Haringvangst in Gouden Eeuw door
Zierikzeese schilder vastgelegd
Reorganisatie binnenstad
bovenaan prioriteitenlijst
WATERSTANDEN
installatiebedrijf
DEÜRLOO B.V.
Nieuwe
burgemeester
Tholen
Zware schade
bij aanrijding
Sirjansland
2
Fraai paneel van Pieter Vogelaer (1641-1720)
ZIERIKZEE - Sinds Willem Beukelszoon van Biervliet volgens de overleve
ring in het begin van de veertiende eeuw het haringkaken uitvond heeft de ha
ring zich in een stijgende populariteit mogen verheugen. Eeuwenlang in de eer
ste plaats als volksvoedsel, later meer en meer als delicatesse. In mei en juni
lijkt het soms even of alles om dit visje draait. De zogenaamde „haringrace"
haalt zelfs de voorpagina's van de dagbladen. Er is een tijd geweest, met name
in de 16de-, 17de- en 18de eeuw (en ook nog in de vorige eeuw) dat Zierikzee
thuishaven was voor schepen die ter haringvangst voeren. Dat is definitief ver
leden tijd; alleen Katwijk en Scheveningen spelen bij de haringvangst en ha-
ringhandel een rol van betekenis.
Na 1930 is de haringvangst
trawlvisserij, daarvoor zoge
naamde beugvisserij, dat wil zeg
gen dat met drijfnetten werd ge
vist. Aan de haringvisserij, zoals
deze in de zeventiende eeuw werd
toegepast, heeft de uit Zierikzee
afkomstige schilder/graveur en
zilversmid Pieter Vogelaer een
fraai penschilderij op paneel ge
wijd, dat zich in het Rijksmuseum
te Amsterdam bevindt.
Pieter (de) Vogelaer
(Zierikzee)
Uit de kleine oogst die de uit
Zierikzee afkomstige kunstenaar
Pieter Vogelaer (of: Pieter de Vo
gelaer) heeft nagelaten kan wor
den afgeleid dat hij een groot vak
man was. Zijn artistieke aanleg
heeft hij niet alleen uitgeleefd op
een reeks schilderijen maar ook
op werkstukken-in-zilver. Behal
ve het hierboven genoemde paneel
De Hollandse haringvloot tijdens het binnenhalen van de vleet. Penschilderij op paneel door Pieter Voge
laer (Zierikzee), tweede helft van de 17de eeuw. (Rijksmuseum Amsterdam) Afm: 114 x 84 cm.
bezit het Rijksmuseum ook een
tweetal zilveren plaquettes van
zijn hand.
De zeer gecompliceerde tafere
len die hij in zilver graveerde heb
ben betrekking op episoden uit de
2eeslag bij. La Hogue. Deze voor
werpen zijn voorzien van zijn
meesterteken (een vogelkop), de
stadskeur van Zierikzee en de
jaarletter G 1695?).
Hoewel onze vaderlandse zee
schilders vaak een duidelijke
voorkeur aan de dag legden bij het
op doek of paneel vastleggen van
spectaculaire zeeslagen hadden zij
toch ook oog voor de vredige tafe
relen van de zeevisserij.
Vooral in de Gouden Eeuw ver
wierven de bewoners van de Lage
Landen bij de Zee een monopolie
positie op het gebied van de zee
visserij; „in het bijzonder ging het
daarbij om de diepwater-haring-
visserij en de rechtstreeks daar
van afhankelijke handel in ge
kaakte en gezouten haring, de
zogenoemde pekelharing."
In het midden van de zeventien
de eeuw leek die positie welhaast
onaantastbaar. Later zou blijken
dat dit geenszins het geval was.
Door concurrentie en andere facto
ren liep die winstgevende nering
geleidelijk in belangrijkheid te
rug.
Het boeiende zeegezicht met de
Hollandse haringvloot dat de Zie
rikzeese schilder Pieter Vogelaer
ons heeft geschonken laat zien dat
de talrijke vissersschepen onder
bescherming van een oorlogs
schip - een zogenaamde konvooier
-. bezig zijn met het binnenhalen
van de vleet. ,,Op hoop van ze
gen" zou men dit tafereel met
recht kunnen noemen
Het is jammer dat Vogelaer, die
zich heeft doen kennen als een van
de betere Zeeuwse kunstenaars, in
het halfduister is gebleven door
dat wij zo weinig biografische bij
zonderheden van hem kennen.
