Winter in Haamstede
Ondanks verwachting waterschap
is pas één handtekening van
lijst tegen zoetwater afgevoerd
Fruittelers nemen afstand
van acties tegen pijpleiding
Aanvoer van mosselen
Waddenzee gestremd
VERVROEGDE AFLOSSING
STAATSLENINGEN
Bemanning Bru-8 krijgt
fles Franse cognac voor
miljoenste mosselton
Actievoerders verwijten waterschap
stemmingmakerij
STAAT DER NEDERLANDEN
4
BRIJDORPE - Tot vandaag, vrijdag, heeft pas één boer
de actievoerders tegen de komst van de zoetwaterpijp
(vanwege de hoge lasten - red) kenbaar gemaakt, niet
langer op de 'anti-lijst' te willen staan. Een constatering,
die het tegenovergestelde aangeeft van de uitlatingen
van waarnemend dijkgraaf L. J. Klompe, die na de dis
trictsvergaderingen van het Waterschap Schouwen-
Duiveland niets anders kon concluderen dan dat de te
genstand „aan kracht heeft ingeboet". Actievoerders van
het eerste uur, N. van der Weele en J. L. Geluk, zeggen
echter nog niets van deze ommezwaai te hebben ge
merkt, getuige die enkele afzegging en de steekproeven,
die zij na de voorlichtingsbijeenkomst van de CBTB en
de ZLM hebben gehouden. Geluk: „Nadat we enkele
mensen hebben gebeld of ze mogelijk van gedachten wa
ren veranderd, bleek dit niet het geval. We blijven daar
om optimistisch over de handtekeningenlijst".
Het is al vaak ter sprake geweest.
Het waterschap neemt een principe
besluit zonder hoofdelijke stemming
onder de ingelanden. De uitkomst:
het waterschap wil het zoetwater dis
tribueren en accepteert hierbij de ge-
schotsverhoging van 130 gulden per
hectare. Spontaan ontpopte een groep
boeren zich als actievoerders, om zich
tegen dit besluit te verzetten. Waar
om? Honderddertig gulden is veel te
veel en over de door het waterschap
gevolgde procedure bij het tot stand
komen van het besluit valt ook niet
naar huis te schrijven.
Die gedachten resulteerden in een
handtekeningenactie, die 352 boeren
overhaalde om een handtekening te
zetten op de lijst tegen de komst van
zoetwater, om voornoemde redenen.
Die protesten waren voor de ZLM en
de CBTB reden, om nogeens duide
lijk te maken wat de voordelen van
het zoetwater zijn en waarom de las
ten ondanks de hoogte rendabel kun
nen zijn. Er ontstond een gespannen
sfeer, een tweedeling onder de boeren
van voor- en tegenstanders.
Prijs
Van der Weele: „Kijk, onder de
deelnemers van de actie zijn er die
wel zoetwater willen, maar niet voor
die prijs en er zijn er die absoluut
geen zoetwater willen". Met de actie
hebben de initiatiefnemers een dis
cussie willen ontketenen, waarbij al
le boeren gedegen voorlichting zou
den krijgen over de voordelen en
nadelen voor hun eigen bedrijf.
Geluk legt uit, dat sommige tuin
ders en boeren geen belang hebben
bij de komst van zoetwater. „Je kunt
wel solidair willen zijn, maar niet
voor 130 gulden per hectare. Dat gaat
veel te ver". Hij gaat verder, dat er
zelfs bedrijven op Schouwen-Duive-
land zijn, die door de komst van het
zoete water mogelijk wateroverlast
krijgen bij hevige regenval. Dan zou
den ze dus én 130 gulden betalen én
veel schade door de pijp ondervin
den. „Ik vind het niet meer dan nor
maal, dat we hierover eerst allemaal
eens goede voorlichting krijgen",
zegt Geluk. En dan is er nog een
groot deel dat als het ware smeekt
om zoetwater, maar de lasten onac
ceptabel vindt en de lijst daarom
heeft ondertekend.
