Noordgouwe aan de beurt
in serie Oude ansichten
stukken
Provinciaal landbouwbeleid in
samenwerking met bedrijfsleven
Geen arbeidstijdverkorting
in te voeren bij de bijen
FLORA FAUNA
in vogelvlucht
Eerste bijeenkomst van
Reformatorisch Contact
Scaldina
contra PW
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 20 januari 1987 Nr. 24069
5
Nog dringend behoefte aan oude schoolfoto's
ZIERIKZEE/NOORDGOUWE - De stroom van boekjes met als thema oude
prentbriefkaarten houdt aan. Het is de bedoeling van de uitgever in Zaltbom-
mel om aan iedere plaats in Nederland zo'n historisch albumpje te wijden,
waarbij voornamelijk karakteristieke dorpsbeelden van toen aan bod komen.
Als het om oude ansichtkaarten gaat, worden die met vertedering bekeken: zo
was het vroeger. En dat „vroeger" is eigenlijk nog niet eens zo lang geleden:
zo'n zestig - zeventig jaar en het gaat dus om de periode van het begin van deze
eeuw tot pakweg aan de watersnoodramp van 1953. Wat het nieuwe boekje van
Noordgouwe betreft dient te worden opgemerkt, dat in het in 1972 verschenen
boekje „Brouwershaven, zoals het was ook een gedeelte aan Noordgouwe
gewijd was. Er was echter veel meer fotomateriaal voorhanden dan toen kon
worden opgenomen en bovendien is het Brouwse boekje al verschillende jaren
uitverkocht. De vraag naar een afzonderlijk boekje over Noordgouwe bleef ech
ter bestaan.
Er is lang geaarzeld om van
Noordgouwe een afzonderlijk
boekje uit te geven, want de kern
van dit dorp is tegenwoordig klein
geworden. Er woont maar een
klein aantal inwoners, terwijl een
groot deel uit 'import' bestaat.
Als bijzonderheid dient verder te
worden vermeld dat geen oude an
sichtkaarten van oud-Schudde-
beurs in het nieuwe boekje wor
den opgenomen. Ofschoon Schud-
debeurs vroeger bij Noordgouwe
hoorde heeft de uitgever er vanaf
gezien om beelden van Schudde
beurs in het Noordgouwse boekje
op te nemen. Van Schuddebeurs
bestaan nu eenmaal veel meer ou
de prentbriefkaarten dan van
Noordgouwe en mogelijk zal van
Schuddebeurs te zijner tijd nog
eens een afzonderlijk deeltje wor
den uitgegeven.
Con Amore
In het boekje van Noordgouwe
worden behalve oude ansichtkaar
ten ook foto's opgenomen van de
muziekvereniging Con Amore, de
vroegere voetbalclub, schoolfoto's
en van het verenigingsleven in het
algemeen. De mogelijkheid is ver
der niet helemaal uitgesloten dat
wanneer er veel materiaal wordt
aangeboden, er nog een tweede
Noordgouwse boekje op stapel
wordt gezet. Dat zou dan kort na
het eerste deel kunnen verschij
nen. Samensteller van Noordgou
we in oude ansichten is D. Vierge-
re, die al jaren in Noordgouwe
woonachtig is en het dorp kent als
geen ander.
Ofschoon de samensteller al
heel wat fotomateriaal bij elkaar
heeft gebracht, heeft hij nog drin
gend behoefte aan een aantal
schoolfoto's uit de jaren 1900 tot
1950. De samensteller woont in de
Dokter Wortmanstraat 7 te
Noordgouwe en zijn telefoonnum
mer is 01112-1342. Het boekje
wordt t.z.t. uitgegeven in de lan
delijke serie In oude ansichten
door de Europese Bibliotheek te
Zaltbommel in nauwe samenwer
king met De Zeeuwsche Boekhan
del te Zierikzee.
