Bevorderen onderling begrip
centraal bij uitwisselingen
Scharendijke in oude ansichten
brengt lezer terug naar vroeger
Noodfonds
Zierikzee
handhaven
Sponsorloop
voor Nepal
in Kerkwerve
Geslaagde
Seniorendag
met ruim
300 ouderen
Brinkman
in Veere
Nederlandse
steun voor
landbouw
projecten
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 23 oktober 1986 Nr. 24021
5
Moeders pappot zo slecht nog niet
Mevrouw H. T. Landegent en haar dochter Mona-Lea staan helemaal achter
de organisatie Youth for Understanding.
BURGH-HAAMSTEDE - Kennismaken met de „Ame
rican way of life" en dat niet via Dallas en Dynasty,
maar door een jaar lang Amerikaan met de Amerikanen
te zijn. Mona-Lea Landegent uit Burgh-Haamstede
kroop een jaar lang in de huid van een Amerikaanse en
ervoer aan den lijve wat het is om in het land van de on
begrensde mogelijkheden scholier te zijn. Tegelijkertijd
maakte Wendy Citron uit Californië kennis met het da
gelijks leven in Nederland.
Degene die vermoedt dat het hier
om een schrijnend geval van mensen
handel gaat slaat de plank finaal
mis. Mona-Lea en Wendy zijn slechts
twee van zevenduizend jongeren uit
vijfentwintig landen, die jaarlijks
deelnemen aan het uitwisselingspro
gramma van de organisatie Youth for
Understanding.
Deze organisatie, die in 1951 door de
Amerikaanse Rachel Andresen werd
opgericht, is een non profit instel
ling, die via het uitwisselen van pro
gramma's probeert om het wederzijd
se begrip tussen jongeren van vijftien
tot achttien jaar te bevorderen.
Avonturier
Wie als jongere besluit om de ver
trouwde omgeving hier voor een jaar
in te ruilen voor een verblijf aan de
overkant van ,,de plas" kan gerust
een pioniersgeest worden toegeschre
ven. Mona-Lea Landegent is er zo
ééntje.
Het idee naar Amerika te gaan om
daar een jaar lang de Amerikaanse
leefwijze te leren kennen ontstond
toen de familie Landegent plannen
maakte om voor familiebezoek de
oceaan over te steken. De menselijke
geest maakt soms wonderlijke wen
dingen: het geplande familiebezoek
„ontaardde" uiteindelijk in het voor
nemen van Mona om voor een jaar
naar de Verenigde Staten te gaan. Via
school kwam de toenmalige HAVO-
scholiere in contact met de interna
tionale organisatie Youth for Un
derstanding. Die kennismaking be
stond uit het bijwonen van een
voorlichtingsbijeenkomst, waar ou
ders, kandidaat-pioniers, medewer
kers van YFU en buitenlandse stu
denten die hier hun jaar doorbrengen
elkaar konden ontmoeten. Na het in
vullen van een hele waslijst gegevens
en een gesprek met districtsvertegen
woordigster Els van Hees was het
wachten op het telefoontje met de me
dedeling „je kunt vertrekken."
er hectische momenten aan: hieraan
denken, daarvoor zorgen, hier'nog
wat regelen en natuurlijk...afscheid
nemen en hoppa het onbekende tege
moet. Kan het nog avontuurlijker.
Ontmoeting
Via New York, Chicago en Minnea
polis bereikte de achttienjarige
Mona-Lea dan na zoveel uren vliegen
haar gastouders. Zonder veel proble
men overigens, want zo zegt zij: „In
het vliegtuig kreeg ik een kaartje, dat
als herkenning voor het gastgezin
dienst deed. Zo'n eerste ontmoeting
betekent in negen van de tien geval
len even aan elkaar wennen. Ook al
lijkt het gezin op papier nog zo ge
schikt, de praktijk moet nog altijd
uitwijzen of het ook werkelijk klikt.
Wat dat betreft had Mona-Lea het ge
luk aan haar zijde. „Mijn nieuwe ge
zinsleden waren een echtpaar van
middelbare leeftijd met twee doch
ters, waarvan de ene naar Duitsland
was vertrokken en de andere voor
haar eindexamen zat.
Van de een op de andere dag werd
Mona-Lea van HAVO-scholiere high
school-student... een enorme om
schakeling. „Je kunt op die high
school een keuze maken uit een
enorm aantal vakken, omdat alle
schooltypen onder één dak zijn on
dergebracht. Daarbij werkt het sy
steem niet volgens klassen maar met
groepen, zo kun je voor het ene vak
in een hogere groep zitten dan voor
het andere vak." Uit de woorden van
de aankomende verpleegster blijkt
wel dat het niveau daar lager ligt,
dan hier in Nederland, maar de tucht
daarentegen is veel en veel strenger.
