BURGEMEESTER
JAN VAN BOMMEL
Was fijn in Duiveland
en
met de Duivelanders
4
V
r>i1
SfiHflfifii -
NIEUWERKERK - Na
zeven jaar gaat
burgemeester Jan van
Bommel weg uit
Duiveland. Per 16 oktober
is hij benoemd in Kapelle,
dat met Biezelinge,
Wemeldinge en Schore en
de gehuchtjes Eversdijk,
Dijkwel, Maalstede en
Teekenburg bijna
tienduizend inwoners telt.
Twee keer zoveel als
Duiveland, evenveel als
Zierikzee.
Jan van Bommel begon
zijn
burgemeestersloopbaan in
Duiveland. Een gesprek
met hem leert, dat hij het
niet beter had kunnen
treffen.
„Ik heb nog twaalf jaar
te gaan, dus het was nu of
nooit", zegt hij, „maar we
hebben thuis lang over de
beslissing om te
solliciteren moeten
praten..."
„Het probleem was: als ik nu niet
weg zou gaan, kan ik het over twee
jaar wel vergeten. En twintig jaar
blijven zitten? Mijn vraag is dan: Is
dat goed voor de gemeente, is dat
goed voor mezelf? Wanneer je lang
ergens blijft, val je toch te prooi
aan een soort verstarring, ga je op
je routine varen, is het flitsende er
af. Dus hebben we durven zeggen: 't
Is mooi geweest, toch maar doen.
Twintig jaar op één plaats is te
lang."
't Is duidelijk, Duiveland en de
Duivelanders laat hij met spijt
achter. Feit is ook, dat hij als
Zuidhollander dieper Zeeland
induikt om (volgens een eerder door
hem gedane uitspraak) „die mooiste
baan van Nederland "-in dit vlakke
land te blijven uitoefenen. Hij staat
nog steeds achter die opmerking:
„Zoveel facetten, zoveel met mensen
te maken hebben, dat is het
boeiende ervan."
Bewuste keuze voor
Zeeland
Er blijkt weinig
mentaliteitsverschil te bestaan
tussen inwoners van de
Zuidhollandse en de Zeeuwse
eilanden. Van Bommel is niet de
eerste die dat heeft ondervonden.
Destijds solliciteerde hij bewust
naar deze contreien na een
drieweekse vaarvakantie, die
voldoende bleek om voor Zeeland
en de Zeeuwen te vallen.
Jan van Bommel kwam in 1979
hierheen uit Dordrecht, waar hij als
refendaris A als laatste
werkzaamheden stadsvernieuwing
onder handen had.
Hij werd in die omgeving
geboren, aan de overkant van de
Dordtse Kil: in 's Gravendeel. Zijn
eerste baan was op de secretarie
van Maasdam (waar hij zijn vrouw
leerde kennen), waarna de
secretaries in Sliedrecht,
Puttershoek en
Meerkerk/Leerbroek/Nieuwland
(tussen Gorkum en Vianen) volgden.
Daarna werd het Dordrecht.
In 1978, een jaar voor zijn
benoeming in Duiveland, begonnen
zich de magere financiële jaren al af
te tekenen. Als financieel
ambtenaar wist Van Bommel dus
waaraan hij als eerste burger van
een gemeente begon.
„We hebben er hier weinig van
gemerkt", vindt hij achteraf, ,,'t Is
een kwestie van een goed beleid
voeren en zuinig zijn. De
noodzakelijke dingen hebben we
gedaan. We hebben veel kunnen
doen. Niet alleen mijn verdienste,
maar van ons allemaal hier."
Dorpenplannen
,,'t Is een kwestie van werken. Er
waren al dingen op gang gezet toen
ik hier kwam. En nu: de
sportvoorzieningen zijn prima. De
dorpshuizen zijn goed, Sirjansland
is nu aan het verbouwen.
Ouwerkerk moet nog worden
opgeknapt. De gedachten zijn
gevormd, voor het geld zitten de
mogelijkheden er in. We zijn voor
Ouwerkerk een dorpenplan aan het
opstarten. Als je dat zo aanpakt
kun je rijkssubsidie verwachten.