Het zou te ver voeren om een op
somming te geven van alle foto's
en oude ansichtkaarten die in het
boekje Noordgouwe in oude an
sichten, door Viergever worden
opgenomen, maar hierboven al
vast een schoolfoto uit het begin
van de jaren dertig. Vogelfoto
graaf J. Vijverberg was toen hoofd
van de openbare lagere school in
het dorp en hij staat hier rechts
voor zijn school. Hij woonde des
tijds in het schoolhuis en ging la
ter in de villa Welgelegen te
Schuddebeurs wonen. Mevrouw J.
Nuijens-Bakker, die weliswaar in
Noordwelle geboren werd maar
later met haar ouders op Noord
gouwe kwam wonen, h^eft deze
schoolfoto meer dan een halve
eeuw bewaard. Ze verhuisde later
naar Zierikzee waar ze nu al weer
vele jaren in de Steiltjesstraat
woonachtig is.
Natuurlijk
Natuurlijk staat ze zelf ook op
de foto en wel precies in het mid
den van de middelste rij en vlak
voor haar zit Bram Geluk. Wie
staan er allemaal nog op deze
Noordgouwse schoolfoto? De bo
venste rij van links naar rechts:
Marien Bal, Marie den Boer, Nelly
Akkerdaas, Jannie Kloet, Mina
Oosse, Jo Oosse, Pie van der Bijl,
Mina Pannekoek, Krien de Mun-
nik, Neeltje Kort, Lien Kort en
meester J. Vijverberg.
Middelste rij, eveneens van
links naar rechts gezien: Koos de
Keijzer, Thnnetje Ridderhof, Sien
van As, Marie Ridderhof, Kaatje
van As, Janna Bakker, Leentje
Pannekoek, Corrie Oosse, Corrie
de Munnik, Dien van As, Marie
van As en vlak onder meester Vij
verberg zit Toon (A. M.) Klaasse.
Onderste rij: Leen Kurvink, Jo-
han Pannekoek, Koos Geluk, Leen
de Keijzer, Ko Bal, Bram Geluk,
Jaap Geluk, Daan Janse, Willem
den Boer, Cor Kort en Pauw Kloet.
Zeeuwse VVD in verkiezingsprogramma:
ZIERIKZEE/MIDDELBURG - Het beleid van de pro
vincie Zeeland, dat in nauwe samenwerking met het
agrarisch bedrijfsleven tot stand moet komen, moet zich
met name richten op versterking van de bestaande struc
tuur en verdere uitbouw van de aanwezige mogelijkhe
den. Hierbij valt te denken aan de zoetwatervoorziening
voor land- en tuinbouw en het compenseren van oneven
redige schade. Dat staat te lezen in het verkiezingspro
gramma van de VVD-Zeeland, dat met het oog op de pro
vinciale verkiezingen is uitgebracht.
Landbouwbedrijven bijvoorbeeld,
die door planologische beperkingen
niet met de ontwikkeling mee kun
nen, dienen hiervoor een compensa
tie te krijgen. Ook hechten de libera
len veel waarde aan goed
landbouwonderwijs, waarbij het
handhaven van de middelbare land
bouwschool in Schoondijke bijzonde
re aandacht verdient. Tévens dient
een proeftuin voor de vollcgronds-
groenteteelt gerealiseerd te worden,
alsook de vestiging van een informa
tiecentrum ten behoeve van de land
en tuinbouw.
Visserij
Ook de visserij in het Zeeuwse
heeft de aandacht van de VVV-
afdeling. De provinciale rol in deze
branche met betrekking tot de zee- en
kustvisserij is beperkt, aangezien het
visserijbeleid voornamelijk wordt
bepaald door het rijk en de EG. Aan
de provincie is het wel om er voor te
waken, dat de concurrentiepositie
van de Zeeuwse vissers ten opzichte
van de buitenlandse markt niet ver
zwakt.
Concreet in deze is het standpunt
van de VVD, dat inhoudt dat in over
leg met het bedrijfsleven de (her)uit-
giftc van mossel- en oesterpercelen
in het Oosterscheldebekken zodanig
ter hand wordt genomen, dat een op
timaal gebruik wordt gemaakt van
de daarvoor beschikbare gronden.
