DAGENLANG
REIS
BROCHURES
DOOR
GEBLADERD?
M
Eilandelijke
Amnesty-groep
gaat verder
met schrijven
filmnieuws
Een tweede kans:
Police Academy
DE GROTE ONBEKENDE
ACH,NEEM DAN OOK EVEN DE TIJD
VOOR DE BESTE VERZEKERING.
AMNESTY INTERNATIONAL
ALGEMENE ZEEUWSE/MIDDELBURG
Gewoon de
stekker eruit
Prins Claus
bedankt
via tv
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE D„n(i«dag 18 september me Nr. 24001
9
Advertentie
A
In tal van plaatsen
op Schouwen-Duiveland
ZIERIKZEE - Op de in 1985 gehouden schrijf avonden van Amnesty Interna
tional is er in totaal voor 78 verschillende gewetensgevangenen geschreven.
Allemaal mensen, die geen geweld gebruikt of gepropageerd hebben; mensen
dus die gevangen zitten omdat zij op geweldloze wijze voor hun mening uit
kwamen. Voor al deze mensen zijn er brieven geschreven naar de betreffende
autoriteiten om hun vrijlating te vragen. Van de 78 gevangenen waarvoor in
1985 geschreven werd zijn er inmiddels 19 vrijgelaten, aldus de berichten van
Amnesty International. Wellicht hebben al die brieven uit heel Nederland en
vele andere landen daartoe een steentje bijgedragen.
LONDEN - Brazilië, de grootste
koffieproducent ter wereld ziet zich
als gevolg van een slechte oogst ge
noodzaakt koffie te importeren. En
kele weken geleden, toen bekend
werd dat de Europese Gemeenschap
forse hoeveelheden rundvlees aan
Brazilië gaat leveren, sprak een EG-
woordvoerder van ,,ijs aan de Eski
mo's verkopen", omdat het Zuidame-
rikaanse land normaal gesproken een
van de belangrijkste vleesexporteurs
is.
Al verschillende keren bereikte
mij het gerucht dat ergens in de wij
de omgeving van Schouwen-Duive
land een opmerkelijk incident heeft
plaatsgevonden. De kerkeraad had
zich zo geërgerd aan het spel van de
organist dat iemand in vurige ge
loofsijver vlak voor de aanvang van
de kerkdienst met een ruk de stek
ker uit het stopcontact trok, zodat
met een jammerlijk gehuil het orgel
ineens de geest gaf en de organist tot
staking van zijn spel werd gedwon
gen. De plaats van handeling zal ik
maar in het midden laten, maar de
ingewijde lezer zal begrijpen dat het
geen zachte vrijzinnige hand was,
maar een door en door calvinistische
knuist die deze reformerende daad
verrichtte.
Uit wetenschappelijk oogpunt
leek het me zinvol om dit gerucht op
betrouwbaarheid te toetsen, te meer
ook omdat dit verhaal ongetwijfeld
zal worden verwerkt in het volgende
boek van Maarten 't Hart, dat zich
voor de verandering in kerkelijke
kringen zal afspelen.
Vooraf moet ik echter iets vertel
len over het contact dat zich tussen
de orgelbank en respectievelijk de
preekstoel en kerkeraadskamer af
speelt. Deze verbinding gaat door
middel van de meest vreemdsoortige
lichtjes, zoemers, piepers en belletjes
die inventieve gemeenteleden in het
verleden hebben bedacht. Op mijn
orgel heb ik zelfs twee lichten, een
rood en een groen licht, het oranje
ontbreekt er nog maar aan. Een mon
deling contact is uiterst zeldzaam.
Maar wanneer het gebeurt is het een
hoogtepunt in het kerkelijk leven.
Uit mijn jeugd herinner ik me een
voorval waarbij de organist, nadat
een psalm was opgegeven, luidkeels
door de kerk riep 'Sorry, maar ik
heb geen wind!' Achteraf bleek dat
hij het verkeerde knopje had inge
drukt. Toen ik in een grote Duitse
kerk voorbereidingen aan het tref
fen was voor een concert, ontdekte ik
dat men het daar beter had aange
pakt. Tussen orgel en preekstoel was
een directe telefoonverbinding aan
gebracht, bovendien kon je ook naar
buiten bellen. Ik had even een slech
te gedachte om, als variant op de TV-
reclame-, met de voeten en linker
hand te blijven doorspelen, de hoorn
met de rechterhand vast te houden,
sprekende de woorden 'Mein Schatz,
steht der Bokma kalt?' Ik bedacht
me. Iemand zou terug kunnen zeggen
'Hollander, Sie spielen Orgel, kein
Drankorgel!'