Ook een uitvoerig onderzoek in
het Zierikzeese stadsarchief heeft
destijds weinig opgeleverd. Zijn
geboorte- en sterfdatum worden
hier en daar vermeld, maar de ori
ginele doop- en overlijdensre-
gisters laten ons wat dit betreft in
de steek. Misschien dat door een
toevalsvondst Pieter Vogelaer nog
eens in het volle licht kan worden
gebracht!
WIEBE KEIKES
Advertentie
Vervolg van pagina 1
ke bestaande voorzieningen men
reeds heeft en hoe de mogelijkheden
daarvan uitgebreid zouden kunnen
worden, wederom in overleg tussen
gemeentebesturen en ondernemers.
Van Gastel meende dat daar reeds
een goed voorbeeld van was te geven:
de openstelling van de gemeentelijke
musea tijdens alle schoolvakanties.
Ideeën
Commissielid de heer N. J. W. van
der Zwan had ook nog wel 'enkele
ideeën in dit verband. Zo zag hij uit
stekende mogelijkheden voor het be
ter benutten van de Dikke Toren, die
gemiddeld in het seizoen dagelijks
ruim tweehonderd bezoekers trekt.
In relatie met het grote kerkgebouw
en het fraaie park er omheen, moeten
er volgens Van der Zwan toch diverse
mogelijkheden zijn.
Van Asma en Van Gastel kreeg hij
ten aanzien van de Dikke Tbren een
gewillig oor. De heer Legemaate zag
hier meer een taak weggelegd voor de
VW, omdat die instantie toch ook de
revenuen van de torenexploitatie
trekt.
De reactie van Van der Zwan daar
op was kort en duidelijk: ,,De VVV
heeft geen geld". Hij voerde in dit
verband ook aan, dat het VVV-
informatiekantoor slechts beperkte
tijd per dag geopend kan zijn en dat
het, volgens hem, in Zierikzee ook
nog ontbreekt aan goede informatie
voor van her en der komende toe
risten. Een actievere promotie van
gemeentewege zou hij in dit opzicht
ook toejuichen.
Van Gastel toonde zich teleur
gesteld over die reactie en vond dat
Zierikzee de toéristen juist wel goed
opvangt en hij verwees in dit verband
nog naar de vorig jaar geplaatste
richtingbordjes overal in de bin
nenstad. Verder achtte hij het promo
ten van Zierikzee een zaak voor de
VW, omdat de gemeente meer over
last dan voordeel van de toeristen
heeft. „Het voordeel is voor de onder-
Tijden en standen volgens getijdetafel Deltadienst.
Zierikzee
Oosterscheldemond
Bruinisse
Wemeldinge
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
7 juni
4.45
113
11.10
-113
16.55
114
23.35
-120
8 juni
5.20
116
11.50
-111
17.35
112
-
9 juni
5.55
114
0.05
-126
18.05
108
12.25
-114
7 juni
2.40
140
9.00
-131
14.55
140
21.10
-135
8 juni
3.15
143
9.25
-127
15.30
138
21.50
-139
9 juni
3.45
145
10.05
-128
16.10
133
22.20
-146
7 juni
5.10
13 4
11.30
-127
17.25
135
23.50
-134
8 juni
5.50
137
12.05
-124
18.00
133
-
9 juni
6.25
135
0.25
-140
18.35
129
12.40
-128
7 juni
4.55
127
11.15
-123
17.05
128
23.35
-129
8 juni
5.30
129
11.50
-120
17.40
127
-
9 juni
6.05
128
0.10
-135
18.15
123
12.30
-124
Springtij: 9 juni
Actuele informatie over afwijkingen: 01110-7056
nemer, maar voor de gemeente zijn de
revenuen nul komma nul", aldus de
wethouder.
Indirect
Den Reijer was het daar niet mee
eens en voerde aan, dat de gemeente
indirect natuurlijk wel revenuen van
het toeristenbezoek heeft, verwij
zend naar de factor werkgelegenheid,
die het toerisme met zich meebrengt.
Mr. Wijsma ging bok in op de woor
den van Van Gastel en voerde aan,
dat de hele regiofunctie van Zierikzee
mogelijk wordt gemaakt door het
toerisme, waardoor een breder draag
vlak voor het verzorgingsapparaat
ontstaat.
Dat laatste werd overigens door de
wethouder-erkend.
Een debatje gewijd aan het al of
niet heffen van precariorechten gold
als toetje. Den Reijer meende, dat de
ondernemer geen werkelijke bezwa
ren heeft tegen het betalen van pre
cariorechten. Van belang achtte hij
dat er duidelijkheid over bestaat en
dat aan de plicht van het betalen van
precariorechten ook rechten ont
leend kunnen worden.
