Hartstichting wil meer aandacht
voor de ondersteunende beroepen
EIM: Grens aan
autoverkopen is nu
vrijwel geheel bereikt
Kerkwerve
Meer overeenstemming
cursussen Zeeuwse PA's
vrienden van de hartstichting
Schippers-
organisaties
laken tariefs
verhoging
autotelefoon
Na samengaan in Hogeschool Zeeland
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 17 februari 1987 Nr. 24085
7
Foto: Johan D. C. Berrevoets
YERSEKE - D'66-voorman Van
Mierlo zet grote vraagtekens bij het
pleidooi van WD-minister De Korte
(economische zaken) om met de ver
wachte belastingmeevaller over vorig
jaar de belastingen en sociale pre
mies te verlagen. Van Mierlo vindt
De Korte veel te vooi'barig, zo stelde
hij op een verkiezingsbijeenkomst in
Yerseke.
LELYSTAD - De Centrumpartij '86
kan in Flevoland meedoen aan de sta
tenverkiezingen. De Raad van State
heeft maandag beslist dat er geen
strafbare feiten zijn naar aanleiding
van de klachten die tegen lijsttrekker
W. Beaux vorige week waren inge
diend door een aantal ouderen uit
Emmeloord in de gemeente Noord
oostpolder.
DEN HAAG - Mannen blijken bijna
steeds meer te verdienen dan vrou
wen waar het gaat om gemiddelde
uurlonen in een zelfde soort functie
op een zelfde niveau. Dat is ook zo als
zij even oud zijn en evenveel dienstja
ren hebben. Dit blijkt uit door de
Loontechnische Dienst (LTD) bekend
gemaakte resultaten van twee onder
zoeken.
BRUSSEL - Het lijkt vrijwel uitge
sloten dat de lidstaten van de Europe
se Gemeenschap op korte termijn
overeenstemming bereiken over nieu
we normen voor radio-activiteit in
voedsel. De tijdelijke maatregelen
die werden.getroffen na de ramp in
Tsjernobyl zullen daarom waar
schijnlijk worden verlengd, mogelijk
tot 1 maart volgend jaar.
ZIERIKZEE - „Wat ze ook doen, voor patiënten zijn het allemaal zusters".
Prof. Nieveen, tot voor kort voorzitter van de Wetenschappelijke Adviesraad
van de Nederlandse Hartstichting, doelt op de tienduizenden mensen in de me
dische zorg - naast artsen en specialisten - die zich met hart- en vaatziekten be
zighouden. „Patiënten weten vaak niet met wie ze te maken hebben, of het nu
medisch analisten zijn, verpleegkundigen of operatie-assistenten. Toch zijn die
beroepen even belangrijk als de arts". Prof. Nieveen vindt het hoog tijd dat die
beroepen wat meer in de aandacht komen en de Zierikzeesche Nieuwsbode on
dersteunt dit.
,,Of neem de diëtiste. Zeker bij
mensen die een aangeboren of er
felijk sterk verhoogd cholesterol
niveau hebben, is het natuurlijk
erg belangrijk dat er goede diee
tadviezen gegeven worden".
Zelf heb ik geen infarct gehad",
vertelt prof. Nieveen, „maar angi
na pectoris". Dat gebeurt als de
kransslagaders de zuurstoftoevoer
naar het hart belemmeren. Klem
mende pijn in de borst is het ge
volg. „Het belangrijkste bloedvat
bleek bij mij voor 95%> dicht te zit
ten. Ik ben echt door het oog van
de naald gekropen, en ben een
paar dagen later geopereerd. Ik
heb altijd best een redelijk ge
wicht gehouden, altijd wel veel li
chaamsbeweging, maar wel veel
,,Er is een grote onbekendheid
in Nederland over dit soort beroe
pen. De meeste mensen kunnen
zich bij een fysiotherapeut nog
wel iets voorstellen, maar hoeveel
hebben er enig idee van het werk
van een orthoptist, een nucleair
werker of radiodiagnostisch labo
rant. Wat hebben die beroepen nu
met hart- en vaatziekten te ma
ken? Wat moet een mondhygiënist
nu met ie hart?"
Toch heeft iedere Nederlander
een flinke kans eens met deze be
roepen kennis te maken. Hart- en
vaatziekten zijn nog steeds de be
langrijkste ziekten in Nederland.
Ruim 20.000 mensen overlijden
per jaar aan een hartinfarct en
dan nog eens 11.000 aan een herse
ninfarct, ofwel een beroerte. Cij
fers die voor zichzelf spreken. En
dan zijn er nog vele tienduizenden
die door een hart- of vaatziek
te met revalidatie te maken krij
gen. En dat brengt je altijd met
,,de ondersteunende beroepen" in
aanraking.
De meest bekende en belang
rijke vaataandoening is atherosc-
lerose ofwel aderverkalking.