Bij mijn onderzoek naar- de waar
heid omtrent 'het verhaal van de
stekker' ontdekte ik dat we te ma
ken hebben met een vermenging van
twee verhalen.
Het eerste verhaal gaat over een
kleine gemeente waarbij de gemeen
tezang werd begeleid door een 'elek-
tronikum'. Het apparaat moest ech
ter zijn energie halen uit de kerke
raadskamer alwaar de stekker en
het stopcontact zich bevonden. In
normale gevallen geven de mannen
broeders of vrouwenzusters rinke
lend, zoemend of flitsend aan dat de
rij staat opgesteld, waarna de orga
nist zijn spel besluit. In deze gemeen
te bestond een andere gewoonte. Dat
ging als volgt. De organist speelde
voor de dienst met hart en ziel. 'Gij
zachte harp, gij schelle luit, waak op
dat niets uw klanken stuitNou
ja, niets. Precies om tien uur trok (in
dit geval) een mannenbroeder de
stekker uit het stopcontact en het or
gel zweeg vanzelf. Deze gewoonte
heeft jaren bestaan, maar is later om
onduidelijke redenen opgeheven.
Het tweede verhaal gaat over een
andere kerkelijke gemeente, een ge
meente waarbij de vreugde meer in
wendig dan uitwendig beleefd
wordt. Het tempo van de gemeente
zang heeft nog niet de haast van de
20e eeuw, zélfs niet van de negentien
de eeuw. De organist speelde echter
een bewerking uit de dynamische ba-
roktijd over het lied 'Freu dich sehr
o meine Seele', verheug u zeer, mijn
ziel. Deze vreugde had de componist
dan ook treffend weergegeven in zijn
bewerkingen van het lied met zo nu
en dan zelfs een dansant ritme.
Bij het orgel was een lamp die de
eigenschap had dat je hem als orga
nist ook weer uit kon doen. Voor de
dienst, het was nog lang geen tijd,
flikkerde tijdens het vreugdevolle
spel opeens het licht aan. 'Dat is een
vergissingdacht de organist en deed
het licht uit. Ogenblikkelijk ging het
licht weer aan. 'Hou op, grappenma
ker' sprak de organist en deed het
licht weer uit. 'Flits' daar ging het
weer aan. De organist werd korzelig.
Uit. Aan. Langzaamaan kwam onder
de vreugdevolle tonen van 'Freu dich
sehr' woede opzetten. Hij moest wel
haast met één hand spelen en met de
andere hand de lamp uitdoen. Aan.
Uit. Aan. Uit. Aan Met een merk
waardige dissonant brak het or
gelspel plotseling af. De organist
staakte de strijd en ging ziedend van
woede naar beneden waar op monde
linge wijze de strijd werd hervat.
Het 'Freu dich sehr' bracht niemand
tot blijdschap. 'Wat een lastposten,
die ouderlingen' denkt de organist.
'Wat een herrieschoppers, die orga
nisten' denkt de ouderling.
Herrieschoppers? Nog een waar ge
beurd verhaaltje. Onlangs gaf een
predikant tijdens de preek een lied
op. Een 'tussenzang'. Er klonk geen
orgel. Iemand snelde naar bove7i en
zag daar de organist languit op de or
gelbank liggen, in diepe slaap ver
zonken. 'Wat een luilakken, die orga
nisten' denkt de ouderling.
't Is ook nooit goed.
MARZAS
Voor de mensen van de Amnesty-
groep Schouwen-Duiveland is het in
ieder geval reden te meer om door te
gaan met het maandelijks organise
ren van schrijfavonden voor gewe
tensgevangenen. Om zoveel mogelijk
mensen, juist ook diegenen die geen
lid zijn van AI in staat te stellen te
schrijven, zijn er in de juiste taal ge
stelde voorbeeldbrieven aanwezig.
Ook zijn er enkele exemplaren van
Wordt Vervolgd, het maandblad van
Amnesty International. Daarin staat
de beschrijving van de 'gevangenen
van de maand'.