Daar was het nu echter juist waar
de schoen wrong. Uit de discussie
kwam - evenals onlangs tijdens een
raadsvergadering - tot uiting, dat het
gemeentebestuur niet alles wat er ge
beurt. botweg wil verbieden. „Dan
maak je er een toerist-onvriendelijke
stad van", aldus Van Gastel.
Maar....dat het gemeentebestuur ook
niet alles wat er gebeurt botweg kan
legaliseren.
Duidelijk werd, dat de voorkeur
wordt gegeven aan het voeren van een
soepel beleid, zonder dat er onover
komelijke uitwassen ontstaan.
Taak
Legemaate vond dat het aanpakken
van die uitwassen een taak is voor de
ZOC en niet voor het gemeente
bestuur en deed Den Reijer de sug
gestie er een aparte commissie of
werkgroep voor te vormen.
Van der Zwan bracht nog even de
juridische aspecten in geval van een
mogelijk ongeval bij plaatsen van
terrassen op de rijbaan ter sprake.
Daaruit werd nogeens extra duide
lijk, dat het gemeentebestuur onmo
gelijk een terras op de rijbaan zou
kunnen legaliseren, maar - zoals ge
zegd - alles botweg verbieden wil
men ook niet.
Zodoende was de commissie mid
denstand lange tijd samen op weg
naar de jaren 90 en leek daar aan het
einde van de discussie eigenlijk nog
niet aangekomen.
UTRECHT - Het aantal ziekenhuis
opnamen is in 1984 met meer dan
twee procent gedaald ten opzichte
van het jaar daarvoor. Daarmee was
toen het aantal opnamen, met een
dikke anderhalf miljoen, terug op het
niveau van 1980.
THOLEN - De gemeente Tholen
heeft weer een nieuwe burgemeester.
Per 1 juli treedt de 48-jarige CD A-er
H. A. van der Munnik, momenteel
burgemeester van de Groningse ge
meenten Bierum en 't Zandt, offi
cieel in dienst.
Van der Munnik werd gisteren -
donderdag - bij koninklijk besluit be
noemd tot burgemeester van Tholen.
De nieuwe eerste burger is getrouwd
en heeft twee kinderen, een zoon van
zestien jaar en een dochter van
twaalf. Van der Munnik is gerefor
meerd synodaal. Hij is ook actief bin
nen het CDA in een ruimer verband.
Met zijn benoeming komt er een eind
aan een burgemeesterloze periode in
Tholen. Op 18 september 1985 kwam
voormalig burgemeester E. Baerends
door een auto-ongeval om het leven.
SIRJANSLAND - Op rijksweg 18
ter hoogte van de afslag naar Sirjans
land (de Bredeweg) deed zich vanoch
tend 7.15 uur een aanrijding voor,
waarbij twee auto's zwaar werden be
schadigd. Over de rijksweg richting
Zierikzee reed P. W. uit Bruinisse. Bij
de afslag reed H. H. uit Nieuwer-
kerk, die van de Bredeweg de rijks
weg wilde oprijden. Op dat moment
sloeg echter de motor van zijn auto
af, waardoor hij een zekere aanrij
ding niet meer kon ontwijken. De
auto van H. werd ernstig beschadigd,
die van W. moet als verloren worden
beschouwd. Er werd niemand ge
wond. Ista sleepte de beide auto's
weg.
DEN HAAG - Bijna alle maatrege
len die het ministerie van landbouw
en visserij eind maart heeft genomen
ter bestrijding van de Afrikaanse
varkenspest die op twee bedrijven in
Zoetermeer was vastgesteld, zullen
binnen enkele dagen worden opgehe-
Advertentie
Afd. Modelspoor
Marklin en Fleischmann
locs en wagons
altijd 20% korting!
MOO«IST*UT»
weekend
servicedienst
Telefoon (01110) 6255
Iedere zaterdag
Zierikzee
Beatrixschool. Klassiek ballet. 13.00
tot 17.30 uur.
Brouwershaven
Sportterrein bij Slingerbos. Scou-
tingbijeenkomst welpen, 10.00 tot
12.00 uur (elke zaterdag behalve in de
schoolvakanties).
Sportterrein bij Slingerbos. Scou-
tingbijeenkomst zeeverkenners, 14.00
en 16.00 uur (elke zaterdag behalve in
de schoolvakanties).
Bruinisse
Bibliotheek. 16.30-18.00 uur.
Iedere zondag
Zierikzee
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis. Uit
zending Radio Nomen Nescio. Mu
ziek onder woorden. 20.15-21.45 uur.