Ondanks het feit, dat pas één boer
zich heeft teruggetrokken, blijft het
feit staan, dat tijdens de districts ver
gaderingen weinig kritische geluiden
naar voren kwamen. „Ik snap dat
wel. Een discussie over de mogelijke
nadelen, zoals de prijs, is onmogelijk
geworden. Als je je twijfels uit
spreekt, krijg je van de deskundigen
een betoog, waarop haast niet valt te
antwoorden. Ik kan me goed voor
stellen, dat de twijfelaars dan maar
hun mond houden. De werkelijke me
ning op het eiland blijkt wel als we
de definitieve lijst van tegenstanders
hebben", legt Geluk uit, die hierover
optimistisch is.
Sfeer
Van der Weele: „Door het water
schap en de standsorganisaties wordt
nu een sfeer gecreeëfd, waarin tegen
stand moeilijk wordt. Ik hoop dat al
le betrokkenen hun eigen conclusies
trekken en zich niet laten leiden door
geluiden vanuit het waterschap. Wij
hebben pas één afzegger". Geluk be
treurt het dat er vanuit de eigen orga
nisaties geen enkele steun komt voor
de actie. „We betalen toch ook onze
ZLM-contributie en de polderlasten".
Hij vult aan met de opmerking, dat
zelfs de voorzitter van de Vereniging
van Bedrijfsvoorlichting op Schou-
wen-Duiveland zijn twijfels over de
door het waterschap gevolgde weg
heeft geuit.
Dat het waterschap met een lange
lijst van publicaties gekomen is,
waaruit duidelijk moet worden dat
de boeren moesten weten welke kos
ten aan de pijp waren en zijn verbon
den zegt Geluk niet veel. Hij vertelt
dat tijdens een vergadering van de
landbouwvereniging in Oosterland
een hoofdingeland gezegd heeft
nooit tegen zoetwater te zullen stem
men en anders maar liever opstapt.
„Wij weten dat zo'n 90 procent van de
tuinders en boeren in Oosterland nog
hun bedenkingen hebben en een ge
lijk percentage tuinders in Nieuwer-
kerk. Dat is toch niet democra
tisch?".
BRUINISSE - Natuurlijk betekent de ingevallen vorstperiode het einde
van de aanvoer uit de Waddenzee van mosselen die tot dusver regelmatig te
Yerseke arriveerden. Natuurlijk staat ook de aanvoer van buitenlandse
(Deense en Duitse) mosselen nu stil en is de handel en conservenindustrie ge
heel aangewezen op de aanvoer van de Zeeuwse percelen.
De pachters van deze percelen heb
ben goed gegokt, in de eerste maan
den van levering van het seizoen
kwam bijna geen Zeeuwse mossel
aan de markt, men liet ze staan, tot
het eens zou gaan vriezen. Met het ge
volg, dat de handel nu bereid is goede
prijzen te betalen voor de aangevoer
de mossels, die nog wel uitstekend
van kwaliteit zijn, maar wat de
schelpgrootte betreft, aan de kleine
kant.
Buitenlandse mossels
.Donderdag 6 en vrijdag 7 februari
arriveerden nog iedere dag vier
vrachtautos's, met buitenlandse mos
sels, waarvan zes voor het conserven-
bedrijf Delta Mossel, die zowel over
Deense als Duitse mossels kan be
schikken, de import werd voorlopig
afgesloten op zaterdag 8 februari met
een auto geladen met 28.650 kg Deen
se mosselen met een visgewicht van
19.1 kilo, geen beste kwaliteit dus,
een pokkenpercentago van 25%,
stukstal 108.
Maandag 10 februari arriveerden
in Yerseke 6 schepen, dinsdag 19 en
woensdag 18 met resp. 3100, 7400 en
8200 tonnen mosselen (bruto). De
prijzen variëren van 35,- tot 55,-
per ton, met kleine verschillen naar
boven. Enkelingen kwamen boven
70,-, maar die hadden dan ook een
prima visgewicht. Het tarrapercen-
tage is bij velen aan de hoge kant
DEN HAAG Jaarlijks worden vele
honderdduizenden tonnen afvalwa
ter met olieresten en chemisch afval
illegaal in de Rotterdamse haven ge
loosd. Alleen al de zeeschepen, die de
haven aandoen, laten jaarlijks hon
derdduizend ton olie in het niet ver
dwijnen.
