Bouw nieuwe MEAO Oude Tonge
met eerste paal slaan gestart
streeknieuws
Een brok Bruse geschiedenis
verdween onder de sloophamer
Streekschool voorsiet in grote behoefte
Stop bouw
tweede
woningen
Zeeland
4
OUDE TONGE - Door en voor de leerlingen van de
streek-MEAO te Oude Tonge werd dinsdagmiddag de
eerste paal geslagen voor de dringend behoefde nieuw
bouw van MEAO en MTO aan de Melkweg. De oudste en
de jongste leerling Gijs-Jan Visser uit Middelharnis en
Monique van Oost uit Zierikzee kropen om beurt achter
de handels van de heimachine. Een andere groep leerlin
gen had tevoren de eerste (houten) paal in 'oorlogskleu
ren' geschilderd en zag haar schilderwerk in een mum
van tijd geslagen waar het hoort.
Na het vlot-lopend karwei ver
plaatste het gezelschap zich naar de
Grutterswei voor een informele bij
eenkomst, waar Oostflakkee's burge
meester drs. C. M. de Vos en zijn colle
ga van Middenschouwen, W. den Boer
het woord voerden. De eerste als op
drachtgever de tweede als voorzitter
van de Stichting Middelbaar Beroeps
Onderwijs Zuidhollandse en Zeeuw
se Eilanden.
Vertraging
„Zo rond Pasen had ik wellicht nog
wel willen dromen, maar niet durven
hopen, laat staan verwachten dat we
zover zouden komen", zo begon bur
gemeester De Vos zijn toespraak, doe
lend op de niet gewenste vertraging
die de bouw heeft opgelopen. De Vos
wilde op die vertraging niet ingaan
op dit moment, „maar misschien
komt het er nog eens van dat één van
de leden van de bouwcommissie na
de bouw zijn dagboek gaat publice
ren...", aldus De Vos. Volgens hem
heeft genoemde commissie nu vol
doende zekerheid over de vergoeding
van de kosten. De staatssecretaris
heeft een richtprijs per m2 gesteld
waarbinnen de kosten van de bouw
zich moeten bewegen.
De Vos noemde nog een paar cijfers
aangaande de bouw: zijn gemeente
heeft ruim 4 miljoen gulden geïn
vesteerd in de MEAO volgens een
raadsbesluit van 13 maart. Op de ver
gadering van 11 september wordt de
raad gevraagd nogeens een krediet
beschikbaar te stellen van 1 mil
joen. Dit ten behoeve van de bouw
van een gymnastieklokaal en aanleg
van een bij de school horend sport
veld. ,,Dit project is een van de groot
ste, zoniet de grootste investering uit
de geschiedenis van de gemeente
Oostflakkee".
De burgervader stak een pluim op
de hoed van de beleidscommissie,
waarbinnen het weieens onweert,
maar waarbinnen de onderlinge ver
houdingen goed zijn. „Een woord van
waardering en van stomme verbazing
over wat er allemaal kan wil ik hier
uitspreken aan het stichtingsbe
stuur", zo besloot De Vos zijn toe-
spraak.
Tijdelijk
Voorzitter W. den Boer refereerde
aan het tijdelijk karakter van de hui
dige huisvesting aan de Schoolstraat,
al uitgesproken bij de opening van de
MEAO op 13 november van het vorig
jaar. Bij die gelegenheid zei hij al, dat
de MEAO in een behoefte voorziet en
staafde die bewering nu met spreken
de cijfers: een eerste leerjaar met 122
leerlingen, een tweede leerjaar met
91 leerlingen een totaal dus van 213
leerlingen. „De prognose van 350
leerlingen voor het cursusjaar '87/'88
is mijns inziens zeker niet te hoog ge
grepen. Dan spreek ik nog niet eens
over het MTO, dat wij als bestuur aan
deze school willen verbinden. Een
middelbaar-technische opleiding met
twee studierichtingen: werktuig
bouwkunde en electrotechniek". Den
Boer vertrouwde er op, dat ook deze
aanvraag op redelijke termijn zal
worden gehonoreerd.
Erkentelijkheid voor
samenwerking
Den Boer sprak namens het be
stuur zijn erkentelijkheid uit aan de
gemeente Oostflakkee voor het be
schikbaar stellen van het benodigde
geld en zeker ook voor de voortreffe
lijke samenwerking. In zijn dank
woorden betrok Den Boer ook de me
dewerkers van de diverse afdelingen
van de gemeente voor hun inzet.