Hcrbcvolking van de Oosterschclde
met Zeeuwse zaai-oestcrs uit het
Grevelingenmccr en het opkweken
daarvan tot consumptie-oesters
dient zosnel mogelijk plaats te vin
den. ,,De VVD is bereid vernieuwing
op het gebied van commerciële
kweek van vis te stimuleren".
De recreatie en het toerisme zijn
voor Zeeland meer dan ooit belang
rijke sectoren volgens de VVD. De
provincie dient voorwaarden te gaan
stellen aan het verlenen van subsidie
aan de provinciale VVV. Van het be
drijfsleven verwachten de liberalen
meer inbreng, zowel financieel als be
stuurlijk. Aan het recreatief-toeris-
tisch beleid ligt volgens de VVD een
aantal doelstellingen: werkgelegen
heid, kwaliteitsversterking, hoge ge
bruikswaarde van ruimten met een
recreatieve bestemming, het tegen
gaan van negatieve effecten op ande
re belangen, het stimuleren en on
dersteunen van recreatieve plannen
voor Neeltje Jans en het laten van
ruimte voor het particulier initiatief.
ENSCHEDE - Het leesportefeuil
le-bedrijf .Twentse Leesvrienden" in
Enschede wordt ervan verdacht de
belastingdienst op grote schaal te
hebben benadeeld. Ook zou de firma
zich aan zogenoemde steunfraude
schuldig hebben gemaakt. In totaal is
daarmee zeker een bedrag van een
miljoen gulden gemoeid. Dit heeft
het openbaar ministerie in het arron
dissement Almelo bekend gemaakt.
BEEK - In zijn 40-jarig bestaan
heeft het vliegveld Beek in 1986 een
recordjaar bereikt. Vooral op het ge
bied van het vracht- en expressever-
voer was sprake van een spectaculai
re groei: van 18.700 ton in 1985 naar
36.500 ton, bijna twee keer zo veel.
SIRJANSLAND- Gezag van het Woord en alles wat daarmee samenhangt
stond centraal tijdens de eerste bijeenkomst van de Vereniging Reformato
risch Contact, die in Sirjansland werd gehouden. Dit thema werd door domi
nee J. van Bergen-Bravenboer aan de hand van artikel 5 van de Nederlandse
Geloofsbelijdenis uitgewerkt.
Na het openingswoord van voorzit
ter W. van den Berge, waarin deze zo
wel het afgelopen als het komende
jaar onder de loep nam, nam dominee
Van Bergen-Bravenboer het woord.
Na een korte inleiding over Guido de
Bres, de samensteller van deze ge
loofsbelijdenis ging hij nader in op
het gezag van Gods Woord. Gezag, zo
hield Van Bergen-Bravenboer zijn ge
hoor voor, is tegenwoordig een om
streden begrip. ,,We willen en erken
nen geen gezag meer en het indivi
dualisme viert hoogtij.
Het gezag van de Bijbel is een ge
heel andere vorm van gezag. Dit is
heilig, kanoniek en ingegeven door
de Heilige Geest. Hierin komt ook de
leer van de verkiezing en de verwer
ping naar voren. Wie zich aan Gods
Woord houdt zal zich staande kunnen
houden.
Gods Woord staat aan vele aanval
len bloot. Niet alleen van buitenaf
maar ook van binnenuit wordt het
ondergraven. Ook binnen de Gerefor
meerde Kerken is men van de rechte
weg afgeweken, getuige het rapport
God met ons. De spreker noemde in
de rede ook het gevaar van de visie
dat de Bijbel wel een woord maar
niet ten volle Gods Woord bevat.
Hierbij verwees hij naar de algemeen
aanvaarde evolutietheorie die de
schepping van de wereld binnen zes
dagen tot een fabel maakt. Deze evo
lutietheorie wordt ook binnen kerke
lijke kringen aanvaard.
Van Bergen-Bravenboer waar
schuwde tegen de geluiden die bin
nen de Gereformeerde Kerk veelvul
dig te horen zijn om samen te
werken. „Samen op weg is een ver
keerde weg omdat in de kringen
waar men het hardst om eenheid
roept het zuivere Woord is losgela
ten", aldus de spreker.