Wie zich tijdens de lesuren in de
gangen ophoudt of wie tijdens de les
even naar het toilet moet, moet een
pasje tekenen met daarop tijd van
vertrek en handtekening en het tu
toyeren van leraren is beslist niet in
geburgerd, aldus Mona-Lea, die als
rasechte Nederlandse in het begin
moeite had met die strengheid.
Eetgewoonten
Over belangstelling van haar mede
leerlingen had ze niet te klagen. Een
buitenlandse tussen de teenagers van
de high school in Cambridge is per
slot van rekening geen alledaags ge
beuren. Aan vriendelijkheid en open
heid geen gebrek, maar zo zegt Mona-
Lea „de contacten gingen ook niet
verder dan een praatje over het weer
en de televisie. Over politiek werd
nauwelijks gesproken. Wat dat be
treft vind ik Amerikanen nogal op
pervlakkig" en materialistisch vult
haar moeder aan. Een echt gezellig
gezinsleven ontbreekt vaak omdat
vader en moeder beiden werken,
daardoor gaan alle gezinsleden hun
eigen gangetje; wie trek heeft pakt
iets van zijn gading, zonder daarbij
op het lumineuze idee te komen, dat
de andere aanwezigen wellicht ook
wel iets zouden lusten."
Leerzaam
Hoewel het niet altijd even gemak
kelijk was, had Mona-Lea haar Ame
rikaanse avontuur voor geen goud
willen missen. „Het is enorm leer
zaam en je leert voor jezelf opkomen.
Daarbij kom je in contact met een
heel andere levensstijl. Wat haar
daarbij het meest is opgevallen is,
dat het winkelpersoneel in de Ver
enigde Staten vaak wat klantvrien
delijker reageert en ook het maken
van complimentjes gaat de gemiddel
de Amerikaan goed af, ook al bedient
hij zich van „prefab compliments".
En wat wellicht voor haar moeder
mooi meegenomen is: mamma's
kookkunsten worden na een jaar
Amerika uiteindelijk naar juiste
waarde geschat.
„Outgoing"
Hoewel de YFU het niet als voor
waarde stelt besloot de familie Lan
degent om ook een steentje bij te dra
gen aan het verbeteren van de
verstandhouding tussen jongeren.
„In ruil" voor Mona-Lea kregen de
Landegent j es als gastdochter de
zestienjarige teenager Wendy Citron
uit Californië. Aanvankelijk had me
vrouw Landegent wel wat bedenkin
gen in verband met de geïsoleerde
ligging en de omschrijving van Wen
dy als outgoing. Mevrouw Landegent
vroeg zich bezorgd af of ze een ver
stokte discofreak in huis zou krijgen.
Wat moest die in een afgelegen regio,
waar alleen in het zomerseizoen wat
'te beleven valt. Vanaf het allereerste
moment dat Wendy haar intrede deed
in het gezin verdwenen die twijfels.
Outgoing bleek niets met uitgaan te
maken te hebben maar met de spon
taniteit van Wendy, die een onmis
kenbaar talent voor Nederlands
bleek te bezitten. Na twee maanden
noemde ze mevrouw Landegent in
een spontane opwelling „maisje" en
babbelde ze al een aardig mondje Ne
derlands. Inmiddels was haar ook
duidelijk geworden dat Nederland
niet de hoofdstad van Amsterdam is,
maar omgekeerd en ook deed ze tij
dens haar fietstochten naar de Rijks
scholengemeenschap in Zierikzee
haar eerste ervaringen op met de gril
lige weergoden hier. Wat ook enige
oefening vereiste was het eten met
mes en vork; als rechtgeaarde Ameri
kaanse had Wendy het verorberen
van pizza's en hotdogs altijd slechts
met een vork geklaard.
