LUBBERS 2
>fjesv® si°^%iddejj„
colnn,,?ar<l(
OoAAcüe tegen snoeien ond
in
^«vgg^c Oo^Actietegen
directe»' <",eeu
Ste*^ oVW Vae'ï
Schouwen-Duiveland wacht
komende vier jaar gespannen af
e*i4e>
p°ü
BOEREN ZIEK van
deze LONDBÜUWPOLITIEKI
mUl I. S b si ti Bi
s^ip'
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 31 juli 1986 Nr. 23973
5
SCHOUWEN-DUIVE
LAND - Met de woensdag
gepresenteerde regerings
verklaring is het kabinet
Lubbers 2 definitief aan de
slag gegaan; tegelijkertijd
is aan de voorgaande re
geerperiode een einde ge
komen. Een periode van
vier jaar, die gekenmerkt
werd door een strak bezui
nigingsbeleid, dat zeker
ook in Zeeland - en hier
mee Schouwen-Duiveland -
invloed heeft gehad. Ge
dacht kan bijvoorbeeld
worden aan de moeizame
realisatie van de computer-
tomograaf; de tegengeval
len toezegging voor de
zoetwaterpijp; het uitstel
len van de Westerschelde
oeververbinging; de acties
van de jonge boeren en het
korten op de bestrijding
van de iepeziekte. Zonder
de noodzaak van bezuini
gingen zelf ter discussie te
stellen, staat het als een
paal boven water, dat de
bezuinigingen ook op
Schouwen-Duiveland heb
ben ingegrepen.
Een regeringsverklaring geeft niet
meer dan de grove lijnen van het
nieuw te voeren beleid aan en kan
derhalve geen zekerheden geven voor
lokale of provinciale problemen. Mi
nister Smit-Kroes van verkeer en wa
terstaat heeft buiten het regeerak
koord om de boeren in de regio al te
kennen gegeven, niet meer dan vijf
tien miljoen gulden te willen geven
voor de fel begeerde zoetwaterpijp.
Een tekort van vijf miljoen gulden.
Een spaarzaam en zuinig beleid, dat
resulteerde in een 'met de handen in
het haar' houding van het Water
schap, dat inmiddels al druk zoeken
de is naar een alternatief.
Onderwijs
Ook wat betreft het korten op het
onderwijs is Schouwen-Duiveland
niet overgeslagen. Het landelijk inge
voerde scorebeleid voor scholieren
kost ook hier enkele banen. Vandaar
dat de plaatselijke ABOB enige
maanden geleden de straat op ging
om de vele ouders te wijzen op de in
hun ogen consequenties van het be
leid. Minder aandacht voor de scho
lieren, door het verminderen van het
aantal leerkrachten. Het onderwijs
heeft ook het opheffen van kleine
schooltjes als een zwaard van Damo
cles boven het hoofd hangen.
Dat het beknibbelen op financiële
regelingen voor landbouwers effect
heeft gehad op het eiland uitte zich
onlangs* in een unieke actie van de
jonge boeren; aangesloten bij het
Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt
(ZAJK). Langs de Schouwen-
Düivelandse wegen werden protest
borden geplaatst, waarop de jonge
boeren aangaven 'ziek te zijn van het
landbouwbeleid'. Hoewel hier ook de
EG-politiek betrokken moet worden,
waren er ook frustraties over de ge
matigde houding van minister Braks
en diens ambtenarenapparaat. Naar
het zich laat aanzien zijn de boeren
voorlopig nog niet beter.
En dan de computertomograafTer
wijl minister Brinkman van welzijn,
volksgezondheid en cultuur deze
week aankondigde dat het aantal
computertomograven in Nederland
drastisch omlaag moet, vecht Zee
land als het ware voor het kankerop-
sporingstoestel. Verschillende lokale
gemeentebesturen hebben een finan
ciële bijdrage toegezegd, maar uitten
daarbij ook meteen hun ongenoegen
over het feit, dat zij de voorziening
uit eigen zak dienden te betalen. Het
zou een taak voor het rijk geweest
zijn. Toenmalig staatssecretaris Van
der Reijden zegde Zeeland het appa
raat toe, mits de provincie zelf een
fikse bijdrage zou leveren.
Iepeziekte
Staatssecretaris A. Ploeg van land
bouw en visserij heeft met zijn plan
nen juist de gemeente Westerschou-
wen nogaleens in beroering gebracht.
