
„DE DREEF''
SUCCESJES
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 6 maart 1987 Nr. 24095
5
ZIERIKZEE - Er zijn in de loop der tijden nogal wat noorderlingen geweest
die naar Zeeland gingen om er korter of langer tijd te wonen en te werken. Meer
dan eens bleven zij er tot hun dood. Tegenover het vrij grote aantal Friezen en
Groningers, dat zich in Zeeland (met name ook op Schouwen-Duiveland) vestig
de staat een gering aantal Zeeuwen dat noordwaarts trok. Toch waren zij er wel.
Eén van hen was de klokkenmaker De Looze te Zierikzee die in het begin van
de 19e eeuw zijn heil in Friesland zocht en met een Friese vrouw trouwde.
Klokkenmaker De Looze uit Zierikzee: pastelportret door Berend
Kunst in het museum te Heerenveen (eerste helft negentiende eeuw).
Hoewel de fotografie haar intre
de nog moest doen weten we toch
hoe De Looze er uit zag. Dit dan
ken we aan de bekende reizende
portretschilder Berend Kunst, die
zijn gelaat met pastel voor het na
geslacht vereeuwigde...
Het is een onverwachte ontmoe
ting wanneer men in het Museum
„Willem van Haren" te Heeren
veen plotseling tegenover het por
tret staat van een zekere Jacob de
Looze, afkomstig van Zierikzee
maar later als klokkenmaker ge
vestigd in het Friese Haagje, zoals
Heerenveen vaak wordt aange
duid.
Naast de afbeelding van De Loo
ze hangt nog een tweede portret
dat door Berend Kunst werd ver
vaardigd; het stelt de Friese
vrouw (een meisje uit het geslacht
Dijkstra) van De Looze voor.
In de onmiddellijke nabijheid
van deze konterfeitsels hangt één
van de fraaie werkstukken van de
hand van De Looze: een prachtige
staartklok met interessant schil
derwerk en een gegraveerde wij
zerplaat met de naam De Looze er
op. Een ander zeer waardevol
exemplaar bevindt zich naar ik
meen in een der vertrekken van
Slot Haamstede.
Rijkelijk
Biografische bijzonderheden be
treffende Jacob de Looze zijn be
paald niet rijkelijk voorhanden.
Het is een handicap dat een deel
van zijn leven zich juist in de iet
wat chaotische periode afspeelde
die wij kortweg aanduiden als de
Franse tijd. Het jaar waarin de
omstreeks 1790 geboren De Looze
naar Heerenveen vertrok is dan
ook niet exact bekend. In laatstge
noemde plaats duikt hij in ieder
geval al in 1815 op.
In de belangwekkende publika-
tie over de Geschiedenis van de
uurwerkmakerskunst in Fries
land (1948, heruitgave 1981) ver
meldt Nanne Ottema „Jacob de
Looze, fabrijkeur van klokken",
die eerst op de Dragt, later op de
Koemarkt te Heerenveen woonde.
In de documentatie van het Hee-
renveense museum wordt wel Zie
rikzee als plaats van herkomst
van De Looze aangegeven maar
veel gegevens over hem heeft men
ook daar niet kunnen verzame
len. Hoewel ook nog in 1828 een
zekere J. J. de Looze te Bols ward
woonachtig was komt men daar
na de naam niet meer tegen. Alles
wijst er op dat geen nakomelin
gen-De Looze (zo die er al zijn ge
weest) in Friesland zijn achterge
bleven.
De naam van de ambulante por
trettekenaar en -schilder Berend
Kunst werd al even genoemd. Aan
deze Berend Kunst, geboren 21
mei 1794 in het Groningse Nieu-
wolde, danken wij een zeer groot
aantal pastelportretten, dat in
verschillende streken van ons
land zijn gemaakt. De oogst is het
grootst in Friesland en Zeeland en
het zou wel eens zo kunnen zijn
dat de in He^renveen wonende De
Looze aan Kunst een aantal na
men van zijn Zeeuwse relaties
heeft doorgegeven. Zo te zien niet
zonder resultaat...