De schrijfavonden worden op vijf
plaatsen op Schouwen-Duiveland ge
houden. Maandag 22 september in
Burgh-Haamstede in de recreatiezaal
van de Gereformeerde kerk; in Brou
wershaven in de Gereformeerde kerk
aan het Bostonplein en in Zierikzee
in de Prinses Julianaschool aan het
Jannewekken. Dinsdag 23 september
kan men in Scharendijke terecht in
de consistoriekamer van de Gerefor
meerde kerk en woensdag 24 septem
ber in Bruinisse in de leeszaal van de
bibliotheek. Iedereen is welkom van
af 19.00 uur; zowel voor het schrijven
van brieven als voor het stellen van
vragen over het werk van AI en de
Amnestygroep op Schouwen-Duive
land.
Gevangenen
De gevangenen van de maand zijn
dit keer: Pavle Krivka en Pavel Sko
da, beiden uit Tsjechoslowakije. Ze
zijn gevangen gezet vanwege de niet-
gewelddadige uitoefening van hun
recht op vrije meningsuiting. Een
brief, ki'uiswoordpuzzels en een pa
rodie op een Kerst-mis vormden on
derdeel van de aanklachten tegen
hen. Moustoifa Saïd Cheikh is af
komstig van de Komoren, een eilan
dengroep voor de oostkust van Afri
ka. Hij is een 40-jarige politiek
leider. Hij zit een levenslange gevan
genisstraf uit die hem eind 1985 werd
opgelegd wegens zijn niet-geweldda-
dige politieke activiteiten. Naar ver
luidt werd hij gemarteld.
Yang Chin-hai is een 54-jarige voor
malig zakenman en politiek activist.
Hij zit een levenslange gevangenis
straf uit die hem in 1976 werd opge
legd wegens zijn niet gewelddadige
activiteiten. Hij zou in slechte ge
zondheid verkoren en geen behoorlij
ke medische behandeling krijgen.
HILVERSUM - Prins Claus heeft
woensdagavond voor de televisie het
Nederlandse volk bedankt voor de
vele gelukwensen die hij ter gelegen
heid van zijn 60ste verjaardag - zater
dag - heeft ontvangen. Hij ontving
vele duizenden brieven. Behalve de
brieven en kaarten was hij ook ver
rast door „heel veel mooie tekenin
gen van kinderen", zo zei hij.
Hem trof voorts de „tweede golf"
brieven met reacties naar aanleiding
van het gesprek dat hij op de televisie
ter gêlègenheid van zijn verjaardag
voerde met Ria Bremer. De verschil
lende onderwerpen die toen zijn aan-
.gesneden hebben veel mensen aanlei
ding gegeven tot heel persoonlijke
brieven, „waaruit bleek dat zij hun
ervaringen of herinneringen met mij
wilden delen.
Dit heeft mij het gevoel gegeven dat
ik niet alleen een vraaggesprek met
een persoon heb gevoerd - met een
charmante dame beter gezegd - maar
dat het eigenlijk een gedachtenwisse-
ling met vele anderen is geworden".
Sommige mensen schreven uitvoe
rig over moeilijke situaties waarin
zijzelf verkeren of hebben verkeerd.
„Ik weet hoe moeilijk het is over deze
dingen te praten, laat staan ze op pa
pier te zetten", aldus de prins, die
vooral deze mensen heel veel sterkte
toewenste.
10
En juist op het ogenblik dat alles
rustig scheen, kwam er slecht nieuws
uit Engeland.
„Dat is een beroerde geschiedenis",
zei Burnstid, toen Stevens hem die
dag kwam opzoeken om hem over de
stand van zaken verslag uit te bren
gen. „Iemand is erachter gekomen
dat Barney mijn zoon is en dat hij
met vrouw en kind intrek heeft geno-
meh op Graeside".
„Dat is beroerd", zei Stevens. „Je
kunt hem nu onmiddellijk de prijs la
ten winnen".
Burnstid gaf geen antwoord. Hij
was woedend op de Engelse journa
listen, die het geval in de kranten
hadden gezet en zich bemoeiden met
zaken die hen geen bliksem aangin
gen. „Dat heb je altijd van die kran-
tenlui", mompelde hij.
,,Ja", zei hij, „maar het ergste is dat
we nu geen tijd meer hebben om een
andere winnaar te zoeken".
Stevens knikte. „Wat ben je van
plan?" vroeg hij.
Burnstid haalde zijn schouders op.
„Een van mijn compagnons heeft een
plannetje...een heel goed planne
tje..Zeg eens, Stevens, heb jij wel eens
van de Grote Onbekende gehoord?".
„Van de Grote Onbekende?" her
haalde Stevens glimlachend. „Ja, ik
heb een paar keer van hem gehoord,
maar ik begrijp niet..."
