streeknieuws Werkgroep Roode Lelie verdiept zich in Brouwse kerk en stadhuis Jaap Geleijnse een kwart eeuw in dienst van Rijkswaterstaat Plan voor bestrijding calamiteiten Oosterschelde op komst BRUINISSE - De gemeente Bruinisse heeft van gs bericht ontvangen dat binnen niet al te lange tijd een hulpverle ningsstructuur tot stand zal komen ten behoeve van het voorkomen, beperken en onge daan maken van schadelijke gevolgen door ongevallen op de Oosterschelde en aanliggen de wateren. Gs berichten dit naar aanlei ding van het verzoek van de Bruse gemeente om een bestrij- dingsplan voor calamiteiten te water tot stand te brengen. De aanleiding van dit verzoek was het vastlopen van de naftatan- ker op een zandplaat bij de kust van Bruinisse. Volgens gs wordt reeds langere tijd studie verricht om een hulpverle ningsstructuur tot stand te brengen voor de Oosterschelde, de Westerschelde en de Schel- de-Rijnverbinding. Dat wordt gedaan door een voorberei dingscommissie onder auspi ciën van de werkgroep Ooster schelde. De Commissaris van de Koningin drC. Boertien ver wacht binnenkort van deze commissie een concept- Hulpverleningsovereenkomst te ontvangen voor de Ooster schelde waarin de onderlinge samenwerking wordt geregeld tussen de diverse betrokken gemeenten (en de daaronder ressorterende operationele diensten) bij calamiteiten op de Oosterschelde en aanliggen de wateren. De commissaris beschouwt deze overeenkomst als de eerste stap in de gehele hulpverleningsstructuur die men zich voor het gebied ge dacht heeft. Hij zegde toe de gemeente Bruinisse zo spoedig mogelijk nadere informatie te zullen verstrekken over de ini tiatieven die worden onderno men naar aanleiding van de concept-Hulpverleningsover eenkomst. ENSCHEDE/BERLIJN - Het Bun- desverwaltungsgericht in Berlijn, de hoogste instantie voor de civiéle rechtspraak in de Bondsrepubliek Duitsland (BRD), heeft bepaald dat het bezwaarschrift van C. Hamers uit Denekamp tegen de bouw van de kerncentrale in het Duitse Lingen ten onrechte niet in behandeling is geno men. NEW YORK - De Amerikaanse on derneming Transworld Corporation heeft haar hotelketen Hilton Interna tional voor 975 miljoen dollar (om streeks 2,2 miljard gulden) verkocht aan een niet nader genoemd Euro pees bedrijf, zo is meegedeeld in New York. Laten zien tussen wat voor bijzondere gebouwen we leven Gewapend met bezem en notitieblok onderzoeken vrijwilligers van de werkgroep de Roode Lelie de grafstenen in de Brouwse Sint Nieolaaskerk. hun stamboom. De oudste grafzerken dateren uit de zestiende eeuw. Som mige zijn de tijd ongeschonden door gekomen, maar van velen zijn de teksten gedeeltelijk of geheel onlees baar geworden. ..Dan noteren we al leen de letters die nog herkenbaar zijn. Want het gaat ons om de juiste gegevens. Je mag hierbij je fantasie niet te veel mee laten spreken", aldus Coks Boom die samen met haar man Wim aan dit karwei werkt. De leus vrijheid, gelijkheid en broederschap die gold in de tijd van de Franse revo lutie was er de oorzaak van dat toen tertijd vele wapens werden wegge- schrapt van de grafzerken. ,.Dat gebeurde niet in heel Nederland. Maar jammer genoeg wel hier", ver telt Maatje Jansen. Na de watersnood werden grafstenen gevonden die on der de banken waren weggestopt en daarin staan nog wel wapens gegra veerd. Ondanks de kou doen de vrijwilli gers het werk met plezier. „Het is heel interessant. We hebben ontdekt dat leden uit bepaalde families altijd dijkgraaf, schepen of burgemeester zijn geweest. En het is heel opvallend dat er veel jonge vrouwen begraven liggen. „Waarschijnlijk omdat die vroeger vaak in het kraambed stier ven". Coks en Wim begonnen hun kar wei met alle 143 zerken in en om de kerk precies op schaal in te tekenen op een plattegrond en van een num mer te voorzien. „Nu kijken we wie waar ligt en tekenen de teksten op zo dat straks overzichtelijk is terug te vinden waar de mensen begraven lig gen". Nadere beschouwing leert dat ook in de grafstenen het standsverschil duidelijk tot uiting kwam. Naast de simpele stenen waarvan de letters bijna versleten zijn ziet men 'luxe