Men kan Berend Kunst in het
Zierikzeese stadhuis bij herhaling
tegenkomen want een niet onbe
langrijk aantal van zijn curieuze
pastelportretten is in verschillen
de vertrekken opgehangen. Er
zijn sterke aanwijzingen dat de
portretten over het algemeen goed
gelijkend zijn. Zij ontlenen boven
dien een deel van hun waarde aan
de door Kunst zorgvuldig afge
beelde sieraden en dracht beho
rende tot het Zeeuwse kostuum.
Bekijken we tot slot nog even het
portret van de „Friese Zeeuw" De
Looze dan zien we voor ons een
nogal „stijle" man, die zich zijn
capaciteiten en waardigheid wél
bewust is. De pastel zal circa 1830
zijn vervaardigd.
Patriciaat
Wie zich door Berend Kunst kon
laten portretteren behoorde door
gaans tot de betere middenstand
en het negentiende eeuwse patrici
aat. Dat bleek in Zierikzee zo te
zijn waar hij leden vdn de families
Boeye, Ochtman en Labrijn ver
eeuwigde, maar dat was in Fries
land natuurlijk ook zo. In Grouw
tekende hij de Halbertsma's, in
Heerenveen de (waarschijnlijk)
vermogende Jacob de Looze...
WIEBE KEIKES
DREISCHOR
Kledinginzameling
Een plaatselijk actiecomité zal op
woensdag 18 maart in de kern Drei-
schor kleding inzamelen ten behoeve
van de Stichting Mensen in Nood.
Het is de bedoeling dat iedereen die
oude kleding, gordijnstoffen, schoei
sel of dekens overheeft deze op ge
noemde datum afgeeft bij de familie
M. C. J. Mol aan de Weststraat 21 te
Dreischor. Vrijwilligers zorgen er
voor dat de kleding van hieruit bij de
Stichting Mensen in Nood terecht
komt. Dat betekent ontwikkelings
hulp voor de Derde Wereld. Ieder jaar
zendt deze hulporganisatie gesorteer
de kleding naar landen die daar voor
af nadrukkelijk om hebben ge
vraagd.
Langs deze weg willen wij iedereen hartelijk dank zeggen
voor de vele felicitaties in welke vorm dan ook die wij moch
ten ontvangen na de geboorte van onze dochter MIRJAM.
RINUS en WINEKE GEUZE-STOUTEN
Maart 1987
11 maart 1947
11 maart 1987
Dankbaar en blij zijn we dat we u kunnen berichten
dat onze vader en moeder, opa en oma
SIMON VAN 'T HOFF
EVA VAN 'T HOFF-BLAAK
op D.V. woensdag 11 maart a.s. 40 jaar getrouwd zijn.
We hopen dat ze nog vele jaren samen mogen beleven.
TANNY en WIM MALSCHAERT
Evelien, Christiaan en Marleen
LEO en NEL VAN 'T HOFF
Simon en Tineke
Wanneer u onze oudere wilt feliciteren, dan bent u van
harte welkom, bij hen thuis Kreekstraat 1, Sommels-
dijk, 's middags van 2.30 tot 5 uur of 's avonds van 7.30
tot 10.00 uur.
Dankbetuiging
Mede namens onze kinderen willen wij een ieder, die onze
25-jarige huwelijksherdenking tot een onvergetelijke dag
heeft gemaakt, hiervoor hartelijk bedanken.
Familie J. W. v: d. VELDE-STOUTEN
4321 SW Kerkwerve, maart 1987
Prunjeweg 3A
Mede namens onze kinderen willen wij iedereen hartelijk be
danken voor de vele gelukwensen, bloemen en cadeau's die
wij mochten ontvangen bij ons 40-jarig huwelijksfeest.
J. BOKELAAR
C. BOKELAAR-KOOMAN
Brouwerehaven, maart 1987
Haven NZ 28
Na een liefdevolle verpleging in de Corneliastichting is
nog plotseling van ons heengegaan onze geliefde oom en
oud-oom
JACOB VAN LANGERAAD
op de leeftijd van 84 jaar.