De regio waaruit de leerlingen
voortkomen wordt gevormd door
Goeree-Overflakkee, Schouwen-
Duiveland, Hoeksche Waard en West
Brabant. Na het gereedkomen van de
Philipsdam in '87 wordt dit gebied
uitgebreid met St. Philipsland, Tho-
len en een groter deel van West-
Brabant. De twee leerjaren zijn als
bekend gehuisvest in het voormalige
verenigingsgebouw (en nog voormali-
ger het schoolgebouw waaraan de
straat zijn naam ontleent) met een
aanvulling van noodlokalen in de
Van Halenstraat te Oude Tbnge.
Niet de allereerste, ook niet de laatste maar wèl de feestelijkste paal voor de
nieuwbouw van de MEAO wordt hier de grond in geheid.
ZIERIKZEE
Dieren
Bij voldoende belangstelling houdt
het Dierenasiel Schouwen-Duiveland
een cursus gedragstherapie voor hon
den. De bedoeling ervan is om even-,
tuele problemen tussen baas en hond
op te lossen en de hond en diens ge
drag te leren begrijpen. C. Verhoek
begeleidt de cursus, die op het terrein
van het dierenasiel wordt gegeven.
De organisatie start de derde of vier
de week van september. Meer inlich
tingen: 01110-7013 of 01112-1346.
Brogum
Jeugdsoos Brogum heeft voor vrij
dag 5 september een disco-avond op
het programma staan. Zaterdag 6 sep
tember is er tussen 20.00-22.00 uur
weer Jong-Brogum en vanaf 21.30 uur
wederom Disco. En alsof het niet op
kan: zondag 7 september wederom
een disco-evenement.
Poortambacht
Op zaterdag 6 september houdt de
belangengroep Poortambacht op
nieuw een wijkfeest. Vorig jaar
moest het feest in verband met het
slechte weer op het laatste moment
worden afgelast. Die teleurstelling
hoopt de belangengroep dit jaar be
spaard te blijven.
De plaats van het feest is op het
veldje achter de Aldi-markt. Het
feest begint 's middags om 15.00 uur.
Op het programma staat onder
meer kinderspelen met een reuze
sjoelbak, een enorme kegelbaan, een
variant op het gezelschapsspel dr.
Bibber en vele andere spelletjes. Ook
zullen er pannekoeken gebakken
worden.
Verder is er een imitatiewedstrijd,
gecombineerd met een play-back
festival. Deelnemers aan dit laatste
onderdeel moeten wel een bandje
meenemen. Ook is er op het eind van
de middag nog een disco.
Na het genoegen van de barbecue
en misschien een wijntje is er nog het
kwartet Stoutjesdijk wat vanaf een
uur of zeven het feest zal opluisteren.
HAAMSTEDE
Excursie
De Natuur- en Vogelwacht houdt
voor haar leden op zondag 14 septem
ber een strand- en duinwandeling in
de Verklikkerduinen te Haamstede.
Vertrekpunt is het Verklikkerpad
aan de Strandweg en belangstellen
den worden daar om 14.00 uur ver
wacht.
BROUWERSHAVEN
Vergadering
De Brouwse adviescommissie voor
het welzijnsbeleid komt maandag 8
september bijeen in de gemeen
schapsruimte te Noordgouwe. De bij
eenkomst begint om 20.00 uur en de
leden spreken ondermeer over het
subsidieverzoek van de toneelafde
ling van de Stichting Culturele Com
missie Brouwershaven de Roode Le
lie en het subsidieverzoek van
jeugdsoos Brogum in verband met
het Any wave-festival 1986. De verga
dering is openbaar toegankelijk.
NIEUWERKERK
Artsenechtpaar
Het artsenechtpaar Coy en Mar
griet van Overbeeke is terug met ver
lof uit Lesotho. Het paar werd twee
jaar geleden uitgezonden door de
Hervormde en Gereformeerde Ker
ken van Nieuwerkerk. Haast vanzelf
sprekend sjaat het zendelingenpaar
een programma te wachten in de re
gio. Dinsdag 9 september is er een
catechese-avond voor de jeugd in de
Gereformeerde kerk te Zierikzee, die
om 19.30 uur begint. Woensdag 10 sep
tember staat er een ontmoetings
avond op het programma, die om
19.30 uur in het Hervormd Vereni
gingsgebouw te Kerkwerve begint.