Iedere maandag
Zierikzee
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis. Uit
zending Radio Nomen Nescio. Herha
ling muzièk onder woorden. 10.00-
11.30 uur.
Concertzaal. Klassiek ballet. 16.00 -
21.15 uur.
Gymnastiekzaal, Raamstraat. Delta
Sport, Jazz-gymnastiek. 20.30-21.30
uur.
Serooskerke
Dorpshuis. M.B.v.O. 15.00-15.45 uur.
Burgh-Haamstede
Hotel-restaurant Haamstede. Zomer-
drive Bridge Club Schouwen. 19.30
uur.
Haamstede
Duinoord. M.B.v.O. 14.00-14.30 uur.
Gymzaal. M.B.v.O. 16.00-16.45 uur.
Rayonbureau rijkspolitie. Spreekuur
van 18.00 tot 21.00 uur.
Renesse
Dorpshuis. Meer Bewegen voor Oude
ren. 16.00-16.45 uur.
Brouwershaven
Groene Kruisgebouw. Handwerken
voor het welfarewerk van het Rode
Kruis. 14.00 tot 16.00 uur.
Zonnemaire
Verenigingsgebouw. Volksdansen
voor ouderen. 10.30-11.30 uur.
Nieuwerkerk
Ons Dorpshuis. M.B.v.O. 14.00-15.00
uur.
Rayonbureau rijkspolitie. Spreekuur
van 18.00 tot 21.00 uur.
Bruinisse
Jeugdsoos De Pul. Speel- en strip-o-
theek. 18.30-20.00 uur.
Iedere dinsdag
Zierikzee
Clubhuis de Lichtboei. Huiskamer
voor de buurt. 09.00-21.00 uur. Tfevens
bureau voor rechtshulp.
UW-gebouw. Seniorensoos voor da
mes van 13.30-16.30 uur.
Gymzaal Manhuisstraat. Repetities
Oratoriumvereniging Zierikzee.
20.00-22.00 uur.
Borrendamme. Volksdansen voor ou
deren. 10.30-11.30 uur.
Haamstede
Dorpshuis De Schutse. Jazzgym. 9.15
tot 11.15 uur.
Duinoord. Volksdansen voor oude
ren. 14.00-15.00 uur.
Brouwershaven
Gymnastiekzaal. Damesgymnastiek.
19.30 tot 20.30 uur.
Zonnemaire
Gymnastiekzaal. Damesgym. 21.00-
22.00 uur.
Oosterland
Verenigingsgebouw Oosterhof. Meer
bewegen voor ouderen. 14.00-15.00
uur.
Bruinisse
Strip-O-Theek. 18.30-19.30 uur.
Oude Raadhuis. Tfeken en schilder
club „De Tfekenaars". 19.00-21.30 uur.
Iedere woensdag
Zierikzee
Clubhuis de Lichtboei. Huiskamer
voor de buurt. 09.00-21.00 uur.
Raamstraat. Klassiek ballet. 13.00-
16.00 uur.
UW-gebouw. Seniorensoos voor da
mes en heren van 13.30-16.30 uur.
Consistoriekamer Gasthuiskerk. Re
petities. Herv. Chr. gemengd koor.
19.30-21.30 uur.
LTS. Sport voor minder-validen.
19.30 uur.
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis. Uit
zending Radio Nomen Nescio.
Nieuwsmagazine. 20.15-21.45 uur.
Haamstede
Dorpshuis. De Schutse Jazzgym.
19.30 tot 20.45 uur.
Vrijdag 6 juni
Zierikzee
Vrijmetselaarsloge aan Sint Domus-
straat 66. Expositie 13.00-19.00 uur.
't Kofschip. Expositie Zeeland helpt
Nepal. 18.30-20.00 uur.
Graanbeurs. Dansavond met The
Crab Tbwn 3. 20.30 uur.
Burgh-H aamstede
Nederlands Hervormde kerk. Optre
den kerkkoor Ridderkerk. 20.00 uur.
Bruinisse
Hervormd Verenigingsgebouw.
EHBO-colonne-avond Rode Kruis.
19.30 uur.
Zaterdag 7 juni
Zierikzee
Vrijmetselaarsloge aan Sint Domus-
straat 66. Expositie. 10.00-17.00 uur.
Onder de Beuze. Rijn en Trijn-voor-
stelling Repelsteeltje. 14.00 en 15.00
uur.
Serooskerke
Hervormde kerk. Zanguur Van oord
tot oord. 19.00 uur.
Renesse
Kern van het dorp. Jubileum loop- en
terrasconcert. 14.00 uur.