De sfeer is nog helemaal niet verbe
terd zoals uit de woorden van Van der
Weele en Geluk kan worden opge
maakt. Geluk reageert op opmerkin
gen van een voorstander: „Als ik nu
ja zeg tegen het zoetwater en daarmee
de extra lasten accepteer en achteraf
blijkt, dat ik er niets wijzer van ben
geworden, dan durf ik mijn kinderen
niet meer in de ogen te kijken". Vol
gens hem zijn er zoveel mogelijkhe
den voor boeren, om met die 130 gul
den de gronden te verbeteren, zoals
betere bemesting.
Incasseren
Van der Weele heeft al een keer
moeten incasseren, dat hij geen goede
boer zou zijn, wanneer hij niet in
staat is de 130 gulden op te brengen.
„Ik heb altijd hard gewerkt en het
hoofd boven water kunnen houden op
zijn zeventien hectare groot bedrijf.
Het is overduidelijk, dat zo'n reactie
hem niet in de koude kleren gaat zit
ten. „We willen alleen goede voorlich
ting, zodat we op goed onderbouwde
gronden ja of nee kunnen zeggen te
gen deze investering" en „achteraf is
weieens vaker gebleken, dat deskun
digen het bij het verkeerde eind had
den en de lasten veel langer opge
bracht moesten worden".
Leek de rust even wedergekeerd, na
de uitlatingen van Geluk en Van der
Weele kan niet anders dan geconclu
deerd worden, dat het vraagstuk van
het zoete water nog een staartje
krijgt. Of de handtekeningen ooit
nog in politiek Den Haag en Middel
burg belanden is vooralsnog de
vraag. Dit is afhankelijk van het wa
terschap, of deze instantie iets met de
actie doet of niet. Voor Geluk staat
het buiten kijf, dat al zouden er
slechts 100 actievoerders overblijven,
het vraagstuk van zo'n omvang is en
blijft, dat ook naar de minderheid
moet worden geluisterd; een uitge
breide voorlichting per bedrijf dus,
gevolgd door een hoofdelijke stem
ming, als het aan de actievoerders
ligt. Volgens hem staan de 352 tegen
standers nog in de meerderheid en
doen uitspraken van waterschaps- en
ZLM bestuurders hier nog niets aan
af.
De Westhoek in oude foto's
BURGH-HAAMSTEDE - Pre
cies dertig jaar geleden, in 1956,
lag de Noordstraat in Haamstede
er sfeervol en erg rustig bij. Even
als nu winterde het toen behoor
lijk en dat resulteerde toen in een
dik pak sneeuw. Opvallend is de
rust: kennelijk omdat toen de re
creatie op Schouwen- Duiveland
nog op gang moest komen en er
toen nog geen sprake was van
krokusvakantie.
De foto is genomen vanaf de
kerk. Rechtsvoor staat een wo
ning, die toen duidelijk in een
veel betere staat verkeerde dan
nu het geval is. Daarnaast zien we
de toenmalige protestants-chris
telijke landbouwhuishoudschool
van de ZLM. Het pand, waar de
auto voor staat geparkeerd, is de
winkel van Pleune.
Bovenstaande foto is overigens
één van de vele, die van 1 tot en
'met 15 maart in de Bewaerschole
zullen worden tentoongesteld
door de Stichting Westerschou-
wen. Kultureel. De expositie zal
worden ingericht door de heren J.
Deurloo, W. P. de Vrieze, K. B.
Hoogerland en M. C. Visser, en zal
de gehele Westhoek beslaan.
