Echtpaar De Hulster-Op 't Hof
keerde even terug uit Kameroen
markt
berichten
kerkberichten
„Je moet er niet met te hoge verwachtingen naar toe gaan"
Tielse agent
wordt niet
vervolgd
Vrijstelling
belasting
bij staking
Advocaat
'dolblij'
4
SIRJANSLAND - „Maak je die mensen wel gelukkig
met die bemoeienis?", vragen antropologen zich soms af
als het gaat om ontwikkelingswerk in de Derde Wereld.
Ze pleiten voor handhaving van de bestaande levensom
standigheden zonder inmenging van 'betweters' uit het
Westen. Arjan de Hulster en zijn echtgenote Heieen de
Hulster-Op 't Hof delen die mening niet. Op grond van
hun eigen ervaringen in Kameroen stellen ze vast, dat de
omstandigheden immers dwingen tot die hulpverlening
c. q. inmenging. De voorwaarden voor handhaving van
bestaande levensomstandigheden ontbreken en het al
ternatief van ongemoeid laten, zou volgens hen zijn, dat
de betrokken bevolkingsgroep tot clochards zou verval
len.
zaam zijn, de Pygmeeën - van oor
sprong een jagersvolk - wegwijs ma
ken op landbouwgebied.
Zijn keus voor het vrijwilligers--
werk in de Derde Wereld was geba
seerd op het motief iets te willen
doen voor die mensen aldaar en wel
licht ook op wat drang naar avontuur.
„Zo klinkt het misschien wat te
idealistisch", zegt Arjan en hij heeft
inmiddels ervaren, dat je je verwach
tingen bij zo'n taak beter niet te hoog
kunt stellen, want in de praktijk
blijken de mogelijkheden toch zeer
beperkt".
Achterdocht moet worden overwon
nen. Niet zo verwonderlijk, vindt hij
zelf, verwijzend naar de koloniale
tijd, die reden genoeg aandroeg voor
argwaan. „Nee," erkent hij in alle
eerlijkheid: „je kunt er beter niet
naar toe gaan met het idee de wereld
te gaan verbeteren. Men wil eerst
weieens zien wie jij bent; vertrouwen
opbouwen voordat je tot wezenlijke
hulpverlening komt."
Arjan en Heieen keerden even te
rug uit Kameroen voor een verblijf
van enkele weken in Sirjansland
waar inmiddels hun tweede zoon
Niels is geboren.
Kameroen???? De telefoon bij ou
derechtpaar Op 't Hof-De Rijke
stond niet stil vorige week na de be
richten over de giframp, die ruim
vijftienhonderd slachtoffers vergde
in dat land. Had dat gevolgen voor
Arjan, Heieen en hun kinderen. Ze
gingen nu toch zeker niet terug naar
dat rampgebied?
Natuurlijk tonen ook Arjan en He-
leen zich ontdaan over die catastrofe,
maar invloed op hun terugreis zater
dag 6 september naar Kameroen zal
dat niet hebben. De plek des onheils
ligt immers in het noorden rond het
kratermeer Nyos, terwijl het gezin
De Hulster zich in het Zuidoosten in
het hele kleine stadje Lomié heeft ge
vestigd. Een grote afstand. Voor het
goede begrip: Kameroen heeft een
grootte van ongeveer veertien keer
Nederland.
verrichten, zonder afhankelijk te zijn
van wie dan ook. Vrijwilligerswerk
moet zijns inziens ook niet worden
opgelegd. In een, volgens hem al re
delijk ontwikkeld land als Kameroen
is dat ook zeker niet het geval. Over
heidsstructuren hebben zich reeds ge
vormd en de vraag om hulpverlening
bij bepaalde projecten moet dan ook
uit het land zelf komen.
Met een opleiding van de Hogere
Landbouwschool, aangevuld met en
kele acten toog Arjan in 1983 naar
Kameroen. Zijn vrouw Heieen ging
mee. Ze had daarvoor haar baan als
kleuterleidster in de Noordoostpol
der opgegeven. Een stap, die ze heel
beWust maakte, want hoewel de
Stichting Nederlandse Vrijwilligers
haar geen expliciete werkkring in
Kameroen had toebedacht," volgde ze
toch samen met haar man alle voor-'
bereidende cursussen en stages.
Die voorbereiding hield in een
stoomcursus Frans van zeven weken
in Nederland; een cursus over cultuur
en politiek in het land der bestem
ming en een verblijf van zes weken in
Burgina-Fasso in Oppervolta waar
nog veel gedetailleerder aandacht
aan de cultuur der Pygmeeën werd
besteed.
