Voltooiing De Vergulde
Garnaal komt in zicht
elalM
[lavensa
Brouwse schilder Kikkert
exposeert in de Eenhoorn
Opvoering historisch
toneelstuk in kader
700 jaar Brouwershaven
Veel werk door vrijwilligers verricht
Verkoop Reparatie
ZIERIKZEESCHF, NIEUWSBODE Vrijdag 9 mei 1986 Nr. 23927
11
BROUWERSHAVEN - Wanneer lid van gedeputeerde staten en oud-burgemeester
van Brouwershaven mr. J. P. Boersma op vrijdag 23 mei het eerste Brouwse museum
De Vergulde Garnaal officieel komt openen, betekent dat voor het handjevol vrijwilli
gers, dat vele uren tijd en werk in de realisatie ervan stak, niet het einde van de werk
zaamheden. „Na de opening zal zeker nog het een en ander moeten worden afgewerkt
want we krijgen het voor die tijd nooit klaar", aldus Joop van der Hout, lid van de cul
turele stichting De Roode Lelie, die het initiatief nam om in het historische pandje aan
de Brouwse Markt een museum over de 700-jarige smalstad te realiseren.
Vier jaar geleden ontstonden de
eerste plannen en sinds anderhalf
jaar wordt er daadwerkelijk ge
bouwd aan het museum door een
groepje van zeven mensen dat wisse
lend opkomt. Daarnaast zijn negen
mensen bezig met het maken van drie
maquettes, die een beeld geven van
Brouwershaven en zijn omgeving
vroeger en nu en die tot de inventaris
van het museum gaan behoren. Sinds
februari 1985 werd aan dit alles bijna
1300 werkuren besteed en daar zullen
er in de komende weken nog tiental
len bijkomen want de vrijwilligers
hebben besloten om overuren te
draaien teneinde een en ander voor
de opening toch zover mogelijk rond
te krijgen. Hoewel De Roode Lelie
heel blij is met deze enkele enthousi
astelingen had men toch meer vrij
willigers verwacht. „Over het alge
meen is de vrijwillige hulp van
ambachtsmensen tegengevallen. De
timmerlieden en metselaars kwamen
niet opdagen", aldus Van der Hout.
Interieur
draagt en onlangs 2500 gulden bij
droeg voor de voordeur, een trap en
een tegelvloer in de hal.
Het slechts enkele meters brede
pandje kreeg de naam De Vergulde
Garnaal om enerzijds het kleine en
mooie ervan te symboliseren en an
derzijds in verband met het belang
van de vroegere garnalenvisserij
voor Brouwershaven. Op de 35 m2 be
gane grond wordt een permanente
tentoonstelling ingericht die betrek
king heeft op de Grevelingen en
Brouwershaven met omgeving vroe
ger en nu. Men kreeg voor dat doel
materiaal over de voormalige stoom
tram en bergingsmaatschappij in
Brouwershaven en enkele modelsche
pen in bruikleen. Verder beschikt De
Roode Lelie over veel foto's en teken
werk van de Waag en het monumenta
le stadhuis van ir. K. L. Ruige, terwijl
ook enkele maquettes een plaatsje
krijgen op de tentoonstelling. Als er
mensen zijn die nog spullen hebben
die interessant zijn in verband met
Brouwershaven of zijn geschiedenis
wil De Roode Lelie die graag, al of
niet in bruikleen, hebben.
Om alles aantrekkelijk en over
zichtelijk te presenteren wordt langs
de muren een aantal demonstratie-
schoten aan rails bevestigd, terwijl
op de eerste verdieping oude deuren
omwikkeld met jute als achtergrond
gaan dienen voor de wisselexposities
die daar in de 30 m2 grote ruimte wor
den ondergebracht. Als eerste zijn
dit de aquarellen over de Grevelin
gen gemaakt door Adrie Vogelaar uit
Middelharnis. Later wordt op de eer
ste verdieping tevens een diaprojec
tie over Brouwershaven onderge
bracht. Het kleine zoldertje op de
tweede verdieping wordt voorlopig
gebruikt als berging en later waar
schijnlijk als clubruimte voor teken
en handvaardigheidslessen door De
Roode Lelie. Door een geschenk van
de Brouwse drogisterij is het mu
seum ook al verzekerd voor een balie
bij de ingang.