Schade voor fruittelers was
het afgelopen jaar aanzienlijk
ZIERIKZEE - „Er heerst een andere mentaliteit dan
zo'n twintig jaar geleden. Toen konden er eendrachtig
nog grote werken tot stand worden gebracht. Vanuit de
bevolking wordt tegenwoordig te vaak en te veel tegen
stand geboden bij de planmatige ontwikkeling van pro
jecten. Als voorbeeld noem ik in dit verband de voorge
nomen voorziening voor zoetwater op Schouwen-Duive-
land door middel van een pijpleiding. Persoonlijk neem
ik dan ook krachtig stelling tegen de acties, die worden
ondernomen om tegenstand te bieden aan de realisering
van dat project."
Deze woorden sprak de voorzitter van de afdeling
Noord-Zeeland van de Nederlandse Fruittelers Organi
satie (NFO), de heer P. Flikweert, donderdagavond tij
dens de algemene jaarvergadering van deze organisatie
in het Huis van Nassau te Zierikzee.
Het is natuurlijk zuur voor de kwe
kers, die geen percelen hebben, dat
hun collega's goede prijzen maken en
ze zelf hun percelen op de Waddenzee
niet kunnen bereiken. Jammer dat de
bevoegde instanties treuzelen met het
toewijzen van percelen voor hen die
uitsluitend op de Waddenzee zijn aan
gewezen.
Opnieuw wordt de stelling waar;
voor een goede bedrijfsvoering is het
nodig om zowel over percelen op het
Wad als in Zeeland te beschikken.
In zijn openingswoord memoreer
de Flikweert het feit dat voor veel
fruittelers het afgelopen jaar uitzon
derlijk veel problemen heeft opgele
verd. Met name de strenge vorstperi
ode aan het begin van 1985 heeft
nogal wat moeilijkheden veroor
zaakt. Ook in de toekomst zal die
vorstperiode zijn nawerkingen heb
ben voor een aantal fruittelers om
dat er nogal wat percelen behoorlijk
gehavend zijn en die toch nog een
aantal jaren meemoeten.
De afzet van het fruit verloopt be
vredigend al zal de gemiddelde prijs-
opbrengst niet meevallen. De zuide
lijke landen van de Europese Ge
meenschap worden, mede door de be
tere klimatologische omstandighe
den, een steeds grotere concurrent
voor de Nederlandse fruitteler.
Een andere materie, die volgens
Flikweert zorgen baart, is de ont
wikkeling rond het Verblijfsrecrea-
tief Ontwikkelings Plan (VOP) in de
gemeente Westerschouwen. Hij
moest helaas een toenemende recrea
tiedruk constateren op de daar ge
vestigde fruittelersbedrijven. „La
ten we hopen op een voor onze
bedrijfstak gunstige beslissing met
betrekking tot de plannen om zo
doende toch de fruittelers voldoende
mogelijkheden van bestaan te kun
nen bieden", zo hield hij zijn gehoor
Als derde nadelige oorzaak van de
moeilijke positie van de fruittelers
noemde Flikweert de vorig jaar opge
treden hagelschade, waardoor de uit
wendige kwaliteit van het fruit hier
en daar sterk verminderd was. Bo
vendien kunnen veel fruittelers niet
profiteren van de goede afzetprijzen
omdat het vele hagelfruit en de vaak
kleinere maat duidelijk de midden-
prijs drukken.
Aan het slot van zijn openingsrede
nodigde Flikweert de leden van de
afdeling Noord-Zeeland uit om, sa
men met de leden van de afdeling
Goes van de NFO, op 11 maart de
groothandelsmarkten in Keulen, Es
sen en Düsseldorf te bezoeken.
Na de pauze was vervolgens het
woord aan de heer J. P. van Mourik.
Hij hield een lezing over het onder
werp „Gewasbescherming". Daarin
ging hij nader in op het gebruik van
nieuwe bestrijdingsmiddelen en op
de geïntegreerde bestrijding met ge
bruikmaking van zo weinig mogelijk
actieve stoffen.