Net als in Sirjansland, daar is het
dorpenplan met meer dan de helft
subsidie nagenoeg voltooid. Het
enige dat nog in uitvoering is, is de
ontsluitingsweg voor een bedrijf.
De smpderij daar hebben we
aangekocht en het schetsplan voor
de woningen die daarin komen
voltooid. De plannen zijn dus in een
vergevorderd stadium. De totale
koopsom is gesubsidieerd door de
provincie, dus een redelijke huur is
te verwachten."
Vernieuwen met behoud van het
oude, daar Is Van Bommel
voorstander van. Net zoals hij in
Dordt deed met als laatste karwei
de Groothoofdspoort en het
Palingstraatje.
Gemeentehuis
Hetzelfde geldt voor het
gemeentehuis in Nieuwerkerk: „De
meningen over de voorgevel, mooi
of niet, zal wel een eeuwig durende
discussie blijven. Maar het kwam zo
in 1930 tot stand en de buitenkant is
zo gebleven. Ik vind het een mooie
wand aan de Ring."
Met gepaste trots toont hij - voor
Burgemeester Jan van Bommel van Duiveland voor ivat hij zelf het mooiste plekje van Duiveland vindt: ..zijn" ver
bouwde gemeentehuis.
Nog' een kleine twee maanden en dan verwisselt hij het voor dat in Kapelle.
de hoeveelste keer? - de
veranderingen die zich achter die
gevel hebben voltrokken. Een
aangebouwde vleugel maakte de
ruimte eens zo groot, nog
ruimtelijker door het weghalen van
muren, door gebruik van
lichtkoepels, lichte kleuren,
efficiënte moderne bureaus gericht
op nieuwe technieken. Opvallend de
overal opdoemende plantebakken
met veel groen, een zelfs met een
fonteintje. Daartegenover toch weer
dat oude. In de vergaderkamer van
b en w het oorspronkelijke
meubilair van de raadzaal in
Oosterland, waarvandaan ook zijn
eigen halfronde bureau afkomstig
is. „Waar vind je zoiets nog", vraagt
hij zich af.
Een jaar lang werd er aan het
gemeentehuis verbouwd en
gebouwd. „Ja", bevestigt hij, „het
bedrijf ging onderwijl door. En nu
zijn we er hier allemaal apetrots
op."
Doorgaand over het gemeentelijk
beleid in zijn periode herinnert Van
Bommel aan het opknappen van het
zwembad Dol-fijn, in zijn
beginjaren te Duiveland. Het
instructiebad voldoet nog steeds
aan een geweldige behoefte. „Dat
geld is goed besteed. Vervoer van en
naar Zierikzee zou ook veel hebben
gekost."
Tbch sloegen ook hier de
bezuinigingen toe, want het
schoolzwemmen is nu beperkt tot
drie inplaats. van meer
opeenvolgende klassen.
„Iets écht op moeten geven
hebben we hier niet. We hebben
steeds een voorzichtig sluitende
begroting gehad." Dat stemt de
vertrekkende burgemeester tot
tevredenheid. „Eén keer is er
belasting verhoogd: de onroerend
goed belasting. Verder streefden we
als beleidsuitgangspunt naar een
gelijkblijvende opbrengst. In de
begroting werd steeds van hetzelfde
bedrag uitgegaan. Alleen bij
hertaxatie kwam het weieens voor,
dat iemand of zwaarder of minder
zwaar werd belast. Maar dat
eindbedrag bleef in evenwicht."
Fijne raad
Hij prijst de raadsleden: „Een
fijne raad. Het ging er kort maar
krachtig aan toe, nuchter en
zakelijk, waardoor een vlotte
besluitvorming ontstond. Ze zijn erg
to the point. Gelukkig moest ik er
ook wel eens hard tegenaan, want
de mensen hebben duidelijk hun
eigen mening. Van de vergaderingen
heb ik geweldig genoten. Een goede
verstandhouding geeft een stuk
voldoening in je werk
Wanneer men heel erg politiek
bezig was, had Van Bommel het wel
eens moeilijk. Maar: „Je eerste
- functie als burgemeester is geen
politieke. Net als Beernink eens zei:
ik wil niet boven de partijen staan,
maar ertussen.