Komt er nu wel of geen geld vrij voor
de verdere bestrijding van de iepe
ziekte. Het einde van het liedje -
Ploeg kwam er zelfs voor naar de
Westhoek - was dat er toch een ton
van het rijk kwam,, maar - zo zei hij -
dan dient ook de gemeente haar goe
de (financiële) wil te tonen. Het was
een moeizame en onzekere tijd voor
de gemeente en dat ontlokte bij de
Westerschouwse man voor de iepen,
S. L. de Feiter, indertijd de uitspraak
„dat het allemaal voor niets was ge
weest". Ook nu nog blijft het afwach
ten hoe de financiële steun van het
rijk zich ontwikkelt.
Zuidhoek
De werknemers van de sociale
werkvoorziening de Zuidhoek legden
het werk neer, omdat zij niet langer
begrip hadden voor het snijden in
hun loon. Hun achtergestelde positie
ten opzichte van de overige werkne
mers deed hen besluiten tot een werk
onderbreking. Ook de functiewaar
dering van het ambtenarenpersoneel
van de Zuidhoek heeft binnen de
bestuursvergaderingen al de nodige
gesprekstof opgeleverd. Wederom een
maatregel met als einddoel: bezuini
gingen.
De twee-verdienerswet heeft als
landelijke maatregel nogalwat vra
gen opgeroepen. Stopten nationaal
gezien 9000 vrouwen met hun (part
time) baan, in deze regio beperkte
zich dit aantal tot enkelen. De onge
rustheid was er niet minder om. Ook
de eilandelijke afdelingen van de
vakbonden hebben tijdens hun ver
gaderingen meerdere malen gepleit
voor lastenverlichting. Tot echt grote
acties is het niet gekomen.
Het korten op het budget van de
bejaarden- en verzorgingshuizen op
iïiïtó°e
Schouwen-Duiveland heeft ook ge
volgen gehad. Zo zei de kersverse di
recteur van verzorgingshuis de Wie
ken in Zierikzee, P. D. Markensteijn,
nog dat de emmer vol is en verdere
bezuinigingen allesbehalve wense
lijk zijn. Vanzelfsprekend hebben
ook de andere huizen te kampen met
de bezuinigingen. Voor verzorgings
huis de Corneliastichting bijvoor
beeld is de maat ook vol, zoals in het
onlangs verschenen jaarverslag stond
te lezen. Sanering van het aantal be
jaardenhuizen in Zeeland staat ech
ter niet op het wenseplijstje van de
regering.
De lijst van reacties op het over
heidsbeleid van de laatste vier jaar is
niet compleet en dat is ook niet de be
doeling. Het geeft echter wel aan, dat
ook Schouwen-Duiveland meedoet
aan het beleid van de regering en het
in dat opzicht van het allergrootste
belang is, dat de lokale overheden de
ontwikkelingen scherp in de gaten
houden. Welke gevolgen heeft de op
merking van de minister van verkeer
en waterstaat wel niet, dat de vaste
oeververbinding voor de Westerschel
de de komende vier jaar niet gereali
seerd kan worden?
Uitlatingen
Of wat moet de regio met de uitla
tingen van de directeur van de Inter
gemeentelijke Dienst Schouwen-Dui
veland, die stelt dat de bezuinigingen
wel degelijk merkbaar zijn in het
aantal probleemgevallen, dat in om
vang toeneemt? En dan zijn er de in
directe bezuinigingen van het rijk op
de provincie, die nu gestalte krijgen
'in de herstructureringsgesprekken
over de Zuidhoek en de Reinigings
dienst. Dat iedere overheidsinstantie
- van welk niveau dan ook - de hand
op de knip houdt lijkt een goede
zaak. Belangrijk is dan wel, dat ie
dereen er voor waakt, dat bepaalde
bezuinigingen niet hun doel missen
en de vaak pijnlijke ingrijp aan het
eind van het verhaal alleen geld heeft
gekost.