Inmiddels wordt er wekelijks hard
gewerkt aan drie maquettes. Een er
van geeft een beeld van het Grevelin-
genmeer met zijn vaargeul en wa
terstroom en diepe punten (bij
Scharendijke 48 meter), terwijl de an
dere twee tot in de details het huidige
Brouwershaven en het gedeelte erom
heen van Bommenede tot Scharendij
ke in beeld brengen in de huidige toe
stand, en zoals die was in 1830. Als
basisgegevens voor de actuele ma
quette worden luchtfoto's gebruikt
van het Documentatiecentrum
Zeeuws Deltagebied en rapporten en
kaarten van de Rijksdienst IJssel-
meerpolders. Voor de maquette van
Brouwershaven anno 1830 haalt men
de gegevens uit historische kaarten
en boeken die met name Maatje
Jansen-Glas daarvoor verzamelde.
Men kan straks op de deelmaquette
het verdronken land zien, een afsluit
dijk die nooit afkwam en de jaartal
len waarin de diverse polders gewon
nen en verloren zijn.
Vaarkaart
Voor de Grevelingenmaquette,
waaraan Corrie van Vulpen-van
Doorn haar beste krachten geeft,
ging men uit van een vaarkaart. Deze
maquette die is opgebouwd uit totaal
twaalf lagen is al ver klaar. C. A.
Catsman-Slager werkte dinsdagmor
gen aan de historische maquette en
Wim Boom en Helene Renders aan de.
actuele maquette.
,,Ik woon nog niet zo lang in Brou
wershaven maar door dit werk ben ik
al veel te weten gekomen; anecdotes
en historische feiten voornamelijk
van Maatje. Dat maakt het heel
leuk", zegt Helene terwijl ze zorgvul
dig het voetpad op de Grevelingen-
dijk vastplakt. Hoewel men ervan
overtuigd is dat het vele werk dat
hierin gaat zitten er niet aan af is te
zien als het klaar is, gaan de vrijwil
ligers er in een ontspannen sfeer hard
tegenaan en de komende tijd zelfs
meerdere dagen per week om de ma
quettes zover mogelijk klaar te krij
gen. Iedereen die wil komen helpen is
uiteraard van harte welkom. Ook de
letters De Vergulde Garnaal en een
garnaal die straks de voorgevel en
het nieuwe bovenraam van het mu
seum zullen sieren werden gemaakt
door deze groep vrijwilligers.
De eerste verdieping van het museum wordt ingericht als expositieruimte
terwijl de zolder (zie ladder) later een clubruimte wordt voor teken- en hand
vaardigheidslessen.
Desondanks begint het interieur
van het museum vaste vormen aan te
nemen. Vloeren, wanden en zolder-
ringen (met eeuwenoude balken) wer
den gerestaureerd en in sommige ge
vallen geheel opnieuw gemaakt. Er
werd een keukentje en toilet gemaakt
en een hal en trappen die nog moeten
worden afgemaakt. De deuren moe
ten nog worden ingehangen en verder
is er nog verf- en aftimmerwerk te
doen. De vrijwillige werkers hebben
hierbij veel oude materialen die bij
de afbraak van het binnengedeelte
van het pand vrijkwamen weer op
nieuw gebruikt om kosten te sparen.
In totaal ontvingen zij ruim 18.000
gulden subsidie, die namelijk 5000
gulden van de provinciale overheid,
11000 gulden van Monumentenzorg en
2500 gulden van het Anjerfonds ter
wijl de gemeente Brouwershaven de
buitenkant van het pand opknapte,
de huur in de vorm van subsidie bi^-
Een groep vrijwilligers druk aan het werk aan de maquettes die in het museum De Vergulde Garnaal zullen worden
geëxposeerd. Van links naar rechts: Corrie van Vulpen-van Doorn, Joop van der Hout, Maatje Jansen-Glas en C. A.
Catsman-Slager.
BROUWERSHAVEN - Waaraan ik schuldig ben?
Ik hield anderen de spiegel voor waarom zij vroe
gen. Wij bestaan immers bij de gratie van de
weerspiegeling. Maar teruggang, grauwheid en ma
laise schrikken ons af. Voortdurend zijn we op zoek
naar de verblindende reflectie van welstand, ge
zondheid, bloei. Altijd. Tegen beter weten in. Tot de
spiegel wordt gebroken. Schuldig? Ach...
