'n Dorp bewaart geheimen
Op Schouwen-Duiveland zo'n
70 ton chemisch afval in te
zamelen bij vele bedrijven
Vroeg afscheidsfeest
leerlingen Oosterland
Overlijden J. Coumou betekent
verlies voor hele gemeenschap
Fraaie facelift voor
restaurant Mondragon
I
MIDDLl
N
MIDDENSTAND
3
Entrée, keuken en Havenzaal
l o
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE D>„Sdag i aprii i98t> Nr. 23901;
Project reinigingsdienst meer dan geslaagd en gaat door
KERKWERVE - Er is naar verwachting zo'n 70 ton che
misch afval weg te halen bij de Schouwen-Duivelandse
bedrijven, die het afgelopen jaar duidelijk hebben ge
maakt hieraan zeker mee te willen werken. Ing. Steven
Capelle heeft een jaar gewerkt aan de gescheiden inza
meling van de probleemstoffen en kijkt hierop tevreden
terug. De eerste aarzeling bij de ondernemingen - vrees
voor een nabetaling lag hieraan ten grondslag - veran
derde in medewerking. Er is alle reden om aan te nemen,
dat de Reinigingsdienst Schouwen-Duiveland gewoon
door gaat met de inzameling en daarbij de adviezen van
scheidend project-coördinator Capelle in ogenschouw
neemt. Een belangrijk advies: zorg voor een betere sa
menwerking tussen de gemeenten bij de hinderwetge-
ving.
Zo'n jaar geleden werd Capelle met
subsidie van het ministerie van Ver
keer, Ruimtelijke Ordening en Milieu
aangesteld bij de dienst en ging aan
de slag met de probleem- en chemi
sche stoffen. Het principe was sim
pel. Capelle bezocht bijna 300 bedrij
ven op het (voormalige) eiland en
legde de mensen uit waarom hij de
schadelijke stoffen wilde inzamelen.
,,Ik ben bijzonder tevreden met de
medewerking van de bedrijven, want
ZIERIKZEE - „We wilden een meer eigentijdse en
functionele entrée creëren", zegt de heer N. J. W. van
der Zwan, eigenaar van restaurant Mondragon. Dat
Van der Zwan in die opzet is geslaagd, blijkt direct
bij binnenkomst in de hal van het sfeervolle restau
rant aan de Oude Haven.
De geheel vernieuwde keuken van restaurant Mondragon.
Met een drastische verbouwing, die ongeveer vier weken in beslag
heeft genomen, werd het naastliggend pand Oude Haven 11 gereno
veerd en bij de entrée getrokken. Voorheen was hier het kantoor geves
tigd, dat nu echter naar de bovenverdieping verplaatst kon worden.
In de hal werd een ruime garderobe met sfeerverlichting en riante
spiegels ingericht. Verder werd een kleine informatiebalie geplaatst, zo
dat gevraagde inlichtingen op practische en snelle wijze verstrekt kun
nen worden. De kleurencombinatie aubergine/grijs blijkt het uitste
kend te doen in deze ambiance.
Trap
Een wens waar Van der Zwan door middel van deze entrée-wijziging
aan tegemoet kon komen, betreft de aanpassing van de trap, die naar
foyer en Concertzaal leidt.
De facelift van Mondragon beperkte zich niet tot dit gedeelte, maar
was ook achter de schermen van grote omvang. Zo werd de keuken,
sinds jaren het domein van chefkok J. Verhoeven, geheel vernieuwd.
Van der Zwan laat er geen twijfel over bestaan, dat dit karwei een zeer
noodzakelijke investering betrof. ,,Er was in dertig jaar eigenlijk niks
aan gedaan", zegt hij en toont zich nu zeer tevreden over de aanzienlijk
economischere wijze van werken, die door deze keuken-modernisering
mogelijk is geworden. Voorheen vergde het veel inzet en inventiviteit
van het personeel zich langs en door de smalle trapjes en gangetjes te be
wegen. Nu is het allemaal veel ruimer geworden.
Havenzaal
Een volgend onderdeel van deze verbouwing vormde de ingrijpende
Opknapbeurt van de Havenzaal. Met een gedetailleerd uitgevoerde reno
vatie en het realiseren van een bijzonder sfeervolle verlichting vormt
deze zaal thans een fraaie ambiance voor vergaderingen en diners tot
maximaal zestig personen.
