LANGRIJK
De Stormramp van 1911; na
75 jaar nog niet vergeten
streeknieuws
BEZORG(ST)ER
Wat betekent de BTW-verhoging voor u?
En voor u als ondernemer?
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 2 oktober 1986 Nr. 24009
9
Advertentie stand aanwezig zijn in de Noord-
straat.
Zoals u wellicht al weet, zijn per 1 oktober 1986 de tarieven
omzetbelasting verhoogd.
Het tarief van 19% wordt 20%. En dat van 5% wordt 6%.
U moet vanaf 1 oktober 1986 de nieuwe tarieven van 6% en
20% toepassen. Voor onroerend goed geldt een overgangsregeling.
Als u de belastingbedragen berekent vanuit de kasontvangsten,
betekent dit dat u voor tijdvakken na 1 oktober 1986 moet werken
met de breuken 20/120 (16,67%) en 6/106 (5,66%).
De forfaitaire percentages worden aangepast.
Als gevolg van de tariefwijzigingen worden per 1 oktober 1986
de volgende forfaitaire percentages aangepast: het landbouwforfait
stijgt van 4,8% naar 5,4%. Het percentage voor bedrijfskantines
stijgt van 7% tot 8%.
En het percentage voor kantines van amateursportverenigingen
stijgt van 13% tot 14%. Het percentage i.v.m. het privé-gebruik auto
en de autokostenvergoeding aan personeel stijgt van 121/2% naar
13 >/2%.
Verhoging maximum-bedrag kleine ondernemersregeling.
De maximale belastingvermindering op grond van de
kleine ondernemersregeling wordt voor 1986 verhoogd van
f2.300,- tot f2.350,-.
De maximale voorlopige vermindering van f 575,- per
kwartaal (f 190,- per maand) wordt voor het vierde kwartaal
1986 verhoogd tot f 590,- per kwartaal (f 195,- per maand).
De andere bedragen van de voorlopige vermindering
wijzigen niet.
Hebt u vragen? Bel dan (gratis) met de BelastingTelefoon
06-0543; het gehele jaar open, op werkdagen van 8.00-17.00 uur.
I Publikatie van de belastingdienst I
Chaos aan de Stoofpolder in Bruinisse. De vloot had zwaar te lijden.
Bruinisse heeft zwaar geleden
BRUINISSE - „Het gejammer der bevolking was af
grijselijk, en daar bovenuit hoorde men het geloei van
den storm en het botsen en bonken op de kade en de dijk
der bommen en hoogaarzen. Het was een ogenblik vol
schrik en ontzetting. De havendam doorgebroken, de
schepen losgeraakt omdat de meerpalen als draden af
knapten. De schepen tegen de dijkglooiing verbrijzeld.
Het betekende dat deze arme visschers hun bezit en
broodwinning zagen verloren gaan, velen hun idealen za
gen vervliegen, hun spaarpot in de golven zagen wegzin
ken. Ziet hen daar staan, handenwringend op den dijk".
Bovenstaand is een ingrijpend ver
slag van J. Buijse in het boekje De
Stormramp over de verschrikkelijke
Stormramp van l oktober 1911, pre
cies 75 jaar geleden. Het grootste ge
deelte van de Bruse houten vissers
vloot ging toen verloren omdat de
havendam brak en wind en water vrij
spel hadden. De opbrengst van het
boekje kwam ten voordele aan de ge
troffen bevolking. Van de 150 vissers
schepen liepen er slechts 25 geen of
weinig schade op. Honderdtwintig
werden zwaar of onherstelbaar be
schadigd en 5 boten werden nooit
meer terug gevonden.
Elk schip kostte toentertijd rond de
drieduizend gulden en geen der sche
pen was verzekerd. Al twee dagen na
de catastrofale ramp bezocht koning
in Wilhelmina Bruinisse om zich per
soonlijk van de schade op de hoogte
te stellen en de bewoners te troosten.