De regio-Duiveland krijgt eenzelfde
avond voorgeschoteld op donderdag
11 september in de consistorie van de
Gereformeerde Kerk te Nieuwer
kerk. Zondag 14 september is er in de
Gereformeerde kerk te Nieuwerkerk
een kerkdienst, die om 15.00 uur be
gint. Tbr afsluiting is er maandag 15
september een ontmoetingsavond in
Renesse in de consistorie van de Her
vormde Gemeente, die om 19.30 uur
aanvangt. De organisatie is voorna
melijk in handen van het bestuur van
de Hervormde/Gereformeerde Zen
dingswerkgroep van Schouwen-Dui
veland en de kerkeraden van Nieu
werkerk.
Teken- en schifdercfub
De teken- en schilderclub de Teke-
naers start dinsdag 9 september weer
met de lessen in het dorpshuis van
19.30-22.00 uur. Iedereen is van harte
welkom.
BRUINISSE
Oud papier
De Bruse muzikanten halen zaterdag
6 september weer oud papier op ter
ondersteuning van de verenigings
kas. Ze starten om half negen en vra
gen of het papier gebundeld gereed
gezet kan worden.
PIT-collecte
,,'t Gaat om meer dan geld alleen" is
de titel van de PIT-collecte die vol
gende week in Bru van start gaat.
Het gaat om het welzijn van tiendui
zenden jongeren in militaire dienst.
De Protestantse militaire tehuizeh
staan open voor iedereen en daar
wordt in de avonduren veel gebruik
van gemaakt. De PIT-zorg strekt zich
naar hen uit, die onze vrede en veilig
heid hopen te waarderen.
Braderie-rommelmarkt scouting
Een van de laatste evenementen
van het jaar is traditioneel de
braderie-rommelmarkt van de pad
vinderij. De padvindsters en kabou
ters houden de rommelmarkt op za
terdag 6 september vanaf half tien.
Kleine spulletjes, boeken, zelf gebak
ken koekjes, plantjes, handwerk en
plantjes, het is er allemaal te vinden.
Mensen die nog wat op de vliering
hebben staan en dat ter beschikking
willen stellen zijn ook welkom.
Nieuw gemeenteraadslid
Tijdens de raadsvergadering van 18
september zal het Algemeen Belang-
raadslid dr. W. F. M. Vonk als aange
kondigd afscheid nemen van de raad.
Dit in verband met zijn benoeming
tot rector in Rotterdam. Tijdens de
zelfde raadsvergadering zullen als
gebruikelijk de geloofsbrieven wor
den onderzocht van zijn opvolger: P.
J. van de Velde (48), die in de raad
daarop volgend zal worden beëdigd.
Er komt nog een persoonlijke zaak
aan de orde: het jubileum van wet
houder M. J. van de Velde (van de ge
lijknamige partij) die op 1 september
25 jaar in de Bruse raad vertegen
woordigd was. De wethouder heeft
afgezien van een officiële viering van
dit feit, maar in de raadsvergadering
zal er desalniettemin aandacht aan
worden geschonken.
Hartstichting
Bij voldoende deelname starten de
Vrienden van de Hartstichting in
Bruinisse in oktober weer een
rcanimatie-cursus. De cursus omvat
drie avonden, waarna na het behalen
van het diploma, regelmatig herha-
lingslessen noodzakelijk zijn. Meer
inlichtingen: 01113-2267
Pakhuis van Van Tuyl in de Oudestraat
BRUINISSE - De alles verwoestende Tweede Wereld
oorlog heeft wonder boven wonder de huizen aan de Ou
destraat te Bruinisse gespaard. Waar de pastorie van de
Nederlands Hervormde Kerk op slechts enkele meters
verwijderd een grote puinhoop was met een diepe bom-
krater in het midden, daar stond het gebouw, dat de laat
ste 25 jaar bekend stond als het 'pakhuis van Van-Tuyl'
nog recht overeind. Het kon na enkele herstelwerkzaam
heden weer in gebruik worden genomen en zelfs uitge
breid. Maar nu is het verdwenen. De slopershamer heeft
haar werk verricht en de gebroeders Van Tuyl ver- jg£an dle uit Westiand
plaatsten hun zaak naar het plaatselijke industrieter
rein.
