Dreischor weer even
vlasdorp van weleer
Expositie voor honderdjarige
landbouwvereniging Bruinisse
Jeugdcircus Reinardi uit Hulst
trekpleister op Havenplein
Zierikzee op dinsdag 29 juli
5
Auto gestolen
Feest in
Renesse
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 25 juli 1986' Nr. 23970
Zaterdag 9 augustus Vlasdag
DREISCHOR - De bevolking van Dreischor trakteert
belangstellenden zaterdag 9 augustus wederom op een
Vlasdag. De bezoekers krijgen vanaf 10.00 uur allerlei
zaken voorgeschoteld, die met de teelt en/of de bewer
king van vlas te maken hebben. De zorgvuldig bewaard
gebleven Dorpsring van Dreischor staat als middelpunt
van de Vlasdag garant voor een uitstapje naar het verle
den van deze Schouwen-Duivelandse plaats.
naar de schuur gebracht om te wor
den gerepeld. Dat repen hield in dat
het vlas van de zaadbolletjes werd
ontdaan. Hieruit werd lijnzaad ver
kregen, dat werd verkocht voor zaai
zaad of voor de produktie van lijno
lie.
Hierna werd het vlas geroot, dat
wil zeggen dat het in een mod
dersloot niet water en modder be
dekt moest worden. Door het voort
durend onder water houden van het
vlas onderging het een rottingspro
ces; noodzakelijk voor de verdere
verwerking. Nadat het uit de sloot
werd gehaald kon de tweede fase
worden afgerond met het uitspreiden
van het vlas op een weiland om te
ontzilten en te bleken.
Na droging werd het tenslotte naar
de schuur gebracht om te worden ge
braakt en tot lint te worden gezwin
geld. Praktisch alle van vlas afkom
stige produkten werden uiteindelijk
gebruikt. Zelfs het van de stengel
overblijvende afvalprodukt, de lie-
men, kunnen verwerkt worden tot de
in de bouw gebruikte vezelplaten.
Dat de teelt en verwerking van vlas
een grote invloed heeft gehad op het
leven van grote bevolkingsgroepen
moge blijken uit de vele uitdrukkin
gen en gezegden, die uit deze tijd
stammen. De bekendste is het over de
hekel halen. De hekel werd gebruikt
om het het vlas te kammen.
Bekijken
Veel van de oude bewerkingen zijn
zaterdag 9 augustus nogeens te bekij
ken in Dreischor. Niéuw dit jaar is
een orginele, gerestaureerde, zwin-
gelmolen. Daarnaast is er een de
monstratie vlasspinnen, vlastouw
slager en dorsen te zien. Maar er is
meer te beleven in Dreischor. Zo zijn
er rondritten In een boerensjees,
kraampjes en een demonstratie van
de vrijwillige brandweer. Een be
zoekje aan de gerestaureerde dorps
kerk zorgt voor een rustpunt. Zo ook
de bezichtiging van het Landbouw
museum, dat op loopafstand van de
ring ligt. Vanzelfsprekend ontbreekt
ook daar de vlascultuur niet.
Landbouwer M. D. Bal als een der laatste Mohicanen.
BRUINISSE - Ter gelegenheid van het honderd-jarig
bestaan van de landbouwvereniging Landbouwbelang is
nog tot dit najaar een foto-expositie ingericht in de loun
ge van de Rabobank in Bruinisse. De expositie, om het
eeuwfeest te onderstrepen, illustreert volgens directeur
L. Ottens tevens dat de grondbeginselen van de Rabo
bank in de landbouw waren gelegen. De bank is immers
als Boerenleenbank gestart in 1919, dus kort bij het
oprichtingsjaar van de landbouwvereniging.
Pensioen of VUT-regeling? Bal
werkte tot 1978, op 83-jarige leeftijd,
toen ging hij „afbouwen". Het land
en de paarden waren van de gebroer-
ders De Jonge, die in de Bruse polder
de laatsten waren die met werkpaar
den werkten.