Ter eerste lediging van de nood
schonk ze 6000,— aan het gemeente
bestuur. Ook troostte ze de moeder en
zuster van de op het Volkerak ver
dronken Bouwens uit Bru. „Waarlijk,
Gods hand rust zwaar op Bruinisse
en hare nijvere bevolking", schreef
Buijse in z'n verslag. En inderdaad,
zettenden storm
■Ér-2»
-^V
MB
De tramboot Minister Lely op de aanlegsteiger van Zijpe.
de 270 gezinnen die leefden van de
mosselvangst waren direct van hun
inkomsten afgesneden. Niet alleen
was hun schip vernield, maar door de
storm waren ook de mosselpercelen
en oesterbanken dik onder het zand
komen te zitten.
Stormpaal
Aan de stormpaal op de zeedijk van
de Stoofpolder was die dag al vroeg
het stormsein gehesen. Om half vijf 's
middags ging de wind in storm over
en werden de vloedplanken bij de in
gang van het dorp geplaatst. Angstig
sloeg men het stijgen van het water
gade. De golven sloegen er over heen
en met zandzakken hield men het wa
ter tegen. Door het intreden van de eb
hield het overstromingsgevaar op
maar de storm ging inmiddels over in
orkaankracht. De golven sloegen met
woest geweld tegen de havendam
waarachter de bommen en hoogaar
zen lagen, de Bruse visserschepen die
extra waren vastgemaakt vanwege de
verwachte storm.
De stormvloed liep recht op de ha
vendam aan die rond zes uur 's
avonds het natuurgeweld niet meer
aan kon en wegspoelde. Eerst over en
kele meters, daarna over tientallen
meters spoten de basaltblokken weg
als zandkorrels. Uit honderden kelen
klonk het „De dam is gebroken!" en
bijna alle bewoners ijlden naar de ha
ven. Daar moesten ze in de vallende
duisternis machteloos een vreselijk
schouwspel aanzien. In de haven was
een vreselijke' branding ontstaan
door het wegvallen van de havendam
als buffer. Scheepjes werden de speel
bal van wind en water en beukten te
gen elkaar.
De schepen die aan de palen langs
de dam lagen gemeerd, vastgesjord
aan de ankers in de glooiing van juist
die havendam, sloegen het eerst op
drift, even later door velen gevolgd.
Slechts diegenen die aan de dorpszij
de lagen gemeerd konden het houden,
de rest ging een wisse ondergang te
gemoet.
Ze sloegen kapot tegen de glooiin
gen van de dijken langs de Stoofpol
der en Anna Jacobapolder, aan de
overzijde van 't Zijpe. Tegen acht uur
's avonds klonken opnieuw angstkre
ten door het dorp. Op verschillende
plaatsen waren in de zeedijk gaten
geslagen en vonden afspoelingen
plaats.
Aanvoering'
Een paar honderd man, onder aan
voering van burgemeester S. Hage,
snelden naar de bedreigde punten
waar met zakken zand en planken
versterkingen werden aangebracht.
Een bange nachtwake brak aan, die
om drie uur 's nachts wreed werd on
derbroken door onheilspellend klok
gelui. Ijlboden snelden door het dorp
die namens de burgemeester alle zak
ken, planken en verweermiddelen
opeisten en alle mannen opriep voor
een hernieuwde poging de dijken te
beschermen tegen de opkomende
vloed. Weldra waren 700 man met
schop en zandzak bezig terwijl voer
lieden uit de polder alles aansleepten
wat als barricade kon dienen.
De Hervormd predikant stond met
een lantaren bij te lichten. Terwijl de
regen hen in het gelaat striemde, en
de golven nog over de dijk beukten,
werden 20.000 zakken zand gevuld en
op de zwakte plaatsen aangebracht.
Ook werden palen geslagen waaraan
zeilen werden bevestigd die uit
gespreid en bedekt met ballast het
uitspoelen van dijkzand moesten
voorkomen. „Het noodweer liet niet
af, doch met Gods hulp mocht men
hei terrein behouden", aldus de au
teur.