Voor de adviezen bij alle vernieuwingen tekende architect Chris van
den Heuvel.
De thans afgeronde verbouwing vormt een onderdeel van een groot
renovatieplan voor geheel Mondragon, dat Van der Zwan binnen enkele
jaren gerealiseerd wil hebben.
Voor volgend jaar staat een flinke opknapbeurt van het restaurant op
de planning. De eigenaar memoreert, dat het ongeveer vijftien jaar gele
den is, dat hier iets ingrijpends gebeurde. Daar wordt het nu dan ook
tijd voor, vindt hijzelf. Het is niet de bedoeling de zo eigen sfeer van
Mondragon aan te tasten, die dient uiteraard gehandhaafd te blijven,
maar het aanzien wil Van der Zwan verbeterd zien.
Tbvens heeft hij plannen de gevel aantrekkelijker te laten maken,
door de huidige luifel te verwijderen en er fraaie markiezen voor in de
plaats aan te brengen.
INDE
I
I
zonder hun hulp kun je niet veel be
ginnen", legt Capelle uit. De Wet Che
mische Afvalstoffen (WCA) verplicht
de bedrijven om chemische stoffen
met een bepaalde concentratie ver
antwoord te laten afvoeren en ver
werken. Echter een aanzienlijk deel
van de afvalstoffen valt onder de noe
mer probleemstoffen, die in principe
gewoon op de stortplaats gestort mo
gen worden. ,,Die mogen dan wel ge
woon gedumpt worden, maar blijven
Steven Capelle is tevreden over 'zijn'
project met de chemische afvalstof-
feninzameling.
wel schadelijk. Vandaar dat we pro
beren ook de 'gewone' probleemstof
fen in te zamelen en daarvoor heb je
de medewerking van de bedrijven no
dig".
En die was er. Ruim 32 ton afval
werd er bij de bedrijven opgehaald en
ongeveer een kwart (10.794 kilogram)
er bovenop van de particulieren. Vol
gens Capelle is er op Schouwen-
Duiveland meer chemisch afval, dan
voordien gedacht werd. Betekent die
extra taak dan niet automatisch meer
kosten voor de reinigingsdienst en
daarmee de burger? Directeur J.
Landman heeft al eerder te kennen
gegeven, dat een schoon milieu een
taak is van alle eilandbewoners. Te
gelijkertijd zei hij niet te verwach
ten, dat de inzameling een verhoging
van de heffing zou betekenen.
Capelle is van mening, dat het van
belang is dat de inzameling pro deo
gebeurt. ,,De bedrijven hebben nu
niets te verliezen. Het is maar af te
wachten wat ze doen als voor het op
halen betaald dient te worden". In
dit verband echter benadrukt hij ook
het ophalen van de beroemde gele
zakjes bij de particulieren. Hoewel
het alleen aandacht hebben voor de
ze groep geen zoden aan de dijk zet,
geeft de omvang van het jaarlijks to
taal aan batterijen, verf enzovoort
toch aan, dat het niet vergeten mag
worden. Ook hiervoor wordt niets
extra's in rekening gebracht.
De coördinator legt uit, dat juist in
de particuliere sfeer een versplinter
de verspreiding van het afval plaats
vindt in tegenstelling tot bij de be
drijven, waar het afval op één plaats
ligt. Vanuit die invalshoek is het van
het allergrootste belang, dat de reini
gingsdienst aandacht heeft voor bei
de categorieën.
Goed
Het gaat dus goed met de inzame
ling van de probleem- en chemische
stoffen, maar toch heeft Capelle nog
enkele aanbevelingen gedaan, die hij
over enige tijd in een rapport presen
teert aan (waarschijnlijk) de Zeeuwse
gedeputeerde van Milieu, mr. J. P.
Boersma en enkele mensen van
VROM. Eén van de wensen is een
apart en goed uitgerust depot voor de
opslag van de schadelijke stoffen. Dit
niet alleen vanwege (toekomstig)
ruimtegebrek, maar ook voor de vei
ligheid van de medewerkers.
