r
,,Ik heb hier steeds met
veel plezier gewerkt"
i
Afscheid op 19 juni
4
ZIERIKZEE - De officiële afscheidsreceptie, die het bestuur van het Werk
voorzieningsschap De Zuidhoek aanbiedt aan de scheidende directeur J. Pom
per, zal worden gehouden op donderdag 19 juni in het bedrijf aan de Ha
venstraat 1 te Zierikzee. Na deze afscheidsbijeenkomst zal een open receptie
worden gehouden. Deze receptie, waarbij tevens gelegenheid is om kennis te
maken met de nieuwe directeur, de heer drs. P. J. de Groot, duurt van 16.30
tot 18.30 uur.
Een dag eerder wordt door het personeel van De Zuidhoek in besloten kring
afscheid genomen van de heer Pomper.
Na ruim dertig jaar neemt De Zuidhoek
afscheid van directeur J. Pomper:
ZIERIKZEE - Na een periode van bijna 31 jaar zijn functie vervuld te hebben neemt
de heer J. Pomper op donderdag 19 juni officieel afscheid als directeur van het Werk
voorzieningsschap De Zuidhoek. Een periode van bijna 31 jaar: redenen genoeg om een
gesprek te hebben met de mens Jan Pomper, die mede de basis heeft gelegd voor het
feit dat het werkvoorzieningsschap heeft kunnen uitgroeien tot wat het nu is: een mo
dern bedrijf met zo'n 170 werknemers.
Je zou bij een man in zo'n functie kunnen verwachten dat hij zijn werk
steeds heeft gedaan vanuit een grote sociale bewogenheid. Maar dat vindt hij
een veel te beladen woord. „Ik zal dat woord nooit zelf in de mond nemen,
laat een ander dat maar beoordelen", zegt hij laconiek. Maar toch zal er een
drijfveer moeten zijn geweest om gedurende zo'n lange periode jezelf voor dat
werk optimaal in te kunnen zetten, zo luidt de volgende vraag. „Ik vraag me
zelf wel eens af waarom ik dat allemaal doe. Het is toch echt niet alleen da
dendrang die mij daartoe aanzet en ik wil ook niet aannemen dat het alleen
ter meerdere glorie van mijzelf zou zijn, alhoewel het mij aan ijdelheid zeker
niet ontbreekt. Ik denk dat het wellicht in relatie staat tot de start van mijn
leven!"
lijk graag als sportleider een brood
winning zou willen zoeken. Maar de
Tweede Wereldoorlog gooide roet in
het eten: wie Jan Pomper overigens
een klein beetje kent zal het niet ver
bazen dat hij moest onderduiken we
gens werkweigering voor de Arbeits-
einsatz en de Nederlandse Arbeids
dienst.
Maar de sport bleef hem toch bezig
houden en direct na de oorlog werd
hij oorlogvrijwiliger (OVW-er) om
vervolgens in de militaire sport
school te Hooghalen (Drenthe) een
opleiding te volgen tot sportinstruc-
teur. Na een drie maanden durende
zeer zware opleiding belandde sport-
instructeur Pomper in de Johan Wil
lem Friso-kazerne in Assen, waar hij
tot 1947 bleef.
Inmiddels moest zijn lichting: de 7-
December-Divisie, naar het toenma
lige Nederlands-Indië, teneinde daar
mee te helpen om de orde te herstel
len. „Omdat ik echter een opgeleide
sport-instructeur was die node ge
mist kon worden voor de opleiding
van de volgende lichting, kon ik in
Nederland blijven", aldus Jan Pom
per die dit voorval als een gelukkig
toeval beschrijft waarmee hij best
gelukkig was. Hij is ervan overtuigd
dat zijn politieke overtuiging hem
anders waarschijnlijk tot dienstwei
geraar had gemaakt
Jan Pomper werd in 1925 geboren
in een arm gezin in de zuidoost-hoek
van Friesland, in Haulerwijk. Mid
den in het Friese veengebied, in een
woning die in zijn prille jeugd nog
voor de helft uit plaggen was opge
bouwd.