In het gebied rond Lomié was de
missie al ruim vijftien jaar in touw.
Een vertrouwensbasis was derhalve
reeds gelegd, terwijl ook een woor
denboek van het Bakka (de taal der
Pygmeeën) was samengesteld. Pater
en broeders aldaar hadden echter be
hoefte aan assistentie op het gebied
van de landbouwvoorlichting. Voor
de overlevingskansen van de Pyg
meeën en hun cultuur was dat van
groot belang.
Taak
Arjan kreeg als lid van de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers een taak
in deze Afrikaanse staat: in samen
werking met de missionarissen ter
plekke die daar al jarenlang werk-
Overbodig
Arjan vindt, dat het vrijwilligers
werk gericht moet zijn op het overbo
dig maken van jezelf. De bevolking
ter plekke moet immers na verloop
van tijd zelf het aangeleerde kunnen
kennis met de landbouw. De Bantoes
legden velden aan en verbouwden ba
nanen en maniok. Met de ruilhandel
tussen beide volken ontstond een re
latie. De Bantoes ruilden hun land-
bouwprodukten voor vlees, ivoor en
ijzeren voorwerpen van de Pyg
meeën.
De koloniale tijd bracht daar ver
andering in. De koffie- en cacaoteelt
werd geïntroduceerd, hetgeen van
groot belang was voor de Bantoes,
die ook zelf de beschikking kregen
over geweren en leerden jagen en in
feite onafhankelijk werden van de
Pygmeeën.
Voor de Pygmeeën echter, die im
mer als nomaden in het bos hadden
geleefd, werden de omstandigheden
moeilijker. Hun gebied werd ontslo
ten, het bos werd geëxploiteerd; tro
pisch hout werd gekapt. De kenners
van het bos bij uitstek, werden steeds
verder verdrongen en genoodzaakt
bij elkaar in groepjes langs de weg te
gaan wonen. Het bos leverde hen on
voldoende mogelijkheden en om in
leven te blijven waren vele Pygmeeën
genoodzaakt als 'slaafjes' te gaan
werken op de landbouwbedrijven bij
de Bantoes, die hen slecht betaalden:
soms een hele dag werken voor een
eenvoudig maal ofvoor alcohol,
hetgeen door onwetendheid en over
matig gebruik soms kwalijke gevol
gen had.
Problematiek
Arjan schetst in het kort de proble
matiek. Pygmeeën zijn, zoals gezegd,
van oorsprong een jagersvolk. Ze vor
men de oudste nog bestaande bevol
kingsgroep, die al ruim vierduizend
jaar leeft. Het verzamelen van vruch
ten, knollen, vissen en dieren uit het
bos beheerst hun levenswijze.
Met de komst van de Bantoes in
hun gebied, maakten de Pygmeeën
Arjan en Heieen de Hulster met de beide zoons Anton (lVz jaar) en Niels (4 weken).
Cultuur
Op de vraag hoe het mogelijk is,
dat de Pygmeeën zich nooit zelf aan
de landbouw zijn gaan wijden, ver
wijst Ai-jan naar hun zo nauw met
het jagersbestaan verweven cultuur.
Wie bij de jacht buit had gemaakt,
deelde die met zijn familie. Wie der
halve ooit op het land iets kweekte,
deelde ook de oogst met zijn familie,
van wie verder niemand meer iets
deed in de wetenschap, dat er-toch
voor hen werd-gezorgd.
Landbouw vergt een gegs.tfti.die
denkt in seizoenen. Een ..Pygmee
denkt per dag; elke dag zal f-MÜken
welke buit hem de jacht dit keer zal
opleveren.
Zo zijn er vele cultuurinvloeden,
die het moeilijk maken van Pyg
meeën landbouwers te maken. En
toch zal dat nodig zijn om hen onaf
hankelijk te maken en te voorkomen
dat hun hele cultuur door de Bantoes
wordt geabsorbeerd.
Volgens Arjan bestaat er ook een
groot minderwaardigheidscomplex.
„Vroeger leefden wij als beesten",
menen Pygmeeën en de Bantoes
prenten hen dat ook voortdurend in.
„Pygmeeën zijn hele vriendelijke jen
sympathieke mensen, maar de ;|ia^-ov
de, commerciële buitenwereld veran
dert hen.
Ze leven zeer eenvoudig in ronde
bladeren hutten met een minimum
aan bezit: matjes en een paar potjes,
en pannen. De vrouw is zeker niet
achtergesteld bij de man. Zij neemt
een belangrijke plaats in. Zij immers
zorgt voor het gezin en ze voelt zich
I dan ook verantwoordelijk voor het
verzamelen van het voedsel, zoals de
vruchten uit het bos.