Premier Lubbers was woensdag
duidelijk tijdens de presentatie van
zijn regeringsverklaring. „De noodsi
tuatie van vier jaar geleden is geluk
kig overwonnen. De sfeer van pessi
misme en neerslachtigheid is ver
drongen door het. besef van meer ver
trouwen in de toekomst. Toch zijn wij
er nog lang niet; noch met de werk
loosheid; noch met het tekort van de
overheid". Hij maakte duidelijk, dat
de terugval in de aardgasinkomsten
(in 1987 zeker 12 miljard!) voor het ka
binet reden is om compenserende gel
den vrij te maken. Een rekensomme
tje van dc regering legt uit, dat de
inkomstenderving per Nederlander
op 800 gulden komt per jaar - oftewel
drie procent van het nationaal inko
men en cifca 8 procent van de totale
rijksinkomsten.
Dc eerste minister kondigt een
'strak financieel beleid' aan. Welke
consequenties dit voor het volgende
jaar heeft wordt pas duidelijk op
Prinsjesdag (derde dinsdag van sep
tember), naar gevolgen zal het heb
ben. Hoewel het beleid in de laatste
vier jaar offers van velen hebben ge
vraagd, heeft een grote meerderheid
van de Nederlandse bevolking hij de
Tweede Kamerverkiezingen in mei
van dit jaar toch voor het CDA geko
zen. Ook Schouwen-Duiveland weck
in de CDA-zege niet van het landelijk
patroon af, al bleef de PvdA in de re
gio toch de grootste partij met 6317
stemmen tegen 5845 voor het CDA en
4491 voor de VVD. Provinciaal gezien
vormen de christen-democraten de
grootste partij; gevolgd door respec
tievelijk dc socialisten en dc libera
len.
De wollige verkiezingsuitzendin
gen ten spijt, gaat de nieuwe CDA-
VVD-regering de komende vier jaar
er weer stevig tegenaan en zal ook de
eilandelijke bevolking niet ontko
men aan verdergaande bezuinigings
maatregelen. Wanneer de verschillen
de instanties met hun noodkreet van
'tot hier toe en niet verder' realistisch
naar buiten zijn getreden, dan gaat
het er de komende regeerperiode om
spannen.
Geldstroom
Voor de geldstroom naar de ge
meenten is een aantal maatregelen
getroffen. Zo wordt het restant van de
profijt-korting op het gemeentefonds
met ingang van 1987 kwijtgeschol
den. Het rijk zal voorts in de komen
de jaren twee-derde van de stijging
van het gemeentelijk aandeel van de
bijstandsuitgaven voor zijn rekening
nemen en vanaf 1987 wordt 50 mil
joen gulden per jaar-toegevoegd aan
het gemeentefonds ter bevordering
van investeringen. Voor wat de rijks
dienst zelf betreft, zal het kabinet
blijven streven naar een compacte en
doelmatiger overheid. Zeeland heeft
dat al eerder kunnen merken met de
reorganisatie van enkele rijks
diensten in de provincie.
Op het welzijnsterrein acht de rege
ring het onontkoombaar, dat het aan
tal subsidies fors wordt verminderd
„onder handhaving op datzelfde ter
rein van een aantal - alleen al vanwe
ge de vergrijzing - noodzakelijke
voorzieningen", aldus de premier in
zijn regeringsverklaring. Hoewel
voor de bezuiniging op het onderwijs
niet direct over concrete bedragen
wordt gesproken, lijkt ook deze sec
tor niet gevrijwaard te blijven van
bezuinigingen. Speciale aandacht
dient er volgens Lubbers en consor
ten te komen voor de integratie van
de volwasseneneducatie in het be
staande onderwijspakket. Alles met
als voornaamste doel: de bestrijding
van de werkloosheid.
Verkiezing
Werd er in verkiezingstijd nogal ge
speeld met het precieze aantal werk
lozen, nu spreekt de premier van
700.000 geregistreerde werklozen. De
oplossing moet in de eerste plaats ge
zocht worden in „voortgaande ar
beidskostenmatiging" en pas later in
het "verdelen van het werk". Een pri
oriteitsvolgorde, waarmee dc vak
bonden zich niet gelukkig zullen to
nen.
Tbch is er voor weer andere projec
ten wel geld vrijgemaakt, zoals het
kleine kernenproject en monumen
tenzorg. Het Internationaal Jonge
ren jaar heeft ook op Schouwen-
Duiveland geld gekregen van ver
schillende overheidsinstanties. Hoe
het er de komende vier jaar gaat uit
zien en welke reacties hierop komen
op Schouwen-Duiveland moet nog
blijken.
TEKST: A AD VAN DER WOUDEN
FOTO'S:
JOHAN D. C. BERREVOETS