grafzerken' met veel krullerige ver sieringen en degelijk gegraveerde letters die de tand des tijds doorston den. Op een zerk waarin twee men senfiguren zijn uitgehouwen staat te lezen: Hier leijdt begraven Wolfaert va Borsele heerscap va Sprevestije stedehouder va de borchgrave va Zee land en bailliu va Brouwershave en juffr Martine van dez Hooge zij huijsvrou. Een achternaam die in Brouwershaven een bekende klank heeft gekregen nadat hij via de vie ring van het 700-jarig bestaan van de smalstad dit jaar veelvuldig ten to nele werd gevoerd. Ook de geschiedenis van het stad huis aan de Markt fascineert de leden van de Roode Lelie. „Wij denken dat het stadhuis oorspronkelijk een oud kasteel is geweest", zegt Maatje Jan sen wijzend op de gewelven in de kel der van het oude gebouw. „Dat moet wel haast want in zo'n klein dorpje bouwde men niet zo'n stadhuis. De le den van de werkgroep worden nog in deze mening gesterkt door een strofe uit het gedicht dat Melis Stoke in 1302 schreef in een boek over de zee slag op de Gouwe tussen de Vlamin gen en de Hollanders. Hierin wordt een ontmoeting beschreven tussen Jan van Avesnes en graaf Jan de eer ste. Het luidt: Te Bridorpe sluse daar mocht 1c u spreken op den huse. „In die tijd was de oude sluis van Brou wershaven al gebouwd en de resten ervan zijn naast het stadhuis gevon den". De werkgroep meet elk onder deel van het huidige stadhuis, oud en nieuwer, op om daarvan precies op schaal een maquette te maken. Men is begonnen met de kelder en is nu ge vorderd tot de trap naar de begane grond. Naar verwachting zal ook dit werkstuk vanaf het voorjaar te be zichtigen zijn in museum De Vergulde Garnaal. BROUWERSHAVEN - „We willen de mensen laten zien tussen wat voor bijzondere gebouwen we leven hier in Brouwershaven. Dat is natuurlijk ook onze taak als culture le stichting", aldus Maatje Jansen-Glas van De Roode Lelie. Samen met acht andere vrijwilligers vormt zij een werkgroep die zich vol enthousiasme en ijver in de geschie denis heeft gestort van de twee oudste gebouwen in Brouwershaven, de Sint Nieolaas kerk en het stadhuis. Naar aanleiding daarvan maakt men een reliëf-plattegrond van de kerk waarop de verschillende bouwfases worden aangegeven, een inventaris van de grafzerken in het monumentale gebouw en een maquette van het stadhuis. Het is de bedoeling dat deze nieuwe werkstukken over de historie van de Brouwse gebouwen nog voor het nieuwe toeristenseizoen een plaats krijgen in De Vergulde Garnaal, het museum aan de Brouwse Markt dat door de Roode Lelie wordt beheerd. Daarnaast zal een reliëf-plattegrond over de bouwfases en een inventaris van de grafzerken ook in de Sint-Ni- colaaskerk een plaatsje krijgen ten behoeve van de bezoekers van het ge bouw. Zij worden daarbij tevens naar het museum verwezen voor meer in formatie. „De kerk dateert uit ongeveer 1300 en is in zes fases gebouwd. We geven elke fase in een andere kleur aan. Kijk dit was het gebouw in zijn oor spronkelijke staat". Een vrijwil ligster wijst daarbij in het midden van de grote plattegrond een klein middenschip aan waarvan de funda menten de oudste van de kerk vor men. Na de watersnoodramp werden zij blootgelegd, Na 1400 werd het schip uitgebreid met een koorom gang met kapellen waarin de altaren van heiligen stonden. Want vroeger was de Sint Nieolaaskerk van de ka tholieken. Met de toename van de be volking in de loop der eeuwen werd het gebouw steeds verder vergroot. Uitbreidingen die aan de hand van beschrijvingen in boeken en geschrif ten in verschillende kleuren precies worden aangegeven op de reliëf plattegrond die de werkgroep ver vaardigt. Een waterbouwer van het eerste uur ZIERIKZEE - Een stoere doorzetter. Zo eentje die bij tegenwind zijn tanden nog eens even op elkaar zet en er flink tegenaan gaat. Een man, die in een tempo, dat ver gelijkbaar is met de recente stroomsnelheden in het Schelde-Rijnkanaal, zijn levensverhaal schetst. Dit beeld roept weg- en waterbouwer J. J. Geleijnse op. Deze rasechte Schouwenaar is dinsdag 23 december precies vijfentwintig jaar in dienst bij Rijkswaterstaat. Ter ge legenheid van deze