Met deze woorden begint het to
neelstuk over de mdester-
oplichter Maggaris, alias Johan
nes Cato Kamerling. Het is de
waar gebeurde geschiedenis over
zijn verblijf in Brouwershaven,
rond 1762. Eén jaar nadat hij in de
ze Smalstad werd ontmaskerd,
schreef de toenmalige gemeente
archivaris Viergever deze geschie
denis neer in een tweedelig boek
werk 'ter waarschouwing van jon
ge joffers'. Het was Kamerling
namelijk gelukt de burgemees
tersdochter te 'bezwangeren'
waardoor een huwelijk niet meer
was tegen te houden.
In de tijd dat Kamerling in
Brouwershaven arriveert is het
daar economisch slecht gesteld en
staan ook het sociale en maat
schappelijke leven op een laag
pitje. Evenals in de rest van Ne
derland overigens: men suddert
wat. Kamerling pretendeert rijk
dom, eruditie en vroomheid. Zo
weet hij, ondanks dat hij een
vreemde eend in de bijt is, snel en
kele invloedrijke mensen voor
zich te winnen.
Hij bemerkt dat er in Brouwers
haven slechs twee oude chirur
gijns zijn, die onder toezicht staan
van een medisch doctor in Zierik-
zee. Hij weet handig gebruik te
maken van de tegenstellingen tus
sen Zierikzee en Brouwershaven
en suggereert dat hij een medisch
doctor kent die zich in Brouwers
haven zou willen vestigen. Boven
dien zou de stad dan een echte
apotheek krijgen. Als het moment
er rijp voor is maakt hij zichzelf
bekend als 'de' doctor afgestu
deerd aan de beste universiteit
van Europa.
Handelaar
Al snel ontpopt Kamerling zich
als handelaar en zegt enorme
winsten te maken. De bevolking,
die van al die welvaart wel een
graantje mee zou willen pikken,
geeft zich over aan 'de wens als va
der van de gedachte'...De pseudo-
arts blijkt meer en meer een pa
thologisch leugenaar, die de strop
om zijn nek zelf vaster en vaster
trekt.
Het is van hem bekend dat hij
zelfs in het Rasphuis in Middel
burg nog extraatjes wist te verdie
nen met het schrijven van valse
brieven en getuigenissen, die de
bewakers voor hem verkochten.
Fragmentarisch
Het toneelstuk is gebaseerd op
de eerder genoemde geschied
schrijving door Viergever en
wordt gespeeld in authentieke
kostuums. De schrijfster volgde
de draad van het verhaal fragmen
tarisch, waardoor het resultaat
iets wegheeft van een gedramati
seerde documentaire.
Twaalf amateurs van Schou-
wen-Duiveland, waarvan een
groot deel nooit eerder op de plan
ken stond, werken ruim een jaar
onder leiding van de provinciaal
toneeladviseur. Ad van Noort, aan
de realisatie. Het Zeeuw Centrum
voor Amateurtoneel ondersteunde
deze onderneming als 'schrij
versproject', wat inhoudt dat er
dramaturgische adviezen werden
gegeven door de in Kapelle woon
achtige toneel/tekstschrijfster
Ans Schilders.
Toneelgroep De Roode Lelie uit
Brouwershaven speelt Johannes
Cato Kamerling, een schijngestal
te van Clementine Oostdijck op 16
mei in De Vroonc (Kapelle) aan
vang 20.00 uur en 22 en 23 mei in
het Tonnenmagazijn van Brou
wershaven, aanvang 20.00 en 20.30
uur.
De regie is in handen van Ad van
Noort met assistentie van Clemen
tine Oostdijck, voor het decor
zorgt Cees Möhlman en voor het
licht Giel Gabriëlse. De mensen
van het NOS-programma Van ge
west tot gewest komen in de week
van 17 tot 24 mei naar Brouwers
haven om opnamen te maken van
het toneelstuk, dat werd geschre
ven in het kader van 700 jaar
Brouwershaven.
Ad Kikkert achter zijn schildersezel aan het werk.
TECHNISCH INSTALLATIE BURO
Elektrische apparaten
Televisie - Video
HiFi - Huishoudelijk enz.