Nog die hele zondag- werd er ge
werkt aan de versterking van de dijk.
terwijl de vissers op zoek gingen
naar de trieste overblijfselen van hun
vaartuig. „We konden een gevoel van
ontroering niet bedwingen, toen we 't
arme volk zagen turen naar z'n ver
nielde schatten, naar de wrakken van
hun brood". De lichten aan het Zijpe
waren uitgevallen. In het stikdonker
liep de tramboot Minister C. Lely,
worstelend tegen storm en stroom, de
haven binnen maar liep daarbij op de
steiger waar ze door het zakkende
water muurvast op bleef hangen.
Dinsdagavond waren er kerkdiensten
als dank dat er nog niet veel meer
was verloren.
Klaagliederen
Ds. Waardenburg preekte in de
Hervormde kerk naar aanleidingen
van Klaagliederen 3 22 „Het zijn de
goedertierenheden des Heeren dat
wij niet vernield zijn", en ds. Roelof-
s.en in de Gereformeerde Gemeente
uit Jeremia 22 29 „Land, land, land,
hoort des Heeren Woord". Beide ker
ken waren stampvol.
Direct na de ramp werd een steun
comité opgericht. Hiervan waren de
Commissaris der Koningin in Zee
land, mr. H. J. Dijckmeester erevoor
zitter en mr. R. J. H. Patijn, lid van de
Tweede Kamer, erelid. Burgemeester
S. Hage werd voorzitter, onderwijzer
P. Okkerse le secretaris en hoofdon
derwijzer F. G. v. d. Berg 2e secreta
ris. Verder als leden gemeente
ontvanger M. Jumelet, de arts A. J.
de Koek en schipper W. Otte Wzn. In
die verschrikkelijke stormramp van
1 oktober 1911 kwamen tientallen op
varenden van schepen om het leven
voor de kust en in de Zeeuwse wate
ren
ZIERIKZEE
ANBO en politiek
In het ANBO-artikel van dinsdag
30 september staat te lezen dat het de
bedoeling is dat politieke figuren
worden aangetrokken. Dit behoeft
enige verklaring: uiteraard is het niet
de bedoeling dat deze figuren in het
ANBO-bestuur zitting nemen, maar
dat zij met het oog op de Provinciale
verkeizingen worden aangetrokken
om voorlichting te geven.
Collecte
De collecte ten bate van de Nier
stichting heeft 3699,10 opgebracht.
Gevers en collectanten worden harte
lijk dank gezegd door de organisatie.
HAAMSTEDE
Themadienst
Afgelopen zondag werd in de Gere
formeerde kerk in Haamstede een
druk bezochte themadienst gehou
den. Onder het motto „Ik zoek com
tact met" was er na de ochtenddienst
een broodmaaltijd, waaraan circa
honderddertig mensen deelnamen.
Na do middag kon men kiezen tussen
een auto- of fietspuzzeltocht of een
wandeling door de Zeepeduinen kie
zen. Deze themadag werd 's avonds
afgesloten met een vesperdienst.
Verkoop oliebollen
Zaterdag 11 oktober worden er in
Haamstede oliebollen verkocht voor
het medisch-zendings- en ontwikke
lingswerk. De vrouwenvereniging
van de Gereformeerde Gemeeente zal
met een handwerk- en speelgoed-
RENESSE
Jaarcongres
De Koninklijke Nederlandse Maat
schappij voor Diergeneeskunde
houdt 10 en 11 oktober haar jaarcon
gres in hotel De Zeeuwse Stromen in
Renesse. Het centrale thema van deze
bijeenkomst is de biotechnologie.
Daarbij zal de voorzitter van de
KNMD, drs. C. C. van de Watering een
lezing geven over de ontwikkeling
van de diergeneeskunde in de afgelo
pen honderdvijfentwintig jaar. Le
den van het hoofdbestuur zullen 9 ok
tober tussen 16.30 en 17.30 uur in
hotel De Zeeuwse Stromen in Renes
se aanwezig zijn om tekst en uitleg te
geven over de onderwerpen die tij
dens het congres aan de orde komen.