Vader Pomper was in 1903 naar Duits
land vertrokken, verdiende daar voor
die tijd redelijk en spaarde een kapi
taaltje bij elkaar. Vlak voor de Eerste
Wereldoorlog, in 1913 keerde Pomper
Sr. terug, trouwde in 1918 en vestigde
zich als kleine zelfstandige in Hau
lerwijk. Vlak na de geboorte van
zoon Jan moest de moeder opgeno
men worden voor langdurige verple
ging in een psychiatrische inrichting
en overleed daar in 1933. Dat alles be
tekende voor het gezin Pomper een
grote klap, die uiteindelijk grote fi
nanciële problemen met zich mee
bracht en waardoor vader Pomper te
recht kwam in de toenmalige
werkverschaffing. „Ik heb mijn moe
der dus nooit gekend en mijn jeugd in
grote armoede doorgebracht. Ik denk
dat dat wellicht mede de oorzaak is
geweest tot de keuze van dit werk",
luidt zijn conclusie.
Onderduiken
Al vroeg ontdekte Pomper dat hij
op sportgebied behoorlijk zijn man
netje stond en dat hij daarin eigen-
Kampioen van Friesland
Zijn bijzondere sportieve prestaties
krijgen een accent als Pomper vertelt
hoe hij in feite in de sport terecht
kwam. In 1940 hoorde hij van een
vriendje dat die meedeed aan
schaatswedstrijden en een prijs won.
„En ik dacht op datzelfde moment:
dat kan ik ook. Het resultaat was dat
ik vanaf de eerste wedstrijd, waar
aan ik meedeed, direct een groot aan
tal eerste plaatsen op rij heb be
haald." Beweringen, die worden
gestaafd door de nodige hoeveelheid
krantenartikelen uit die tijd.
De successen op de gladde ijzers
stapelden zich op en resulteerden uit
eindelijk in het feit dat Pomper van
1947 tot 1953 schaatskampioen van
Friesland was bij de senioren. „Toen
heb ik leuk geboerd omdat bij die
wedstrijden geld, zéér veel geld voor
die tijd, te verdienen was", is zijn
commentaar.
Even terug naar de dienstweige
ring. Het komt vreemd voor dat een
OVW-er, die weet waar hij voor te
kent, waarschijnlijk had geweigerd
om zijn dienstplicht in Nederlands-
Indië te vervullen. Even adrem en
zonder een blad voor de mond te ne
men, zoals altijd, volgt de verklaring:
Ik ben bepaald geen voorstander
van kolonialisme en ben dan ook erg
blij dat dat streven nagenoeg de we
reld uit is. En ik ben best een voor
stander van het in stand houden van
een leger, maar dan wel als verdedi
gingsmiddel.
Daarom ben ik ook een voorstan
der van de NAVO, want naar mijn
ideeën moeten de Russen, en met hen
het gehele Oostblok, nog steeds ge
zien worden als mogelijke bedreigers
van de instandhouding van onze
vrije Westerse wereld, en dat stand
punt wordt mij door mijn eigen par
tij beslist niet in dank afgenomen.
Wordt een leger evenwel als aan
valsmiddel ingezet, dan ben ook ik
een fel tegenstander!"
Vijf jaar
Via een aantal omzwervingen bij
meerdere werkgevers, waarbij steeds
de nadruk van het werk lag op het
maatschappelijk werk, belandde
Pomper uiteindelijk in Zierikzee om
daar een sociale werkplaats op te
starten.
„Aanvankelijk lag het in mijn be
doeling om na een jaar of vijf weer tc
vertrekken. Dat streven lag overi
gens geheel in de lijn van mijn carriè
re tot dan toe. Uiteindelijk was
Schouwen-Duiveland toen erg moei
lijk bereikbaar en vormde de bevol
king een hechte, gesloten gemeen
schap. Het is er echter niet van
gekomen", zegt Pomper zonder dat
we ook maar een zweem van spijt
kunnen constateren: Zeeland werd
zijn tweede „Heitelan"!