Het pakhuis zal in ouderom zeker
hebben kunnen wedijveren met het
Veerhuis; de oude nu nog bestaande
zaak van Maarten Buys; of met de
Kleine Mossel. Bij de Stichting van
Bruinisse in 1647 werd immers be
paald, dat de dijkers van Bruinisse
een kerk moesten stichten en de Ou
destraat liep van de haven naar de
kerk. Het nu gesloopte pand was met
genoemde huizen dus wel meer dan
450 jaar oud, want de eerste straat
waar ook de Baljuw woonde was on
getwijfeld de pudste (of één van de
oudste) van het nieuwe dorp Oost
Duyveland of Bruinisse. En het pak
huis van Van Tuyl - men kon het dui
delijk aan de gevel zien - was sinds
jaar en dag tot ongeveer 1912 een her
berg. Het stond immers in een voor
name straat, waarin tot aan de Twee
de Wereldoorlog de gegoede burgerij
woonde.
Vrijheidsboom
Voor de herberg van Adriaan van
der Weel - en dat was schuin tegen
over de 'Rechtkamer' - werd de vrij
heidsboom geplant en sloot Bruinisse
zich aan bij de Bataafse republiek,
die met behulp van de Franse troepen
tot stand kwam. Herbergier Van der
Weel was één van de voormannen van
de omwenteling van Bruinisse.
In 1825 huwde Elizabeth van den
Bërge met Willem Elenbaas, terwijl
enige tijd later haar zuster Lena met
Jan Okkerse in het huwelijksbootje
stapte. Hun vader was de herbergier
Jan van den Berge uit de Oudestraat
en de beide zusters waren bekende fi
guren in Bruinisse. Het is niet duide
lijk wie er tussen 1850 en 1900 uitba
ter is geweest van de herberg. Wel
bekend is dat er in 1892 landbouw
grond werd verkocht in de herberg
van de weduwe Cornelisse en waar
schijnlijk is dat toch wel aan de Ou
destraat geweest. In het eerste kwar
taal van 1900 - en ook daarna nog -
sprak men van de herberg van Ma
rien de Groene; naar de eigenaar de
landbouwer De Groene.
Die deed er echter geen zaken in.
Dat lag anders vóór de latere eigena
ren 't Hart en Van Iwaarden. 't Hart
en Van Iwaarden waren wel herber
giers, en ook Piet de Rijke schijnt er
nog gewoond te hebben. Toen om
streeks 1907 het ABC van Bruinisse
werd gemaakt, nam men voor de let
ter I de genoemde Van Iwaarden op.
De man schijnt stokdoof geweest te
zijn, want de letterregel luidt:I is van
Iwaarden, zo doof als een kwartel.
Café
En Van Iwaarden was tevens de
laatste die het gebouw als café in ge
bruik had. Kort voor de Eerste
Wereldoorlog werd het gesloten, want
toen de Belgische vluchtelingen hier
kwamen (oktober 1914) werden ze
voorlopig onderdak gebracht in de
toen al gesloten herberg. Na enige ja
ren van leegstand, begon Koos van
den Tbl, zoon van een schoolmeester,
er een zaak in emaille en ijzerwaren.
Het mocht geen succes worden.
Meer succes had Marien Padmos
Mz, die in de twintiger jaren veel op
gang maakte met het Goliath suiker-
bieterizaad. Hij'associeerde zich met
wamden die na het vertrek van Pad-
mds het bedrijf onder eigen naam
voortzette en er een complete zaad-
handel in onderbracht. Die ging later
echter roemloos ten onder.
Govert van Vessem, Bruenaar van
gebdorte, die fruit verkocht, had aan
de Oudestraat lange tijd een winkel
en werd later gevolgd door Toon I Jze-
lenberg, die zijn geluk als vishande
laar beproefde. In 1927 werd de bond
van mosselkwekers opgericht en Paul
van Stalen werd de eerste werknemer
van de bond. Hij kreeg een kantoor in
de oude herberg, maar later werd het
kantoor verplaatst en kreeg ook van
Van Stalen ander emplooi.
In 1928 kreeg Bruinisse bezoek van
reizende evangelisten. Zij huurden
van de toenmalige eigenaar A. van
Zuidland de herberg en richtten die
in als evangelisatielokaal. Die ruim
te moest later plaats maken voor de
huiselijke bijeenkomsten en de Rot
terdamse zakenman Van Driel nam
zijn kans waar. De herberg hing hij
vol met lampen en hij deed aardige
zaken als electricien. Voor de Bruse
meisjes een aardige tijd; al die
vreèmde jongens, die als personeel
werkten bij Van Driel.