„Zoals je weet", zei Burnstid, „was
die knaap vroeger officier en ver-
Vrijdag-19 september
Nederland 1
09.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
14.30 uur Hersengymnastiek - Een ra
dioprogramma op televisie, spelpro-
gramma.
15.00 uur Prinsengracht concert 1985
(herh.)
15.40 uur Country Camera. De 18-
jarige natuur-fotograaf Simon King
onderzoekt zijn geboortestreek West
Country.
16.05 uur Mensen zoals jij en ik, serie
korte verhalen met Kees Brusse in de
hoofdrol.
17.05 uur Ik zag twee beren, kinder
programma.
17.15 uur Ontdek je plekje, serie over
de schoonheid van stad en land. Van
daag: Vollenhove.
17.30 uur Journaal.
17.46 uur Toppop-Discolympics.
18.05 uur Wordt vervolgd, wekelijks
strip- en tekenfilmmagazine.
19.00 uur Simon Simon, serie. Afl.
Geflipt. Een student overlijdt na een
val van een flat. Is hij uitgegleden of
geduwd?
20.00 uur Journaal.
20.28 uur Peter de Grote, Amerikaan
se serie naar het boek van Robert K.
Massie. Afl. 4. Peter probeert Oost
zeehavens in handen te krijgen, maar
zijn troepen worden vernietigd. Peter
slaat echter terug.
21.55 uur AVRO's Televizier Special.
Van D-day tot Berlijn, authentieke
documentaire van de Amerikaanse
filmregisseur George Stevens, die tij
dens de Tweede Wereldoorlog hoofd
van de filmdienst van het Ameri
kaanse leger was.
22.55 uur Jazz met Jacobs. Het Trio
Pim Jacobs mmv jonge solisten.
23.25 uur AVRO's Sportpanorama.
23.45 uur Journaal.
23.50 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
Nederland 2
11.00 uur Schooltv-weekjournaal.
Afl. 2.
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
17.00 uur Bibliotheken, 4-delige serie
over bibliotheken in Nederland. Afl.
3: Bijzondere dienstverlening.
18.15 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
18.20 uur Paspoort voor Spanjaar
den.
18.30 uur Sesamstraat.
18.45 uur Jeugdjournaal.
19.00 uur Journaal.
19.12 uur KRO's Wereldcircus, hoog
tepunten uit de voorstelling van het
Ringling Bros and Barnum Bailey
Circus. Presentatie; Ben Vereen.
20.05 uur 1-2-3 Lottoshow, spelpro-
gramma vanaf het schip de „Koning
in Beatrix", dat vaart tussen Hoek
van Holland en Harwich. Presenta
tie; Ted de Braak.
21.35 uur Altijd iemands vader......
HILVERSUM - De AVRO heeft voor
het komend seizoen het televisiebud
get met 2,5 miljoen gulden aan vere-
nigingsgelden moeten aanvullen om
het aandeel Nederlands produkt in
stand te kunnen houden. Voor de ko-
dient hij nu een massa geld met ste
len. Hij besteelt namelijk oplich
ters...niet meer dan logisch, zul je
zeggen, want oplichters moeten ge
sloten worden...dat is niet meer dan
billijk..."
„Maar ik begrijp nog steeds niet..."
begon Stevens voor de tweede keer.
„Ga zitten, beste jongen".
Stevens ging zitten.
„Stel je nu eens voor dat jij en ik na
de trekking naar Londen gingen met
alle poen in de tas".
„Poen"?
Burnstid knikte. Nu ja. geld! En
stel je nu eens voor, dat tussen
Folkstone en Londen de tas gestolen
werd door de Grote Onbekende". Ste
vens sprong op. „Ik snap het"! riep
hij. „De tas wordt helemaal niet
gestolen, maar door een goede vriend
overgenomen".
„Precies", zei Burnstid glimla
chend. „En stel je nu eens voor, dat
we iedereen vertellen dat dc Grote
Onbekende de tas gestolen heeft en
zelfs een visitekaartje of zoiets heeft
achtergelaten en dat ik en mijn com
pagnons de prijswinnaars het aanbod
doen de helft van de prijzen uit onze
eigen zak te betalen".
„Enorm!" riep Stevens bewonde
rend uit, „dat is een buitengewoon
mooi idee!".
„Zoals je ziet, is dat tevens een
prachtige reclame voor een volgende
sweepstake", zei Burnstid, die aoor
altijd iemands kind. De Vlaming
Willem Vermandere bezoekt een
Duits soldatenkerkhof uit 1914/18 in
België.
22.10 uur Gesprek met de minister
president.