Een aantal wijzigingen in de huidi
ge wetgeving omtrent de verwerking
en meldingsplicht van chemische
stoffen mag van Capelle nog worden
doorgevoerd. Verder is hij gestuit op
een aantal problemen binnen het pro
ject, dat in zijn ogen een integrale
aanpak vereist. Het gaat hierbij om
zaken, waarbij meerdere overheids
instanties betrokken zijn, zpals bij
voorbeeld bij verbranding van be
paalde afvalstoffen (hinderwet) en de
problematiek rondom de lediging
van olie-afscheiders en de lozing van
koelvloeistof (lozingsverordening).
,,Het zou een goede zaak zijn als ta
ken en bevoegdheden op milieuge
bied gebundeld zouden worden. Een
dienst die belast is met alle techni
sche milieuzaken is daarbij ideaal",
schrijft Capelle en hij noemt als voor
beeld de reinigingsdienst als gemeen
schappelijke regeling.
Er komt dan meer éénheid in he't
milieubeleid en bovendien zal in veel
gevallen een effectievere controle
mogelijk zijn. Zolang een dergelijke
aparte dienst er niet is, zou het vol
gens Capelle zeker wenselijk zijn,
dat er meer samenwerking komt tus
sen gemeenten, waterschap en reini
gingsdienst. Wie in dit geval het ini
tiatief tot een betere aanpak van de
problemen moet nemen maakt Ca
pelle niet veel uit. Hij zelf denkt aan
de reinigingsdienst.
OOSTERLAND - Wellicht vinden sommigen het wat vroeg in de tijd om een
afscheid van school te vierenmaar de groep acht van de openbare basis
school in Oosterland deed dit vorige week alvast wél. De reden daarvoor is;
dat aan het werkelijke einde van het schooljaar talrijke activiteiten het
schoolprogramma sieren, zodat het afscheid tussen wal en schip dreigde te
raken. Derhalve een afscheidsfeest in maart, hetgeen een schot in de roos
bleek te zijn. Een vol dorpshuis Oosterhof was daar getuige van, vol met leer
lingen, oud-leerlingen, vaders, moeders, opa's en oma's. Groep acht, de ver
trekkende groep dus, had eigenhandig een avondvullend programma in el
kaar gedraaid. Er werd begonnen met een modeshow, sport- en
beroepskleding zie foto). Vervolgens werd er een play back-optreden ver
zorgd, met een glansrol voor Corine Dane, die de spreekstalmeester van Wim
Sonneveld gestalte gaf, een optreden dat bijzonder in de smaak viel. Uiter
aard ontbrak ook André van Duin niet, met de act Bloemkoole... In de pauze
een verloting, om de onkosten wat te drukken, gevolgd door de uitvoering
van een musical, getiteld De wonderlijke machine van professor Knap. Via
drukken op de magische knop van een tijdmachine kon een blik in het verle
den geworpen worden, en zo verschenen zelfs Napoleon en enkele holbewo
ners. Als gezegd viel de avond, geheel verzorgd door de vertrekkende leerlin
gen, bijzonder in de smaak en is zeker voor herhaling vatbaar.
Vervolg van pagina 1
plannen werden gemaakt voor de
bouw van 34 woningen op een terrein
rond Slabberswerf en Zuidwel-
lestraat in Zierikzee. De ene helft
daarvan kwam ter beschikking van
de gemeente en in de overige zeven
tien woningen werden Zeelandia-
werknemers gehuisvest. Mede door
zijn functie binnen het Zeelandia-
bedrijf speelde de heer Coumou in
deze plannenmakerij een grote rol.
Deze woningbouw zou later overi
gens resulteren in de woningbouw
vereniging Beter Wonen, waarvan
Coumou dertig jaar voorzitter was
en waarvan hij in december 1978 ere
voorzitter werd. De heer Doeleman:
„Hij was vanaf het begin de grote
initiatiefnemer om te komen tot het
oprichten van een woningbouwver
eniging. In zijn hoedanigheid van
voorzitter voelde hij zich bij Beter
Wonen als een vis in het water. Hij
kon zijn architectonische aanleg vol
ledig uitleven en stak daar dan ook
heel veel tijd in. Hij heeft zich voor
de sociale woningbouw op
Schouwen-Duiveland dan ook meer
dan verdienstelijk gemaakt."