Wie als Nederlandse naar de Ver
enigde Staten vertrekt zal beslist
moeten wennen aan de andere stijl
van leven. De Amerikaanse heeft
daarbij nog de handicap dat zij wer
kelijk geen woord Nederlands ver
staat. Dat is vooral op school een han
dicap. Ook het gegeven dat iemand de
Amerikaanse nationaliteit bezit
blijkt soms problematisch te zijn in
verband met de Amerikaanse defen
siepolitiek. Zo kreeg de zestienjarige
Wendy tot haar niet geringe verba
zing nogal wat kritiek te horen van
enkele van haar leeftijdgenoten, die
haar het kruisrakettenbeleid van
Reagan in de schoenen schoven. Hoe
dan ook, Wendy moet het naar haar
zin hebben gehad, want afgelopen zo
mer keerde ze voor een kort verblijf
terug naar dat kleine plaatsje Burgh
waar ze een jaar lang gewoond had en
waar ze genoten had van de huiselijk
heid bij de famlie Landegent
beeld. De banken waren tot op de
laatste plaats bezet. „Dat zou na
tuurlijk nooit gelukt zijn met uit
sluitend kinderen uit Kapelle. Nee,
de leerlingen kwamen overal van
daan. Je zag gezichtjes uit Scharen-
dijke en Den Osse, maar ook uit Mo-
riaanshoofd, dat toen nog geen eigen
school kende", schrijft Coomans.
Kort besteedt hij in het kader hier
van aandacht aan de schoolstrijd tij
dens de intrede van christelijk on
derwijs ter plaatse. Scholen kwamen
leerlingen tekort en het opheffen van
scholen dreigde. Hoe actueel momen
teel, nu de samenvoegingen aan de
orde van de dag zijn en de scholen in
de kleine kernen weer moeten knok
ken voor hun bestaan.
Alle facetten van het dagelijkse le
ven komen in het boekje, dat is uitge
geven door de Zeeuwsche Boekhan
del te Zierikzee, tot uiting. De
koninklijk gezindheid van de bevol
king bijvoorbeeld. Op 5 augustus
1924 bracht de koninklijke familie
een bezoek aan het eiland en zorgde
de regionale bevolking voor een
groots onthaal. Tbr hoogte van de
Timmermanswinkel in Ellemeet
stond een ereboog met daarin het por
tret van vorstin Wilhelmina.
Teksten
De teksten over de verschillende
dorpen zijn kort gehouden en alles
voorzien van een oude prent. De tekst
óp de linkerzijde en de prent op de
rechter. Zo kan tussen de regels door
naar de foto gekeken worden en op
die manier blijft de aandacht groot.
De liefhebbers van gedichten of oude
liedjes komen ook volledig aan hun
trekken, want met grote regelmaat
heeft de schrijver gedichten of liedjes
geplaatst.
Deze bijvoorbeeld:
D'r was in Zeeland een boerin,
die was zo gierig als een spin.
De koe die gaf geen melk genoeg,
dus dcc z'r water bij.
Ja jei-jci, geloof maar wat ik zei,
Ja ze tapte, tapte, tapte, tapte d'r wa
ter bij!
Het grootste aandeel van het boek
je handelt over Scharendijke van wel
eer. Is Coomans de ene keer een zake
lijk iemand, die nauwkeurig en
objectief de geschiedenis beschrijft,
soms klinkt er een beetje weemoed in
zijn schrijfstijl. Opvallend voor een
auteur, die zelf net veertig is. „je
vraagt je weieens af hoe alles er uit
gezien zou hebben als in 1953 de dij
ken niet waren doorgebroken. We
zouden niet graag beweren, dat het
daarvoor allemaal beter was, maar
wel denken wel mooier", schrijft Coo
mans, wanneer hij het heeft over 't
Wegje' in Scharendijke.
Mooier
Het zal er zeker mooier en schilder
achtiger uitgezien hebben. Maar ge
lukkig zijn er nog mensen, die zich de
moeite en de tijd getroosten om die
oude prenten bij elkaar te voegen in
een boekje, zoals nu is verschenen.
Wellicht draagt het bij aan het besef,
dat mooie plekjes op Schouwen-Dui-
veland, zoals die er nog velen zijn, be
waard moeten blijven.
Vervolg van pagina 1
deeld, dat in de eerste acht maanden
van dit jaar 97 leningen werden ver
strekt tot een totaal bedrag van
387.315,-.
Het aantal malen, dat een verzoek
om een krediet werd afgewezen is ten
opzichte van 1985 nagenoeg gelijk ge
bleven. In 1985 werden van de 215 in
gediende aanvragen er 77 afgewezen.
Tbt en met augustus dit jaar werden
er van de 144 ingediende aanvragen
47 afgewezen.
Werkloosheid
Het aantal werklozen in deze regio
blijft nog hoog, al valt er momenteel,
volgens de toelichtingsnota, enige
stabilisering waar te nemen. Bij de
samenstelling van de begroting is er
van uitgegaan, dat het aantal uitke
ringsgerechtigden niet drastisch zal
dalen. Er wordt rekening gehouden
met een harde kern van 35% a 40%
van de geregistreerde werklozen.