Scharendijke: J. DELST
W. A. DELST-VAN DER WEELE
Ellemeet: H. M. TEN HAAF-DELST
H. TEN HAAF
Zierikzee: C. DELST
Huibergen: N. A. DELST
G. .DELST-HEETBRINK
en kinderen
Zierikzee: C. DELST
J. H. DELST-VAN DINTEREN
en kinderen
T. J. HANSE-TEN HAAF
L. HANSE
en kinderen
Zierikzee, 3 maart 1987
Corneliastichting
Correspondentieadres: Mevr. H. M. ten Haaf-Delst, Mool-
weg 3, 4323 LK Ellemeet.
De crematie zal plaatsvinden vrijdag 6 maart a.s. 16.15
uur in het crematorium te Rotterdam (Z.), Maeterlinck-
weg 101.
Diegene die deze plechtigheid wenst bij te wonen wordt
beleefd verzocht om 16.00 uur aanwezig te zijn.
Gelegenheid tot condoleren na de crematie in bovenge
noemd crematorium.
Voor uw blijken van medeleven en belangstelling ons be
toond na het overlijden van mijn geliefde man, onze vader en
opa
CORNELIS JAN VAN LANGERAAD
willen wij u heel hartelijk bedanken.
A. T. VAN LANGERAAD-VERJAAL
Kinderen en kleinkinderen
Zierikzee, maart 1987
Voor uw blijken van medeleven en belangstelling ons be
toond na het overlijden van onze geliefde moeder en oma
LAURINA MEIJER-LEIJDEKKERS
willen wij langs deze weg hartelijk dank zeggen.
A. G. L. LEIJDEKKERS
G. J. LEIJDEKKERS-WERMERS
Klein- en achterkleinkinderen
Oldenzaal, maart 1987
Voor de belangstelling en het medeleven, ons betoond na het
zo plotseling overlijden van onze lieve vrouw, moeder,
behuwd-, groot- en overgrootmoeder
ELIZABETH PEUTE
Echtgenote van C. VAN DE VAATE
willen wij u langs deze weg onze hartelijke dank betuigen.
In het bijzonder directie en medewerkers van het rusthuis
„Duinoord" voor de liefdevolle verzorging.
Uit aller naam.
Familie C. VAN DE VAATE
Haamstede, maart 1987
Dinsdag 10 maart a.s.
Openbare bijeenkomst VVD
in hotel Haamstede te Haamstede. Aanvang 20.00 uur
Sprekers: Dhr. J. de Voogd (lijsttrekker)
Dhr. J. Geluk (kandidaat
Schouwen-Duiveland).
Tfevens op deze avond aanwezig Dhr. Weisglas, lid
2e kamer en enkele statenleden van de VVD.
Fietsherstelbedrijf
Verkoop, reparatie en onderdelen van alle merken
fietsen.
Wilhelminaweg 4 - Renesse
Telefoon 01116-1301, b.g.g. 01116-1708
Te koop:
Maandagochtend aanbieding:
500 gram zuurkool 0,39.
Versmarkt Legemaate, Melk
markt 12-14 Zierikzee. Tel.
01110-2884.
Nieuw. 300 grams bollen mo
hair in de nieuwe zomerkleu-
ren nu 27,50 per bol, vol
doende voor 1 trui 15 kleu
ren. Wolboerderij Ans Biene-
felt, Heuvelsweg 7, Kerkwer
ve, tel. 01110-2179.
Grote caravanshow bij de
Smokkelhoek. Büretner, de
meest verkochte in Neder
land; Club, City, Lux. Cha
teau, het kasteeltje op wie
len; Cantara, La Car. Hobby,
2e meest verkochte caravan
met het klassieke interieur.
Nu kopen, in 't voorjaar ha
len en betalen. Nog enkele
overjarige met grote korting.
Onderhoud en reparaties in
onze moderne werkplaatsen.
Permanente voortentenshow.
De Smokkelhoek, Kapelle,
01102-1623.
In depot. Alle soorten gras en
klaverzaden, weidegras, Hol
lands glorie. Bodbijl, tel.