Triest i
■jJ" ,hi-
Arjan noemt het een triéét'é'zaak
als hun cultuur geheel vernietigd zou
worden. Hij hoopt, dat jongerén on
der de Pygmeeën zich bewust zullen
worden van de waarde van huh Volks
cultuur. Het feit, dat zij leren hun ei
gen taal te lezen, acht hij in dit ver
band van groot belang. Hij heeft
ervaren, dat de jongeren niet echt
meer kiezen voor het nomaden
bestaan. Zij, die erop uittrekken,
Frans spreken,' in de hoofdstad Ya-
ounda hebben gezeten, willen de din
gen onderzoeken en een andere le
venswijze opbouwen.
Met nog een heleboel Westerse
Drie pygmeeën-vrouwen uit Lomié met Anton, die deze belangstelling best
kan waarderen.
ideeën kwamen Arjan èn Heieen
ruim drie jaar geleden in Kameroen
aan. Radio was voor hen bijvoor
beeld nog belangrijk, mooie kleren
ook nog wel, maar dat alles veran
derde snel. Ook de poging schema
tisch te wérk te gaan; een flexibeler
opstelling bleek wijzer.
Sociale contacten vormen immers
een belangrijke drijfveer der samen
leving. Familiefeesten worden uit
bundig gevierd en krijgen immer
voorrang op het werk. Als goedbe
doelende, rechtlijnige Hollander, zul
je je werktempo daar toch op moeten
aanpassen.
Arjan ziet zijn taak, die in mei vol
gend jaar weer door anderen zal wor
den voortgezet, dan ook niet in enke
le jaren gerealiseerd. „Daar is
minstens één gèneratië'voor nodig".
Zelf zegt hij pas na één jaar grondige
verdieping in problematiek en werk
pas echt effectief te zijn geworden.
Daarbij meent Arjan nog het geluk te
hebben,'^'k'uhhé;n sameriwerken met
een rrfissié; bestaande üi? 'véle joiigè
ménséiP, onder wie ook' enkele Afri-
kafierv hetgeen de contacten met de
bevolking aanzienlijk vermakkelij
ken.
Arjan dringt de Pygmeeën geen in
gewikkelde landbouwmethoden op
of het telen van nieuwe producten.
Men gaat te werk, zoals dat ook bij de
Bantoes gebeurt en het accent ligt op
het telen van bananen en maniok.
Voorlichting
Heieen intussen heeft zeker ook
haar bezigheden in Lomié en omstre
ken gevonden. Haar beroep van kleu
terleidster heef1 --' -r - iet opgepakt,
hoewel er wel i ek in die rich
ting kwam. H_t z^u ^ecekent hebben:
Tachtig kleuters in de klas met
slechts één speelgoedautootje. „Je
zou dan heel autoritair moeten zijn
en daar zou ik me vreselijk rot bij
voelen".
Heieen'heeft haar bezigheden der
halve meer gezocht in voorlichting
over hygiëne en gezondheidszorg aan
de vrouwen uit de plaatselijke bevol
king, die daar belangstelling voor
hadden. Die belangstelling was er
wel, want het was ten slotte iets
nieuws, wat die Westerse vrouw -
meestal met medewerking van een
tolk - kwam vertellen.
Vooral wat die gezondheidszorg be
treft, valt er uiteraard nog wel wat te
wensen, zo moet Heieen erkennen.
Als moeder van een peuter van an
derhalf en nu dus wederom van een
baby beseft ze dat ook terdege.
„Je moet zelf heel attent zijn en in
dien nodig beslissingen kunnen ne
men," Ze vertelt, dat een arts op korte
afstand slechts over aspirine en peni
cilline beschikt. Als één van de kin
deren werkelijk ernstig ziek zou wor
den, zijn ze voor bredere medische
zorg op de hoofdstad Yaounda aange
wezen, maar daar wonen ze wel 360
km vandaan.
Heieen had ook daar de bevalling
kunnen laten plaatsvinden, maar ze
gaf er de voorkeur aan voor die be
langrijke gebeurtenis enkele weken
naar Sirjansland te komen.
Voeding
Overigens zien Ai-jan en zij er niet
tegenop nog tot mei volgend jaar te
rug te gaan naar Kameroen. De vro
lijke kiekjes van Anton getuigen er
van, dat hij het in zijn prille leventje
al prima naar zijn zin heeft gehad in
dat verre land.