In de toelichtingsnota wordt in dit
verband melding gemaakt van het
feit, dat getracht wordt tussen de
ISD, hét Gewestelijk Arbeidsbureau
en het baanlozenproject een beleid op
te zetten voor het terugdringen van
de langdurige werkloosheid waarbij
langdurig werklozen via her-, om- en
bijscholing en bepaalde vormen van
educatie wellicht weer wat meer mo
gelijkheden op de arbeidsmarkt kun
nen krijgen.
Het in 1984 gestarte werkerva
ringsproject in de administratieve
sfeer op de gemeentesecretarie zal
ook in 1987 bij voldoende belangstel
ling worden voortgezet, aldus ver
meldt de toelichtingsnota. Aan dit
project hebben tot nu toe acht jonge
ren deelgenomen; van vier van hen is
bekend, dat zij inmiddels een betaal
de baan hebben gevonden.
Aangezien de ervaringen met het
project door zowel de deelnemers zelf
als door het college positief worden
beoordeeld, hebben b en w onlangs
besloten opnieuw jongeren tot het
project toe te laten; dat betreft thans
twee plaatsen.
Teleurstelling
Het college laat verder weten met
teleurstelling te hebben moeten ken
nis nemen van het afwijzend stand
punt, dat de regionale toetsingscom
missie vrijwilligerswerk Noord- en
Zuid-Beveland, Schouwen-
Duiveland, Sint Philipsland en Tho-
len heeft ingenomen over het door
Zierikzee ingediende werkervarings
project in de technische sfeer. Dit pro
ject kan derhalve niet gestart wor
den.
Via de projectleider van het baanlo
zenproject wordt thans onderzocht of
er mogelijkheden zijn het project als
nog goedgekeurd te krijgen. Met het
oog op genoemde positieve ervarin
gen van het werkervaringsproject in
de administratieve sfeer, achten b en
w dat zeker een inspanning waard.
KERKWERVE - Op 4 oktober 1986
werd de Stormvloedkering officieel
in gebruik gesteld door koningin
Beatrix. Vreugde in Zeeland: 'Zee
land heeft een veilige toekomst'. In
Nepal wordt ook gevochten voor een
toekomst. Daarvoor zijn veel school
tjes nodig en dat kost veel geld.
Om de kinderen in Nepal een hand
je te helpen is de grote actie 'Zeeland
helpt Nepal' opgezet. In het kader
van deze actie is er op zaterdag 25 ok
tober een sponsorloop in Kerkwerve.
De loop gaat om twee uur van start
bij het zaaltje van de Hervormde
kerk aan de Ring. Het startbureau,
dat in voornoemd zaaltje gevestigd
is, is geopend vanaf een uur. De wan
deltocht gaat over naar keuze vijf of
tien kilometer en is bestemd voor
jong en oud. De organisatie is in han
den van de werkgroep jeugdactivi-
teiten Kerkwerve.
Vervolg van pagina 1
middels de in klederdracht gestoken
leden van de Nederlandse Bond voor
Plattelandsvrouwen. Die kwamen
deels vanuit Zeeuws-Vlaandoren en
hadden - hoe kan het haast anders de
laatste tijd - oponthoud door de ver
traagde veerdienst.
Mevrouw G. Slabhckoorn uit Brou
wershaven was ook in klederdracht
gestoken. Hiermee vertegenwoordig
de zij de cilandclijkc dracht. Ieder
een kon hiermee al bij de entree ken
nis maken. Daar stond ook iemand
van de Algemene Bond van Ouderen,
die van de gelegenheid gebruik
maakte om de bezoekers een folder
van de bond in de hand te drukken.
De organisatie kan terugzien op
een geslaagde dag. die zeker voor her
haling vatbaar is. Goed verzorgd en
een gezellig programma en de belang
stellenden doen de rest. Tussen de
programma-onderdelen door hadden
de ouderen voldoende tijd om eens
nader kennis te maken met elkaar.
Velen kenden elkaar nog van school
tijd en groeiden daarna uit elkaar.
Hectisch
Wanneer dat bericht van klaarma
ken voor vertrek binnenkomt breken
VEERE - Minister Brinkman van
WVC heeft in Veere de woongemeen
schap van ouderen, 't Hof Popkens-
burg, officieel geopend. De minister
zei deze bijzondere woonvorm voor
ouderen, waarin de bewoners in het
kader van een vereniging zelf de
dienst uitmaken, met elkaar werken
en wonen en toch een gewenst privé-
leven kunnen leiden, zeer te waarde
ren.