Vorstschade
In zijn jaarverslag over 1985 ging
secretaris M. A. de Nooyer dieper in
op de schade, die de Schouwse fruit
telers hebben geleden van de ^rstpe-
riode in het begin van 1985. „Het af
gelopen jaar zal niet snel worden
vergeten. Het zal bekend blijven als
een jaar met strenge vorst en hagel",
zo luidde zijn toelichting. Voortbor
durend op die weersomstandigheden
meldde De Nooyer dat „in het vorig
jaarverslag al werd geschreven dat de
fruittelers niet geheel gerust waren
over de knoppen van met name de pe
ren Elstar en Jonagold. Later is ge
bleken dat er 10% van de oppervlakte
van de Nederlandse fruitteelt ge
rooid moet worden We kunnen nu
zeggen dat de strenge vorst hard
heeft toegeslagen."
Volgens de secretaris heeft het zee
klimaat er waarschijnlijk voor ge
zorgd dat de eigen afdeling Noord-
Zeeland minder getroffen is door de
vorst. Toch is er ook in dit gebied een
aantal bedrijven dat vorstschade
hebben geleden. Vooral bij de peren
bleek, hoe verder het seizoen vorder
de, hoe meer bomen er dood gingen.
Ook in de boomkwekerijen was de
schade erg groot door de strenge
vorst. Door een groot tekort aan
plantmateriaal stagneerde ook de
vernieuwing van de aanplant
Advertentie
8'A% 15-jarige lening 1975"
8 15-jarige lening 1976 (eerste en tweede uitgifte)
Op 17 maart 1986 geheel vervroegd aflosbaar tegen 100%.
De rente loopt tot 17 maart 1986 en wordt op deze datum betaalbaar
gesteld.
Betaling van rente en hoofdsom vindt plaats op de gebruikelijke wijze
bij de kantoren van De Nederlandsche Bank N.V. van 17 maart 1986 af,
tegen inlevering van de schuldbewijzen met couponbladen of coupons.
Aflossing
Rente
Betaling
YERSEKE-BRUINISSE - Met enig feestelijk vertoon is gisteren,
donderdag, door de Bru-8 Cornelis van de fa. J. en M. Padmos de mil
joenste mosselton van dit seizoen in Yerseke aan wal gezet. Dc beman
ningsleden van dc Brusc kotter kregen van de directeur van het
Mosselkantoor, de heer L. Lucas, een onvervalste fles Franse cognac
aangeboden.
.Het is opmerkelijk dat in dit sta
dium van het seizoen dc mil
joenste mosselton (vsn 100 kg) al is
aangevoerd omdat alle mosselen
nog door de handel zijn afgeno
men, wat een sterke groei van de
handel betekent. Immers, er is nog
geen mossel in het Mosselfonds
gestort en de mosselen die voor
gaande jaren in dit fonds gestort
werden, werden ook bij het totaal
geteld.
De vracht mosselen (772 mossel-
tonnen) van de Bru 8 kwamen van
perceel 110 van de Krammer-Vol-
kerak en werden gekocht door dé
inleggerij Miras BV uit Arne-
muiden.
Aderlating
Saillant detail: Het perceel
waar de vracht mosselen vandaan
kwam, 110 in Krammer-Volkerak,
ligt volgend jaar achter de Phi-
lipsdam en is dan voor de mossel-
kwekers verloren. Na het verloren
gaan van de Grevelingeri voor de
mosselcultures is dit de tweede
grote aderlating voor in hoofd
zaak Bruse kwekers. Tbt grote
woede van de kwekers zijn er zelfs
nu vanuit Den Haag nog geen en
kele vervangende percelen toe
gewezen.
Ook deze broodroof kreeg in
Yerseke tijdens dc bijeenkomst
van dc miljoenste mosselton weer
ruim dc aandacht. Ook dc belang
rijkheid van Zeeuwse percelen
voor dc kwekers werd deze week
ruimschoots bewezen: Vanwege
dc ijsgang kwamen er geen vrach
ten van de Waddenzee maar wer
den alleen mosselen van dc
Zeeuwse percelen aangeboden
aan de mijn in Yerseke.
Het ministerie van Landbouw
en Visserij zal snel moeten reage
ren met de uitgifte van nieuwe
percelen anders dreigen er nog'
meer vissers de dupe te worden
van de Deltawerken.