01112-1593 of 1522.
Aonaan
Gehan^0
Steun de collecte.
(van 6 Urn 12 apn! '87)
Giro 5^55, Den Haag.
Ook voor uw groentezaden,
bloemzaden en tuinkruiden
kunt u bij ons terecht. Die
renspeciaalzaak Bolle, Zuid-
wellestraat 14, Zierikzee, tel.
01110-3272.
Wij graveren uw naamplaat
je. Bouwmarkt Zierikzee,
Mol 21.
I.z.g.st.z. Kreidler RMC
pr.n.o.t.k. Tel. 01110-7042 of
5638.
RECHTSKUNDIG-EN INKASSOBURO
v/h Korstanje - Goes
Dir. R. J. C. M. Thiry
(Lid Ned. Ver. v. Rechtskundige Adviseurs)
Postbus 234, 4460 AE Goes, Tel. 01100-13830'
Jasmijnstraat 23, 4461 NN Goes
Inkasso van vorderingen
Rechtszaken Adviezen
Huur, Pacht en Informaties
Arbeidszaken Kontrakten
Korrekte en vlotte uitvoering van uw opdrachten
UTRECHT - Onder Marokkanen
van de tweede generatie in Utrecht
besaat een onrustbarend hoog heroï
negebruik. Bijna tien procent van de
ruim duizend mannelijke Marokka
nen in Utrecht tussen 20 en 34 jaar is
wel eens aangehouden wegens drugs
bezit. De politie komt tegen deze
groep soms in actie zonder dat op dat
moment strafbare feiten worden ge
pleegd.
NEW YORK - Volgens een groep
van 227 medische specialisten in de
Verenigde Staten, onder wie zes No
belprijswinnaars. zullen tussen nu
en het jaar 2000 een miljoen Ameri
kanen met Aids besmet zijn.
GOES - Het Provinciaal Overleg Orgaan Cursusonder
wijs Zeeland (POOC) heeft nu reeds het cursusprogram
ma voor het seizoen 1987/1988 bekend gemaakt. Dit in
verband met gewijzigde richtlijnen van het ministerie en
organisatorische problemen in verband met de planning.
GOES - De zalen van de Prins van Oranje aan de Nieuwstraat te Goes
zullen op zondag 15 maart de sfeer uitademen van één groot poppen
kraam. Op initiatief van Bianca van Oosterhout wordt daar name
lijk een Grote Poppenbeurs gehouden waar vele verzamelaars hun
antieke poppen te koop aanbieden. Ook accessoires als kleding,
hoedjes, kant en antiek speelgoed zijn op de beurs volop aanwezig.
Verder bestaat de mogelijkheid dat de bezoekers hun antieke pop
gratis laten taxeren. Poppenmakers en -maaksters, waaronder Alie
Mol uit Zierikzee. zullen een grote verscheidenheid aan replica's van
antieke poppen laten zien. De beurs is geopend van 10.30 tot 17.00 uur.
Men moet alle aanmeldingen voor
één mei binnen hebben omdat de
scholen hun cureusplanning op die
datum bij de inspecteur voor het
landbouwonderwijs moeten hebben
ingediend. Wanneer een cursus we
gens een te klein aantal deelnemers
eenmaal is afgelast kan die betreffen
de cursus tijdens het komende cur
susjaar vrijwel geen doorgang meer
vinden.
De POOC organiseert het komende
seizoen zes verschillende technische
cursussen, zeven tuinbouwcureussen,
vijf veehouderij cursussen, twee
fruitteeltcureussen, vijf akkerbouw-
cursussen, vier economische cursus
sen, twee computercursussen, een
vakgebiedscursus voor kampeerboe-
ren en een over mollenbestrijding. Tb-
vens zijn er cursussen die speciaal ge
richt zijn op agrarische vrouwen.
Belangstellenden kunnen voor infor
matie terecht bij de POOC Zeeland,
telefoon 01100-37144.
Veemarkt Utrecht
UTRECHT, 5-3. Slachtrunderen:
(per kg geslacht gewicht).
Aanvoer 1150, waarvan 120 stieren.