Politiek
Het werd al zijdelings aangestipt:
Pomper is ook politiek zeer geïnte
resseerd. En dat dat voordelen kan
hebben, bleek al aan het begin van
zijn werkzaamheden in Zierikzee: 1
mei, en dus de Dag van de Arbeid:
Hij begon derhalve zijn nieuwe baan
met een snipperdag. Die avond werd
hij als nieuwkomer gevraagd om zit
ting te nemen in een forum op de 1-
mei-vieiüng van de PvdA te Zierikzee
waardoor hij, naar zijn zeggen, die
avond al een groot aantal „politieke"
vrienden kreeg.
Vanuit zijn politiek bewustzijn kon
het niet uitblijven of hij werd poli
tiek actief. Van 1958 tot 1970 was hij
voorzitter van de afdeling Zierikzee
van de PvdA, later voorzitter van de
afdeling Schouwen-Duiveland en nog
later vice-voorzitter van de afdeling
Zeeland.
DS '70
Maar het ging niet goed tussen de
partij en Pomper. Uiteindelijk stapte
hij eruit en werd één van de grondleg
gers van een nieuwe partij: DS '70.
Zonder er doekjes om te winden
vertelt hij waarom hij, als geboren
socialist, toch zijn partij vaarwel zei:
„Aan het eind van de jaren zestig
kwam bij de socialisten een nieuwe
stroming naar boven, die de bena
ming 'Nieuw-links' meekreeg. Deze
lieden, waarvan sommigen vaak
maar ééndagsvliegen binnen de par
tij bleken te zijn, hadden naar mijn
smaak veel te veel afwijkende poli
tieke inzichten die de partij veel
kwaad zouden berokkenen. In dis
cussies binnen de partij werd het mij
bovendien vaak kwalijk genomen
dat ik een andere overtuiging of me
ning had. Ik vecht graag, maar dan
wel in het fatsoenlijke. Een politiek
meningsverschil is nog steeds geen
menselijk verschil. Je moet altijd al
le mensen als mens blijven behande
len, onafhankelijk van hun overtui
ging of inzichten op welk terrein dan
ook. Een verschil van inzicht maakt
van een ander mens nog geen minder
mens. En als dat geprobeerd wordt,
dan krijg ik daarover vreselijk de
pest in."
De frictie, die door dat standpunt
ontstond en waardoor de gelederen
naar buiten toe niet meer gesloten
bleven, was voor Pomper dus aanlei
ding om de pijp aan de bekende
Maarten te geven en zijn politieke in
teresse elders te zoeken.
Dat deed hij overigens samen met
een aantal bekende Nederlanders,
waaronder zich bevonden Fia van
Veenendaal en Jan van Stuyvenberg
(beiden later staatssecretaris), Wil
lem Drees Jr., de vroegere burge
meester van Groningen Jan Berger
en oud-kamervoorzitter Anne Vonde
ling, Frans Goedhart en Arnolt
Heertje en de Zierikzeeënaar mr.
Klaas Keuning.
Dat zoeken resulteerde uiteinde
lijk in de oprichting van DS '70,
waarvan Pomper een tijdlang hoofd
bestuurslid is geweest. Toen de partij
in 1980 werd opgeheven keerde hij te
rug naar zijn vroegere politieke lief
de. Maar wel als niet-werkend lid.
Veel bereikt
Teruggaand naar de aanleiding van
het gesprek belanden we bij De Zuid
hoek, het schap dat het grootste deel
van het leven van Jan Pomper heeft
beheerst. Eén ding staat vast en dat is
dat er door de directie en staf, samen
met de WSW-medewerkers, in De
Zuidhoek heel veel is bereikt in de
loop der jaren.
Het is bepaald geen geheim dat dit
bedrijf op het industrieterrein van
Zierikzee een vergelijking met een
heel groot aantal soortgelijke bedrij
ven elders ruimschoots kan door
staan. Er wordt werk geboden dat
kwalitatief hoger ligt dan de oor
spronkelijke capaciteiten van veel
werknemers.
Pomper: „Ik heb hier steeds met
heel veel plezier gewerkt. Samen met
de staf is er veel bereikt en hebben
we steeds veel voor onze werknemers
kunnen betekenen. Ik denk dat een
eventuele fusie een achteruitgang zal
betekenen op veel fronten. Dat zou
geen goede zaak zijn."