Maar de zakenman was wispelturig
en vetrok. Twee van zijn bedienden
bleven en vestigden zich met een zaak
in elektrische artikelen onder de fir
manaam Sas en Huibers. Na enige
tijd gaf Sas de pijp aan Maarten en
vertrok de inmiddels getrouwde Hui-,
De twee - inmiddels gesloopte - panden aan de Oudestraat te Bruinisse.
bers naar de Korte Ring, waar de
zaak nu nog staat, al is de grondleg
ger van deze zaak, die nu in handen is
van Leo Huibers, al enige jaren over
leden. Zo werd een Veenendaalse jon
gen een bekend zakenman in Bruinis-
In die tijd woonden in het bij de
herberg behorende huis ook nog di
verse jongeren. Verschillende jaren
een zwager van A. van Zuidland en
een dochter van postbode J. Uil. Nog
voor de Tweede Wereldoorlog werd de
herberg gekocht door J. van den Ber
ge, beurtschipper en bekend graan-
en aardappelhandelaar. Hij gebruik
te het pakhuis, evenals later Dirk van
Tuyl, nadat de oorlog was afgelopen
en Van Tuyl schoonzoon was gewor
den van Van den Berge.
Ramp
De ramp dreef Van Tuyl naar zijn
geboorteplaats terug; er was in een
door de zee ondergelopen land ook
ge^n brood meer te verdienen en in de
dagen na de ramp deed het pakhuis
dienst als gaarkeuken. Het gewone
leven nam zijn loop, het land herstel
de zich en Van Tuyl zag een nieuwe
kans in het herwonnen land. In 1964
bouwde hij de zaak uit tot aan de
Deestraat en maakte er een bloeiend
bedrijf van.
De leus 'De bedrijven naar het in
dustrieterrein' werd aangeheven en
ook de nieuwe eigenaren, zoons van
Van Tuyl, zagen hier een voordeel in.
.Onderhandelingen leidden uiteinde
lijk tot resultaat in 1985. Van Tuyl
had in 1970 inmiddels het naastlig
gende pand als kantoor in gebruik
genomen. Ook dat huis moest onder
de sloophamer. De gemeente is voor
nemens hier enkele woningen te bou
wen; aangepast aan de moderne tijd
en nog even en niets zal meer herin
neren aan de oude herberg, waarin
zich in enkele eeuwen zoveel heeft af
gespeeld.
LONDEN - Verwacht wordt dat de
ministers van buitenlandse zaken
van de Europese Gemeenschap die
dit weekeinde bijeenkomen in Groot-
Brittannië het er over eens zullen
worden economische sancties te ne
men tegen Zuid-Afrika. Dit is verno
men uit westerse diplomatieke bron
nen.
MIDDELBURG - Het provinciaal
bestuur van Zeeland zal in de toe
komst niet meer meewerken aan het
opstellen van bestemmingsplannen
voor de bouw van tweede woningen
in de particuliere sector. De provin
cie is alleen nog bereid toestemming
te verlenen als blijkt dat voor deze
woningen verhuurovereenkomstcn
worden afgesloten voor bij voor
beeld veertig weken per jaar.
Op deze manier hoopt de provincie
te bereiken dat meer mensen dan tot
nu toe in staat worden gesteld voor
enkele weken een vakantiebungalow
in Zeeland te huren, waardoor ook
het vakantieseizoen wordt verlengd.
Dit zei de Zeeuwse gedeputeerde voor
recreatie J. Ventevogel in het provin
ciehuis in Middelburg tijdens de pre
sentatie van het uitvocringsprogram
ma recreatie en toerisme Zeeland
voor het komend jaar.
Op dit moment zijn bijna alle be
staande bestemmingsplannen vooi
tweede woningen in Zeeland gereali
seerd. Daarbij blijkt dat nog steeds
een groot deel van deze vakantiewo
ningen maar voor enkele weken per
jaar door de eigenaar in gebruik zijn.
Ventevogel vindt dit een onjuiste ont
wikkeling. Ook zal bij de bouw van
toekomstige meervoudig gebruikte
vakantiebungalowparken aandacht
moeten worden besteed aan elk-wecr
voorzieningen. Anders blijft die sei
zoenverlenging volgens Ventevogel
toch nog achterwege.