22.30 uur Journaal
22.45 uur Long Bow trilogie, drieluik
over een Chinees plattelandsdorp.
Afl. 2; Omwentelingen in een Chinees
dorp.
23.47 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
23.52 uur Bij de volgende schreeuw is
het...., Engelse thriller. De vrouw
van een Amerikaanse zakenman
wordt vermoord, waarna hij ten on
rechte de schuld krijgt.
BRT 1
17.00 uur Schooltelevisie
17.55 uur Journaal.
18.00 uur Tik Tak, kleuterprogram
ma. (herh.).
18.05 uur Prikballon, kinderserie
over het maken van voorwerpen, ani
matie en een lied. Presentatie; Fran
cis Verdoodt, (herh.).
18.20 uur De snorkels, tekenfilmse
rie.
18.45 uur Villa Tempo, gepresenteerd
door Bart Peeters: Kompilatie van
hoogtepunten uit 2 jaar Gejaagd door
de rockcultuur.
19.15 uur Uitzending door derden:
Programma van de Socialistische
Omroepvereniging.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Journaal.
20.10 uur Weerbericht
20.15 uur Noordzeecommando, Ame
rikaanse speelfilm uit 1980 met Ro
ger Moore, James Mason en Anthony
Perkins. Een speciaal commando
wordt ingezet om twee geplaatste
tijdbommen onder twee booreilan
den onschadelijk te maken. Dit was
nl. een actie van een groep terroristen
om de regering te chanteren.
21.55 uur Première, filmnieuws met
Jo Röpcke.
22.45 uur Journaal en Coda: Winter-
kust van Maurice Gilliams.
BRT 2
,19.00 uur Zonen en dochters, Austra
lische serie.
19.23 uur Muzikale intermezzo
19.25 uur Z\vartje de postduif, afl. 10.
19.40 uur Mededelingen en program
ma-overzicht
19.45 uur Journaal
20.10 uur Weerbericht
20.15 uur Kwidam, telefoonspel
20.25 uur De Tweede Wereldoorlog,
documentaire serie. Afl. De dood is
een meester uit Duitsland.
21.35 uur Armoede. Nederlandse se
rie van Peter van Gestel, naar de ge
lijknamige roman van Ina Boudier-
Bakker. Met o.a. Ellen Vogel, Jan Re-
tèl en Eric Schneider. Regie: Bram
van Erkel.
22.45 uur So What? Jazzprogramma
met Dee Daniells en Jack van Poll.
mende vijf jaar zijn nog eens tien
miljoen gulden uit de verenigingskas
voor dit doel gereserveerd. Dit zei
AVRO-directeur Wibo van de Linde
in een toelichting op het winterpro-
gramma van zijn omroep.
door EDGAR WALLACE
de bewonderende uitroepen van Ste
vens buitengewoon gevleid was. „We
bewijzen onze eerlijkheid en verdie
nen bovendien vijftigduizend pond.
En opdat geen schijn van blaam op
ons blijft rusten, zal ik de heren van
de pers uitnodigen bij de trekking
aanwezig te zijn".
„En wat zou jij ervan denken als we
een paar detectives vanuit Londen
lieten komen om ons op reis te be
schermen?" vroeg Stevens grinni
kend. „Ik ken een mannetje, dat ons
een paar handige kerels stuurt, als
we dat vragen".
Burnstid wilde eerst niets van dat
voorstel weten, maar gaf tenslotte
toe. Alles liep van een leien dakje. De
trekking had plaats in tegenwoordig
heid van een groot aantal journa
listen en dc beide detectives die van
uit Londen waren overgekomen. Nog
diezelfde avond vertrokken Burn
stid, Stevens en de beide detectives
van Bazal naar Boulogne. Het plan
was zo eenvoudig mogelijk. De grote
tas met geld zou bij aankomst in
Folkstone overhandigd worden aan
een van de compagnons van Burnstid
en deze compagnon zou er een tas
voor teruggeven, die precies op de tas
met geld leek. Die tweede tas zou ech
ter niet gevuld zijn met geld, maar
met oude kranten.
(wordt vervolg)
ZIERIKZEE - Wegens succes geprolongeerd! De belang
stelling voor de derde versie van Police Academy is zo
groot geweest, dat de Zierikzeese Concertzaal heeft be
sloten ook komend weekeinde weer deze rolprent voor te
schotelen.
Zaterdag 20 en zondag 21 september draait de film om 20.00 uur. Iedereen
kan de film bezoeken, want er is geen leeftijdsgrens aan verbonden.