Zo denkt Van Bommel ook over
zijn contact met de bevolking. Hij,
zijn echtgenote en zijn kinderen
hebben het fijn gehad in
Duiveland. Mevrouw Van Bommel
is presidente van de
Plattelandsvrouwen in Duiveland
en van de bejaardensoos
Nieuwerkerk en legt veel bezoeken
af.
Hijzelf geniet ervan, wanneer hij
fietsend door de polder wordt
aangehouden door die of gene. „Dat
vind ik magnifiek. Zo van: „Stop
eens even!"
„Ik denk dat het zo goed heeft
geklikt, omdat we onszelf zijn
gebleven. Toneelspelen hoeft
gelukkig niet van de Zeeuwen. Ze
hebben ons geaccepteerd zoals we
zijn."
Ook een reden, waarom hij zonder
schroom dieper Zeeland induikt.
Kapelle - verwacht hij - is hem op
het lijf geschreven: „Hetzelfde type
bevolking als Duiveland".
Bovendien: Kapelle is vanouds een
CHUTgemeente en Van Bommel van
huis uit ook. Hoewel, haast hij zich
te zeggen, hij zich in Duiveland
evenzeer thuisvoelde!
Samenwerking
Prettig vond hij op Schouwen-
Duiveland, dat veel dingen met
andere gemeenten samen werden
gedaan: de vereniging van
burgemeesters, wethouders en
secretaris gaf een band; dan
bijvoorbeeld de gezamenlijke
Reinigingsdienst, sociale dienst,
regionale brandweer (waarvan hij
secretaris was en de heel goeie van
Duiveland prijst), het eilandelijk
bibliotheekgebeuren („Fijn voor
elkaar met de nieuwbouw").
Kapelle
Hoe dat op Beveland gaat, weet
hij nog niet. Kapelle heeft weer
andere dingen: de Groene School,
een landbouwschool die een begrip
in Zeeland is, veel bedrijven, een
spoorwegstation, de haven van
Wemeldinge (voor de boot). Kapelle
(„Een mooi dorp") kent hij door de
contacten met zijn voorganger G.
Huijtsing die op 1 oktober van de
VUT-regeling gebruik maakt.
Contacten ontstaan, doordat zij
beiden bestuursleden zijn van de
provinciale brandweer. En dat Van
Bommel gezien zijn interesse zal
blijven. Provinciaal zijn eveneens
zijn functies bij de SEOZ (de
Stichting Economische
Ontwikkeling Zeeland) en bij de
Vereniging Zeeuwse Gemeenten die
hij namens 24 gemeente
vertegenwoordigt bij de VNG
Het voorzitterschap van het
instellingsbestuur van de
zwakzinnigeninrichting
Hernesseroord in Middelharnis r\-
blijft hij zeker bekleden. Juist deze
band met Zuid-Holland is hem zeer
dierbaar. „Als burgemeester heb je
geen speciale dagtaak. Ik schuif
daarvoor graag met mijn agenda."
Het gezin Van Bommel (waarvan
de twee oudsten het huis al verlaten
hebben maar zich nog steeds graag
in hun vertrouwd geworden
Zeeuwse laten zien) verhuist van de
ambtswoning Duiveland naar die
van Kapelle. Toch prettig: in
Zeeland en maar een half uurtje
van hier. Daardoor kan jongste zoon
Ronald, in zijn laatste schooljaar, de
middelbare school in Zierikzee
afmaken.
Van Bommel vat tot slot zelf het
gesprek samen: „Ik ben erg
gelukkig met mijn benoeming,
maar ik ga toch met weemoed
weg."
Bij de kleine (archicf)foto's van boven naar onder:
De opening van het postkantoor in Nieuwerkerk, in 1983.
Van Bommel (rechts) met naast hem minister Brinkman en commissaris der
koningin in Zeeland Boertien met zijn echtgenote. Een werkbezoek aan Sir
jansland. begin dit jaar.
Felicitaties aan de honderdduizendste passagier van de buurtbus (1984).
Het dertigjarig jubileum ven brandweercommandant Ista ('84):
TVkst: JOKE VAN DER KLOOSTER
Foto's: JOH. D. C. BERREVOETS
I
I