mijlpaal is er vrijdag 19 december tussen 16.00 en 17.30 uur gelegenheid om de jubilaris te feliciteren in het Topshuis op Neeltje Jans. Geleijnse het tot stand komen van htet achtste wereldwonder van zeer nabij meegemaakt. Een wereldwonder waarover hij nog steeds met enige eerbied praat en dat met ingang van 1 januari volledig door deze dienst be heerd en onderhouden moet worden. Een hele verantwoordelijkheid zoals Geleijnse naar voren brengt. „Het be heer en onderhoud van de Ooster- scheldekering gaat vermoedelijk 70% van alle beschikbare tijd vergen". Publiciteit Niet alleen het werk heeft zich uit gebreid ook de belangen en daarmee ook de verantwoordelijkheden zijn in snel tempo toegenomen met de komst van dit produkt van menselijk ver nuft, dat,zoals de waterbouwer het zegt vooral voor hen die de ramp heb ben meegemaakt een bijzondere bete kenis heef^. Op de vraag of in ver band met die veiligheid er niet beter gekozen had kunnen worden voor een totale afsluiting laat Geleijnse zich bijzonder diplomatiek uit. „De keuze voor een Stormvloedkering met schuiven is een politieke beslissing geweest." Hij tekent hierbij tevens aan dat de publiciteit rond de kosten- overschrijding dusdanig is geweest dat die kostenoverschrijdingen nogal overtrokken. In bedragen uitgedrukt was dat aanzienlijk. Procentueel was die kostenoverschreding niet bijzon der", stelt hij nuchter vast. Alleen het verkopen van dit produkt van mense lijk vernuft zou zijns inziens nog wat verbeterd kunnen worden. „Het ge vaarte is gepromoot, maar niet alle paden zijn hiervoor bewandeld." Hoewel het werk met zijn vele ver gaderingen behoorlijk wat energie vraagt slaagt Geleijnse erin om ook op maatschappelijk gebied nog ac tief te zijn. Als VVD-raadslid verde digt hij vanaf 1979 de liberale princi pes die hem zeer na aan het hart liggen. „Het idee van vrijheid en vrije meningsuiting spreekt mij zeer aan". Bovendien heeft het werk in de raad heel wat raakvlakken met mijn dagelijkse werkzaamheden. Denk maar eens aan verkeer en openbare werken". Dat iemand niet alles kan weten geeft Geleijnse grif toe. „Je moet blijven informeren," aldus de jubilerende Rijkswaterstaatman, die ook op sportief gebied zijn man netje staat als lid van de jeugdtechni- sche commissie van de afdeling Zee land van de KNVB. RENESSE Bijzondere schoolkrant Op vele, zoniet alle scholen in de re gio zullen één dezer dagen school kranten verschijnen. Zo ook op de obs 't Staepel'of te Renesse. Een bij zonderheid is echter dat het precies voor de honderdste keer is dat net blad De Staepel'of bode wordt uitge geven. Zo'n twintig jaar geleden be gon men met het maken van een schoolkrant, toen nog gewoon Schoolnièuws genoemd. In 1970 werd dat de Staepel'of bode. Het feit, dat het de honderdste uit gave van het blad betreft, wilde men niet ongemerkt voorbij laten gaan. Vandaar dat de inhoud belangrijk af wijkt van die in de gebruikelijke nummers. Niet alleen is er gebruik gemaakt van oude foto's die een kijk geven op de school van toen, ook zijn er stukken opgenomen van oud-leer lingen en een oud-leerkracht. De krant, die in een oplage van 500 is gestencild, zal in Renesse huis-aan- huis worden bezorgd. BROUWERSHAVEN Tekengroep Vanaf maandag 5 januari start in het museum de Vergulde Garnaal te Brouwershaven op initiatief van de culturele Stichting De Roode Lelie een tekengroep onder leiding van Joop van de Hout. Belangstellenden die voor hun plezier willen tekenen en schilderen dienen om 19.00 uur aanwezig te zijn. De tekengroep zal vanaf die datum wekelijks bijeen ko men voor deze vorm van ontspan ning. 4 KERKWERVE Geslaagd Aan de Universiteit te Delft is Bart van der Wekken uit Kerkwerve ge slaagd voor het examen Koude tech niek en klimaatregeling. Hij behaal de zijn diploma cum laude. Op de tekentafel wordt een leeuwenaandeel van de werkzaamheden voor de plattegrond uitgevoerd. In de koude kerk zijn twee vrijwil ligers bezig met een bezem de ver schillende grafstenen schoon te vegen om daarna de tekst die erin is uitge houwen te noteren. Zij doen dat met de gegevens die al bekend zijn via eerder onderzoek