„Daardoor vernauwen de slaga
ders en kunnen ze verstopt raken
door stolsels", vertelt prof. Nie
veen. At he rose le rose begint al
als je heel jong bent. De oorzaak is
niet helemaal duidelijk, maar een
aantal risicofactoren wel: in de
eerste plaats roken. Als je veel
rookt, heb je continu een ver
kramping van de bloedvaten. En
verder speelt mee hoge bloed
druk, cholesterol en stress".
Infarct
Hoe een infarct precies ontstaat,
is onbekend. Maar hoge bloed
druk kan de bloedvaten beschadi
gen en door atherosclerose worden
de vaten nauwer. Als nu een prop
je of stolsel de kransslagaders
naar het hart plotseling blijvend
verstoppen, raakt het hart zonder
zuurstof: een infarct.
Hart- en vaatziekten doen men
sen vaak vooral denken aan har
tinfarcten. Maar als er een flinke
druk op een bloedvat staat, kun je
ook een bloeding krijgen in de
hersenen. Of een afsluiting, net
als in die kransvaten naar het
hart. Dan worden bepaalde delen
van de hersenen uitgeschakeld,
wat kan leiden tot verlammingen
of gezichtsuitval. Bij een voortdu
rende afsluiting hoeven zulke be
nauwende gevolgen maar heel
kort te duren. Maar het is op zijn
minst een waarschuwing.
Bij hart- en vaatziekten ligt pre
ventie vooral op het gebied van de
vroege opsporing van de risico
groepen, vindt prof. Nieveen.
,,Ook daarom is die rol van die on
dersteunende beroepen zo belang
rijk. We hebben destijds in Gro
ningen onderzoek gedaan naar
het behandelen van patiënten met
hoge bloeddruk. We vergeleken
bloeddrukmctingen door de huis
arts met die van een polikliniek
waar doktersassistenten het werk
doen. Daar bleek dat het resul
taat van die doktersassistenten
veel beter was. De metingen wa
ren veel constanter. En aan de
hand van die betere metingen
kunnen medicijnen dan goed op
patiënten afgesteld worden, llecl
belangrijk voor de patiënten,
want aan die medicijnen tegen ho
ge bloeddruk zitten ze vaak hun
leven lang vast".
stress, ja. Bij mij speelde een aan
geboren hoog cholesterolgehalte
mee", verklaart de professor. „Een
erfelijke kwestie".
Dood
Mensen- zeggen wel eens, ach,
hart- en vaatziekten zijn van oude
re mannen, je moet toch ergens
aan dood gaan.
„Nee hoor, het gaat ook om veel
jonge mensen. Kijk er de overlij
densadvertenties maar op na, jon
ge mannen, vaak midden in het le
ven, vaak gestresste mensen. Je
kunt er zelf veel aan doen om het
te voorkomen".
„Er gebeurt in Nederland veel",
vertelt prof. Nieveen: „Per aantal
inwoners staan we in Europa al ja
ren op de eerste plaats wat betreft
het aantal openhartoperaties:
tienduizend per jaar. Dat weet nie
mand. Na de Verenigde Staten
staan we hier op de tweede
plaats".
„De sterfte aan hart- en vaat
ziekten neemt af", gaat hij verder,
„dank zij de preventie en een ge
zondere levenswijze. Mensen zijn
wel verstandiger geworden, ook al
door het werk van de Hartstich
ting. En ook dank zij de operaties.
Een duidelijke daling bestaat al
sinds 1972. Veel mensen die vroe
ger aan hartklachten doodgingen,
kunnen nu geholpen worden".
„Twee jaar geleden ben ik ge
opereerd. Drie dagen na de opera
tie zat ik voor het eerst weer naast
mijn bed en ik kreeg een koptele
foon op met - ik vergeet het nooit
- het derde pianoconcert van Beet
hoven en toen begon ik te huilen.
Een assistente van het ziekenhuis
kwam naar me toe en zei: huil
maar, huil maar uit. Het klinkt
misschien sentimenteel, maar dat
is ontzettend belangrijk. Je hebt
dan toch het meest met parame
disch personeel te maken. Artsen
zie je maar af en toe".
„En vergeet niet de revalidatie
waar alle ondersteunende beroe
pen een grote rol spelen. Het op
vangen van patiënten na een ope
ratie of infarct, na een hersenin
farct, dat is allemaal zeer belang
rijk. Hot is een groot geheel.
Bijna iedereen gaat na een in
farct naar een fysiotherapeut, dat
heb je wel nodig als je helemaal
verkreukeld bent Anderen gaan
weer naar een rovnlidatieafdcling.