01114-1368 - 01119-1634
In Zierikzee van 10 tot en met 24 mei
ZIERIKZEE/BROUWERSHAVEN - „Ik probeer de
sfeer, het karakter van een landschap herkenbaar te ma
ken in mijn werk. Je moet de plaats en de atmosfeer er
van kunnen herkennen", aldus de in Brouwershaven wo
nende schilder Ad Kikkert die zijn werk van de laatste
twee jaar van 10 tot en met 24 mei exposeert in de Een
hoorn te Zierikzee. Dit werk omvat aquarellen, waarvan
de meeste een beeld geven van landschappen op Schou-
wen-Duiveland en Goeree-Overflakkee. Kikkerts
geïnspireerdheid door water en boten komt duidelijk
naar voren in de haven- en zeegezichten waarvan de loka-
ties duidelijk zijn te herkennen omdat de Brouwse schil
der figuratief werkt.
„Ik zoek naar het eigen karakter
van een landschap. Dat typisch voel
bare tracht ik met zo min mogelijk
omwegen te benaderen", aldus de
schilder, die daarvoor altijd de aqua
reltechniek gebruikt. „Het is een
techniek die spanning in een schilde
rij brengt. Het moet vlug en zeker ge
beuren. Het moet gelijk goed zijn,
want je kunt er niet in knoeien." Op
de tentoonstelling zijn op deze wijze
vervaardigde werken te zien die een
beeld geven van de (vroegere) haven,
van Brouwershaven en Bruinisse, de
Schelphoek, de Grevelingen maar
ook een kermis in Brouwershaven en
de vroegere suikerbieten-overslag bij
de Los wal.
Zeeuws licht
Ad Kikkert, die in 1914 werd gebo
ren in Rotterdam, is al zijn hele leven
schilder van beroep. Hij voerde vele
opdrachten uit voor industriële be
drijven, de Rotterdamse haven en het
Rotterdamse gemeentearchief. Werk
waarvoor hij tweemaal koninklijke
subsidie en enkele prijzen, waaron
der de Willink van Collenprijs, ont
ving. Zijn werk hangt in verschillen
de musea en bevindt zich in verzame
lingen en nog steeds exposeert hij
met Pulchri Studio en de Haagse
Aquallisten, waarvan hij lid is. Sinds
1958 werkt Kikkert regelmatig in
Zeeland en geboeid door het 'prachti
ge Zeeuwse licht' en de frisse lucht
hier kwam het echtpaar Kikkert vier
jaar geleden in Brouwershaven wo
nen. Ook de provincie Zeeland kocht
werk van hem aan dat via de artho-
teek in Middelburg .wordt uitgeleend
aan particulieren.
Op de expositie zijn ook enkele
landschappen uit het Franse Bretag-
ne te zien, waar Kikkert de afgelopen
jaren verschillende malen met een
collega naar toe ging. „Ik was daar
graag want je hebt er ook prachtig
licht dat lijkt op dat van Zeeland.
Maar het landschap is er wijdser en
met die rotsen aan de kust harder en
stugger. Kikkert vindt het jammer
dat tegenwoordig in het zogenaamde
ezelschilderij een beetje de klad zit.
„Er is bijna niemand meer die naar
de natuur toe werkt en het karakter
van een landschap in een schilderij
goed herkenbaar maakt. De musea
brengen steeds meer non-figuratieve
(moderne) kunst. De Brouwse schil
der gaat echter door in zijn eigen
stijl.
Voor iedereen die van het Schouw-
se landschap houdt is de tentoonstel
ling in de Eenhoorn dan ook een
must. Van 10 tot en met 24 mei, dage
lijks van 12.00 tot 17.00 uur behalve
op zon- en feestdagen. De schilder
zelf of zijn vrouw W. J. M. Kikkert-
Elkerbout, die eveneens schilderes
is, zullen de meeste tijd aanwezig
zijn om bezoekers eventueel nader te
informeren en te begeleiden.
DEN HAAG - Minister Schoo zal
maandag 12 mei in Maastricht het be
stuur van het Europees centrum voor
ontwikkelingsmanagement installe
ren, een instelling waarvoor het mi
nisterie voor ontwikkelingssamen
werking 40,5 miljoen gulden be
schikbaar heeft gesteld.
VELP - Vredestein heeft de finan
ciering geregeld voor de investering
van ongeveer 80 miljoen in uitbrei
ding van het produktievermogen van
Vredesteijn banden in Enschede On
geveer de helft komt uit eigen midde
len en de rest van de bank. Dat heeft
de onderneming woensdag bekendge
maakt.
Advertentie