„Een belangrijke voorwaarde voor1
gezondheid is goed blijven eten", me
nen de jonge ouders. Heieen zegt veel
aandacht te besteden aan een wel
overwogen samenstelling van het da
gelijks voedsel en Arjan vult haar
aan, dat de kinderen in Kameroen in
elk geval geen enorme hoeveelheden
snoep krijgen toegediend, zoals vaak
in Nederland. „Daar word je hiei
toch helemaal niet goed van".
In hun voor Afrikaanse begrippen
vrij comfortabele woning, waar zij
de beschikking hebben over - zelf
aangelegde - waterleiding, een
stroomaggregaat en een ouderwetse
wasmachine, hebben Arjan en He-
leen kunnen vaststellen, dat je heel
goed kunt leven met simpele midde
len. Hun werk in de Derde Wereld
heeft hen definitief veranderd. „We
hadden het nooit willen missen en
zullen ongetwijfeld heel anders te
gen de Nederlandse samenleving
blijven aankijken".
Gezinsfoto: Joh. D. C. Berrcvoets
Tekst: Ali Pankow
ARNHEM - De officier
van justitie in Arnhem is
niet van plan een 48-jarige
hoofdagent van politie in
Tiel strafrechtelijk te ver
volgen, die vorig jaar ten
onrechte een grote hoeveel
heid dossiers en andere be
scheiden uit het politiear
chief heeft opgeruimd en
ter vernietiging heeft aan
geboden.
Hoewel zich onder de dossiers stuk
ken bevonden die van belang waren
voor opsporingsonderzoek in nog lo
pende zaken en er dus sprake is van
laakbaar en strafbaar handelen, acht
justitie toepassing van het strafrecht
in dit geval niet de meest adequate
reactie Dit heeft een woordvoerder
van het arrondissementsparket in
Arnhem meegedeeld. Het besluit om
de hoofdagent niet te vervolgen heeft
volgens hem vooral te maken met het
feit dat de regeling voor vernietiging
van niet meer relevant geachte be-
seheiden in het Tielse politiekorps in
de praktijk van alledag niet duide
lijk bleek te zijn.
„Een bredèi' structurele aanpak
verdient wat dit betreft daarom de
voorkeur boven een individu-gerichte
strafrechtelijke reactie", aldus de
woordvoerder. De verdwijning van
vertrouwelijke stukken uit de dos
siers van de Tielse politie kwam eind
vorig jaar aan het licht toen enkele
bescheiden in een vuilnisbak werden
aangetroffen. Na een eerste onder
zoek rees de verdenking tegen de 48-
jarige hoofdagent dat hij ten onrechte
belangrijke dossiers had opgeruimd
en vernietigd. De man werd daarop
geschorst.
DEN HAAG De vrijstelling die in
de inkomstenbelasting geldt als bij
een onderneming wordt gestaakt - de
zogenaamde stakingsvrijstelling
wordt verhoogd van 20.000 tot 35.000
gulden. De regeling geldt voor
zelfstandigen van 55 jaar en ouder.
De verhoging van de vrijstelling gaat
per 1 januari 1987 in.
De vrijstelling geldt voor voorde
len die worden behaald bij het geheel
of gedeeltelijk staken van een onder
neming. De zelfstandige kan alleen
de maximale vrijstelling krijgen als
hij al niet eerder bij een gedeeltelijke
staking van de onderneming van de
vrijstelling gebruik heeft gemaakt.
De maatregel kost de schatkist 25
miljoen gulden aan geringer be
lastingopbrengsten. Het gaat hierbij
om een van de maatregelen die zijn
bedoeld om de gevolgen te verzachten
die de afschaffing van de WIR-
investeringssubsidies voor verliesge
vende bedrijven (negatieve aanslag)
voor zelfstandigen in de landbouw en
het midden- en kleinbedrijf heeft.
AMSTERDAM - „Ik ben dolblij dat
de verdachte niet verschenen is. Ik
zou deze misselijk makende lafbek
ken niet kunnen verdedigen". Dit zei
de Amsterdamse advocaat mr. H. Ka
ter dinsdag bij de Amsterdamse
rechtbank. Daar werd een zaak be
handeld over een trieste dierenmis
handeling waarbij twee paarden ver
dronken. De 45-jarige Frank B. uit
Aalsmeer moest hiervoor terecht
staan, maar hij verscheen niet. Vol
gens de officier van justitie uit
schaamte.
Advocaat Kater was er alleen maar
blij om. zo vertelde hij de rechtbank.
Wanneer een verdachte niet ver
schijnt en de zaak bij verstek behan
deld wordt, mag een raadsman niet
pleiten. Frank B. zou vorig jaar een
Amerikaanse verzekeringsmaat
schappij hebben willen oplichten
voor ruim drie ton. De man had twee
paarden gekocht en daar verzekerd
voor dat bedrag. Hij gaf op dat het
om Arabische toprenpaarden ging.