Nederlands Hervormde kerk. Koor-
en samenzangavond. 20.00 uur.
Brouwershaven
Oud papier ophalen. Van 9.00 tot
10.30 uur.
Clubhqis WSV Haven NZ 38. Water-
sportbeurs. 13.00 uur.
Loodsen Oude Schouwse Dijk. Regio
nale kampioenschappen handboog-
schieten. 10.00 tot 16.00 uur.
't Roefke. Ruilbeurs WSV Brouwers
haven. 15.00-18.00 uur.
Dreischor
Eilandelijke Muziekdag. 9.30-18.00
uur.
Zondag 8 juni
Brouwershaven
Loodsen Oude Schouwse Dijk. Regio
nale kampioenschappen handboog-
schieten. 10.00 tot 16.00 uur.
Maandag 9 juni
Goes
Hotel Tferminus. Jaarvergadering
CDA Vrouwenberaad Zeeland. 19.15
uur.
Dinsdag 10 juni
Zierikzee
De Driehoek. Vergadering Stichting
Jeugd Schouwen-Duiveland. 19.30
uur.
Gereformeerde kerk. Algemene le
denvergadering CDA regioverband
Schouwen-Duiveland. 20.00 uur.
Excursie naar Groningen van Vereni
ging voor Bedrijfsvoorlichting
Schouwen-Duiveland.
Woensdag 11 juni
Zierikzee
Excursie naar Groningen van Vereni
ging voor Bedrijfsvoorlichting
Schouwen-Duiveland.
Parkeerterrein Scheldestraat. Expo
Zierikzee. 13.00-22.00 uur.
De Driehoek. Seizoen-afsluiting
Vrouwenontmoetingscentrum met
theaterimprovisaties en muziek.
Donderdag 12 juni
Zierikzee
RSG-gebouw aan de Manhuisstraat.
Open dag ZDASG. 10.00-12.00 uur,
14.00-16.00 uur en 19.00-21.00 uur.
Parkeerterrein Scheldestraat. Expo
Zierikzee. 13.00-22.00 uur.
Burgh-Haamstede
De Schutse. Opening bibliotheek
door gedeputeerde mr. J. P. Boersma.
14.30 uur.
Renesse
Bejaardenreis ouderen Renesse.
Oosterland
Oosterhof. Bijeenkomst Nederlandse
Bond Plattelandsvrouwen. Aanvang
19.30 uur.
Oosterhof. Kookcursus Huishoudelij
ke Voorlichting. 19.30 uur.
Vrijdag 13 juni
Zierikzee
Parkeerterrein Scheldestraat. Expo
Zierikzee. 13.00-22.00 uur.
Concertzaal. Antiekbeurs. 16.00-22.00
uur.
Burgh-Haamstede
Nederlands Hervormde kerk. Optre
den kinderkoor. 20.00 uur.
Zaterdag 14 juni
Zierikzee
Onder de Beuze. Rommelmarkt van
Gereformeerde Kerk. 08.30 uur.
Parkeerterrein Scheldestraat. Expo
Zierikzee. 10.00-18.00 uur.
Concertzaal. Antiekbeurs. 11.00-22.00
uur.
Brouwershaven
Historische optocht in kader 700-
jarig bestaan Brouwershaven. Aan
vang 13.00 uur.
Sint-Nicolaaskerk. Zangavond o.l.v.
Smalstads Gemengd Koor. 19.30 uur.
Zondag 15 juni
Zierikzee
Concertzaal. Antiekbeurs. 11.00-17.00
Dinsdag 17 juni
Burghsluis
Uitstapje NBvP-Schouwen naar
Neeltje Jans en stormvloedkering.
Burgh-Haamstede
Autorally Westenschouwen, inschrij
ven om 18.00 uur bij VW-kantoor.
Bruinisse
Dorpshuis. Ledenvergadering
Christelijke Woningbouwvereniging
Schouwen en Duiveland. 19.30 uur.
Den Haag
Departement. Overhandiging boek
L. Becu aan minister van verkeer en
waterstaat. 16.15 uur.
Donderdag 19 juni
Zierikzee
Bedrijf De Zuidhoek. Afscheid Zuid-
hoek-directeur J. Pomper. 14.30 uur.
Middelburg
Zeeuwse Bibliotheek. Themabijeen
komst Veerse Meer. 13.30 uur.
Kortgene
Feesttent. Opening Veerse Meerda-
gen. 16.15 uur.
Vrijdag 20 juni
Zierikzee
Grote Kerk. Concert Het Zeeuws Or
kest. 20.00 uur.