Stieren: le 7,85-ƒ 8,50, 2e 6,80-
7,70; vaarzen: le kw. 6,70-ƒ 7,60 en
2e kw. 6,10-/ 6,70; koeien: le kw.
5,45-/ 6,55, 2e kw. 5,15-/ 5,35, 3e
kw. 4,95-/ 5,15; worstkoeien 4,65-
5,15. Handel stieren rustig, en prij
zen prijshoudend; koeien: handel re
delijk, en prijzen iets hoger.
Gebruiksrunderen: (per stuk).
Aanvoer 211, waarvan 39 graskalve
ren. Melk- en kalfkoeien: le soort
18$0-/ 2350, 2e soort 1575-/ 1850;
melk- en kalfvaarzen: le soort 1550-
1925, 2e soort 1275-/ 1600; guste
koeien le soort 1300-/ 1800, 2e soort
850-/ 1350; enterstieren 1550-
2150; pinken 900-f 1125; graskalve-
ren 700-f 1025. Handel koeien:
rustig, en prijzen gelijk; pinken: han
del rustig, en prijzen gelijk; kalve
ren: handel rustig, en prijzen gelijk;
enterstieren: handel rustig, en prij
zen gelijk.
Nuchtere kalveren: (per stuk).
Aanvoer roodbont 220. Stierkalf
475-ƒ 660, stierkalf extra kw. 650-
750, vaarekalf 250-/ 425. Aanvoer
zwartbont 1239. Stierkalf 250-f 385;
stierkalf extra kw. 425-/ 475; vaars-
kalf 150-/ 285. Handel roodbont re
delijk, en prijzen lager; zwartbont
handel redelijk en prijzen lager.
Varkens: (per kg levend gewicht).
Aanvoer 553 varkens. Slachtvar-
kens 2,45-/ 2,50; zeugen le kw.
2,22-/ 2,27, 2e kw. 2,12-/ 2,22. Han
del redelijk, en prijzen gelijk.
Slachtschapen- en lammeren: (per
kg geslacht gewicht).
Aanvoer 2150. Schapen 5,00-
7,25; lammeren (rammen) 8,00-
10,50, lammeren (ooien) 7,00-
10,50.
Schapen- en lammeren: (per stuk).
Schapen 170-/ 230, lammeren
(rammen) 190-/ 265, lammeren (ooi
en) 170-/ 210. Handel schapen ma
tig, en prijzen prijshoudend; lamme
ren: handel matig, en prijzen gelijk.
Gebruiksschapen-, lammeren en
geiten: (per stuk).
Aanvoer gebruiksschapen- en lam
meren 200. Weidelammeren 130-
200. Aanvoer geiten 12. Geiten 35-
90. Handel geiten: rustig, en prijzen
iets hoger.
De Eierveilingen
BARNEVELD. 5-3. Eicrveiling Ei-
veba BV. Aanvoer 4.407.960 stuks.
Stemming: stabiel.
Prijzen per 100 stuks: Eieren van
50-51 gram 12,51-/ 12,61; 55-56 gram
wit 14,05-/ 14,61; 60-61 gram 15.10-
15,17; 65-66 gram 15,48 15,81
Eierveiling. Aanvoer 442.800 stuks.
Stemming: redelijk.
Prijzen per 100 stuks: Eieren van
51-52 gram 12,85-13,25; van 56-57
gram 14,45-/ 14,70; van 61-62 gram
15,15-/ 15,20; en van 66-67 gram
15,50-/ 15,50.
Eiermarkt. Aanvoer ca. 1.700.000
stuks. Stemming: vlug.
Eieren van 48-54 gram 12,75-
14,90 per 100 stuks, kg-prijs 2,66-
2,76; van 57-61 gram 15,80 16,20
per 100 stuks, per kg 2,77 2,66; van
64-67 gram 16.40 16,50 per 100
stuks, per kg 2,56-ƒ 2.46. Scharrel
eieren 2,75-/ 3,25 per 100 stuks ho
ger in prijs. Witte eieren 46 gram
10,75 en 59 gram 15,80.