De foto-expositie geeft oen beeld
van de revolutionaire technische ont
wikkeling in de landbouw. Daar
naast foto's vap herkenbare plekjes
rondom Bru. Een van de foto's toont
M. D. Bal die als laatste der Mohika
nen in Bru en omstreken nog met de
paarden werkte. De foto werd in 1978
gemaakt door Jaap Jonker van de
DEN HAAG/PARAMARIBO - In het
Noordoosten van Surinama, in de
omgeving van de grensplaats Albi'na,
is donderdag een aantal mensen aan
gehouden. Het gaat om burgers, zo
heeft het hoofd van de Surinaamse
politie in Paramaribo tegenover jour
nalisten verklaard.
BRUINISSE - Van de parkeer
plaats bij Aquadelta is donderdag
avond de auto gestolen van de negen
tienjarige J. B. uit Nieuwe Tonge. Het
betreft een Ford Capri, kenleken 38-
HZ-42.
UTRECHT - De Nederlandse
Spoorwegen zijn „bepaald niet onte
vreden" over de gemiddelde bezet
ting van de nachttreinen die sinds 1
juni een uurdienst onderhouden tus
sen Schiphol en de vier grote steden.
BRUSSEL - Nede'rland heeft in de
Europese ministerraad krachtig ge
protesteerd tegen het feit dat Grie
kenland Nederlandse vrachtwagens
met kaas tegenhoudt aan zijn gren
zen.
WASHINGTON - De topconferentie
van de Israëlische premier Peres en
de Marokkaanse koning Hassan II is
voor de Verenigde Staten een „histo
rische en waardevolle poging".
toen 83-jarige Bal die met de één-pk
krachtbron een stuk bonenland aan
het slepen is.
De inmiddels 91-jarige gepensio
neerde landarbeider, die de foto zelf
in z'n zorgwoning naast 't Opper
heeft hangen, praat nog steeds met
liefde over paarden als we hem opzoe
ken in verband met die bewuste foto:
„Van kindsaf aan ben ik paardachtig
geweest en ging ik graag om met de
dieren. Van m'n zeventiende tot m'n
dertigste jaar ben ik paardenknecht
geweest bij de gebroeders Geluk.
Zelfs als ze me nu nog een paard met
een ouwejaars ploeg zouden geven
liep ik er zo mee weg". Van tractoren
heeft Bal nooit iets moeten hebben.
Oorlog
Na z'n dertigste jaar werkte hij in
het graanpakhuis van Joh. v. d. Ber
ge, tot de oorlog. Daarna deed hij veel
seizoenwerk. „Maar altijd buiten in
het vrije veld en dat is gezond" stelt
de nog altijd kwieke landarbeider
die een prachtige eenheid vormt in de
natuur op het unieke plaatje van een
antieke landbouwprocedure.
RENESSE - De VVV in Re-
nesse bestaat 75 jaar en gaat
dit morgen, zaterdag 26 juli,
vieren met een groots podium
concert aan de Hogezoom ter
hoogte van restaurant de Wig.
Het muzikale evenement be
gint 's avonds om 20.00 uur en
speelt zich af in de open lucht.
's Middags begint het festijn
al om 14.00 uur met een loop-
en terrasconcert, dat wordt
verzorgd door de Leutige Krab
ben uit Bergen op Zoom. Vanaf
20.00 uur is het de beurt aan
het van radio- en televisie be
kende show- en dansorkest En
terprise, dat de artiesten Eddy
en Ella en de zusjes Wouterse
muzikaal begeleidt.
Wanneer het weer de organi
satie niet in de steek laat, be
looft een on ander een succes te
worden. Óok in voorgaande ja
ren heeft de VW veel belang
stellenden mogen ontvangen.