En dan is er nog ergotherapie. En
maatschappelijk werk voor de
problemen thuis, om dingen door
te praten met de partner, voor
mensen die niet meer terug kun
nen in hun werk Ik heb er ook
moeite mee gehad, ik was zestig
toen ik afgekeurd werd Dat heeft
me toch wel enige jaren proble
men gegeven".
Bypasses
„Bij mijn hart zijn twee jaar ge
leden vier bypasses (omleidingen)
aangelegd. Na negen dagen merht
ik weer het ziekenhuis uit. Ik
moet nog wel veel pillen slikken,
maar dat wordt al minder".
Ook na een hartoperatie valt
vaak goed te leven. Dc 68-jarige
professor wordt nog regelmatig te
paard in de duinen gesignaleerd.
ZIERIKZEE - De autodealers hebben twee goede jaren
achter de rug, maar een verdere vergroting van de.verko
pen zit er niet in. De dealers zullen het in de toekomst
dan ook meer van redementsverbetering dan van omzet-
vergroting moeten hebben. Er valt echter niet aan te ont
komen dat er garages zullen verdwijnen. Dat is de con
clusie uit een vandaag, dinsdag, verschenen onderzoek
naar „de autodealer" van het Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf.
Volgens het EIM zijn 1985 en 1986,
mede door de vervangingsvraag, goe
de verkoop jaren geweest voor de au
todealers. In 1986 werden 561.000
nieuwe personenauto's verkocht
(1985: 496.000), waarmee het topjaar
1978 dicht werd benaderd. Toen ver
lieten 585.000 auto's de showrooms.
Voor dit en volgend jaar worden
538.000 respectievelijk 556.000 nieuw
verkochte auto's verwacht. Circa 85
procent betreft vervangingsverko
pen.
Vijf miljoen
Dit jaar zullen er vijf miljoen
auto's op de Nederlandse wegen rond
rijden. Een verdere toename ligt niet
voor de hand, aldus de EIM-onder-
zoekers. Zij verwachten een gelijk-
blijven van de verkoop van nieuwe
personenauto's, terwijl de drukte in
de werkplaatsen zal afnemen. En
juist daar verdienen de garages het
meest. De afname van de werkplaats-
drukte wordt enerzijds veroorzaakt
door de verbeterde autokvvaliteit, an
derzijds door de toename van elek
tronische onderdelen in auto's en
gespecialiseerde apparatuur in de
werkplaatsen.
De autodealer moet zich volgens
het EIM dan ook meer richten op ver
betering van zijn marges dan op ver
groting van zijn omzet. Doordat er
teveel garages zijn, zet dc scherpe
concurrentie dc marges onder druk.
In die concurrentiestrijd moet dc
dealer meedoen aan kortingsacties
en scherpe inruilprijzen bicden,
waardoor de marges eveneens onder
druk staan. Lcase-bcdrijvcn bedin
gen bovendien hoge kortingen op de
nieuwprijs van auto's.
De netto-winst van dc garagebe
drijven van 0,9 procent van dc omzet
is in 1985 verdubbeld ten opzichte van
de „slechte jaren" 1982/83 toen 0,4
procent werd behaald. In de jaren '70
stegen de netto-winsten nog tot 1,5
procent. Het EIM noemt dc financiële
structuur van dc autobranche on
danks dc twee afgelopen goede jaren
nog weinig rooskleurig.
Dc dealer zal ccn verbetering moe
ten zoeken in zijn activiteiten in de
werkplaats, waar de grootste bijdra
ge aan marge en rendement ligt. Dc
garagehouder zal moeten trachten
om de terugloop daar goed te maken.
Het EIM ziet als mogelijkheid
daartoe het opknappen van en de
handel in gebruikte auto's. Ook dat is
nog steeds een groeimarkt, met vorig
jaar ruim twee miljoen overgeschre
ven kentekens. Verder zou de garage
sommige tarieven moeten aanpassen
aan de zogenoemde „fittingstations"
(uitlaten en dergelijke) om dc concur
rentie vol te houden.
Het EIM acht oen zekere sanering
van de branche echter niet uitgeslo
ten. Goede kwaliteitszorg en klanten
service zullen bepalend' zijn voor de
toekomst van de individuele auto
dealer.
Leasen
Uit het EIM-onderzoek blijkt dat
steeds meer bedrijven hun autopark
leasen. Het huidige lease-park wordt
op 125.000 auto's geschat en de ver
wachting is dat het tot 300.000 auto's
zal groeien. Jaarlijks zullen er daar
100.000 van worden vervangen.
Steeds meer auto's worden gefinan
cierd met door dealers verstrekte
huurkoop- of afbetalingskredieten.
In 1985 betrof dat 36.000 nieuwe en
29.000 gebruikte auto's. Gemiddeld
werd voor een nieuwe auto 10.700 en
voor een gebruikte'auto 8.700 gulden
gefinancierd. Naast deze financie
ringskredieten zullen er volgens het
EIM ongetwijfeld met doorlopende
geldkredieten en andere geldlenin
gen personenauto's worden gefinan
cierd.