Andere eigenschappen, die Cou
mou in staat stelden om veel te berei
ken, zijn zijn groot overzichtsvermo
gen en een uitstekend financieel
inzicht. Zijn grote mate van precisie
maakte hem tot een man die niets
half kon doen en alleen genoegen
nam met kwaliteit.
Sociale bewogenheid
Zijn sociale bewogenheid heeft niet
alleen nut afgeworpen op het terrein
van de woningbouw. Ook de perso
neelsleden van Zeelandia hebben
daar via verbeterde arbeidsvoor
waarden en scholing van kunnen pro
fiteren.
,,We waren bij Zeelandia twee han
den op één buik; we hadden ook sa
men één kantoor. Toch waren we ei
genlijk tegenpolen van elkaar. Zijn
rust en bedachtzaamheid en mijn im
pulsiviteit leiden tot een heel goed
evenwicht. Wij werden in de loop der
tijd meer dan vrienden", aldus Doe
leman, die Coumou een markant fi
guur in de samenleving noemt met
vrienden (en vijanden) in alle lagen
van de bevolking: „Hij was een Zie-
rikzeeënaar in hart en nieren".
Ook in het verenigingsleven heeft
Coumou niet stilgezeten. Zo was hij
één van de oprichters van de gymnas
tiekvereniging Rust Roest, waarvoor
hij als bestuurslid erg veel heeft bete
kend.
Andere activiteiten ontplooide
Coumou als lid van de Kamer van
Koophandel en van de PTT-kamer. Op
gemeentelijk niveau heeft hij zich
verdienstelijk weten te maken als lid
van de museumcommissie en van de
adviescommissie voor de Concert
zaal. De „Bouwheer van Schouwen-
Duiveland" of „de Bouwpastoor", zo
als hij wel eens werd genoemd, heeft
in 1940 zelfs als architect de verbou
wing van de Concertzaal begeleid.
Dichter bij huis moeten we ook zijn
grote verdiensten noemen voor druk
kerij/uitgeverij Lakenman Ocht-
man. Op 14 september 1953 werd hij
benoemd tot commissaris van de ven
nootschap. Bij die gelegenheid zei hij
„zijn lichte schouders te zullen zetten
onder het zware werk dat hij te tor
sen zou krijgen. Ik hoop evenwel
krachtig te kunnen meewerken aan
de bloei van de vennootschap." Deze
woorden heeft hij volledig waarge
maakt. Hij werd op 11 juli 1973 be
noemd tot president-commissaris en
was vanaf 29 juli 1980 adviseur van
de raad van commissarissen, belast
met de voorzittersfunctie. Mede door
de inspanningen van Coumou is het
bedrijf uitgegroeid tot één van de
grotere bedrijven op Schouwen-
Duiveland.
Velen op Schouwen-Duiveland zul
len zich kunnen vinden in de per
soonlijke woorden van Doeleman sr.
over zijn vriend, als hij zegt: „Ik zal
hem missen, maar wel in de weten
schap dat hij zeker niet voor niets ge
leefd heeft. Ik ben blij dat hij niet
veel geleden heeft."
De begrafenis zal plaatsvinden op
donderdag 3 april, nadat in de Gast-
huiskerk een rouwdienst zal zijn ge
houden, die om 13.30 uur begint. Er
bestaat gelegenheid om de na
bestaanden te condoleren in de
Concertzaal-foyer, na de teraardebe
stelling.
Hoofdstuk 2
Toen Jaspers weg was, had ze de
jongens uit hun schuilplaats gehaald.
Ze hadden wat geslapen. Knipperend
tegen het flauwe licht van het oliepit
je zaten ze handenwrijvend om de
warme potkachel. Ze had roggepap
voor hen gekookt met een beetje tar
we erdoor omdat rogge alleen niet
bond.
Pietcr was de enige, die niet smul
de. Hij hoestte veel en rilde soms, on
danks de warme kachel.
Hij is ziek, constateerde Katrien,
toen ze even haar hand tussen de
kraag van zijn trui had gestoken om
te voelen of hij koorts had. Hij was
gloeiend heet; ze kon hem zo eigen
lijk niet onder de grond terugsturen.
Ze opperde, dat hij misschien beter
op de logeerkamer op de tweede ver
dieping kon slapen.
„En als ze dan komen?" zei Leo.