ZIERIKZEE - In vijf lokaties in Zierikzee wordt op
dinsdag 29 juli de derde Toeristendag afgewerkt van tien
uur 's morgens tot vijf uur 's middags. Ook nu worden er
weer tal van activiteiten afgewerkt. Op de Balie komt de
jeugd aan zijn trekken aan de hand van de wekelijkse
kinderrommelmarkt van tien tot twee uur, Country
Meindert treedt op in het Havenkwartier en ook is er
weer het wekelijkse orgelconcert in de Grote of Nieuwe
Kerk. Grootste eenmalige attractie is dit keer jeugdcir
cus Reinardi uit Hulst, dat de tenten opslaat op het Ha
venplein. Het circus verzorgt drie voorstellingen, die
achteréénvolgens om half elf, een uur en drie uur begin
nen.
Het was februari 1966, de sneeuw
was nog niet helemaal gedooid, dat er
een advertentietje in de krant stond.
Hierin werd gemeld, dat er op woens
dagmiddag op een nieuwbouwterrein
een grote jeugdcircus-voorstelling ge
geven zou worden. Broeder Perpe
tuus, die in het Noordbrabantse Haa-
ren enkele jaren medewerker was
geweest van jeugdcircus II Grigio, las
de advertentie en hij ging op de be
wuste woensdagmiddag eens pols
hoogte nemen. De voorstelling ging
door het bar slechte weer niet door,
maar het contact tussen de kinderen
en broeder Perpetuus resulteerde uit
eindelijk wel in de oprichting van
jeugdcircus Reinardi. Rond 1 april
begonnen de eerste repetities en al
spoedig bleek de enorme belangstel
ling voor het circus. In de kortste ke
ren waren er honderd leden, die allen
zeer enthousiast begonnen te repete
ren en te trainen. Toen het jeugdcir
cus een jaar bestond werd de eerste
voorstelling voor publiek gegeven.
Het werd een enorm succes en reeds
na enkele dagen stroomden de ver
zoeken om elders op te treden binnen.
Sinds die tijd worden jaarlijks zo'n
vijftien uitvoeringen verzorgd.
Televisie
Jeugdcircus Reinardi was twee
maal op de Nederlandse en een keer
op de Belgische televisie te zien. Het
circus trad niet alleen op in Zeeuws-
Vlaanderen, maar trok reeds her
haaldelijk door heel Zeeland en West-
Brabant. Voorstellingen waren er
verder ook in onder andere Rotter
dam, Antwerpen, Breda, Maastricht
en diverse andere plaatsen in Neder
land en België.
Het programma van het jeugdcir
cus, dat nu op de derde Toeristendag
Zierikzee aandoet, is afgestemd op
een publiek van alle leeftijden. Hier
door is het mogelijk op te treden
voor jeugdigen, bejaarden, zieken en
personeelsverenigingen, als ook op
braderieën, winkelweken, nationale
feestdagen en andere evenementen.
Het jeugdcircus telt momenteel on
geveer 35 leden, jongens en meisjes
tussen zes en zestien jaar. Voor het
leiden van repetities, de zorg voor
kleding en materialen en een vlot
verloop van de uitvoeringen beschikt
jeugdcircus Reinardi over een vijf
tiental medewerkers. Tijdens de drie
voorstellingen, die jeugdcircus Rei
nardi verzorgt op het Havenplein in
Zierikzee, wordt een keus gemaakt
uit een groot aantal acts, zoals de ge
heimzinnige kist, fietsen op één
wiel, rolschaatsen, balansecrders,
slangemeisjes, clowns, koorddansen,
de grote rollende kogel, rouleurs, de
slangenbezweerder, jongleren, su
perspringers en een showdans.
Tijdens de derde Toeristendag
loopt de Fritzlle Jazzband de hele
dag door de stad. De band speelt lek
ker in het gehoor liggende jazzmu
ziek. De arrangementen worden door
de leden van de band zelf gemaakt en
hebben aardig wat weg van de mu
ziek, zoals de Fire House Five die
produceert. Natuurlijk zijn ook de
clowns Rijn en Trijn weer op de Toe
ristendag aanwezig. Zij werken hun
programma weer in een andere vol
gorde als tijdens de tweede Toeristen
dag af. Rijn en Trijn starten om elf
uur in het Havenkwartier, ze komen
om twaalf uur op de lokatie
Mol/Melkmarkt en een uur later zijn
ze te zien en te beluisteren op de
Schuithaven en Lange Nobelstraat.