ZIERIKZEE - Belangenorganisa
ties van schippers hebben gepro
testeerd bij minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) tegen het
duurder geworden gebruik var» dc
autotelefoon, een belangrijk commu
nicatiemiddel voor schippers. De
abonnementsprijs is weliswaar per
maand met zestig gulden verlaagd,
maar daar staat een recente verho
ging van de tarieven van automati
sche gesprekken met honderdvijftig
procent tegenover.
Voor de gemiddelde autotelefoon
huurder betekent dit een lastenver
zwaring van minimaal vijftienhon
derd gulden op jaarbasis, schrijven
dc Federatie van Sehippersbonden en
de Onafhankelijke Nederlandse
Schippersvakbond in een brief aan
dc minister.
„Het zal u niet onbekend zijn dat
vanwege de bedrijfsmobiliteit de be
reikbaarheid van het bedrijf en gezin
slecht te noemen is", aldus de organi
saties. De bereikbaarheid van het be
drijf en de sociale situatie van het
binnenvaartgezin komen door de ta
riefsverhoging in het geding. „U
moet hierbij denken aan contacten
met de kinderen op bij voorbeeld in
ternaten", aldus de organisaties. Zij
dringen aan op overleg.
ZIERIKZEE - „Hoewel we moeten vaststellen dat we
onze status als openbare school met gezonde tegenzin
hebben moeten omzetten in die van algemeen bijzonder,
zijn we vol vertrouwen voor de toekomst. We blijven
leerkrachten opleiden voor het openbaar en daarmee ge
lijk te stellen onderwijs". Namens de RPA (Rijks Peda
gogische Academie) liet C. J. de Graaf, die schoolleider is
geworden van de sectie PABO, binnen de Hogeschool
Zeeland weten wat de consequenties zijn van het ophef
fen van zowel de Christelijke als de Rijks Pedagogische
Academie Zeeland en de samenvoeging van beide onder
wijsinstellingen tot een PABO-sectie binnen de Hoge
school Zeeland.
Voor de huisvesting van de sectie
PABO is gekozen voor de lokatie
Kruitmolenlaan 60, het "huidige RPA-
gebouw. De argumenten hiervoor wa
ren dat de bouwconceptie duidelijk is
ingegeven door vernieuwd PABO-on-
derwijs en de ligging ten opzichte van
het openbaar vervoer. De verhuizing
van de spullen vindt deze week
plaats. Het gebouw van de CPA zal
worden overgedragen aan het Delta-
College waardoor onder andere de
vestiging van een afdeling Hotel
school goede voortgang kan vinden.
Uiteraard brengt dat de nodige ver
anderingen met zich mee. Vanaf de
fusiedatum, één januari toen de sec
tic met terugwerkende kracht een
feit werd, telt de PABO twee afdelin
gen. Een die opleidt voor het open
baar en algemeen bijzonder basison
derwijs en een die opleidt voor de
christelijke basisscholen. Studenten
die zich willen inschrijven dienen
voor de ene of de andere afdeling te
kiezen omdat het onderwijsprogram
ma (deels) verschillend is en vanwege
plaatsing in eigen stagescholen.
Bestuur
Ten behoeve van»het bestuur dat be
rust bij de Stichting Hogeschool Zee
land heeft de voormalige RPA de
heer P. Vis en mevrouw S. Boersma-
Smitkamp voorgedragen. In de sec-
tieraad zijn de heren J. C. Cornelis en
J. J. Korstanje benoemd. Voortaan is
er een directie. De schoolleider van
het PABO hierin is C. J. de Graaf ge
worden. Hij wordt bijgestaan door P.
J. R. Bax (voor dc openbare afdeling)
en R. W. J. Bouwens (voor de christe
lijke afdeling). De heer M. P. F. Haak,
de voormalige directeur van de CPA,
maakt deel uit van de centrale direc
tie van de Hogeschool met als voor
naamste werkgebied personeelsza
ken.
Onderwijs
Voor de nu aanwezige studenten
geldt dat de huidige groepering blijft
gehandhaafd, de lessen zoveel moge
lijk worden verzorgd door 'eigen per
soneel' en de ook de begeleiding in de
stagescholen blijft gekoppeld aan ei
gen personeel. De voltooiing van de
cursussen vindt op eigen wijze
plaats. In de toekomst zullen de cur
sussen in beide afdelingen meer over
eenstemming gaan vertonen en zul
len de personeelsleden in toenemen
de mate te maken krijgen met beide
afdelingen. De reden hiervan is dat er
een nieuw PABO-curriculum ontwik
keld moet worden. In verband met de
indentiteitskeuze blijven er echter
evenzeer aparte groepen met pigen
cursussen en eigen personeelsleden.