BELGRADO - Een politieagent in
Joegoslavië is geschorst omdat hij
een operazanger had afgeranseld en
bekende dat hij houdt van het slaan
van zangers. Het dagblad Politika in
Belgrado berichtte dat Dragan Jevtic
de zanger Goran Gligoric van de ope
ra van Belgrado op 21 december uit
zijn auto had gesleurd en zodanig had
geslagen dat ernstig letsel was opge
treden.
De leden van de Vereniging Refor
matorisch Contact komen woensdag 4
februari opnieuw samen. Tijdens de
ze vergadering spreekt dominee
Ruigrok uit Arnemuiden over het on
derwerp occultisme.
De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen
stukken in te korten. Plaatsing betekent niet dat de
inhoud door de redactie wordt onderschreven. Inge
zonden stukken zijn buiten verantwoordelijkheid, van
de redactie en uitsluitend voor rekening van de brief
schrijver. waarvan naam en adres bij de redactie
bekend mpeten zijn.
Onder het hoofd 'Sportief Welbe
schouwd' was in de Zierikzeesche
Nieuwsbode van vrijdag jl een heel
stuk gewijd aan een aantal zaken,
waarin ik de hoofdrol mocht vervul
len. Aanleiding tot het stuk was het
feit, dat mijn optreden tijdens de
openbare vergadering van de com
missie van advies en bijstand voor
sport van de gemeente Zierikzee geen
genade kon vinden in de ogen van de
heer PW, auteur van bewust artikel.
Nou dat kan natuurlijk en aangezien
we in een democratisch land leven
heeft de heer PW het volste recht
hierover in de pen te klimmen. Ik ben
daarbij dan wel van mening, dat dit
dan dient te geschieden op een ma
nier, die in alle opzichten 'clean' moet
zijn, enerzijds tegenover diegene, die
hij meent op de korrel te moeten ne
men, anderzijds tegenover de lezers.
Het is jammer, dat de heer PW daar
niet in is geslaagd en dat valt te be
treuren.
Het bewuste artikel is in twee de
len te verdelen, te weten a. de weerga
ve door PW van wat ik allemaal heb
gezegd en b. de door PW daaraan ver
bonden en geuite conclusies. Voor
wat a. betreft heeft hij gelijk. Een
perfecte weergave. Ten aanzien van
het gestelde onder b. zit hij er volko
men naast, waardoor hij de lezers
dingen doet geloven, die beslist niet
waar zijn. Het betreffende stuk staat
vol met dergelijke onjuiste conclu
sies.
Scaldina zou zich opwinden over
zaken, die haar totaal niets aangaat.
In de visie van PW is het blijkbaar
niet toegestaan zaken aan te dragen,
die alleen bedoeld zijn als voorbeeld
om aan te geven wat enerzijds blijk
baar wel kan en anderzijds niet. Als
dat dan zaken zijn betreffende andere
verenigingen interpreteert hij dat als
over de ruggen van die verenigingen
trachten financieel profijt te halen
voor je eigen vereniging. Je zou dit
ook kunnen vertalen als dat Scaldina
andere verenigingen verkregen zaken
misgunt. Niets is minder waar, waar
om zouden we.
Scaldina is reeds vanaf 1981 met de
gemeente Zierikzee bezig om in de
gymzaal van de Raamstraat situaties
te scheppen waarmee alle gebruikers
van de zaal gediend zouden zijn. Op
basis hiervan is ook zijn conclusie
niet juist, dat het niet terecht zou zijn
clubbesturen ijver en inzet te verwij
ten, omdat Scaldina het zelf nooit no
dig achtte om bij de overheid (lees ge
meente) aan te kloppen. Ik dacht, dat
na zes jaren van het kastje naar de
muur sturen het niet onjuist was de
zaken eens van een andere kant te be
naderen zonder daarbij ook maar te
denken andere verenigingen te wil
len benadelen.