door de rijkscom missie voor de Monumentenzorg en door de heer J. L. Braber. De inventa risatie is bedoeld voor bezoekers van de kerk en voor mensen die bezig zijn met genealogie, het uitzoeken van Het spel der golven en de niet te stuiten kracht van wind en water... het heeft Geleijnse vanaf zijn kinder tijd geboeid en tegelijkertijd ook met ontzag vervuld. Dat het water een niet te onderschatten vijand van de mens is werd hem duidelijk toen in 1953 de dijken van het eiland door braken en grote stukken land onder water kwamen te staan. „Met mijn oom, die toen voorzitter van het Wa terschap Schouwen-Duiveland was en mijn vader heb ik gezien met wel ke kracht het water door het sluitgat bij de Schelphoek stroomde." Opleiding Die beelden van het water dat zon der enige barrière bezit nam van het land is Geleijnse altijd bij gebleven en is ongetwijfeld van invloed ge weest op zijn beslissing om na de ULO een technische vervolgopleiding te gaan volgen aan het Zeeuws Tech nisch Instituut in Goes. Voor Geleijn se betekende dat een paar keer per week vanuit Moriaanshoofd naar Goes en dat steevast op het fietsje, ,,'s Winters kwam je in Goes op sterven na aan, maar je werd er wel flink van", aldus Geleijnse, die in 1961 zijn studie weg- en waterbouw aan dit in stituut met een diploma afsloot. De plicht om de wapenrok aan te trekken veroorzaakte wat oponthoud in de weg naar het diploma Zeeland, dat vergelijkbaar is met de hogere technische school. In de zomermaan den van 1962 kon Geleijnse dit pa piertje alsnog in ontvangst nemen. Angst voor werkloosheid behoefde hij niet te hebben: in die jaren was er niet alleen sprake van een tekort aan arbeidskrachten ook dit diploma bood goede perspectieven op een baan. Die baan kwam er dan ook al snel in de vorm van een functie van op zichter C bij de Waterloopkundige afdeling van Rijkswaterstaat Zee land. Nog in datzelfde jaar werd Ge leijnse aangesteld als ploegleider op de Dortsman, een vlet die uitgerust was voor het verrichten van metin gen en peilingen in verband met on der andere de afsluiting van de Gre- velingen. ,,'t Was hard werken maar tegelijkertijd ook een leuke tijd waarin altijd wel plaats was voor een geintje. Dat harde werken, soms wel dertien uur aan een stuk, bestond uit het urenlang verrichten van stroom metingen en het meten van de golf hoogten in de Zeeuwse wateren. Na zes jaar meten en peilen vond Geleijnse het welletjes en verruilde zijn vrije baan als ploegleider voor een kantoorbaan als plaatsvervan gend hoofd bij de Dienstkring Zierik- zee van de Directie Zeeland van Rijkswaterstaat aan het Havenplein. „Dat was wel even wennen in het be- gin;in plaats van een dagje buiten was het nu een bestaan binnen vier muren geworden"; blijkt uit de woor den van de waterbouwer. De werk zaamheden, zoals onder andere het maken van bestekken waren daaren tegen gevarieerder. Bij deze dienst, die zich bezighield met het beheer en onderhoud van onder andere de rijks wegen, de veerhavens en zeeweringen werkten in die tijd zo'n 20 a 25 man. Meer werk Naarmate de uitvoer van de Delta werken vorderde kreeg de dienst ook meer en meer om handen. „Als enige dienstkring in Nederland kregen we meer werk, doordat er in de regio steeds meer objecten van Rijkswater staat bij kwamen". Die taakverzwa ring zorgde ervoor dat Geleijnse als plaatsvervangend hoofd meer en meer de rol van manager kreeg. Noodgedwongen; want zoals hij het- zelf zegt, zijn er soms van die onbe waakte momenten waarin hij met enige weemoed terugdenkt aan die tijd toen hij met mannen als Leen Be- cu op het water zat. Desondanks had hij op het kantoor van de dienst aan het Havenpark best naar zijn zin want de sfeer was er goed en al was het druk voor een grapje was er altijd wel ruimte. Een reorganisatie van de dienst kring Zicrikzee zorgde ervoor dat Geleijnse begin oktober van dit jaar moest verkassen naar het Topshuis op Neeltje Jans, waar de dienstkring Deltakust domicilie houdt. Als plaatsvervangend hoofd heeft J. J. Geleijnse: een kwart eeuw bij Rijkswaterstaat.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1986 | | pagina 4