Wél voorrang
De aanrijding op het Stoofwekken,
zoals die vrijdagochtend plaats vond,
heeft een heel andere schuldvraag-op
geleverd dan in de vrijdagkrant ver
meld stond. Bij de aanrijding werd
de 16-jarige G. S. uit Renesse gewond
en tevens verweten de schuld te heb
ben. Nogmaals navraag gaf een ande
re lezing aan het gebeuren; niet de ge
wónde bromfietser G. S. zou geen
voorrang verleend hebben maar auto
mobilist H. F. uit Sneek.
BROUWERSHAVEN
Opbrengst collecte
De collecte voor de Nierstichting
Nederland heeft in de kern Brou
wershaven 510,20 opgebracht.
DRE1SCHOR/NOORDGOUWE
Collecte
De collecte ten bate van de Nier
stichting heeft in Dreischor 282,30
opgebracht en in Noordgouwe 355,-.
Gevers en collectanten worden harte
lijk dank gezegd door de organisatie.
NIEUWERKERK
Afscheid burgemeester
Ter gelegenheid van het vertrek
van burgemeester J. van Bommel
naar Kapelle is er 14 oktober voor
vertegenwoordigers van de plaatselij
ke verenigingen gelegenheid om tus
sen 19.30 en 21.30 uur afscheid van
hem te nemen in Ons Dorpshuis in
Nieuwerkerk.
OOSTERLAND
Oud papier
Ten bate van de zending van de Ge
reformeerde Gemeenten worden op
zaterdag 4 oktober oud papier en vod-
Ren opgehaald. De actie start om 9.30
uur. Verzocht wordt het papier gebun
deld gereed te zetten.
BRUINISSE
Zending
De inzameling van oud papier ten
bate van de Bruse Mbuma-zending
start zaterdag 4 oktober om 08.30 uur
vanaf het Kerkplein.
Benoeming G. Hokken
De oud-burgemeester van Bruinis
se, G. Hokken, is per 1 oktober be
noemd tot waarnemend burgemees
ter van Zaltbommel. De heer Hokken
was burgemeester van Lexmond,
Schoonderwoerd, Hei- en Boeikoop,
welke gemeente per 1 januari dit jaar
werd opgeheven. Sinds die tijd ver
vulde Hokken geen bestuurlijke
functie. In Zaltbommel zal Hokken
fungeren als waarnemend burge
meester, met een nog onbekende
tijdsduur.
Forse gift kabouters
Dc Stichting Scouting Duive-
land/ Prinses Margrietgroep heeft
van het Nationaal Jeugdfonds de toe
zegging gekregen van een aanzienlijk
bedrag. Totaal gaat het om 9.00,-.
waarvan 4.000,- als gift beschouwd
wordt en 5.000,- als laagrentedra-
gende lening met een looptijd van
vijf jaar. Voorzitter van de in oktober
1985 opgerichte Bruse groep, N. Kok-
Kik, zegt bijzonder blij te zijn met de
toezegging, omdat het oprichten van
een groep kabouters veel aanloop
kosten met zich meebrengt. Het geld
zal dan ook besteed worden voor de
aanschaf van spel- en kampeermate-
riaal. Dc lening moet uiteraard wor
den afgelost. Een goede mogelijkheid
daartoe is dc collecte die van 3 tot 9
november gehouden wordt. Ongeveer
dc helft van het opgehaalde bedrag
vloeit in de kas van dc collecterende
vereniging, in dit geval de Bruse ka
bouters.
DEN HAAG - Minister Braks van
landbouw en visserij overweegt een
korting op de overschotheffing voor
mest als deze mest weinig mineralen
bevat. De bewindsman heeft dit mee
gedeeld tijdens het geregeld overleg
met het dagelijks bestuur van het
Landbouwschap.
Advertentie
Wij vragen voor direkt
voor de bezorging van de ..Zierikzeesche Nieuwsbode" in een ge
deelte van RENESSE.
Aanmelden „Zierikzeesche Nieuwsbode", Jannewekken 11, Zierik-
zee, tel. 01110-6551 t a v. de heer J. van Loon.