Voor genoemde vergadering stond
ondermeer op de agenda een voorstel
voor een krediet tot het aanbrengen
van voorzieningen in de gymzaal van
de Raamstraat. Voor de gebruikers
van die zaal dus belangrijk en van
daar ook mijn aanwezigheid. Uit de
wijze van handelen door mij tijdens
deze vergadering trekt PW de conclu
sie, dat een dergelijke aanpak niet ge
tuigt van een sportieve opstelling ten
aanzien van de medegebruikers van
de zaal. Ook hier mist zijn conclusie
weer elke grond van waarheid, omdat
die medegebruikers daar geen enkele
moeite mee hebben.
Het is een greep uit het artikel van
PW. Ik dacht, dat het beter was ge
weest wanneer hij zich vooraf eerst
had laten informeren over een en an
der, bijvoorbeeld door Scaldina zelf.
Met meer achtergrondinformatie was
hij mogelijk tot andere conclusies ge
komen, zodat ook de lezers een beter
en oprechter beeld van de zaak had
den gekregen. Ik verwacht van een
verslaggever een stukje verantwoor
delijkheid ten aanzien van wat hij
denkt te moeten en te kunnen publi
ceren, zeker als daarbij anderen in
het geding zijn.
Met dank voor plaatsing.
KAREL HOLM
Krepelstraat 7
4301 AL Zierikzee
Telefoon 01110-2720
ZIERIKZEE - De vele bijensoorten die ons bekend zijn variëren in lengte van
2 mm tot ongeveer 4 cm. De meeste soorten leven solitair, maar er zijn ook soor
ten die in groepen samenleven en dan nog soorten die van twee kanten snoepen.
De 4 doorzichtige vleugels van de bij zijn paargewijs aan elkaar verbonden.
Reeds vele eeuwen worden de honingbijen Apis mellifera door de mensen ge
houden. Om de reden dat deze bij veel honing produceert en weinig agressief is.
Deze bij-soort leeft in groepen en zijn naast de mieren en wespen de meest geor
ganiseerde insecten die wij kennen.
Onze gedomesticeerde honing
bij leeft in kasten en korven, die
hem door de mens worden ver
strekt. In elke kast woont één
volk dat bestaat uit 50-80.000 die
ren. De samenleving in de kast is
zo georganiseerd dat op bepaalde
signalen passend wordt gerea
geerd.
De kasten waarin de bijenvol
ken worden gehouden zijn meestal
van eenvoudige aard, die aan de
bovenzijde kunnen worden ge
opend om de raten te controleren
en van hun honing te ontdoen, ter
wijl aan de onderzijde een vlieg
gat aanwezig is. De echte korven,
met sierlijke namen als bisschops
muts en zwanenhals, die het dan
ook in een siertuin uitstekend
doen.
Een bijenvolk bestaat uit één
koningin, met haar zonen, de dar
ren, en werksters, dat zijn steriele
vrouwtjes. Alle dieren hebben
binnen de kolonie een specifieke
taak. Zo legt de koningin de eitjes,
zorgen de darren voor de bevruch
ting en de werksters doen de rest.
Kringloop
Meestal in de maand juni
zwermt de oude koningin samen
met een aantal van haar werksters
uit en zoekt een nieuwe behuizing.
In de kast wordt haar taak dan
door een nieuwe koningin overge
nomen. De jonge koningin verlaat
enkele malen haar korf om op
bruidsvlucht te gaan. Tijdens de
bruidsvlucht paart zij met onge
veer 10 darren, die gewoonlijk uit
een ander volk afkomstig zijn, en
slaat daarbij zoveel sperma op,
dat zij de vele eitjes die zij in haar
4-5 jarige leven legt, kan bevruch
ten. Haar verdere leven is dan ook
gevuld met het leggen van eitjes,
op gunstige dagen soms wel 2000
stuks. De koningin wordt geheel
verzorgd door haar volk. Zij
wordt gevoed met speciaal voeder-
sap, bestaande uit honing en klier-
afscheidngsvocht van de werk
sters.
Wat niet meer van dienst kan
zijn voor de instandhouding van
het. volk moet worden opgeruimd
in de bijenwereld.