De woongemeenschap 't Hof Pop-
kensburg is een initiatief van de
sinds 1822 bestaande Maatschappij
van Welstand. De 20 bewoners van 't
Hof Popkensburg, zes echtparen en
acht alleenstaanden, die in leeftijd
variëren van 53 tot 75 jaar, komen uit
alle delen van Nederland. De bewo
ners onderhouden hun eigen moes
tuin, hebben kleinvee, koken bij toer
beurt in groepjes de maaltijden en
eten gezamenlijk.
Iedere bewoner heeft zijn eigen
huis op het terrein. De Zeeuwse
woongemeenschap 't Hof Popkens
burg wordt door de bewoners zelf ge
zien als een alternatief voor het be
jaardenhuis. De voorzitter van deze
coöperatieve woongemeenschap van
ouderen, P. Riemens, zei woensdag
middag tijdens de opening tegen mi
nister Brinkman wars te zijn van een
te grote betutteling door de overheid
van de bejaarden. Dat strookt niet
met de waardigheid van ouderen, al
dus voorzitter Riemens.
ROME - Nederland heeft 25 mil
joen gulden bijgedragen aan zes
landbouwprojecten van IFAD (Inter
nationaal Fonds voor Landbouwont
wikkeling). De projecten zijn gericht
op vergroting van de voedselproduk-
tie en van het inkomen van kleine
boeren in Burundi, Rwanda, Mada
gascar, Indonesië en Pakistan.
IFAD werd opgericht na de wereld-
voedselconferentie van 1974 als een
gespecialiseerde organisatie die zich
in het bijzonder toelegt op vergroting
van de voedselproduktie in de armste
landen en verbetering van de levens
omstandigheden van de armste groe
pen in de Derde Wereld. In zijn dank
woord zei IFAD-voorzitter Idriss
Jazairy dat IFAD „dankbaar is voor
de Nederlandse bijdrage aan de ver
lichting van de financiële last van en
kele van de meeste behoeftige ont
wikkelingslanden en trots dat het als
kanaal gekozen is voor deze hulp,
waaruit blijkt dat de Nederlandse re
gering vertrouwen koestert in de
kwaliteit en doeltreffendheid van
IFAD-projecten".
Een school in Looperskapelleja ooit wel.
Ooit aandacht voor de echte kleine plaatsjes
KERKWERVE/ZIERIKZEE - Wie vandaag de dag door
het gehucht Looperskapelle rijdt heeft waarschijnlijk
nauwelijks in de gaten een dorp te passeren. Begrijpe
lijk. Het klinkt onwaarschijnlijk maar Looperskapelle
telde tot 1936 een drielokaals openbare lagere school,
waar zo'n 115 kinderen de lessen volgden. Meester Jan
Keizer bracht de kinderen de kneepjes van het lezen en
schrijven bij 'an d'n dütrek'. Een aardige wetenswaardig
heid in het boekje Scharendijke in oude ansichten, deel
1, waarin plaats is gemaakt voor kleine gemeenschappen
als Eikerzee, Brijdorpe en Duivendijke. Juist daarom is
de uitgave - in een serie van honderd - uniek te noemen.
Bram Coomans uit Kerkwerve tekent er voor.
Coomans. zelf geboren in Scharen
dijke, heeft op een prettig leesbare
manier de geschiedenis kunnen neer
schrijven van deze typisch Schou-
wen-Duivelandse plaatsen. Een niet
geringe opgave, want geschiedschrij
ving heeft het gevaar in zich om zich
te uiten in taaie kost. Geen geschied
kundig hoogstandje, maar een aardi
ge uitgave, waarin plaats is voor al
die gewone mensen achter de eilande
lij ke geschiedenis. Niemand hoeft te
ontbreken.
Mensen
Het leuke van het boekje K dat de
tijd. waarover het handelt, mensen
kende die ook nu nog in leven zijn.
Juist op deze manier maakt het de ge
schiedenis levend, want met het
boekje in de hand kan de lezer op
leeftijd meevertellen en aanvullen.
Aanvullen op de tekst over het
schooltje in Looperskapelle bijvoor-
1
Jjiojurjayptf/t
XerJP
Eikerzee, Ellemeet, Looperskapelle, Claeskinderdijk, Brijdorpe en Duivendijke.