„Het kan me niet schelen," mom
pelde Pieter, „dan komen ze maar."
„Ze zijn al geweest," zei Katrien
toen.
Ze gingen alle vier door elkaar pra
ten. „En dat zeg je nou pas?"
„Vertel eens, hoe ging het?"
„Met hoeveel waren ze?"
„Wat zeiden ze?"
„Was het de Grüne weer?"
Ze spraken opgewonden door el
kaar heen.
„Het was Jaspers," zei Katrien.
toen er een stilte viel. „Hij heeft alles
in het huis doorzocht. Later kwam
Schuitema, hij had de twee evacuées
van de dominee bij zich. Daar hadden
ze waarschijnlijk voor vannacht ge
noeg aan."
Ze waren ineens stil geworden door
dat bericht.
Leo zag wit om zijn neus. „Dan zijn
we toch weer door het oog van de
naald gekropen," zei hij. „Heb je nog
berichten gehoord?"
„We hebben geen radio meer," zei ze
kribbig. „Vier onderduikers en de po
litie als kind in huis en dan nog een
radio, dat kan natuurlijk niet."
Ze was er ineens niet zo zeker van,
dat Jaspers zijn woord zou houden.
Bij haar had hij zielig en eenzaam ge
leken. Maar terug op zijn post zou hij
weer van gedachten kunnen verande
ren. Misschien was hij niet zo week
hartig als ze had verondersteld.
„Jullie moeten toch weer naar be
neden," zei ze, toen ze zag dat de bor
den leeg waren. „Je kunt toch maar
nooit weten. Als ze terugkomen
„Zullen we Pieter dan weer meene
men?" vroeg Leo.
„Dat is beter," zei Katrien. „Ik zal
hem aspirine geven en een kruik. Jul
lie kunnen de plaid van de divan ook
nog nemen."
Tben de jongens weg waren, waste
ze de borden af. Wat moest ze doen,
als ze alles weer aan kant had? Sla
pen kon ze niet, breien leidde niet ge
noeg af. Ze wilde dat ze haar gedach
ten stil kon zetten. Ze verlangde naar
door NEL VAN DER ZEE
de dag, maar was er ook bang voor.
Bertus zou terugkomen en wat moest
ze hem zeggen? Moest ze het hem ver
tellen? Wat haar vannacht de redding
voor velen had geleken, leek nu een
smoesje. Een excuus om zich vrijhe
den te veroorloven met een man, die
er goed uitzag.
Ze kon het Bertus nooit zeggen. De
druk, die ze voelde over het feit dat ze
dat wat er die nacht gebeurd was aan
niemand kon vertellen, moest ze dan
maar zien als een bijdrage aan de goe
de zaak. Wat je al niet voor je vader
land kan doen, dacht ze schamper. Ze
moest deze gebeurtenis uit haar
hoofd zetten. Morgen was het weer
een gewone dag, zo moest ze het zien.
Maar als Jaspers terugkwam?
Een gevoel van paniek beving haar.
Ze moest iets doen wat haar afleidde.
Maar wat? Ze zou het liefst de straat
oprennen, maar dat kon niet. En dat
was maar goed. Misschien zou ze dan
uitschreeuwen wat ze voor iedereen
verborgen wilde houden. Krijsen en
gillen, dat wilde ze. Maar het mocht
niet. Ze balde haar vuisten, haar na
gels drongen in haar handpalmen. Ze
pakte een bord van het stapeltje dat
ze net had afgedroogd en gooide hot
op de grond. De scherven vlogen haar
om de oren. Ze nam nog een bord en
nog een....
Pas toen ze zag dat de scherven be
schadigingen hadden gemaakt in het
zeil op de grond, bedaarde zc.
(wordt vervolgd)
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Direktie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redaktie:
M. Kaat.
Advertenties en bezorging:
J. van Loon.
Kantoor:
Jannewokken 11. Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-6551.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (na 18.30
uur): 01119-1660.
Redaktie (na 17.30 uur): 01110-6719,
01110-4669, 01110-5396.
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-3568.
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
1 40.00; per jaar f 152,50; losse
nummers f 0.80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 5% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
52 cent per mm; ..succesjes" (t/m 4
regels) f 6.40.
Kontraktfarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
5% B.T.W.