De serie wordt om twee en drie uur
besloten. Om twee uur zijn Rijn en
Trijn op de Balie en het Havenplein
wordt als laatste aangedaan.
Aankleding
Ter verfraaiing van de lokaties
brengen de winkeliers hun handel op
straat, terwijl de terrasjes vrolijk
worden opgefleurd met parasols,
vlaggen en dergelijke. De lokatie Ha
venkwartier pronkt ontegenzegge
lijk weer met het nieuwe embleem,
dat op alles en nog wat terugkeert.
In het Havenkwartier is er 's mid
dags weer een roiski-demonstratie
en de lokatie Balie biedt de jeugd de
mogelijkheid om een rit te maken op
een pony. In zijn tocht over de diverse
lokaties komt Country Meindert dit
keer met zijn gitaar en zijn country
and western-repertoire in het Haven
kwartier. Ook rijdt de paardentram
van Aad van de Graaf weer door Zie
rikzee. In de tram ook weer Vincent
Koster, die als gids de gasten in de
paardentram vertelt over wat er zoal
gepasseerd wordt tijdens de rit van
ongeveer een half uur. De paarden
tram, getrokken door twee fraaie
paarden, vertrekt ieder half uur van
af het Havenplein voor een rit door
het centrum van Zierikzee.
Het derde concert in de serie 'Con
certen op dinsdagmiddag' in de Grote
of Nieuwe Kerk wordt verzorgd door
George Stam.
De concerten worden
gegeven op het grootse Kam- en Van
der Meulenorgel. Alle programma's
zijn speciaal aan dit orgel aangepast.
Ook George Stam heeft een program
ma opgesteld, dat aansluit bij het ka
rakter van het orgel.
Na het bekende
Preludium en Fuga in b van Johann
Sebastiaan Bach staat het Thema
met vier variaties' van de componist
Julius Heinrich Knecht op het pro
gramma, gevolgd door een Passacag-
lia, Koraal en Fuga van Cornelis de
Wolf. Op verzoek speelt Stam het Ave
Maria van Schubert om daarna te ein
digen met eigen werk, een Fantasie
op een koraalthema en een Improvi
satie. George Stam werd in 1905 in
Rotterdam geboren. Hij was onder
andere als dirigent werkzaam bij de
NCRV en het Tbonkunstkoor. Stam
was ook voorzitter van de Nederland
se Organisten Vereniging en hij was
oprichter van de Protestantse Kerk-
muziekschool. Het concert in de Gro
te of Nieuwe Kerk begint ook op dins
dag 29 juli om twee uur. Aansluitend
wordt onder leiding van organist
Wim Boer de traditionele orgelwan
deltocht langs diverse fraaie Zierik-
zeese kerken en orgels. De tocht
duurt ongeveer anderhalf uur en aan
deelname zijn geen kosten verbon
den.
Het repelen in uitvoering tijdens
Het is niet zo verwonderlijk dat
juist Dreischor de aandacht vestigt
op de vlascultuur. Al voor 1930 werd
in dit dorp op ruime schaal vlas ver
bouwd. Met name in de wintermaan
den had men vroeger te kampen met
grote werkloosheid onder de landar
beiders. Als aanvulling op hun karig
bestaan, namen velen de verdere be
werking van het vlas ter hand. De ve
le zwartgeteerde schuren in een typi
sche bebouwing herinneren nog aan
deze vlas'industrie'.
Bewerking
De bewerking van het vlas was bij
zonder arbeidsintensief en meestal
werden daarbij alle gezinsleden inge
schakeld. Nadat het vlas op het land
geplukt en gedroogd was, werd het
Jeugdcircus Reinardi uit Hulst verzorgt op de derde Toeristendag, die op dinsdag 29 juli wordt gehouden, drie voor
stellingen op het Zierikzeese Havenplein.