Experts verklaarden later dat de
knollen maximaal tienduizend gul
den samen waard waren.
Bedrag
Nadat de dieren voor het kolossale
bedrag verzekerd waren huurde B.
drie anderen in die de paarden uit de
weg zouden moeten ruimen. In sep
tember vorig jaar werden de
hengsten in een trailer geladen en het
Noordhollandse kanaal ingereden.
Tien minuten duurde de doodsangst
van de beesten. Hevig hinnekend en
slaand met de benen verdronken ze
uiteindelijk. De verzekering keerde
niet uit nadat gebleken was dat er
sprake was van oplichting. De offi
cier van justitie mr Van Munnikho-
ven eiste tegen organisator B. een ge
vangenisstraf van 8 maanden,
waarvan 4 voorwaardelijk. Twee me
deverdachten werden al door de
rechtbank tot straffen van 4 maanden
gevangenisstraf waarvan 2 maanden
voorwaardelijk veroordeeld. De der
de verdachte kreeg 150 uur dienstver
lening opgelegd. De rechtbank doet
in de zaak van B. over twee weken
uitspraak.
Paardenmarkt Utrecht
UTRECHT. 1-9. Op de paarden
markt in Utrecht zijn maandag 148
dieren aangevoerd.
De prijzen luidden als volgt per
stuk: Luxe paarden 2750-/ 5000;
werkpaarden 2000-/ 3000; oude
paarden 1900-/ 2700; 3-jarige 1600-
2900; 2-jarige 1400-/ 2250; veulens
300-/ 1200; hitten 850-/ 1500; po
ny's 200-/ 950.
Prijzen per kg: Oude slachtpaarden
4,00 6,00 en jonge slachtpaarden
4,15-/ 6,00.
De handel was flauw.
Veemarkt Leiden
LEIDEN, 1-9. Prijzen per kg ge
slacht gewicht en ontvet: Extra kwa
liteit dikbillen 8,00-/ 13,00, stieren
le kw. 7,35-/ 8,00; 2e kw. 6,40-
7,35; vaarzen le kw. 6,60-/ 7,55; 2e
kw. 5,75-f 6,60, koeien le kw. 6,50-
7,50, 2e kw. 5,80-/ 6,45, 3e kw.
5,05-f 5,80worstkoeien 4,80-
5,60.
Prijzen per kg geslacht gewicht:
Schapen 4,90-/ 6,75; lammeren
(rammen) 9,00-/ 10,00; lammeren
(ooien) 9,00-/ 10,00.
Prijzen per stuk: Schapen 160-
220; lammeren (rammen) 200-
240; lammeren (ooien) 190-210.
Aanvoer: slachtvee 1037. stieren
200, schapen en lammeren 179. Totaal
1416 stuks.
Overzicht: slachtvee: handel rede
lijk. en prijzen prijshoudend; stieren:
handel redelijk, en prijzen hoger;
schapen en lammeren: handel rede
lijk, en prijzen gelijk.
Fossarina. 4-9 te Skikda.
Maassluis, 1-9 190 o. Havanna naar
St. Cröix.
Nedlloyd tiejiïha, 2-9 te Hamburg.
Ncdlloyd Delft, 1-9 van Fos sur Mer
naar Port Said.
Nedlloyd Rotterdam, 1-9 van New
York naar Felixstowe.
Zafra, 1-9 te Teesport.
DEN HAAG - Minister Braks van
landbouw en visserij heeft maandag
zijn plannen voor dé"vestigingsplaat
sen van scholen voor hoger agrarisch
onderwijs aan de Tweede Kamer
meegedeeld. In het noorden van het
land zijn de fusiebesprekingen tus
sen de bijzondere hogere landbouw
school in Leeuwarden en de rijks ho
gere school voor levensmiddelenlech
nologie in Bolsward nagenoeg afge
rond.
Gereformeerde Gemeente
NIEUWERKERK - Donderdag 4
september, 19.30 uur. ds. J. Been
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Elburg: B. H. Weegink
te Heerde; te Hilversum (part time)
(nieuwe prcdikantsplaats): mevr. M.
E. van Asbeck-van Leeuwen, kand. te
Tienhoven (Utr.) die dit beroep heeft
aangenomen.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Staphorst-Rou-
vcen. drs. A. B. Woltcrs te Boornbci
gum-Kortehemmen
Christelijke Gereformee
Beroepen tt 's-Grav< r
Amstel te Ede.
Gereformeerde Gemeenl
Beroepen te Koot wij
Blok te Capellc a d Us:
Ke