Fusie
En daarmee wordt meteen een ge
voelige snaar aangeroerd want zoals
bekend is de provincie er een voor
stander van dat De Zuidhoek in het
kader van een herziening van de Wet
op de Gemeenschappelijke Regelin
gen fuseert met het Werkvoorzie
ningsschap Betho, dat is gevestigd in
Goes en Tholen.
Zowel de gemeentebesturen op
Schouwen-Duiveland als het be
stuur, de directie, de staf en de werk
nemers van De Zuidhoek zijn daar
helemaal geen voorstander van.
Doordat die standpunten ruim
schoots naar buiten zijn gedragen,
ook via de pers, is de verhouding op
directie-niveau tussen De Zuidhoek
en B.etho aanzienlijk bekoeld. Zoda
nig zelfs dat de fusiebesprekingen nu
op een heel erg laag pitje staan, voor
zover de vlam nog niet is uitgedoofd.
Een vervelende zaak, maar mis
schien dat na mijn vertrek de lucht
weer wat opklaart", is de nuchtere
constatering van Pomper, die er over
igens aan toevoegt dat hij het niet is
geweest die de relatie abrupt heeft
verbroken.
„Mijn opvolger zal zeker de draad
weer weten op te vatten en daarbij
zijn eigen inbreng in de fusie-
besprekingen weten waar te maken,
zo luidt zijn oordeel.
Veel functies
De scheidende directeur vervult
nogal wat bestuurlijke functies op re
gionaal en landelijk niveau en daar
gaat uiteraard nogal wat tijd in zitten
en dat zal zeker z'n voor- en z'n nade
len hebben.
Pomper is overigens de laatste die
dat bestrijdt: „Dat is wel zo maar
door een goede organisatie binnen je
bedrijf is dat best te doen. Bovendien
krijg je op die manier volop de gele
genheid om het bedrijf naar buiten
toe te etaleren en te verkopen. An
derzijds bestaat de mogelijkheid dat
je het wel en wee van je bedrijf op die
manier uit het oog zou kunnen ver
liezen. Maar ik geloof niet dat dat
hier het geval is geweest. Als je een
goede staf hebt waar je op terug kunt
vallen, dan zullen er weinig proble
men zijn", aldus de manager van De
Zuidhoek.
Rustig aan
Terugblikkkend op een periode van
ruim dertig jaar bekent Pomper dat
de laatste paar jaar de minst aange
name en de meest zware geweest zijn
voor hem, vooral ook lichamelijk.
„Ik heb een tijd met de gedachte ge
speeld om met de meest stille trom te
vertrekken, zo teleurgesteld was ik
in een aantal mensen. Anderen heb
ben mij echter tot andere gedachten
gebracht. Die manier van optreden
zou bovendien niet mijn stijl van op
treden zijn geweest." Zoals het over
komt is Jan Pomper daarvoor ook
een veel te grote vechtjas: „Proble
men zijn er om te bevechten", aldus
Pomper.
Zijn gezondheid is er de oorzaak
van dat hij graag VUT-er wordt om
het samen met zijn vrouw wat rusti
ger aan te kunnen gaan doen. De art
sen roepen dat al geruime tijd, waar
bij een verandering van zijn levens
patroon als dringendste noodzaak
wordt genoemd.
Jan Pomper moet rustiger en se
rieuzer gaan leven. Of dat lukt? „Ik
houd van lekker eten en moet in dat
verband gaan afslanken. De racefiets
is al gekocht maar ik betwijfel of dat
vervoermiddel mijn gewicht kan dra
gen. Ik ben ook nogal driftig van
aard en zal het dus rustiger aan moe
ten doen.
Ik zal bovendien selectiever tc werk
moeten gaan en ik hoop in mijn hart
dat men mij straks voor geen enkele
extra bestuursfunctie meer vraagt",
zo klinkt het eerlijk en recht toe,
recht aan. Het is duidelijk: Jan Pom
per gaat straks een beetje vissen,
wat knutselen, een stukje varen met
zijn boot en op vakantie met zijn ca
ravan. Maar of dat allemaal lukt...?
Vooraleers geeft hij te kennen dat
hij zich nog meer wil verdiepen in de
sociale woningbouw en in de gehan
dicaptenzorg!!!
Tfekst: Marien Ka at
Foto's: Johan D. C. Berrevoets