Vór de bruidsvlucht heeft de
nieuwe koningin, soms samen met
haar werksters, haar zuster-
koninginnen om het leven ge
bracht met een angel, die zij spe
ciaal voor dit doel heeft. In de
herfst worden de darren uit de
kast gejaagd, zij hebben hun taak
vervuld en sterven buiten de kast
de eenzame hongerdood. De ko
ningin is nu koningin geworden
van het bijenvolk. De koningin
heeft in haar kop enkele klieren
zitten die signaalstoffen produce
ren, die het ontstaan van jonge ko
ninginnen (zusters) kunnen ver
hinderen. Uit bevruchte eitjes
komen later de werksters en even
tueel nieuwe koninginnen en uit
de onbevruchte eitjes de darren.
De werkbijen hebben met recht
deze titel verkregen, want direct
na de geboorte beginnen zij al met
het poetsen van de raten, en na een
week worden ze al ingezet om de
aanwezige larven te voeden. Zij
doen dit met speciaal larvenvocd-
sel, dat zij bereiden uit afschei
ding van de klieren in de kop sa
men met hetgeen bij de bloomen is
verzameld.
Na ongeveer 5 dagen begint de
klierafdcling te verminderen, ter
wijl gelijktijdig de waskliercn in
het achterlichaam worden geacti
veerd. Met deze verandering be
gint een nieuwe fase in het korte
leven van de werkbijen, zij wor
den nu namelijk bouw- en onder-
houdsbij, waarbij ze dan ook nog
de voorraad beheren. Doordat ze
op dit moment tevens de moge
lijkheid bezitten zelf was te pro
duceren bouwen zij dan ook te
vens de nieuwe meetkundig
zuiver zeshoekige cellen. Ook ver
richten zij met de zeer mooie stof,
propolis, reparatiewerkzaamhe
den. Deze propolis is een kleveri
ge harsachtige substantie, van
plantenknoppen afkomstig en
speciaal door de bijen meege
bracht van hun vluchten om zoals
gezegd reparaties te verrichten en
om de raten aan de ramen vast te
kitten.
Door de werksters worden in de
ze periode de cellen afgesloten,
waarin zich de larven bevinden.
Deze larven hebben door de goede
zorgen van de werksters inmid
dels in zes dagen tijd een gewicht
bereikt, dat 1500 maal hun geboor
tegewicht bedraagt en gaan twee
dagen na het verzegelen van de
cellen verpoppen. Tevens wordt in
die periode door de werksters het
nest schoon gehouden. Na 21 da
gen krijgen de werkstere een be
vordering tot buitendienstbij"
en moeten nu gaan zorgen voor de
aanvoer van nectar, stuifmeel en
water. De nectar wordt tijdens de
vlucht opgeslagen in de honing-
blaas. Stuifmeel blijft op het hari
ge bijenlijf achter, als zij diep in
de bloem de nectar heeft opgezo
gen en wordt op gezette tijden met
speciale borsteltjes aan de voorpo
ten bij elkaar geveegd en tijdens
de vlucht bewaard in een soort
korfje, dat zich bevindt aan de
achterpoten.
Werksters
Een andere belangrijke taak
hebben do werkstere in hun laat
ste fase van hun leven, namelijk
het fungeren als een soort aircon
ditioning.
Zij moeten zorgen dat de tempe
ratuur op het broednest op 35 gra
den blijft gehandhaafd en zij doen
dat door waterdruppeltjes in de
cellen te laten verdampen.
Wordt de temperatuur in de kast
te laag, dan moet de koningin en
het broed warm gehouden wor
den. De werkbijen kunnen dan
zelf de warmte produceren door
spierbewegingen te maken. In de
winter zitten zij in een tros om de
koningin heen en verwisselen dan
regelmatig van plaats, ten einde
zo de temperatuur op 10-12 graden
te houden De werkbij houdt dit
slopende leven in de ..buiten
dienst" maar hoogstens 10 dagen
vol. Op een leeftijd van een
maand, maar vaak nog korter, is
zij letterlijk versleten en sterft.
ARIE HEIJBOER
